Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիա
Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիա (բուլղար․՝ Българска академия на науките) գիտությունների ազգային ակադեմիա Բուլղարիայում։ Հիմնադրվել է 1869 թվականին։ Գտնվում է Սոֆիայում։ ԻՆքնուրույն կառույց է, ունի ակադեմիկոսներ, թղթակից անդամներ, արտասահմանյան անդամներ։ Հրատարակում և շրջանառության մեջ է դնում տարբեր գիտական աշխատանքներ, հանրագիտարաններ, բառարաններ, ամսագրեր և ունի սեփական հրատարակչատուն։
Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիա | |
|---|---|
 | |
| Հապավում | BAS[1] |
| Տեսակ | գիտությունների ակադեմիա, ազատ հասանելիության հրատարակություն, ազգային ակադեմիա, կազմակերպություն և դպրոց |
| Հիմնադրվել է | 1869 |
| Անդամ է | International Federation for Information Processing?[2], Consortium of European Taxonomic Facilities?[3], Միջազգային գիտական խորհուրդ[4], Science Europe?[5], InterAcademy Partnership[6] և Բոլոր եվրոպական ակադեմիաներ[7] |
| Նախագահ | Julian Revalski? |
| Երկիր |  Բուլղարիա[8] |
| Տեղագրություն | Սոֆիա և Սոֆիայի համայնք |
| Կայք | bas.bg(բուլղ.)(անգլ.) |
  Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիա, Բուլղարիա | |
 Bulgarian Academy of Sciences Վիքիպահեստում | |
2012 թվականից ԲԳԱ նախագահում է Ստեֆան Վոդենիչարովը։
Պատմություն խմբագրել
Քանի որ Բուլղարիան եղել է Օսմանյան Կայսրության մի մասը, 1869 թվականի սեպտեմբերի 26-ին բուլղարացի էմիգրանտները Բրաիլայում, Ռումինական թագավորությունում հիմնադրել են Բուլղարական գրական ընկերություն, որի առաջին կանոնադիրներն են եղել՝
Հոգաբարձուների խորհուրդ
- Նիկոլայ Ծենով, նախագահ
- Վասիլակի Միհալիդի
- Պետրակի Սիմով
- Կոստակի Պոպովիչ
- Ստեֆան Բերոն
Գործող անդամներ
- Մարին Դրինով (1838-1906), նախագահ
- Վասիլ Դրումև (1840-1901), անդամ
- Վասիլ Ստոյանով (1839-1910), քարտուղար
Ստեղծման հաջորդ տարվանից սկսած Գրական հասարակությունը սկսեց թողարկել իր պարբերականը, 1871 թվականին ընտրեց իր առաջին պատվավոր անդամին՝ Գավրիլ Կրաստևիչին։
1878 թվականին Օսմանյան կայսրությունից Բուլղարիայի ազատականացումից հետո Գերագույն խորհրդի որոշմամբ Հասարակության նստավայրը Բրաիլայից տեղափոխվեց Սոֆիա։ 1893 թվականի մարտի 1-ին Բուլղարական գրական հասաարակութունը տեղափոխվեց իր սեփական կառույցը՝ Բուլղարիայի Գերագույն խորհրդի շենքի հարևանությմաբ։ Շենքի ճարտարապետն է եղել Հերման Մեյերը[9] and was expanded during the 1920s.[10]
Բուլղարական գրական հասարակությունը իր ներկայիս անվանումը ձեռք է բերել 1911 թվականին և Իվան Գեշովը դարձել է Ակադեմիայի առաջին նախագահը։ 1913 թվականին Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիան դարձել է Սլավոնական ակադեմիաների և գիտական համայնքների միության անդամ, 1931 թվականին ընդունվել է Գիտական միությունների միջազգային խորհրդի կազմում։
Բաժիններ խմբագրել
ԲԳԱ ունի 9 հիմնական բաժիններ, որոնք դասակարգված են 3 խոշոր ճյուղերով. «Բնական, մաթեմատիկական, ճարտարագիտական գիտություններ», «Կենսաբանական, բժշկական և ագրարային գիտություններ» և «Սոցիալական և հումանիտար գիտություններ ու արվեստ», որոնցից յուրաքանչյուրը բաղկացած է անկախ գիտական ինստիտուտներից, լաբորատորիաներից ու այլ բաժիններից։
Մաթեմատիկական գիտություններ խմբագրել
- Մաթեմատիկայի և ինֆորմատիկայի ինստիտուտ
- Մեխանիկայի ինստիտուտ
- Ինֆորմացիոն և տեղեկատվական համակարգերի ինստիտուտ
- Համակարգչային վիրուսաբանության ազգային լաբորատորիա
Ֆիզիկա խմբագրել
- Միջուկային հետազոտությունների և միջուկային էներգետիկայի ինստիտուտ
- Պինդ մարմինների ֆիզիկայի ինստիտուտ
- Էլեկտրոնիկայի ինստիտուտ Archived 2015-09-15 at the Wayback Machine.
