Սիսիան շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ

Ստորև ներկայացվում է Սիսիան համայնքի վանական համալիրների, եկեղեցիների և մատուռների ցանկը[1][2][3][4][5][6][7][8]

# Պատկեր Անուն Կառուցման տարեթիվ Բնակավայր և հեռավորությունը նրանից Լրացուցիչ տվյալներ
1 Սյունի վանք Syuni Monastery Սյունի վանք 670-689 թթ Սիսիան քաղաքի ամ կողմում Վերանորոգված է
2 Եկեղեցի Սբ. Սարգիս 17 դ. Ախլաթյան գյուղից մոտ 500 մ ամ, Այրիգետի աջ ափին կիսավեր
3 Եկեղեցու ավերակներ church ruin Եկեղեցի վաղ միջնա­դար Աղիտու գյուղի մեջ միանավ է, կիսավեր
4 Մատուռ «Ծաղկի սուրբ» միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղի հվ-աե եզրին, Որոտանի կիրճի ձախ ափին, հրվանդանի վրա և լանջերին ավերակ
5 Մատուռ միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղի հս եզրին, բարձունքի վրա, գերեզմանոցի հին թաղումների հատվածի հվ մասում պահպանվել են հիմքերը
6 Մատուռ միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղի հս եզրին, բարձունքի վրա, գերեզմանոցի հին թաղումների հատվածի հվ մասում պահպանվել են հիմքերը
7 Մատուռ «Սառենց սուրբ» միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղի հվ-աե եզրին, գերեզմանոցում ավերակ
8 Եկեղեցի միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղից մոտ 5 կմ հս-ամ, Որոտանի կիրճում, գետի ձախ ափին կիսավեր
9 Եկեղեցի միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղի կենտրոնում կիսավեր
10 Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 17 դ. Անգեղակոթ գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ
11 Եկեղեցի «Հազարափրկիչ» ուշ միջնադար Անգեղակոթ գյուղի հվ կողմում, քարի մշակման արտադրամասի մոտ կիսավեր է, հս պատի դեր է կա­­տարում խա­­չերով հար­դար­ված ժայռը
12 Եկեղեցի Սբ. Ստեփանոս 1708 Անգեղակոթ գյուղի մեջ միանավ
13 Սուրբ Վարդան Զորավար Saint Vardan church Եկեղեցի Սբ. Վարդան 13 դ. Անգեղակոթ գյուղից 0.5 կմ ամ, Անգեղակոթ - Շաղաթ ճանապարհից աջ կիսավեր
14 Եկեղեցի վաղ միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղից 1.5-2 կմ ամ, Որոտանի ձախ ափին, Անգեղակոթ - Շաղաթ ճա­նապարհից աջ, Նե­ր­քին Գոդեձոր տեղամասում, հանրա­կացա­րա­նի շենքի շրջա­կայքում ավերված
15 Մատուռ ուշ միջնա­դար Անգեղակոթ գյուղի մեջ, Սբ. Աստվա­ծածին եկեղեցուց մոտ 150 մ աե, Սեյրան Մկրտչյանի տան մոտ ավերված
16 Աշոտավանի հին եկեղեցին Ashotavan old church Եկեղեցի 19 դ. Աշոտավան գյուղից մոտ 500 մ հվ-աե, ջրամբարի մոտ եկեղե­ցին մնացել են Տոլորսի ջրամ­բարի տակ
17 Արևիսի Թանահատի վանք Tanahat Monastery Թանահատի վանք 491 թ. Արևիս գյուղից 3 կմ հս, Սիսիան գետի վերին հոսանքի աջափնյակում կիսավեր, այլ անվանում` Կարմիր վանք, Ղըզըլ վանք, միանավ, հվ-ից կից ունեցել է սրահ
18 Եկեղեցի Սբ. Գևորգ 17 դ. Բալաք գյուղի մեջ
19 Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին վերակառ.19 դ. Բնունիս գյուղի մեջ
20 Մատուռ «Նահատակի» 19 դ. Բնունիս գյուղի մեջ, Սբ. Աստվածածին եկեղեցուց հվ կիսագետնափոր
21 Բռնակոթի սուրբ Գրիգոր եկեղեցի Saint Grigor church (Brnakot) Եկեղեցի Սբ. Գրիգոր 1704 թ. Բռնակոթ գյուղի կենտրոնում եռանավ բազիլիկ
22 Բռնակոթի սուրբ Կրոյի եկեղեցու ավերակները Kro church (Brnakot) Եկեղեցի Կրո 13-15 դդ. Բռնակոթ գյուղի մեջ ավերված
23 Մատուռ միջնադար Բռնակոթ գյուղից մոտ 2 կմ աե, «Խաչեր» վայրում ընդգծվում են աե, հվ և մա­սամբ` հս պա­տե­րի հիմքերը
