Մեժիհիրյա կամ Մեժիգորյե ( ուկրաիներեն՝ Межигір’я, ռուս.՝ Межиго́рье), Ուկրաինայի պաշտոնական նստավայր Կիևի մարզի Վիշգորոդի շրջանի Նովյե Պետրիվցի գյուղում[1], որում բնակվել է Ուկրաինայի վարչապետ (2002-2007), Ուկրաինայի նախագահ (2010-2014) Վիկտոր Յանուկովիչը 2002-ից 2014 թվականներին[2]։

Մեժիհիրյա
Տեսակinhabited area?
Երկիր Ուկրաինա
ՏեղագրությունՎիշգորոդի շրջան
Մակերես140 կմ²
Քարտեզ
Քարտեզ

Կալվածքը հիմնադրվել է որպես վանք, որը գործել է մինչև 1923 թվականին փակվել է բոլշևիկների կողմից Խորհրդային Միության ստեղծումից հետո։

1935 թվականից Մեժիհիրյան եղել է պետական կառավարական նստավայր՝ սկզբում Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցության, այնուհետև անկախ Ուկրաինայի օրոք, մինչև 2007 թվականը, երբ այն սեփականաշնորհվել է Յանուկովիչի վարչապետության վերջին շաբաթներին։

2012 թվականին Պետական կառավարման վարչությունը տարեկան հարյուր հազար գրիվնայով վարձակալել է տարածքներ «Տանտալիտ» ընկերությունից` այն հարմարեցնելով պաշտոնական ընդունելությունների համար[3][4]։

Վ. Ֆ. Յանուկովիչի պաշտոնապես վարձակալված 1,8 հեկտար հողատարածքը[5] 620 մ² մակերեսով նորակառույց տան հետ միասին[6][7] շրջապատված է «Տանտալիտ» ՍՊԸ-ի (129 հա) և «Ուկրաինայի վերածնունդ» բարեգործական հիմնադրամի (7,6 հեկտար) հողատարածքներով, որի տարածքում, ըստ Վ. Ֆ. Յանուկովիչի, գտնվել է նրա «ակումբային տունը»[8]։ «Ուկրաինսկա պրավդա» (Українська правда) կայքում հրապարակվել են մի շարք փաստաթղթեր այդ ընկերությունների և Յանուկովիչի շրջապատի միջև կապի մասին[8][9][10]։

140 հա մակերեսով Մեժիհիրյա համալիրը պարսպապատված է հինգ մետր պարիսպով[11]։ Նրա տարածքում կան զբոսանավերի նավամատույց, ձիասպորտի ակումբ, հրաձգարան, թենիսի կորտ և ժամանցի ու տուրիստական այլ համալիրներ[12], ինչպես նաև որսավայրեր[7]։

Լրագրողներն ու քաղաքական գործիչները Մեժիհիրյան անվանում են նախագահական մասշտաբով կոռուպցիայի խորհրդանիշ և կոռուպցիայի թանգարան[13][14][15]։

2014 թվականի անկարգությունների ժամանակ հարյուրավոր ուկրաինացիներ անվճար այցելել են այս շքեղ պալատ և այգի այն բանից հետո, երբ 2014 թվականի փետրվարի 23-ին նախագահը փախել է Ռուսաստան։

Մեկ այլ շքեղ նստավայր կառուցման փուլում է եղել Ղրիմի հարավային ափին Այա հրվանդանի մոտ այն ժամանակ, երբ Յանուկովիչը պաշտոնանկ է արվել։ Բնակավայրը հայտնի է որպես «Մեժիհիրյա 2»[16][17]։

Պատմություն խմբագրել

 
Մեժիհիրյա վանքի Պայծառակերպության տաճարի ինտերիերը. Սրբապատկերաշար պատն ոչնչացվել է բոլշևիկների կողմից 1931 թվականին։
նկարիչ` Պյոտոր Վերեշչագին (մինչև 1886)
 
Բոլշևիկների նկարած Մեժիհիրյայի Փրկչի և Պայծառակերպության (Սպիտակ Փրկիչ) վանքը քանդումից առաջ 1935 թվականին

Մինչև 1786 թվականի ապրիլի 10-ը ժամանակակից նստավայրի տարածքում եղել է Փրկիչ-Պայծառակերպության վանքը, որի հիմնադրման մասին տեղեկությունները հստակ չեն։ Ամենայն հավանականությամբ, վանքի պատմությունը սկիզբ է առել 12-րդ դարից[18], որ այն հիմնադրվել է Կիևում իշխանական դարաշրջանից առաջ, որը վերացվել է Եկատերինա Մեծի ռուսական կայսերական հրամանագրով։ Մեկ տարի անց վանքը հրկիզվել է, ենթադրվում է, որ նույն Եկատերինա Մեծի հրամանով[18]։ Ուկրաինացի բանաստեղծ Տարաս Շևչենկոն դեպքի մասին գրել է իր «Կույրը» պոեմում. «Ինչպես թագուհին Նեչեսայի[Ն 1] հետ շրջում էր Կիևում և ինչպես գիշերով հրկիզում Մեժիհիյայի Փրկիչը»[Ն 2]:

19-րդ դարի վերջին վանքը վերականգնվել է որպես «Սրբերի բարեխոսություն» կոչվող իգական վանք, սակայն 1923 թվականին կրկին փակվել է բոլշևիկների կողմից։ 1923-1931 թվականներին վանքի շենքն օգտագործվել է որպես կերամիկական արտադրության քոլեջ։ Վանքի նախկին խցերը զբաղեցրել են արվեստագետ-մոնումենտալիստների կոմունան։ 1931 թվականին քոլեջը տեղափոխվել է Կիև։ Նույն թվականին ոչնչացվել է Փրկիչ-Պայծառակերպություն վանքի սրբապատկերաշար պատը։