- Աստղագիտության ինստիտուտ
- Ռոժեն ազգային աստղադիտարան
- Բելոգրադչիկ աստղադիտարան
- Արևային էներգիայի և նոր էներգիայի աղբյուրների կենտրոնական լաբորատորիա Archived 2009-08-05 at the Wayback Machine.
- Պլովդիվի կիրառական ֆիզիկայի կենտրոնական լաբորատորիա Archived 2012-07-17 at the Wayback Machine.
- Տեղեկատվության մշակման կենտրոնական լաբորատորիա Archived 2005-05-18 at the Wayback Machine.
Քիմիական գիտություններ խմբագրել
- Ընդհանուր և անօրգանական քիմիայի ինստիտուտ
- Օրգանական քիմիայի ինստիտուտ Ֆիտո-քիմիայի կենտրոնով
- Ֆիզիկական քիմիայի ինստիտուտ
- Կատալիզի ինստիտուտ
- Էլեկտրո-քիմիայի և էներգահամակարգերի ինստիտուտ
- Քիմիական ճարտարագիտության ինստիտուտ Archived 2005-05-27 at the Wayback Machine.
- Ֆոտոպրոցեսի կենտրոնական լաբորատորիա
- Պոլիմերների ինստիտուտ
Կենսաբանական գիտություններ խմբագրել
- Նևրո-կենսաբանության ինստիտուտ Archived 2012-11-06 at the Wayback Machine.
- Մոլեկուլային կենսաբանության ինստիտուտ
- Գենետիկայի ինստիտուտ Archived 2016-03-24 at the Wayback Machine.
- Ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտ
- Բույսերի ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտ
- Միկրոբիոլոգիայի ինստիտուտ
- Փորձառական մորֆոլոգիայի և մարդաբանության ինստիտուտ Archived 2016-01-29 at the Wayback Machine.
- Բուսաբանության ինստիտուտ
- Կենդանաբանության ինստիտուտ Archived 2007-02-15 at the Wayback Machine.
- Անտառային հետազոտությունների ինստիտուտ Archived 2012-02-06 at the Wayback Machine.
- Փորձառական պաթոլոգիայի և մակաբուծաբանության ինստիտուտ Archived 2005-04-04 at the Wayback Machine.
- Կենսաբանության և իմունաբանության վերարտադրության ինստիտուտ
- Կենսաֆիզիկայի ինստիտուտ
- Բնության պատմության ազգային ինստիտուտ Archived 2005-05-22 at the Wayback Machine.
- Կենսաբժշկական ճարտարագիտության կենտրոնական լաբորատորիա Archived 2016-03-06 at the Wayback Machine.
- Բնապահպանության կենտրոնական լաբորատորիա Archived 2007-02-02 at the Wayback Machine.
Երկրաբանություն խմբագրել
- Երկրաբանական ինստիտուտ
- Երկրաֆիզիկայի ինստիտուտ
- Մետերոլոգիայի և հիդրոլոգիայի ազգային ինստիտուտ
- Գեոդեզիայի կենտրոնական լաբորատորիա Archived 2007-02-02 at the Wayback Machine.
- Միներալոգիայի և բյուրեղագրության կենտրոնական լաբորատորիա
- Օվկիանոսագիտության ինստիտուտ
- Աշխարհագրության ինստիտուտ Archived 2005-03-08 at the Wayback Machine.
- Տիեզերական հետազոտության ինստիտուտ
- Արեգակնա-երկրային ազդեցությունների կենտրոնական լաբորատորիա Archived 2005-06-01 at the Wayback Machine.
- Սեյսմիկ մեխանիկայի և երկրաշարժների ուսումնասիրության կենտրոնական լաբորատորիա Archived 2005-04-05 at the Wayback Machine.
- Ջրային խնդիրների ինստիտուտ Archived 2005-03-07 at the Wayback Machine.
Ճարտարագիտություն խմբագրել
- Մետաղագիտության ինստիտուտ
- Ֆիզիկա-քիմիական մեխանիկայի կենտրոնական լաբորատորիա Archived 2016-03-06 at the Wayback Machine.
- Համակարգչային և տեղեկատվական համակարգերի ինստիտուտ Archived 2015-06-21 at the Wayback Machine.
- Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ինստիտուտ Archived 2015-08-03 at the Wayback Machine.
- Վերահսկողության և համակարգային հետազոտության ինստիտուտ Archived 2005-03-08 at the Wayback Machine.