24 Գետաթաղի սուրբ Աստվածածին եկեղեցի Holy Mother of God church in Getatagh Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 1651-1652 թթ. Գետաթաղ գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ, կիսավեր
25 Մատուռ 16-17 դդ. Գետաթաղ գյուղից մոտ 1.5 կմ ամ, Տանձատափ գյուղատեղիում պատերը պահպանվել են 0.8-1 մ բարձ­­րու­թյամբ
26 Դարբասի սուրբ Աստվածածին եկեղեցի Holy Mother of God church in Darbas Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 1272 թ., վերակառ. 1677 թ. Դարբաս գյուղի մեջ կառ.` Տարսա­յիճ Օրբելյան և Մինախաթուն, ավերված, տեղում կառուցվել է նոր եկեղեցի
27 Եկեղեցի Սբ. Ստեփանոս 17 դ. Դարբաս գյուղի մեջ պահպանվել է խորանի հատվածը
28 Եկեղեցի Սբ. Ստեփանոս 19 դ. Լծեն գյուղի կենտրոնում միանավ սրահ
29 Մատուռ Անապատ 1347 թ. Լծեն գյուղից 1.5 կմ ամ, ան­տա­ռապատ լեռնալանջին
30 Լորի սուրբ Գևորգ եկեղեցի Saint Gevorg church in Lor Եկեղեցի Սբ. Գևորգ 1666 թ. Լոր գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ
31 Եկեղեցի Ծառու Սբ. Հովհաննես Tsaru Saint Hovhannes church in Lor Եկեղեցի Ծառու Սբ. Հովհաննես 1686 թ. Լոր գյուղից 0.5 կմ հվ, հիմնովին ավերված Մար­դակայր գյուղատե­ղիում, բլրալանջին հվ-ից կից ունե­­ցել է գավիթ
32 Մատուռ Սբ. Աստվածածին («Սարգսի խաչեր») Holy Mother of God chapel in Lor Մատուռ Սբ. Աստվածածին («Սարգսի խաչեր») 1345 թ. Լոր գյուղից 300-500 մ հս-ամ կիսա­­գետ­նափոր
33 Մատուռ «Դռնապան» 12-13 դդ. Լոր գյուղից մոտ 1 կմ աե, գետակի աջ ափին կիսավեր
34 Եկեղեցի միջնա­դար Ծղուկ գյուղից 1 կմ հյուսիս, սարա­հա­ր­­թի վրա, դամբարանադաշտի տարածքում ավերակ
35 Մատուռ 10 դ. Հացավան գյուղի հս կողմում, սարի գագաթին, Վասակաբերդ ամրոցի տարածքում ավերակ
36 Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 1870 թ Մուծք գյուղի կենտրոնում եռանավ կիսա­վեր սրահ է
37 Շաղատի սուրբ Գևորգ եկեղեցի Saint Gevorg church in Shaghat Եկեղեցի Սբ. Գևորգ 1848 թ. Շաղատ գյուղի մեջ, գերեզմանոցում բազիլիկ, վերանորոգված
38 Մատուռ 14 դ. Շաքի գյուղից մոտ 1 կմ ամ, բլրի գագաթին ավերակ
39 Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին 1860 թ Շենաթաղ գյուղի մեջ եռանավ բազիլիկ
40 Եկեղեցի 16-17 դդ. Շենաթաղ գյուղից մոտ 4 կմ ամ, Մրոց գյուղատեղիում, բլրալանջին ավերված
41 Եկեղեցի միջնադար Շենաթաղ գյուղից 2 կմ հվ, թեք տեղանքում, Շլորդաց գյուղատեղիում ավերված
42 Եկեղեցի Սբ. Մարտիրոս 1704 թ Շենաթաղ գյուղի մեջ
43 Եկեղեցի Սբ. Սարգիս միջնադար Շենաթաղ գյուղի մեջ ավերված
44 Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին ուշ միջնա­դար Սառնակունք գյուղից 2.2 կմ հվ, Ղալաջուղ գյուղատեղիում
45 Եկեղեցի Սառնակունք գյուղից 2 կմ հս-աե, Մուխուրթորյան գյուղատեղիում
46 Եկեղեցի 5 դ. Սպանդարյան գյուղից 500 մ հվ, Որոտանի ձախ ափին, Մուխուրթորյան գյուղատեղիի աե մասում, սարա­լանջին միանավ կիսա­վեր սրահ է
47 Վանական համալիր Որոտնավանք Vorotnavank Monastery Վանական համալիր Որոտնավանք 10-11 դդ. Վաղատին գյուղից 2 կմ հվ, Որոտանի կիրճի եզրին վերանորոգված
48 Եկեղեցի ուշ միջնադար Ույծ գյուղի հս եզրին, բլրի գագաթին, միջնադարյան ամրոցի տարածքում պահպանվել է խորանը` մոտ 1 մ բարձրու­թյամբ
49 Եկեղեցի «Թևանի սուրբ» 5-7 դդ. Ույծ գյուղից մոտ 500 մ աե, ճանապարհի աջ կողմում ավերված
50 Եկեղեցի Սբ. Գևորգ Saint Gevorg church in Uyts village Եկեղեցի Սբ. Գևորգ 1617 թ. Ույծ գյուղի մեջ կիսավեր

Տես նաև

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել