Կահիրե

Կահիրե (արաբ․՝ القاهرة‎‎, al-Qāhira  - «հաղթական»), Եգիպտոսի Հանրապետության մայրաքաղաքը և Աֆրիկայի խոշորագույն բնակավայրը։

Քաղաք
Կահիրե
القاهرة
Դրոշ
Գիշերային Կահիրեն
Երկիր	Եգիպտոս
մարզ (մուհաֆազա)	ԿահիրեԿահիրե
Քաղաքապետ	Աբդուլ Ազիմ Վազիր
Հիմնադրված է	969 թ.
Մակերես	606 կմ²
ԲԾՄ	68 մ
Պաշտոնական լեզու	Արաբերէն
Բնակչություն	8 026 454 մարդ (2018)
Խտություն	3150 մարդ/կմ²
Ագլոմերացիա	20 577 113
Կրոնական կազմ	Սուննի իսլամ, քրիստոնեություն
Տեղաբնականուն	կահիրեցի
Ժամային գոտի	UTC+2, ամառը UTC+3
Հեռախոսային կոդ	+202
Պաշտոնական կայք	cairo.gov.eg/Default.htm
Կահիրե Վիքիպահեստում

Անվանում

Հիմնադրել է Ջուհեյր Սիցիլացին 969 թվականին և ի նշան Եգիպտոսի նվաճման անվանել Միսր ալ֊ Կահիրա՝ «Հաղթական Եգիպտոս»․ այստեղից էլ քաղաքի այժմյան արաբական Ալ֊Կահիրա անվանումը։

Եգիպտացիները հաճախակի են կոչում այն مصر՝ Մասր։

Ընդհանուր բնութագիր

Կահիրեն Աֆրիկայի ու արաբական աշխարհի խոշորագույն քաղաքն է։ Բուն քաղաքի բնակչությունն ավելի քան 7 մլն է։ Այն գտնվում է Նեղոսի ափին ու կղզիների վրա՝ դելտայից քիչ հարավ։ Կահիրեն Եգիպտոսի խոշորագույն արդյունաբերական կենտրոններից է և տալիս է արտադրության 1/4-ը։ Արդյունաբերությունը բազմաճյուղ է, սակայն առաջատարներն են մեքենաշինությունը, տեքստիլը, քիմիականն ու սննդի արդյունաբերությունը։ Շրջապատի մի շարք քաղաքների (Գիզա, Շուբրա Էլ Ղեյմա, Հելուան) հետ ստեղծվել է հսկայական քաղաքային ագլոմերացիա՝ Մեծ Կահիրե՝ 16 միլիոն բնակչությամբ։ Կահիրեի տեղում քաղաքային բնակավայր գոյություն է ունեցել անհիշելի ժամանակներից՝ Բաբելոն (չխառնել Միջագետքի Բաբելոնի հետ), այնուհետև՝ Ֆուստատ անվանումներով։

Մզկիթը Իբն Tulun

Կահիրեի հայկական եկեղեցին

Քույր-քաղաքներ

Աքհիսար, Թուրքիա Ալեքսանդրիա (արաբ․՝ الإسكندرية‎‎), Եգիպտոս Ալժիր (արաբ․՝ مدينة الجزائر‎‎), Ալժիր Ամման (արաբ․՝ عمان‎‎), Հորդանան Ամստերդամ (հոլ.՝ Amsterdam), Նիդեռլանդներ Աթենք (հուն․՝ Αθήνα), Հունաստան Բաղդադ (արաբ․՝ بغداد‎‎), Իրաք Բեյրութ (արաբ․՝ بيروت‎‎), Լիբանան Բուենոս Այրես (անգլ.՝ Buenos Aires), Արգենտինա Վաշինգտոն (անգլ.՝ Washington), ԱՄՆ Դամասկոս (արաբ․՝ دمشق‎‎), Սիրիա Ջիդա (արաբ․՝ جدة‎‎), Սաուդյան Արաբիա Սպահան (պարսկերեն՝ اصفهان), Իրան Լիմա (անգլ.՝ Lima), Պերու Լիսաբոն (պորտ.՝ Lisboa), Պորտուգալիա Լոնդոն (անգլ.՝ London), Մեծ Բրիտանիա

Մադրիդ (իսպ.՝ Madrid), Իսպանիա Մոսկվա, Ռուսաստան Նյու Յորք (անգլ.՝ New York City), ԱՄՆ Պեկին (չին.՝ 北京), Չինաստան (1990 հոկտեմբերի 28) Պրահա (չեխ․՝ Praha), Չեխիա Ռաբաթ (արաբ․՝ الرباط‎‎), Մարոկկո Սան Պաուլու (պորտ.՝ São Paulo), Բրազիլիա Սեուլ (կորեերեն՝ 서울), Հարավային Կորեա (1997) Ստամբուլ (թուրք.՝ İstanbul), Թուրքիա Տաշքենդ (ուզբ.՝ Toshkent), Ուզբեկստան Տոկիո (ճապ.՝ 東京), Ճապոնիա Տորոնտո (անգլ.՝ Toronto), Կանադա Թունիս (արաբ․՝ تونس‎‎), Թունիս Խարթում (արաբ․՝ الخرطوم‎‎), Սուդան Շտուտգարտ (գերմ.՝ Stuttgart), Գերմանիա (1979) Երևան (հայերեն՝ Երևան), Հայաստան (2013)

Տես նաև

• Թահրիր հրապարակ