- Մեխատրոնիկայի և գործիքավորման կենտրոնական լաբորատորիա Archived 2005-04-14 at the Wayback Machine.
Հումանիտար բաժիններ (Պատմա-մշակութային ժառանգություն և ազգային ինքնություն) խմբագրել
- Բուլղարերեն լեզվի ինստիտուտ
- Գրականության ինստիտուտ
- Բալկանյան ուսումնասիրությունների կենտրոն
- Պատմական գիտությունների ուսումնասիրությունների կենտրոն
- Ազգաբանության և բանահյուսության ուսումնասիրությունների ազգագրական թանգարան-ինստիտուտ Archived 2013-05-30 at the Wayback Machine.
- Ֆոլկլոր ուսումնասիրությունների ինստիտուտ Archived 2013-02-12 at the Wayback Machine.
- Ազգաբանության ինստիտուտ-թանգարան Archived 2013-05-26 at the Wayback Machine.
- Արվեստաբանության ինստիտուտ
- Ճարտարապետական ուսումնասիրությունների կենտրոն Archived 2016-01-26 at the Wayback Machine.
- IԱրվեստաբանության ինստիտուտ
- Ազգային հնագիտական ինստիտուտ-թանգարան
- Cyrillo-Methodian ուսումնասիրությունների գիտական կենտրոն
Սոցիալական գիտություններ («Մարդ և հասարակություն» բաժին) խմբագրել
- Տնտեսագիտական ինստիտուտ
- Պետության և իրավունքի ինստիտուտ Archived 2015-06-21 at the Wayback Machine.
- Բնակչության և մարդկային ուսումնասիրության ինստիտուտ, որը բաղկացած է.
- Հոգեբանության ինստիտուտ
- Բնակչության հետազոտությունների կենտրոն Archived 2011-02-17 at the Wayback Machine.
- Հասարակության և գիտելիքի ուսումնասիրության ինստիտուտ, որը բաղկացած է.
- Սոցիոլոգիայի ինստիտուտ
- Փիլիսոփայության ինստիտուտ
- Գիտական ուսումնասիրությունների և գիտության պատմության կենտրոն Archived 2005-02-14 at the Wayback Machine.
Մասնագիտացված և աջակցող միավորներ խմբագրել
- ԲԳԱ կենտրոնական ադմինիստրացիա Archived 2015-04-01 at the Wayback Machine.
- ԲԳԱ կենտրոնական գրադարան Archived 2005-06-03 at the Wayback Machine.
- ԲԳԱ գիտական արխիվ
- "Prof. Marin Drinov" ակադեմիական տպագրատուն Archived 2016-04-22 at the Wayback Machine.
- Բուսաբանական այգի Archived 2016-03-16 at the Wayback Machine.
- Նանոգիտությունների և նանոտեխնոլոգիայի ազգային կենտրոնN Archived 2005-04-03 at the Wayback Machine.
- Բուլղարական հանրագիտարան գիտա-տեղեկատվական կենտրոն Archived 2015-01-03 at the Wayback Machine.
- Սոցիալական-կոմունալ ծառայություններ Archived 2007-06-22 at the Wayback Machine.
- Ազգային անվտանգության հետազոտական կենտրոն
- «Գիտական գործիքավորում», հետազոտական և իրականացման ասոցիացիա Archived 2005-04-06 at the Wayback Machine.
- Laboratory of Telematics Archived 2005-04-04 at the Wayback Machine.
- Դոկտորական հետազոտության Կարիերայի զարգացման կենտրոն
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ https://council.science/members/online-directory/
- ↑ http://ifip.org/index.php?option=com_content&task=view&id=125&Itemid=441&ref=6
- ↑ https://cetaf.org/members/cetaf-members
- ↑ https://council.science/member/bulgaria-bulgarian-academy-of-sciences-bas/
- ↑ https://www.scienceeurope.org/about-us/members/
- ↑ https://www.interacademies.org/network/member-academies
- ↑ https://allea.org/members
- ↑ Բաց մատչելիության ամսագրերի տեղեկատու — 2003.
- ↑ Михайлова Милена (2007-06-21)։ «Отново за историческата среда около храм-паметника "Св. Александър Невски"» (Bulgarian)։ Арх & Арт։ Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 30
- ↑ Иванов Емил։ «КУЛТУРНО-ИСТОРИЧЕСКОТО НАСЛЕДСТВО НА БЪЛГАРИЯ – ОПИТ ЗА КАТЕГОРИЗАЦИЯ НА КОНКУРСНОТО ДЕЛО В АРХИТЕКТУРАТА (1878-1944)» (Bulgarian)։ СУ „Св. Климент Охридски” – Богословски факултет։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-04-26-ին։ Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 30