Խորհրդային պետական նստավայր խմբագրել

Մինչև 1935 թվականը ժամանակակից նստավայրի տարածքում դեռևս եղել է Մեժիհիրյայի վանքը։ 1934 թվականին Ուկրաինական ԽՍՀ-ի մայրաքաղաքը Խարկովից Կիև տեղափոխելով՝ քաղաքին անհրաժեշտ էր ամառային նստավայր պետական պաշտոնյաների համար[20][21]։ Որպես նոր բնակության վայր ընտրվել է Մեժիհիրյան։ Քանդումից առաջ վանական համալիրի շենքերը լուսանկարվել են։

Քաղբյուրոն 1935 թվականի ապրիլին հրամանագիր է արձակել ամբողջ համալիրի ոչնչացման մասին, որն իրականացվել է նույն թվականին[20]։ Քանդման ժամանակ գետնի տակ հայտնաբերվել է ձեռագիր գրքերի հավաքածու։ Ենթադրվում էր, որ հայտնաբերված գրքերը Յարոսլավ Իմաստունի կորած գրադարանից են[22] կամ ավելի ուշ շրջանից՝ Զապորոժյան բանակի դարաշրջանից[23]։ Վանական համալիրից մնացել է միայն ջրհորը[21]։

Խորհրդային տարիներին Մեժիհիրյան եղել է Իոնա Յակիրի, Պավել Պոստիշևի, Ստանիսլավ Կոսիորի, Նիկիտա Խրուշչովի և Վլադիմիր Շչերբիցկու նստավայրը[24]։ Երկրորդ համաշխարհայինում Նացիստական օկուպացիայի ժամանակ Ռայխի Սոցիալիստական կուսակցության գաուլյայտեր Էրիխ Կոխի նստավայրը եղել է Մեժհիյայի Կիևի ռազմական շրջանի հրամանատար Իոնա Յակիրի պալատում։ Այդ ընթացքում Կոխի գտնվելու վայրը գաղտնի է պահվել հանրությունից[25]։

Մասնավոր սեփականություն (2002–2013) խմբագրել

Վարձակալություն խմբագրել

 
Կազդուրիչ համալիրից բացվող տեսարան

2002 թվականին ստանձնելով վարչապետի պաշտոնը՝ Վիկտոր Յանուկովիչը պետական գույքի ֆոնդից անվճար ստացել է նստավայրի տարածքում գտնվող 325 մ² մակերեսով թիվ 20 տունը։ 2003 թվականի ապրիլի 1-ին Վ.Ֆ. Յանուկովիչը Դոնեցկի «Ուկրաինայի վերածնունդ» բարեգործական ֆոնդի միջնորդությամբ վարձակալության է վերցրել թիվ 20 տունը և 3 հա հողը։

Համաձայն պայմանագրի՝ վարձակալության գինը կազմում է ամսական 3,14 գրիվնա / ար, ժամկետը՝ 49 տարի, նպատակը՝ «հեշտացնել սոցիալ-տնտեսական իրավիճակի բարելավմանն ուղղված ազգային և միջազգային ծրագրերի իրականացումը»[2][9][12]։

2005 թվականի մարտին գլխավոր դատախազի տեղակալը դիմել է Կիևի տնտեսական դատարան՝ կառավարության և պետական գույքի ֆոնդի շահերից ելնելով նստավայրի օտարման հարցով։ Մայիսի 10-ին հայցը բավարարվել է հօգուտ պետության, իսկ մայիսի 20-ից որոշումն ուժի մեջ է մտել[26]։ 2006 թվականի նոյեմբերի 23-ին, Վ. Ֆ. Յանուկովիչի վարչապետության ժամանակ, Ուկրաինայի Գերագույն տնտեսական դատարանը չեղյալ է հայտարարել վարձակալության պայմանագիրը խզելու որոշումը։ Գործը կրկին ուղարկվել է Կիևի տնտեսական դատարան[26]։ 2007 թվականի մարտի 5-ին Վ. Ֆ. Յանուկովիչի կառավարության ներկայացուցիչ Ելենա Լուկաշը հետ է կանչել հայցը[26]։ Մեկ հեկտարի վարձակալումը Մեժիհիրյայում Վ.Ֆ. Յանուկովիչին արժեցել է ամսական 314 գրիվնա 2010 թվականի գներով[27]։

Սեփականաշնորհում խմբագրել

 
Ուկրաինայի վարչապետ (2002-2007), Ուկրաինայի նախագահ (2010-2014) Վիկտոր Յանուկովիչը, որի նստավայն է եղել Մեժհիրյա տարածքը 2002-2014 թվականներին[2]

Ինչպես գրում է «Դելո» թերթը, վկայակոչելով Պետական գործերի վարչակազմի տեղեկատվությունը, 2007 թվականի հուլիսի 9-ին Ուկրաինայի նախագահ Վիկտոր Յուշչենկոն ստորագրել է թիվ 148 գաղտնի հրամանագիրը, որում ասվում է. «Պուշչա-Վոդիցա հանգստյան համալիրի տարածքում գտնվող կառավարական ամառանոցը տրամադրվել է Նախարարների կաբինետի ղեկավար Վիկտոր Յանուկովիչի օգտագործմանը»[28]։

Հետագայում այս փաստաթուղթը չի հայտնվել ո'չ պետության ղեկավարի կայքում, ոչ էլ տեղեկատվության այլ բաց աղբյուրներում։ Դրա միակ պաշտոնական հաստատումը թերթին տվել է Գործերի պետական վարչությունը, որը բացատրել է, որ «Պուշչա-Վոդիցա հանգստի համալիրը ներառում է Պուշչա-Վոդիցա հանգստի կենտրոնը և Մեժիհիրյա նստավայրը»։

Թերթը նշել է, որ միաժամանակ՝ հուլիսի 9-ին, նախագահի կայքում հայտնվել է մեկ այլ փաստաթուղթ՝ հրամանագիր, որով նա պարտավորեցրել է վարչապետին կատարել Ուկրաինայի Ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի որոշումը և ֆինանսավորել արտահերթ ընտրությունները։ Թերթը ենթադրել է, որ տեղի է ունեցել իշխանության դիմաց պետական ամառանոցի առևտրային փոխանակում։ 2008 թվականի փետրվարի վերջին Վ.Ֆ. Յանուկովիչը հաստատել է, որ ապրում է «Մեժիհիրյա» տանը, որն իրեն է շնորհվել նախագահ Յու. Ա Յուշչենկոյի 2006 թվականի հրամանով։

Պետական գործերի վարչակազմի տվյալներով՝ նստավայրը զբաղեցնում է 136,8 հա։ Շրջագիծը սահմանափակված է հինգ մետրանոց երկաթե պարսպով և հսկվում է «Տիտան» ընկերության օպերատիվ աշխատակիցների կողմից։ Վ. Ֆ. Յանուկովիչը հայտարարել է, որ օգտագործում է տներից միայն մեկը՝ 250 մ² մակերեսով, որը շրջապատված է 1,5 հեկտար հողատարածքով։ BBC-ին տված հարցազրույցում նա ասել է, որ 1999 թվականից կամ 2000 թվականից ապրում է Մեժիհիրյայում[29]։

2007 թվականի հուլիսի 11-ին Վ. Ֆ. Յանուկովիչն արձակել է կառավարության թիվ 521 որոշումը[30], համաձայն որի՝ «Նադրա Ուկրաինա» ազգային բաժնետիրական ընկերությունը ստացել է պետական նստավայր և 137 հեկտար տարածք Մեժիհիրյայում։ «Նադրա Ուկրաինա» ընկերության համար պատասխանատու էր Էկոլոգիայի նախարարությունը՝ Վ.Ֆ. Յանուկովիչի նախընտրական շտաբի նախկին ղեկավար Վասիլի Ջարտիի գլխավորությամբ[26]։ Շուտով «Նադրա Ուկրաինան» փոխանակման գործարք է կնքել «Մեդինվեստտրեստ» ընկերության հետ, որից հետո կառավարությունը հավանություն է տվել նստավայրը փոխանակել Կիևի Պարկ ալեայում գտնվող երկու շենքի հետ։ «Մեդինվեստտրեստ» ընկերությունն իր հերթին ձեռք բերված նստավայրը վաճառել է «Տանտալիտ» ընկերությանը։

Բողոքարկելու փորձեր խմբագրել

«Մեդինվեստտրեստ» ընկերությունը 2007 թվականի հոկտեմբերի 22-ին հայց է ներկայացրել օտարման անօրինականության վերաբերյալ և պարտվել է, իսկ այնուհետև պարտվել է նաև բողոքարկումը, այսինքն՝ օրինական ուժի մեջ է մտել դատարանի վճիռը, որն արձանագրել է Մեժիհիրյայի՝ պետության սեփականությունից դուրս գալու գործողությունների օրինականությունը[31]։

2008 թվականի մայիսին Ուկրաինայի Ներքին գործերի նախարարությունը հետախուզման մեջ է հայտարարել «Մեդինվեստտրեստ» ընկերության տնօրեն Գենադի Գերասիմենկոյին, ով, ըստ նախարարության, ներգրավված է եղել բնակավայրը պետական սեփականությունից հանելու սխեմայի մեջ։ 2008 թվականի փետրվարի 12-ին Վիկտոր Յուշչենկոն ստորագրել է հրամանագիր, համաձայն որի՝ պետական անվտանգության վարչության պահպանությունից դուրս է հայտարարվել Մեժիհիրյան[32]։

Յուլյա Տիմոշենկոյի վարչապետ նշանակվելուց հետո նրա կաբինետը չեղյալ է համարել հրամանագիրը[33], որով բնակավայրը փոխանցվել է«Նադրա Ուկարինա» ընկերությանը՝ այն վերադարձնելով կառավարության վերահսկողությանը[34]։ 2008 թվականի մարտին գլխավոր դատախազ Ալեքսանդր Մեդվեդկոն գրել է Յու. Վ. Տիմոշենկոյին, որ «Նադրա Ուկրաինա» պաշտոնյաների գործողությունները Մեժիհիրյա նստավայրի փոխանակման հարցում օրինական են եղել[26] և դրանք անհնար է վիճարկել, քանի որ դրանք արդեն բողոքարկվել են, և վերջնական բողոքարկում է ներկայացվել Վ.Ֆ. Յանուկովիչի օգտին[35]։ 2008 թվականի հուլիսի 28-ին Կիև քաղաքի Տնտեսական դատարանը բեկանել է Ուկրաինայի նախարարների կաբինետի որոշումը և Մեժիհիրյան վերադարձրել Վ.Ֆ. Յանուկովիչին[36]։

2009 թվականի օգոստոսին վարչապետ Յու. Վ.Տիմոշենկոն հայտարարել է, որ կառավարությունը հաստատել է Մեժիհիրյան պետությանը վերադարձնելու ծրագիրը[37]։ Վ.Ֆ. Յանուկովիչը Մեժիհիրյայի մասին հայտարարություններն անվանել է սև փիառ[38]։

2009 թվականի սեպտեմբերի 1-ին վարչապետ Յու. Վ. Տիմոշենկոյի՝ Մեժիհիրյայի օտարումը բողոքարկելու մտադրությունը, պատգամավոր Նիկոլայ Ջիգայի հրամանով, Վիշգորոդի վարչակազմից առգրավվել է հողամասի վարձակալության վերաբերյալ 27 բնօրինակ փաստաթղթերը[39], որոնք հետագայում ուղարկվել են Գլխավոր դատախազության չհրկիզվող պահարաններ[40]։ 2010 թվականի հունվարի 27-ին «Դա Լատ» մասնավոր ձեռնարկությունը հայց է ներկայացրել Գերագույն տնտեսական դատարան՝ նախկին «Մեժիհիրյա» բնակավայրի առքուվաճառքի գործարքի անօրինականության վերաբերյալ և պարտվել է այն[41][42]։

Սեփականացման սխեմա խմբագրել

2010 թվականի դրությամբ նստավայրը բաշխվել է «Տանտալիտ» ընկերության (129 հա), «Ուկրաինայի վերածնունդ» բարեգործական հիմնադրամի (7,6 հա) և Վիկտոր Յանուկովիչի (1,7688 հեկտար) միջև[9]։ Վ.Ֆ. Յանուկովիչի պնդմամբ` իրեն է պատկանել Մեժիհիրյայի միայն «մոտ մեկ հեկտար հողատարածքը տան հետ միասին»[43]։

Այնուամենայնիվ, Սերգեյ Լեշչենկոյի լրագրողական հետաքննության համաձայն, «Տանտալիտ» ընկերության համահիմնադիր Պավել Լիտովչենկոն հանդիսացել է Յանուկովիչի վստահված անձը և ֆիրմայի հիմնադիր է, որի բաժնետերերի մեջ է նախագահի ավագ որդին` Ալեքսանդր Յանուկովիչը[9]։ «Տանտալիտ» ընկերության մեկ այլ համահիմնադիր կապված է այն կառույցի հետ, որի տակ գրանցված է ավստրիական «Activ Solar» ընկերությունը, որն անուղղակիորեն պատկանում է Ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի քարտուղար Անդրեյ Կլյուևին և նրա եղբորը՝ Սերգեյ Կլյուևին[44]։ Բացի այդ, ինչպես ցույց է տվել «Կորեսպոնդենտ» ամսագրի «Մեժիհիրյայի» օդային լուսանկարը, տարբեր սեփականատերերի հողամասերի միջև ընկած տարածքում ցանկապատեր չկան, բացառությամբ դեկորատիվների[45]։

2013 թվականի սեպտեմբերին Սերգեյ Կլյուևը դարձել է «Տանտալիտ» ընկերության անվանական սեփականատերը, ով հայտարարել է, որ ընկերությունը ձեռք է բերել Ուկրաինայի նախկին ժողովրդական պատգամավոր Իգոր Գումենյուկից։ Ֆինանսական մոնիտորինգի պետական ծառայության տվյալներով՝ Սերգեյ Կլյուևի կողմից «Տանտալիտ» ընկերության գնման համար գումարը ստացվել է Վիրջինիայի օֆշորային «Tisha Investments LTD»-ից։ 2015 թվականի սկզբին հայտնի է դարձել, որ Սերգեյ Կլյուևը «Տանտալիտ» ՍՊԸ-ում իր բաժնեմասը վաճառել է հենց «Տանտալիտ» ՍՊԸ-ին։ Փոքր համասեփականատերը 0,03% բաժնեմասով փաստաբան և «Տանտալիտ» ընկերության նոր տնօրեն Ալեքսանդր Պրիյմակն է[46]։

Օբյեկտներ Մեժիհիրյայում խմբագրել

«Հոնկա» ակումբային տուն խմբագրել

 
«Հոնկա» ակումբային տունը Մեժիհիրյա նստավայրում, Ուկրաինա

Բնակավայրի հիմնական շենքը, այսպես կոչված, «ակումբային տունն» է, որը նաև կոչվում է «Հոնկա օբյեկտ»՝ ըստ ֆիննական «Honka»[47] ընկերության անվան, որը էկոլոգիապես մաքուր փայտից շինարարության ոլորտում համաշխարհային առաջատար է[48]։ «Ակումբային տունը» գտնվում է «Վերածնունդ Ուկրաինայի» հիմնադրամին պատկանող տարածքում[8]։

2009 թվականի և 2010 թվականի առաջին կիսամյակի ընթացքում նստավայրի բարեկարգման նպատակով Ֆինլանդիայից ներմուծվել են 9,5 մլն դոլարի նյութեր[8]։

2010 թվականին Բեռլինում ելույթ ունենալով գերմանական հանրության առաջ՝ Վիկտոր Յանուկովիչը փաստացի հերքել է իր այն խոսքերը, որ Մեժիհիրյայի տարածքում, բացի իր տնից, ինքը ոչինչ չունի։ Ասելով, որ անձնական կյանքում գերադասում է «գերմանական որակը», նա նշել է. «Սա ոչ մեկի համար մեծ գաղտնիք չէ... Ես կառուցել եմ այդպիսի մի տուն՝ ակումբային տուն... Այն կառուցել է ֆիննական «Honka» ընկերությունը»[49]։ 2014 թվականին Արժանապատվության հեղափոխության ժամանակ, այն բանից հետո, երբ Յանուկովիչը ստիպված էր հրաժարական տալ և փախչել երկրից, Հոնկա տունն ինքնակամ բնակեցրել են ակտիվիստները[50]։

«Հոնկա» ակումբային տան արտաքին ձևավորման մանրամասներ
 
 
 
 
Հունական ավերակներով դեկորացիա Մարմարե քանդակագործական կոմպոզիցիա և շատրվաններ պակում «Բաքոս» մարմարյա քանդակագործական կոմպոզիցիա Կամրջակ դեկորատիվ ջրվեժի վրա

Լողացող նավամատույց խմբագրել

 
Պոնտոնային նավ «GALLEON»

Ըստ «Ուկրաինսկայա պրավդա»-յի ՝ 2011 թվականին լողացող նավատուն` դեբարկադեր է տրամադրվել Վիկտոր Յանուկովիչին` որպես ընդունելության լողացող տուն։ Այն առաքվել է Մեժիհիրյա և խարսխվել ներքին նավահանգստում (գրանցված է «Տանտալիտ» ընկերության վրա)[13]։

«Ջրի վրա պալատի» երկարությունը մոտ 50 մետր է։ Պատուհանները նախագծված են իլյումինատորի տեսքով՝ կլոր ձևով[48]։ Այն պարունակում է անհատական գրասենյակ և ընդունելության սրահ, որն ավարտվում է բեմով։ «Պալատը» զարդարված է որակյալ փայտով, ոսկյա նրբաթերթով, մարմարով և բյուրեղապակիով[48]։ Դեբարկադերի բեմի գլխավոր դահլիճի առաստաղի վրա` խորշում երեք ջահ է կախված, որոնց գինը ըստ «Ուկրաինսկայա պրավդայի» 97000 դոլար է[13]։

