Վիքիպեդիա

Ցյուրիխի կանտոն

Ցյուրիխի կանտոն (գերմ.՝ Kanton Zürich (օգնություն • ինֆո)), ֆր.՝ Zurich; իտալերեն՝ Zurigo; ռոմանշ.՝ Turitg), գերմանախոս կանտոն Շվեյցարիայի հյուսիս-արևելքում։ Վարչական կենտրոնը Ցյուրիխ քաղաքն է։ Շվեյցարական համադաշնությանը կանտոնն անդամագրվել է 1351 թվականին։ Նրա տարածքում մարդիկ բնակություն են հաստատել դեռևս նախապատմական ժամանակներում, որի վկայությունն են Ցյուրիխի լճի շրջակայքում հայտնաբերված գերանասյուն 11 տները[3][4] (վերջիններս ընդգրկված են և՛ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում, և՛ Շվեյցարիայի համազգային նշանակության պատմամշակութային սեփականության գույքացուցակում՝ որպես Class object)[5]:

Picto infobox map.png
Ցյուրիխի կանտոն
flag of canton of Zürich? Զինանշան
Flag of Canton of Zürich.svg
 Wappen Zürich matt.svg
Zürichsee - Uetliberg IMG 0833.JPG
ԵրկիրՇվեյցարիա Շվեյցարիա
ԿարգավիճակՇվեյցարիայի վարչական բաժանում
Մտնում էՇվեյցարիա
ՎարչկենտրոնՑյուրիխ[1]
Ամենաբարձր կետSchnebelhorn?
ԲԾՄ408 մետր
Օրենսդրական մարմինCantonal Council of Zurich?
Պաշտոնական լեզուներգերմաներեն
Բնակչություն1 520 968 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2018)[2]
Տարածք1729 կմ²
Karte Kanton Zürich 2010.png
Karte Gemeinden des Kantons Zürich farbig 2019.png
Հիմնադրված է1351 թ.
Սահմանակցում էՇաֆհաուզեն կանտոն, Արգաու, Ցուգի կանտոն, Շվից, Տուրգաու, Սուրբ Գալլենի կանտոն և Բադեն-Վյուրթեմբերգ
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
ISO 3166-2 կոդCH-ZH
Ավտոմոբիլային կոդZH
zh.ch​(գերմ.)

Կանտոնն զբաղեցնում է 1728.8 քառակուսի կիլոմետր տարածք։

2017 թվականի դեկտեմբերի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 1,504,346 (այս ցուցանիշով առաջին տեղն է զբաղեցնում Շվեյցարիայի կանտոնների շարքում)։

ԺողովրդագրությունԽմբագրել

Կանտոնի բնակչության թվաքանակը պատմական ժամանակի ընթացքում կրել է հետևյալ փոփոխությունները[6]

Վարչատարածքային բաժանումԽմբագրել

Կանտոնը բաժանված է 12 շրջանի.

  • Աֆոլտերն
  • Անդելֆինգեն
  • Բյուլախ
  • Դիլսդորֆ
  • Դիտիկոն
  • Հինվիլ
  • Հորգեն
  • Մայլեն
  • Պֆեֆիկոն
  • Ուստեր
  • Վինտերտուր
  • Ցյուրիխ

Տեսարժան վայրերԽմբագրել

  • Գրոսմյունստեր — Ցյուրիխի ամենամեծ տաճարը
  • Ֆրաումյունստեր — կուսանոց, որ համբավվել է Մարկ Շագալի վիտրաժներով
  • Սուրբ Պետրոսի եկեղեցի — Ցյուրիխի ամենահին եկեղեցին, որ հռչակվել է Եվրոպայում խոշորագույնը համարվող ժամացույցով
  • Լինդենհոֆ — հարթակ՝ սարի վրա, որտեղից բացվում է քաղաքի համայնապատկերը. նախկինում եղել է հին հռոմեացիների հիմնած մաքսակետ
  • Արհեստավորների համքարության տուն
  • Ցյուրիխի օպերային թատրոն
  • Ռատուշա
  • Կունստհաուս
  • Էմիլ Բյուրլեի հիմնադրամի հավաքածու
  • Ուտլիբերգ — սար՝ դիտաշտարակով
  • Ցյուրիխի կենդանաբանական այգի
  • Մահմուդի մզկիթը Ցյուրիխում — Շվեյցարիայում կառուցված առաջին մղկիթը

ՊատկերասրահԽմբագրել

  • Կանտոնի մայրաքաղաք Ցյուրիխի համայնապատկերը

  • Տեսարան կանտոնի հարթավայրից

  • Ցյուրիխի լիճը

  • Էնգե նավահանգիստն ու շատրվանը Ցյուրիխի լճում

  • Վինտերտուրի կայարանը

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. ↑ Historische Lexikon der Schweiz, Dictionnaire historique de la Suisse, Dizionario storico della Svizzera (գերմ.) — Bern: 1998.
  2. ↑ 2,0 2,1 Bilanz der ständigen Wohnbevölkerung nach Kanton, definitive Jahresergebnisse, 2018 — FSO, 1860.
  3. ↑ «Prehistoric Pile Dwellings in Switzerland»։ Swiss Coordination Group UNESCO Palafittes (palafittes.org)։ Արխիվացված է օրիգինալից հոկտեմբերի 7, 2014-ին։ Վերցված է 2014-12-07 
  4. ↑ «World Heritage»։ palafittes.org։ Արխիվացված է օրիգինալից դեկտեմբերի 9, 2014-ին։ Վերցված է 2014-12-10 
  5. ↑ «A-Objekte KGS-Inventar»։ Schweizerische Eidgenossenschaft, Amt für Bevölkerungsschutz։ 2009։ Արխիվացված է օրիգինալից հունիսի 28, 2010-ին։ Վերցված է 2014-12-10 
  6. ↑ Swiss Federal Statistical Office STAT-TAB Bevölkerungsentwicklung nach Region, 1850–2000 Archived 30 September 2014 at the Wayback Machine. (գերմ.) accessed 29 January 2011

Արտաքին հղումներԽմբագրել

 
 Ցյուրիխի կանտոն
էջը Վիքիպահեստում
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ցյուրիխի_կանտոն&oldid=7872401» էջից