Մարալիկի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
Ստորև ներկայացվում է Մարալիկի շրջանի վանական համալիրների, եկեղեցիների և մատուռների ցանկը[1][2][3][4][5][6][7][8]
| # | Պատկեր | Անուն | Կառուցման տարեթիվ | Բնակավայր և հեռավորությունը նրանից | Լրացուցիչ տվյալներ |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  |
Եկեղեցի Սուրբ Աստվածածին «Կարմիր վանք» | վերակառ. 1903 թ. | Մարալիկ քաղաքի ամ եզրին | Կանգուն։ |
| 2 | Եկեղեցի Սբ. Պողոս-Պետրոս | 5-6 դդ. | Մարալիկ քաղաքից 7-8 կմ ամ, «Ղըռըխ» վայրում, գյուղատեղիում | ||
| 3 | Եկեղեցի Սբ. Ստեփանոս | 19 դ. | Մարալիկ քաղաքի ամ մասում | ||
| 4 | Մատուռ «Ղուշի» | ուշ միջնադար | Մարալիկ քաղաքից 4.5 կմ հս-աե | ||
| 5 |  |
Տաճար Երերույք (Սբ. Կարապետ) | 5 դ. | Անիպեմզա գյուղի աե կողմում, Երերույք գյուղատեղիում | Կիսավեր։ Այն իրենից ներկայացնում է հայոց ճարտարապետության գլուխգործոց, այդ իսկ պատճառով էլ ընդգրկված է Համաշխարհային ժառանգության նախնական ցանկի օբյեկտ |
| 6 | Եկեղեցի | 5-6 դդ. | Անիպեմզա գյուղի աե կողմում, Երերույք գյուղատեղիում, տաճարից 25 մ հվ-աե | Ավերված, պահպանվել է պայտաձև խորանը։ | |
| 7 | Եկեղեցի | վերակառ. 19դ. | Աղին գյուղից 1 կմ աե | ||
| 8 | Եկեղեցի Սբ. Հակոբ | 1878 թ. | Աղին գյուղի մեջ | ||
| 9 | Մատուռ «Թուխ Մանուկ» | 19 դ. | Աղին գյուղի մեջ | ||
| 10 | Մատուռ «Թուխ Մանուկ» | 11-12 դդ. | Աղին գյուղից 3.5 կմ հվ-աե | ||
| 11 | Եկեղեցի | 20 դ. | Բագրավան գյուղի մեջ | ||
| 12 |  |
Եկեղեցի Սբ. Պողոս-Պետրոս | 10-12 դդ. | Բարձրաշեն գյուղի 1 կմ հս-ամ, բարձրադիր վայրում | Կանգուն։ |
| 13 |  |
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 7 դ. | Բարձրաշեն գյուղի մեջ | Խաչաձև, կենտրոնագմբեթ։ |
| 14 |  |
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 1888-1912 թթ. | Գուսանագյուղ գյուղի մեջ | Քանդվել է 1926 թ. երկրաշարժից։ |
| 15 | Եկեղեցի | 5-6 դդ. | Գուսանագյուղ գյուղի հվ-ամ եզրին | Ավերված։ | |
| 16 | Եկեղեցի Սբ. Պողոս-Պետրոս | 10-12 դդ. | Իսահակյան գյուղից աե, Մարալիկ-Բարձրաշեն ճանապարհին | ||
| 17 | Եկեղեցի | 1908 թ. | Լանջիկ գյուղի մեջ | ||
| 18 | Մատուռ «Կենաց Խաչ» | 19 դ. | Լանջիկ գյուղի հվ-աե կողմում | ||
| 19 | Մատուռ «Սրբատեղ» | Լուսաղբյուր գյուղի մեջ | |||
| 20 | Եկեղեցի | Նորշեն գյուղի մեջ | |||
| 21 | Մատուռ | 4-5 դդ. | Հայկաձոր գյուղ, Ախուրյանի կիրճում, Հոռոմոսի վանքի դիմաց, քարանձավային բնակավայրում | Ժայռափոր։ | |
| 22 | .jpg) |
Եկեղեցի «Կարմիր վանք» (Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ) | 985 թ. | Հայկաձոր գյուղի մեջ | Կառուցել է Սարգիս եպիսկոպոսը։ Գտնվում է չեզոք գոտում, այցելելու համար պետք է դիմել Հայ-թուրքական սահմանը պահող ռուսական զորքերի վարչությանը։ |
| 23 | Եկեղեցի | 1883 թ. | Ձիթհանքով գյուղի աե մասում | ||
| 24 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | վերակառ. 19 դ. | Ձիթհանքով գյուղի մեջ | ||
| 25 | Եկեղեցի Սբ. Խաչ | 1901. | Ձիթհանքով գյուղի մեջ | ||
| 26 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 1869 թ. | Ձորակապ գյուղի մեջ | ||
| 27 | Մատուռ «Հալիվոր պապ» | Ձորակապ գյուղի մեջ | |||
| 28 | Մատուռ Սբ. Մինաս | Շիրակավան գյուղի մեջ | |||
| 29 |  |
Եկեղեցի | 1867 թ. | Ջրափի գյուղի հս կողմում, Գյումրի-Արմավիր ճանապարհից 300 մ աե | Տեղափոխված է Վերին Ջրափի գյուղից։ |
| 30 | Եկեղեցի | 7 դ. | Ջրափի գյուղի հս կողմում, Գյումրի-Արմավիր ճանապարհից 300 մ աե | Տեղափոխված է Շիրակավանից։ | |
| 31 | Եկեղեցի | 19 դ. | Ջրափի գյուղի մեջ | ||
| 32 | Եկեղեցի | 7 դ. | Ջրափի գյուղի հս կողմում, Գյումրի-Արմավիր ճանապարհից 300 մ աե | Տեղափոխված է Շիրակավանից։ | |
| 33 |  |
Վանական համալիր Հոգեվանք («Կարմիր վանք») | 5-13 դդ. | Սառնաղբյուր գյուղից 2 կմ հս-ամ, Մարալիկ տանող ճանապարհի ձախ կողմում, «Վանքի ձոր» գյուղատեղիում | Կանգուն է մեկ եկեղեցին։ |
| 34 | Եկեղեցի | 5-6 դդ. | Սառնաղբյուր գյուղից 6 կմ հվ-աե, «Դալի Ղազարի խարաբեք» վայրում, գյուղատեղիում | ||
| 35 | Եկեղեցի Սբ. Գևորգ | 5-6 դդ. | Սառնաղբյուր գյուղից 6.5 կմ աե, «Չայիրների խարաբեք» վայրում, գյուղատեղիում | ||
| 36 | Եկեղեցի | Սառնաղբյուր գյուղից 2 կմ աե, «Սոյա ձոր» վայրում, գյուղատեղիում | |||
| 37 |  |
Եկեղեցի Սբ. Թադեոս Առաքյալ | 1883 թ. | Սառնաղբյուր գյուղից մեջ | Եռանավ բազիլիկ։ |
| 38 | Եկեղեցի Սբ. Հակոբ | 5 դ. վերակառ. 18-19 դդ. | Սառնաղբյուր գյուղի աե եզրին | Կիսավեր։ | |
| 39 | Մատուռ | 13-14 դդ. | Սառնաղբյուր գյուղից 2 կմ հս-ամ | ||
| 40 | Մատուռ | 17-18 դդ. | Սառնաղբյուր գյուղի հս-աե եզրին | ||
| 41 | Մատուռ | 17-18 դդ. վերակառ. 1978 թ. | Սառնաղբյուր գյուղի հս կողմում, Կ. Հովհաննիսյանի տնամերձում | ||
| 42 |  |
Քարայր «Գրիգոր Լուսավորիչի» | միջնադար | Սառնաղբյուր գյուղի հվ-աե մասում | Ուխտատեղի։ |
| 43 | Եկեղեցի | 11 դ. | Սարակապ գյուղից 2.5 կմ հվ | ||
| 44 |  |
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 7 դ. վերանոր. 1885-1887 թթ. | Սարակապ գյուղի աե մասում | |
| 45 | Մատուռ Սբ. Կարապետ | 12-13 դդ. վերակառ. 20 դ. | Սարակապ գյուղի հս-աե եզրին | ||
| 46 | Մատուռ Սբ. Հովհաննես | 17-18 դդ. վերակառ. 20 դ. | Սարակապ գյուղի հվ մասում | ||
| 47 | Մատուռ «Ծակ քար» | Սարակապ գյուղիc 2.5 կմ հվ | |||
| 48 | Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին | 1866 թ. | Քարաբերդ գյուղի մեջ | Կառուցված է հին մատուռի տեղում։ | |
| 49 | Մատուռ Թուխ Մանուկ | 19-20 դդ. | Քարաբերդ գյուղի ամ մասում |
Տես նաև
խմբագրել- ՀՀ վանական համալիրների ցանկ
- Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ
- ՀՀ տաճարների ու եկեղեցական համալիրների ցանկ
- Արցախի վանական համալիրների ցանկ
- Սիսիան համայնքի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Ստեփանավանի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Գորիս համայնքի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Մեղրի համայնքի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Թալինի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Տաշիրի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Թումանյանի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Տավուշի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
- Նոյեմբերյանի շրջանի հոգևոր կենտրոնների ցանկ
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 628, 29 մայիսի 2002 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 80, 9 հունվարի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 754-Ն, 17 հունիսի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1793, 24 դեկտեմբերի 2003 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 49, 29 հունվարի 2004 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 1929-Ն, 30 դեկտեմբերի 2004 թ․
- ↑ Հայաստանի կառավարության որոշում N 2322-Ն, 29 դեկտեմբերի 2005 թ․
- ↑ Հայկական սովետական հանրագիտարան