Այլ օբյեկտներ խմբագրել

 
Յանուկովիչի ավտոտնակը անտիկվար մեքնաների հավաքածուով

Բնակավայրի տարածքում կա կենդանաբանական այգի, որտեղ կան տարբեր կենդանիներ, ինչպիսիք են կենգուրուները, ավստրալական էմուները, ամերիկյան նանդուներ, սիրամարգերը, փասիանները, ավստրալական սագերը և մեծ ճագարամկներ[8][51]։

Տարածքում կա նաև արհեստական լիճ, որը սնվում է տասը արտեզյան հորերի ջրով։ Բնակավայրի ելքերից մեկում կա 70 միավոր տեխնիկայի համար նախատեսված ավտոտնակ[8]։

Ենթակառուցվածք խմբագրել

2010 թվականին Կիև-Վիշգորոդ-Դիմեր մայրուղու վրա, որը Կիևից տանում է Մեժիհիրյա, «Ուկրավտոդոր» ճանապարհաշինական ընկերությունը 16 կմ ծանր ասֆալտ է փռել 50 միլիոն գրիվնայով, ինչը մի փոքր պակաս է, քան 2010 թվականին հատկացվել է Կիևի բոլոր ճանապարհների վերանորոգման համար[52]։

Լրագրողների այցելություն խմբագրել

 
Յանուկովիչի լրատվամիջոցների հետ համդիպումների տուն

2010 թվականի հունիսին Վիկտոր Յանուկովիչը լրագրողներին հրավիրել է նստավայր, սակայն նախագահի զբաղվածության պատճառով հանդիպումը չի կայացել[53][54]։ 2011 թվականի հունիսի սկզբին նստավայրի մոտ լրագրողների ծրագրված հանրահավաքն արգելվել է դատարանի կողմից, սակայն ժամանել է մոտ վաթսուն լրագրող[55]։

2011 թվականի հունիսի վերջին Նախագահ Վ.Ֆ. Յանուկովիչը հանդիպում է ունեցել լրագրողների հետ Մեժիհիրյայում։ Հանդիպմանը չի հրավիրվել «Ուկրաինսկա պրավդա» հրատարակությունը, որը բարձրացրել էր Մեժիհիրյայի հարցը[56]։ 2012 թվականի հունիսին լրագրողները կրկին պիկետ են անցկալ Մեժիհիրյայի մոտ[57], և Աննա Գերմանը նշել է, որ «լրագրողը կարող է գալ նախագահական նստավայր միայն այն դեպքում, եթե նախագահը նշանակի հանդիպման ճշգրիտ ժամանակը»[58]։ 2012 թվականի օգոստոսի 24-ին, խախտելով օրենքը, Տատյանա Չեռնովոլը բարձրացել է ցանկապատի վրայով և մի քանի ժամ լուսանկարել նստավայրը, մինչև նրան ձերբակալել են անվտանգության աշխատակիցները[59]։

Քաղաքական ճգնաժամ (2013-2014) խմբագրել

 
Ավտոերթ հանրահավաք դեպի Մեժիհիրյա 2014 թվականի հունվարի 12-ին

2013 թվականի դեկտեմբերի 29-ին «Ավտոմայդան» հասարակական կազմակերպության հարյուրից ավելի ակտիվիստներ մասնակցել են բողոքի ցույցին դեպի Մեժիհիրյա։ Բնակավայրին մոտենալը սահմանափակվել է իրավապահների կողմից[60]։

2014 թվականի հունվարի 12-ին տեղի է ունեցել ավտոերթ հանրահավաք. ցուցարարներին թույլ չեն տվել մտնել նստավայր, և նրանք շարժվել են «Ուկրաինական ընտրություն» շարժման առաջնորդ Վիկտոր Մեդվեդչուկի տուն[61]։

2014 թվականի փետրվարի 22-ին Ուկրաինայի ներքի գործերի նախարարության «Բերկուտ» հատուկ ստրաբաժանման աշխատակիցների հեռանալուց հետո «Մայդանի ինքնապաշտպանություն» հասարակական կազմակերպության ջոկատները գրավել են բնակավայրը[62]։ Հայտնաբերվել են.

  • փաստաթղթեր, որոնք վկայում են օրենքի խախտումների, հարկերից խուսափելու, դատավորների կաշառքի և տարբեր կաշառքների մասին, օրինակ՝ տենդերներում, տեղեկատվություն Մեժիհիրյայի շինարարության ծախսերի վերաբերյալ։ Շտապելով հեռանալ նստավայրից՝ Յանուկովիչի գործընկերները փորձել են այրել փաստաթղթերի մի մասը, և երբ հասկացել են, որ չեն հասցնում այրել, փաստաթղթերը զբոսանավերով անգարի մոտ գտնվող նավամատույցից ջուրն են նետել։
  • բնական չափի ոսկե բոքոն[63]
  • ոսկե մետաղադրամներ «Շնորհավոր տարեդարձ, Վիկտոր Ֆեդորովիչ. Նոր հանքարդյունաբերության հորիզոններ ձեզ համար»։ Բացի այդ, հայտնաբերվել են մեդալներ պահելու դատարկ դրամագիտական տուփեր
  • արծաթյա և ոսկեգույն գրիվնա թղթադրամներ
  • Մայդանի ակտիվիստների և լրագրողների դոսյեներ և թիրախավորում
  • ջրասուզակները հայտնաբերել են զենքեր, մարտական փամփուշտներ և մարտական թակարդներ
  • պատմական արժեք ունեցող եկեղեցական սրբապատկերներ
  • երկու ավտոպարկ՝ 100-ից 800 հազար դոլար արժողությամբ մեքենաներով, մոտոցիկլետներով, մանկական և կանացի հեծանիվներով։
  • «Ուկրաինսկա պրավդա»-ի լրագրողը 2014 թվականի փետրվարի 25-ին նստավայրում գտել է «ուկրաինական գրականության հնագույն գանձեր»՝ ներառյալ Իվան Ֆյոդորովի ենթադրյալ առաջին տպագիր գիրքը Ուկրաինայում (թվագրված է 1654 թվականին)[64]։

