Գրենոբլ
Գրենոբլ (ֆր.՝ Grenoble)[2], քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի հարավ-արևելքում։ Իզեր դեպարտամենտի և Դոֆին պատմական շրջանի կենտրոնը։ Ֆրանսիական Ալպերի խոշոր արդյունաբերական, գիտական և համալսարանական կենտրոն։
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Գրենոբլ | |||||
| ֆր.՝ Grenoble | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Ֆրանսիա | ||||
| Երկրամաս | Ռոն Ալպեր | ||||
| Ֆրանսիայի գավառներ | Իզեր | ||||
| Քաղաքապետ | Էրիկ Պիոլե (2014-2020) | ||||
| Մակերես | 18,13 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 212 մ | ||||
| Բնակչություն | 160․215 մարդ (2013) | ||||
| Խտություն | 8,837 մարդ/կմ² | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1, ամառը UTC+2 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 476 | ||||
| Փոստային դասիչ | 38000[1] և 38100[1] | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | 38 | ||||
| կոդ INSEE | 38185 | ||||
| Պաշտոնական կայք | ville-grenoble.fr | ||||
| |||||
.svg)
Բնակչությունը՝ 156,659 մարդ (2008 թվականի դրությամբ)։
Ֆիզիկա-աշխարհագրական բնութագիր խմբագրել
Գրենոբլը գտնվում է երեք հովիտների հատման կետում Ալպերի լեռնային զանգվածների շրջափակման մեջ, Իզեր գետի ափին։ Քաղաքի բարձրությունը ծովի մակարդակից 214 մետր է։
Քաղաքի կլիման չափավոր ցամաքային է, միջերկրածովյան կլիմայի փոքր ազդեցությամբ։ Ամառային առավելագույն ջերմաստիճանը հասնում է +35 °C-ի, ձմռանը ջերմաստիճանը իջնում է մինչև -10 °C:
Պատմություն խմբագրել
3 -րդ դարում Ալոբրոջին ներկայիս քաղաքի տեղում կառուցեց Կուլարո անունով ամրացված բնակավայր։ 380 թվականին, հռոմեական կայսր Գրատիանի օրոք, քաղաքը կոչվեց Գրատիանոպոլիս։ Հռոմեական կայսրության փլուզումից հետո քաղաքը գտնվում էր Բուրգունդյան թագավորությունների տարածքում մինչև 1032 թվականը, երբ այն դարձավ Սուրբ Հռոմեական կայսրության մաս։
1349 թվականին այդ հողերը վաճառվեցին Ֆրանսիային։ Հին կարգի համաձայն ՝ Գրենոբլը համարվում էր Դաֆինեի նահանգի կենտրոնը։ Գրենոբլն իր աշխարհագրական դիրքի շնորհիվ դարձավ սահմանամերձ ամրոց և ցատկահարթակ Սավոյայի դուքսերի հետ ֆրանսիական պատերազմների համար։ Իտալական պատերազմների ժամանակ Գրենոբլի շուրջը տեղակայված էր ֆրանսիական բանակ, որում փայլում էին տեղի ազնվականները, օրինակ ՝ Բայարդը։ Մարտերի հետ կապված, քաղաք հաճախ էին այցելում թագավորներ Չարլզ VIII- ը, Լուի XII- ը և Ֆրանցիսկ I- ը։ 17 -րդ դարի սկզբին մարշալ Լեդիգիերը ղեկավարում էր Գրենոբլը։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում առանձնանալու համար քաղաքը պարգևատրվել է Ազատագրման շքանշանով և Ռազմական խաչով։
Սպորտ խմբագրել
1968 թվականին Գրենոբլում անցկացվեցին X ձմեռային օլիմպիական խաղերը։
Քաղաքապետներ խմբագրել
•17 -րդ դարի սկիզբ - մարշալ Ֆրանսուա դե Բոն, դուքս դե Լեդիգիեր
•1790 թվականի օգոստոսի 1 - 1790 թվականի նոյեմբերի 21 - Անտուան Բարնավ
•1848 թ. Փետրվարի 28 - 1848 թ. Մայիսի 5 - Ֆրեդերիկ Ֆարկոն
Տնտեսություն և արդյունաբերություն խմբագրել
Քաղաքում առկա է էլեկտրատեխնիկական, քիմիական, թղթի, սննդի արդյունաբերություն, ՀԷԿ, համալսարան, միջուկային հետազոտությունների ինստիտուտ[3]։ Պահպանվել են 11-13-րդ դարերի ճարտարապետական հուշարձաններ։ Գրենոբլում է գտնվում Ստենդալի թանգարանը։ Այստեղ են անցկացվել ձմեռային 10-րդ Օլիմպիական խաղերը (1968)[4][5]։
Քույր-քաղաքներ խմբագրել
.svg){kind=small}
Պատկերասրահ խմբագրել
 |
 |
 | ||
| Իզեր գետի առափնյան | Գիշերային Գրենոբլի համայնապատկերը | Բաստիլի տեսարանը |
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Base officielle des codes postaux — La Poste, 2018.
- ↑ «Grenoble»։ Collins Dictionary։ n.d.։ Վերցված է սեպտեմբերի 24, 2014
- ↑ Petite histoire du Dauphiné, Félix Vernay, 1933, p. 67.
- ↑ Graff James (օգոստոսի 22, 2004)։ «Secret Capitals»։ Time (New York)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2004-08-23-ին։ Վերցված է հոկտեմբերի 29, 2009
- ↑ Pentland William (հուլիսի 9, 2013)։ «World's 15 Most Inventive Cities»։ Forbes (New York)։ Վերցված է հուլիսի 16, 2013
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 210)։ 
|