Նիկոլայ Նիկոլաևիչ Բոգոլյուբով (օգոստոսի 8 (21), 1909[1][2][3], Նիժնի Նովգորոդ, Ռուսական կայսրություն[4] - փետրվարի 13, 1992(1992-02-13)[1][3][5], Մոսկվա, Ռուսաստան[6]), խորհրդային մաթեմատիկոս և տեսաբան-ֆիզիկոս, ԽՍՀՄ ԳԱ (1953) և ՈւԽՍՀ ԳԱ (1948) ակադեմիկոս, խորհրդային աշխատանքի հերոս (19691963 թվականից եղել է ԽՍՀՄ ԳԱ մաթեմատիկայի բաժանմունքի ակադեմիկոս քարտուղար, 1965 թվականից Դուբնայի միջուկային հետազոտությունների միացյալ համալսարանիի տնօրեն։ Բոգոլյուբովի հիմնական աշխատանքները վերաբերում են մաթեմատիկական անալիզի և մաթեմատիկական ֆիզիկայի մոտավոր և ոչ գծային մեխանիկայի ասիմպտոտական մեթոդներին, վիճակագրական ֆիզիկային, դաշտի քվանտային տեսությանը և դինամիկ համակարգերին։ Պարգևատրվել է Լենինի 5 և 4 այլ շքանշաններով։

Նիկոլայ Բոգոլյուբով
ռուս.՝ Николай Николаевич Боголюбов
Ծնվել էօգոստոսի 8 (21), 1909[1][2][3]
Նիժնի Նովգորոդ, Ռուսական կայսրություն[4]
Մահացել էփետրվարի 13, 1992(1992-02-13)[1][3][5] (82 տարեկան)
Մոսկվա, Ռուսաստան[6]
ԳերեզմանՆովոդեվիչյան գերեզմանոց
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս, ֆիզիկոս-տեսաբան, գյուտարար, ակադեմիկոս, ոչ գեղարվեստական գրող և քաղաքական գործիչ
Հաստատություն(ներ)Շևչենկոյի անվան համալսարան, ՌԳԱ Ստեկլովի անվան մաթեմատիկական ինստիտուտ, Մոսկվայի պետական համալսարան, ՄՀՄԻ և Bogolyubov Institute for Theoretical Physics?
Գործունեության ոլորտմաթեմատիկա, Միջուկային ֆիզիկա և տեսական ֆիզիկա
Պաշտոն(ներ)ԽՍՀՄ գերագույն խորհրդի պատգամավոր, տնօրեն և տնօրեն
ԱնդամակցությունԲեռլինի գիտությունների ակադեմիա, Ուկրաինայի գիտությունների ազգային ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա[7], Հայդելբերգի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիա, Լեհական գիտությունների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա և Հնդկաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիա
Ալմա մատերՇևչենկոյի անվան համալսարան
Կոչումպրոֆեսոր, ԽՍՀՄ ԳԱ անդամ և Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի իսկական անդամներ
Գիտական աստիճանֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1930)
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն[8]
Գիտական ղեկավարՆիկոլայ Կրիլով
Եղել է գիտական ղեկավարԱլբերտ Թավխելիձե[9], Անատոլի Լոգունով[9], Սելիմ Քրեյն[9], Դմիտրի Զուբարյով[9], Վալերի Կուկին, Նաֆթուլ Պոլսկի[9], Գալինա Բիրյուկ[9], Գեորգի Կաց[9], Է. Ռ. Վելիբեկով[9], Բորիս Խատսետ[9], Վսևոլոդ Մոսկալենկո[9], Վիկտոր Մատվեև[9], Բորիս Ստրումինսկի[9], Անատոլի Սվիձինսկի, Ալեքսեյ Սիսակյան, Օստապ Պարասյուկ, Վիտալի Շելեստ, Դմիտրի Շիրկով, Սերգեյ Տյաբլիկով, Յուրի Միտրոպոլսկի[9], Միխայիլ Պոլիվանով, Boris Medvedev?, Յուրի Կլիմոնտովիչ[9] և Վասիլի Վլադիմիրով[9]
Հայտնի աշակերտներԴմիտրի Զուբարյով, Սելիմ Քրեյն, Անատոլի Լոգունով, Boris Medvedev?, Յուրի Միտրոպոլսկի, Միխայիլ Պոլիվանով, Սերգեյ Տյաբլիկով, Դմիտրի Շիրկով և Վիկտոր Մատվեև
Պարգևներ
Երեխա(ներ)Նիկոլայ Բոգոլյուբով և Պավել Բոգոլյուբով
ՀայրՆիկոլայ Բոգոլյուբով
 Nikolay Nikolayevich Bogolyubov (mathematician) Վիքիպահեստում

Ծանոթագրություններ

խմբագրել

Գրականություն

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկոլայ Բոգոլյուբով» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 499