Առաջին էքսկուրսիաներ խմբագրել

 
Էքսկուրսիաներ նստավայրում 2014 թվականի փետրվարի 23-ին

2014 թվականի փետրվարի 23-ին Ուկրաինայի Գերագույն Ռադան որոշում է կայացրել Մեժիհիրյայի նստավայրը վերադարձնել պետական սեփականությանը[65]։ Նույն օրը մետրոյի «Դնեպրի հերոսներ» կայարանից ավտոբուսային երթուղի է կազմակերպվել դեպի նստավայր։ Այդ ժամանակ վնասվել են լանդշաֆտային ճարտարապետության տարրեր՝ աստիճանավանդակների աստիճաններ, քարերով սալարկված արահետներ, սիզամարգեր են տրորվել։ Ոմանք համալիրը անվանել են «Յանուկդիսնեյլենդ»[66]։

Փետրվարի 26-ից ոստիկանությունը բնակավայրի մուտքի մոտ գտնվողների անձնական իրերի ստուգումներ է իրականացրել։ Տղամարդ այցելուներին սկսել են խուզարկել՝ գողությունը կանխելու համար։ Նաև այդ օրը ոստիկանները սկսել են պարեկություն անել տարածքում։

Ամռանը դատարանը հողատարածքը փոխանցել է կառավարությանը։ Տարածքից անվտանգության ուժերի հեռանալոուց հետո կարգուկանոնին հետևելու գործն իրենց վրա են վերցել «Մայդանի ինքնապաշտպանության» ակտիվիստները և վայրը վերածել են հանրային պարկի։ Այդ ժամանակից ի վեր նստավայրի կենդանիների և թռչունների խնամքն իրականացնում է Կիևի կենդանաբանական այգու աշխատակիցը։ Իսկ շենքում բնակություն հաստատած Պյոտր Օլեյնիկը էքսկուրսիաներ է անցկացնում և տան խնամքով զբաղվում[67]։

2014 թվականի նոյեմբերի կեսերից Մեժիհիրյան թանգարան է եղել, որը կարող է այցելել հանրությունը, թեև այցելուների թիվը կտրուկ նվազել է 2014 թվականի փետրվարից, երբ հարյուր հազարավոր մարդիկ եղել են այնտեղ։

Մեղադրանքների առաջադրում խմբագրել

2015 թվականի հունիսի 16-ին Ուկրաինայի գլխավոր դատախազությունը հանցագործություն կատարելու համար կասկածվելու գրավոր ծանուցումներ է ուղարկել Վիկտոր Յանուկովիչին, «Մեդինվեստթրեյդ» ՍՊԸ-ի տնօրեն Գենադի Գերասիմենկոյին, «Տանտալիտ» ՍՊԸ-ի տնօրեն Պավել Լիտովչենկոյին և մյուսներին` ըստ պետական գույքի զավթման փաստի` Պուշչա-Վոդիցա հանգստի համալիրի, Մեժիհիրյա բնավայրի և հողատարածքների (ավելի քան 100 հեկտար տարածքով) բռնագրավման վերաբերյալ, որոնց վրա դրանք գտնվում են[68]։

2015 թվականի հունիսի 30-ին Սերգեյ Կլյուևին Ուկրաինայի քրեական օրենսգրքի համաձայն մեղադրանք է առաջադրվել գույքի յուրացման կամ պաշտոնեական դիրքի չարաշահման միջոցով դրան տիրանալու, հանցավոր եկամուտների լվացման, կաշառք տալու մասով[69]։ 2015 թվականի նոյեմբերի 11-ին այդ գործով կալանավորվել է Պետական կառավարման վարչության պետի նախկին տեղակալ Վասիլի Գուլիկը[70]։

2015 թվականի հուլիսի 13-ին Կիևի Պեչյորսկի շրջանային դատարանը Գլխավոր դատախազության պահանջով կալանք է դրել «Տանտալիտ» ՍՊԸ-ի գույքի վրա՝ Մեժիհիրյայի նստավայրում[46]։ Ձերբակալվել են բնակավայրի տարածքում գտնվող բոլոր օբյեկտները[71]։

2015 թվականի հոկտեմբերի 13-ին նախագահ Պյոտր Պորոշենկոն Ուկրաինայի նախարարների կաբինետին առաջարկել է Մեժիհիրյան փոխանցել Պաշտպանության նախարարության իրավասությանը՝ այնտեղ Ուկրաինայում հակաահաբեկչական գործողությունից տուժվածների համար վերականգնողական կենտրոն ստեղծելու նպատակով[72]։

Մանկական ճամբար Մեժիհիրյայում խմբագրել

2015 թվականի հունիսի 20-ին Մեժիհիրյա նստավայրի տարածքում բացվել է մանկական ճամբար։ Կազմակերպիչները հայտարարել են սոցիալական ծրագիր երեխաների համար, որոնց ծնողները մասնակից են կամ տուժել են Ուկրաինայի զինված հակամարտությանը մասնակցելու ընթացքում[73]։

Ռուսաստանի ներխուժում 2022 խմբագրել

2022 թվականին Ուկրաինա ռուսական ներխուժման ժամանակ Մեժիհիրյան ապաստան դարձավ մոտակա գյուղերի բնակիչների համար[74]։ Ըստ «Մեժիհիրյայի» շտաբի պետ Դենիս Տարախկոտելիկի՝ համալիրը խոցվել է ռուսական օդային հարվածների և ռմբակոծությունների հետևանքով[74]։

Ֆիլմագրություն խմբագրել

Մեժիհիրյան նկարահանվել է «Ժողովրդի ծառան» քաղաքական երգիծական հեռուստասերիալի մեջ։ Սերիալում Մեժհիրյան օգտագործվել է նախագահի երդմնակալության արարողության համար. նախագահի կերպարը մարմնավորել է Վլադիմիր Զելենսկին։ 2019 թվականին ուկրաինացի ընտրողները Զելենսկիին ընտրեցին Ուկրաինայի նախագահ։

Պատկերասրահ խմբագրել

 
 
 
 
