Կարիտա Մատտիլա (ֆիններեն՝ Karita Marjatta Mattila, սեպտեմբերի 5, 1960(1960-09-05)[1][2], Somero, Häme Province, Ֆինլանդիա), ֆինն օպերային երգչուհի (սոպրանո):

Կարիտա Մատտիլա
Ի ծնե անունֆիններեն՝ Karita Marjatta Mattila
Ծնվել էսեպտեմբերի 5, 1960(1960-09-05)[1][2] (63 տարեկան)
Somero, Häme Province, Ֆինլանդիա
Երկիր Ֆինլանդիա
Ժանրերօպերա
Մասնագիտությունօպերային երգչուհի
Երգչաձայնսոպրանո
Գործիքներվոկալ
ԿրթությունՍիբելիուս ակադեմիա
Պարգևներ
Կայքharrisonparrott.com/artists/karita-mattila
 Karita Mattila Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Ավարտել է Սիբելիուսի ակադեմիան (1983 թվական), որտեղ սովորել է Լիզա Լինկո-Մալմյոյի մոտ, այնուհետև Լոնդոնում Վերա Ռիժի մոտ։ Ստացել է առաջին մրցանակը Քարդիֆի Օպերային երգիչների միջազգային փառատոնում (1983 թվական)։ Իր դեբյուտը կատարել է 1986 թվականին Քովենթ Գարդենում՝ երգելով Ֆիորդիլիջիի դերերգը Մոցարտի «Այդպես են վարվում բոլորը» օպերայում։ Հետագայում հանդես է եկել Մետրոպոլիտեն օպերայում, Շատլե թատրոնում, Բաստիլի օպերայում, Վիեննայի պետական օպերայում, Բեռլինի գերմանական օպերայում, Մյունխենի օպերային փառատոնում, Զալցբուրգի փառատոնում և աշխարհի այլ խոշորագույն օպերային բեմերում:

Աշխատել է այնպիսի դիրիժորների հետ, ինչպիսիք են Գեորգ Շոլտին, Նևիլ Մարիները, Քոլին Դևիսը, Զուբին Մեթան, Կլաուդիո Աբադոն, Վալերի Գերգիևը և այլք:

Նրան է նվիրված Կայա Սաարիահոյի «Չորս ակնթարթ» վոկալ շարքը, որը նա կատարել է 2003 թվականին Փարիզի Շատլե թատրոնում և Լոնդոնի Բարբիկան կենտրոնում։ Նրա համար գրվել է Սաարիահոյի «Էմիլի» օպերայում գլխավոր մասը, որը երգչուհին կատարել է Լիոնի օպերայում 2010 թվականին։

1992 թվականին ամուսնացել է իր մենեջեր Տապիո Կունեյնենի հետ։ Նրանք ամուսնալուծվել են 2019 թվականին[4]։

2014 թվականի ապրիլի կեսերին նա հրաժարվել է ելույթ ունենալ ռուս դիրիժոր Վալերի Գերգիևի ղեկավարությամբ Նյու Յորքի Քարնեգի Հոլի բեմում՝ հիմնավորելով իր մերժումը, որ նա բացահայտորեն աջակցում է Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի քաղաքականությանը: Երգչուհու խոսքով՝ իր բողոքի պատճառը հենց Պուտինի հայացքներն էին արվեստի, նկարիչների և համասեռամոլների վերաբերյալ, ինչպես նաև նրա քաղաքականությունը, որը չի հարգում այլ երկրների սահմանները: Համերգի կազմակերպիչները դիրիժորին փոխարինել են իտալացի Ֆաբիո Լուիզիով[5]։

Օպերային պարտիաներ

խմբագրել

Սիմֆոնիկ ստեղծագործություններ

խմբագրել

Ձայնագրություններ

խմբագրել
  • Arias & Scenes (Erato)
  • German Romantic Arias (Erato)
  • Strauss: Orchestral Songs; Four Last Songs (DG)
  • Strauss: Orchestral Songs (Sony Music Entertainment)
  • Strauss: Hölderlin Lieder (Sony Music Entertainment)
  • Excellence — The Artistry of Karita Mattila (Ondine)
  • Sibelius Songs (Ondine)
  • Grieg and Sibelius Songs (Erato)
  • Karita Live! (Ondine)
  • From the Heart of Finland (Ondine)
  • Wild Rose (Ondine)
  • Modern Portrait (Warner/Finlandia)
  • Marriner: Lollipops (Philips)

Ճանաչում

խմբագրել

Գրեմմի մրցանակ լավագույն օպերային ձայնագրության համար 1998 թվական (Վագների Նյուրնբերգյան մեյստերսինգերներ) և 2004 թվական (Ենուֆ Յանաչեկ)։ 2001 թվականի լավագույն երգչուհի՝ ըստ թե նոր Յորք Times-ի։ 2005 թվական երաժիշտ, որը գնահատվում է Musical America ամսագրի կողմից: BBC Music Magazine (2007 թվական) ամսագիրը երգչուհուն ընդգրկել է ձայնագրության ողջ պատմության 20 լավագույն Սոպրանոների շարքում։

Pro Finlandia մեդալ (2001 թվական): Արվեստի և գրականության շքանշանի ասպետուհի (2003 թվական):

Մաթիլան ամերիկյան ամսագրի 2011 թվականի Opera Նյուզ Awards մրցանակի դափնեկիր է։  Մրցանակաբաշխությունը տեղի է ունեցել Նյու Յորքում 2012 թվականի ապրիլի 29-ին[6][7]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  2. 2,0 2,1 Karita Mattila (շվեդերեն)SLS.
  3. Biografiskt lexikon för Finland (շվեդերեն)SLS.
  4. JellyPages.com. «IS: opera star Karita Mattila differs from the – 27-year marriage over News». JellyPages.com (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-08-03-ին. Վերցված է 2020-10-23-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  5. IS: сопрано Карита Маттила отказалась петь под управлением Гергиева // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 16 мая 2014.(Ստուգված է 16 Մայիսի 2014)
  6. Сопрано Карита Маттила получила престижную премию в США // Сайт телерадиокомпании Yleisradio Oy. Служба новостей Yle. — 30 апреля 2012.(Ստուգված է 1 Մայիսի 2012)
  7. Stephanie Blythe Hosts Opera News Awards in NYC Today, 4/29 Արխիվացված է Մայիս 5, 2012 Wayback Machine-ի միջոցով: // opera.broadwayworld.com — 29 апреля 2012.(անգլ.)(Ստուգված է 1 Մայիսի 2012)

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կարիտա Մատտիլա» հոդվածին։