Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիա

Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիա (լեհ.՝ Polska Akademia Nauk, PAN), Լեհաստանի առաջատար գիտությունների ակադեմիա, որի գլխավոր գրասենյակը գտնվում է Վարշավայում[11]։ Ակադեմիան պատասխանատու է ակնառու գիտնականների և գիտահետազոտական ինստիտուտների ցանցի միջոցով երկրում գիտության զարգացման խթանման համար։ Հիմնադրվել է 1951 թվականին[12]։

Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիա
Изображение логотипа
ՀապավումPAN[1]
Տեսակգիտությունների ակադեմիա, ազատ հասանելիության հրատարակություն, գիտական ընկերություն և ազգային ակադեմիա
Հիմնադրվել է1951
Անդամ էInternational Federation for Information Processing?[2][3], Տիեզերական հետազոտությունների հանձնաժողով[4][3], International Union of Academies?[5][3], COMNAP?[3], European Academies Science Advisory Council?[3], European Council of Applied Sciences and Engineering?[3], European Federation of Biotechnology?[3], European Forest Institute?[3], European Veterinary Society for Small Animal Reproduction?[3], Q19978116?[3], International Arctic Science Committee?[3], International Association of Byzantine Studies?[3], International Astronautical Federation?[3], Միջազգային աստղագիտական միություն[3], International Centre for Mechanical Sciences?[3], International Commission for Acoustics?[3], International Commission for Optics?[3], International Commission of Military History?[3], International Committee of Historical Sciences?[3], Սլավոնների միջազգային կոմիտե[3], International Council for Laboratory Animal Science?[3], International Federation for Research in Women's History?[3], International Federation for Structural Concrete?[3], International Federation for the Promotion of Mechanism and Machine Science?[3], Միջազգային աշխարհագրական միություն[3], Միջազգային մաթեմատիկական միություն[3], International Numismatic Council?[3], International Permafrost Association?[3], International Union for Pure and Applied Biophysics?[3], International Union for Quaternary Research?[3], IUAES?[3], International Union of Biochemistry and Molecular Biology?[3], Բյուրեղագիտության միջազգային միություն[3], International Union of Food Science and Technology?[3], International Union of Forest Research Organizations?[3], Գեոդեզիայի և գեոֆիզիկայի միջազգային միություն[3], International Union of Geological Sciences?[3], International Union of History and Philosophy of Science?[3], International Union of Laboratories and Experts in Construction Materials, Systems and Structures?[3], International Union of Nutritional Sciences?[3], Տեսական և կիրառական քիմիայի միջազգային միություն[3], International Union of Pure and Applied Physics?[3], International Union of Radio Science?[3], International Union of Theoretical and Applied Mechanics?[3], International Association of Penal Law?[3], Nuclear Physics European Collaboration Committee?[3], Scientific Committee on Antarctic Research?[3], Scientific Committee on Oceanic Research?[3], European Network of Research Integrity?[3], Բոլոր եվրոպական ակադեմիաներ[6], InterAcademy Partnership[7] և Միջազգային գիտական խորհուրդ[8]
ՆախագահJerzy Duszyński?
Երկիր Լեհաստան[9][10]
ՏեղագրությունՎարշավա
Կայքpan.pl(լեհ.)(անգլ.)
Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիա (Լեհաստան)##
Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիա (Լեհաստան)
Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիա, Լեհաստան
 Polish Academy of Sciences (PAN) Վիքիպահեստում

Պատմություն

խմբագրել

Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիան պետական աջակցությամբ բուհ է, որի գլխամասը գտնվում է Վարշավայում։ Այն հիմնադրվել է վաղ կրթական ընկերությունների, այդ թվում, Լեհաստանի գիտելիքի ակադեմիայի (Polska Akademia Umiejętności, կրճատ՝ PAU), որի նստավայրը Կրակովում է և Վարշավայի բարեկամների գիտելիքի ընկերության, որը հիմնադրվել էր 18-րդ դարում, միաձուլման արդյունքում։ Ձևավորվել է Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիայի 1951 թվականի հոկտեմբերի 30-ի կանոնադրությամբ, որի քաղաքական նպատակը գիտական միջավայրի վերահսկումն էր[13]։ Ի սկզբանե եղել է միայն գիտնականների միություն, սակայն 1960 թվականին վերակազմավորվել է կենտրոնական կառավարչական կազմակերպության, որը պատասխանատու է Լեհաստանում գիտության և ինստիտուտների ցանցի վերահսկման համար։ 1989 թվականին Կրակովի Լեհաստանի գիտելիքի ակադեմիան առանձնացել է Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիայից։

Նախագահներ

խմբագրել
  • Յան Բոգդան Դեմբովսկի (1952-1956)
  • Տադեուշ Կոտարբինսկի (1957-1962)
  • Յանուշ Գրոշկովսկի (1962-1971)
  • Վլոդզիմեժ Տշեբյատովսկի (1971-1977)
  • Վիտոլդ Նովացկի (1977-1980)
  • Ալեքսանդր Գեյշտոր (1980-1983)
  • Յան Կարոլ Կոստշևսկի (1984-1990)
  • Ալեքսանդր Գեյշտոր, 1990-1992 թվականների դեկտեմբերի 31
  • Լեշեկ Կուզնիցկի, 1993 թվականի հունվարի 1 - 1998 թվականի դեկտեմբերի 31
  • Միրոսլավ Մոսակովսկի, 1999 թվականի հունվարի 1 - 2001 թվականի դեկտեմբերի 26
  • Եժի Կոլոձեյչակ, 2002 թվականի հունվարի 16 - 2003 թվականի մարտի 31
  • Անդժե Լեգոցկի, 2003 թվականի ապրիլի 1 - 2006 թվականի դեկտեմբերի 31
  • Միխալ Կլյաբեր 2007 թվականի հունվարի 1

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Deutsche Nationalbibliothek Record #1002317-3 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. http://ifip.org/index.php?option=com_content&task=view&id=125&Itemid=441&ref=31
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 3,24 3,25 3,26 3,27 3,28 3,29 3,30 3,31 3,32 3,33 3,34 3,35 3,36 3,37 3,38 3,39 3,40 3,41 3,42 3,43 3,44 3,45 3,46 3,47 3,48 https://web.archive.org/web/20240216152231/https://pan.pl/czlonkostwa-w-organizacjach/
  4. https://cosparhq.cnes.fr/about/members/national-scientific-institutions/
  5. https://web.archive.org/web/20240125131018/http://www.unionacademique.org/en/members
  6. https://allea.org/members
  7. https://web.archive.org/web/20221208195542/https://www.interacademies.org/network/member-academies
  8. https://web.archive.org/web/20221009095816/https://council.science/members/online-directory/
  9. Societies and Open Access Research — 2007.
  10. Բաց մատչելիության ամսագրերի տեղեկատու — 2003.
  11. http://www.pan.pl/
  12. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
  13. «Dzieje Instytucji». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լեհաստանի գիտությունների ակադեմիա» հոդվածին։