«Հոնկա» պատշգամբ Թենիսի սրահ Բոուլինգի սրահ Տարածքը շրջապատված հինգ մետրանոց ցանկապատով
 
 
 
Արարողակարգային բազկաթոռներ

Տես նաև խմբագրել

Նշումներ խմբագրել

  1. Զապորոժյան կազակների շրջանում ֆելդմարշալ Պոտյոմկինը (1739-1791) հայտնի էր որպես Հրիցկո Նեչեսա (ուկրաիներեն՝ Грицько Нечеса) մականունով[19]։
  2. Եկատերինա II-ը իր գլխավոր խորհրդական Պոտյոմկինի և թագավորական շքախմբի ուղեկցությամբ կանգ է առել Կիևում՝ 1787 թվականին Ղրիմ կատարած իր ճանապարհորդության ժամանակ։ Մեժիհիրյա վանքում հրդեհը տեղի է ունեցել գիշերը՝ Եկատերինա II-ի Կիևից հեռանալու նախօրեին։ Խոսակցություններ կային, որ վանքը հրկիզվել է թագուհու հրամանով (դա չի հաստատվում պատմական նյութերով)։ Ըստ երևույթին, Շևչենկոն այս մասին պատմություններ է լսել 1843 թվականի հունիսին Մեժիհիրյա վանք այցելության ժամանակ[19]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Янукович заявляет, что он - законный владелец резиденции «Межгорье»». УНИАН. 2009 թ․ օգոստոսի 27. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 Сергій Лещенко (2009 թ․ դեկտեմբերի 29). «З життя державної еліти: халявна квартира для Віктора Януковича». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  3. «Янукович забудет дорогу на работу? Ему сделали офис в Межигорье». Украинская правда. 2012 թ․ փետրվարի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 22-ին.
  4. «За офис в "Межигорье" Януковичу придется платить из бюджета 100 тысяч в год - своей же фирме». Украинская правда. 2012 թ․ մարտի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 7-ին.
  5. Сергій Лещенко (2010 թ․ հունիսի 3). «Розкрито таємницю ціни оренди "Межигір'я" Януковичем». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  6. Сергій Лещенко (2009 թ․ հոկտեմբերի 29). «Віктор Янукович: мільйонер із "трущоб"». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  7. 7,0 7,1 Сергій Лещенко (2009 թ․ նոյեմբերի 26). «Янукович приютив у "Межигір'ї"... мисливський клуб депутатів-регіоналів». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Сергій Лещенко. «Віктор Янукович: "Будуємо нову країну. У межах "Межигір'я"». Українська правда (201). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Сергій Лещенко (2010 թ․ ապրիլի 17). «"Межигір'я": рай для Януковича». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  10. Сергій Лещенко (2010 թ․ հուլիսի 29). «Янукович легалізує "Межигір'я"?». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  11. «В «Межигорье» у Януковича есть зоопарк, аэродром и оранжерея». Сегодня. 2010 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  12. 12,0 12,1 Сергій Лещенко. «"Межигір'я": рай для Януковича. Частина ІІ». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  13. 13,0 13,1 13,2 Сергій Лещенко (2012 թ․ ապրիլի 6). «Всередині "Межигір'я". Перші фото нечуваної розкоші». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  14. Михаил Дубинянский (2012 թ․ հունիսի 1). «"Своё" и своё». Украинская правда. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  15. «Гриценко: Межигорье - это музей коррупции». ЛІГА.Новости. 2012 թ․ փետրվարի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  16. «Yanukovych used network of UK shell companies to hide private empire». www.intellinews.com (անգլերեն). 2014 թ․ փետրվարի 24. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 25-ին.
  17. «Для представителей Майдана могут создать специальные должности во всех министерствах». www.unian.net (ռուսերեն). Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 25-ին.
  18. 18,0 18,1 «Kyievo-Mezhyhirya Monastery (did not survive) (ХІІ-ХІХ c.)». OKO-architectural and local interest site (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 12-ին. Վերցված է 2007 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.
  19. 19,0 19,1 Тарас Шевченко. «Сліпий. Повне зібрання творів. Том. 1». litopys.org.ua. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 26-ին. Ստեղծագործությունների ժողովածու վեց հատորով. Հատ.1: Պոեզիա 1837–1847 թթ. Կիև, 2003. 297–313 տողեր
  20. 20,0 20,1 «Києво-Межигірський Спасо-Преображенський Монастир». Нова Січ (ուկրաիներեն). 2006 թ․ մայիսի 19. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  21. 21,0 21,1 «На даче Виктора Януковича копают подземный ход». Газета.ua. 2007 թ․ օգոստոսի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  22. Владимир Свербигуз (2001 թ․ սեպտեմբերի 14). «Секреты Межигорского Спаса». День. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 2-ին.
  23. А. Слуцкий. «Сия книга монастыря Межигорского». История Казачества XV-XXI вв. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  24. Оксана Шевченко (2009 թ․ սեպտեմբերի 2). «Сокровища Межигорской резиденции». Новая. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  25. «Легенди та скарби Межигiрської обителi». web.archive.org. 2014 թ․ փետրվարի 2. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 26-ին.
  26. 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 Сергій Лещенко (2009 թ․ օգոստոսի 21). «Ющенко-Янукович: "вонюча схема" на двох». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  27. «Янукович арендует резиденцию "Межгорье" по 3 гривны за сотку». TCH.ua. 2010 թ․ հունիսի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  28. «СМИ: Ющенко секретным указом подарил Януковичу дачу». Корреспондент. 2008 թ․ փետրվարի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  29. «Янукович: коаліція без ПРУ недієздатна». Бі-Бі-Сі (ուկրաիներեն). 2008 թ․ փետրվարի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մայիսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  30. «Про передачу майна до статутного капіталу НАК "Надра України"». Верховна Рада України (ուկրաիներեն). 2007 թ․ հուլիսի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 27-ին.
  31. Сергій Лещенко (2010 թ․ փետրվարի 5). «Подарунок Генпрокуратури – Віктору Януковичу». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  32. «Ющенко снял госохрану с дачи Януковича». Корреспондент. 2008 թ․ փետրվարի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  33. «Про скасування деяких розпоряджень Кабінету Міністрів України». Верховна Рада України (ուկրաիներեն). 2007 թ․ դեկտեմբերի 24. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  34. «Тимошенко передала государству резиденцию Януковича». Корреспондент. 2007 թ․ դեկտեմբերի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  35. «Суд вернул Януковичу дачу в Межигорье». Корреспондент. 2008 թ․ հուլիսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  36. «Суд вернул Януковичу дачу в Межигорье». Корреспондент. 2008 թ․ հուլիսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  37. «Тимошенко обещает выселить Януковича из его загородной резиденции». Фокус.ua. 2009 թ․ օգոստոսի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  38. «Янукович: в Межигорье не резиденция, а обычный дом». Фокус.ua. 2009 թ․ օգոստոսի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  39. «Депутаты оставили «Межигорье» без документов». Дело. 2009 թ․ սեպտեմբերի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  40. Сергій Лещенко (2009 թ․ նոյեմբերի 5). «Віктор Янукович. "Межигір'я" назавжди». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  41. ««Межигорье» заняло оборону». Дело. 2009 թ․ դեկտեմբերի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 26-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  42. «Постанова Вищого господарського суду №32/161». Єдиний державний реєстр судових рішень. 2010 թ․ հունվարի 27. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին..
  43. «Янукович рассказал, что именно ему принадлежит в Межигорье». Украинская правда. 2010 թ․ հունիսի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 25-ին.
  44. «Таємниці "Межигір'я". Прокладки родини Януковича». Українська правда (ուկրաիներեն). 2011 թ․ նոյեմբերի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  45. «"Межигір'я" Януковича. Нові вражаючі фото журналу "Корреспондент"». Українська правда (ուկրաիներեն). 2011 թ․ հոկտեմբերի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  46. 46,0 46,1 «Суд арестовал имущество в Межигорье». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 30-ին.
  47. Manninen, Laura (2014 թ․ փետրվարի 26). «Honkarakenne siivosi Janukovytšin esitteistään». Ilta-Sanomat (ֆիններեն). Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 25-ին.
  48. 48,0 48,1 48,2 Сергій Лещенко (2011 թ․ հունիսի 8). «Таємниці "Межигір'я". Нова розкіш Януковича. Відео». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  49. Сергій Лещенко (2010 թ․ օգոստոսի 31). «Німецький будинок Віктора Януковича». Українська правда (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  50. «Occupy Mezhyhirya: Squatting the Mansion of Ukraine's Ex-President». Ex Utopia (ամերիկյան անգլերեն). 2020 թ․ հուլիսի 29. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 26-ին.
  51. «С дачи Януковича разбежались кенгуру». ТСН.ua. 2010 թ․ հոկտեմբերի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  52. «Трассу к даче Януковича отремонтировали за 50 миллионов грн». ТСН.ua. 2010 թ․ օգոստոսի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 3-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 28-ին.
  53. «Янукович позвал журналистов домой». Украинская правда. 2010 թ․ հունիսի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 4-ին.
  54. «Журналистов так и не повезли к Януковичу у Межигорье». Украинская правда. 2010 թ․ հունիսի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 4-ին.
  55. «Журналісти сходили до Януковича». Украинская правда. 2011 թ․ հունիսի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 5-ին.
  56. «Янукович пустил в "Межгорье" избранных журналистов». Украинская правда. 2011 թ․ հունիսի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ մայիսի 16-ին.
  57. «Журналисты постояли под забором резиденции Януковича». Украинская правда. 2012 թ․ հունիսի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 4-ին.
  58. «Герман - СМИ: сходите еще к Обаме без приглашения». Украинская правда. 2012 թ․ հունիսի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  59. «Журналіст пробралася в Межигір'я Януковича». Українська правда (ուկրաիներեն). 2012 թ․ օգոստոսի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 25-ին.
  60. «Автомайдан: «Витя, мы приехали»». Газета «День». 2013 թ․ դեկտեմբերի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 1-ին.
  61. «Події 12 січня: Автомайдан у Межигір'ї, Народне віче у Києві» (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  62. «Резиденция Виктора Януковича «Межигорье» опустела и осталась без охраны». NEWSru.com. 2014 թ․ փետրվարի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  63. «Исчезнувший «символ коррупции». Куда пропал золотой батон Януковича?». АиФ. 2016 թ․ մայիսի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 23-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  64. (uk) Yanukovych buried in Mezhyhirya first printed book in Ukraine and not only, Ukrayinska Pravda (25 February 2014)
  65. «Рада передала Межигорье в государственную собственность». Минфин. 2014 թ․ փետրվարի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ փետրվարի 28-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  66. «In pictures: Luxury Ukraine presidential home revealed». BBC News (բրիտանական անգլերեն). 2014 թ․ փետրվարի 22. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 26-ին.
  67. «Смотритель поместья Януковича: не дадим уничтожить Межигорье». «ВВС Украина». 2014 թ․ դեկտեմբերի 19. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  68. «ГПУ подозревает Януковича в получении крупной взятки от Клюева». korrespondent.net. 2015 թ․ հունիսի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  69. «ГПУ вписала Межигорье в дело Клюева» (ուկրաիներեն). lb.ua. 2015 թ․ հունիսի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  70. «По делу о резиденции Януковича задержан экс-замглавы Государственного управления делами». tass.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  71. Ольга Комарова. Чому Межигір’я не змінило власника за два роки? Արխիվացված է Մարտ 31, 2016 Wayback Machine-ի միջոցով: «Радио Свобода», 24.02.2016
  72. «Порошенко просят не отдавать «Межигорье» в управление Минобороны». unian.net. 2015 թ․ դեկտեմբերի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  73. Тамара Балаева (2015 թ․ հունիսի 26). «В межигорье поселился лагерь». Газета "Вести". Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 26-ին.
  74. 74,0 74,1 Two bombs have hit Mezhyhiria, where neighbouring village residents find refuge, Ukrayinska Pravda (11 March 2022)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մեժիհիրյա (նստավայր)» հոդվածին։