Բալաք
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Բալաք (այլ կիրառումներ)
Բալաք, Հայաստանի Հանրապետության Սյունիքի մարզի Սիսիանի տարածաշրջանում, Սիսիան քաղաքից մոտ 9 կմ հյուսիս-արևմուտք, ծովի մակերևույթից 1650-1700 մ բարձրության վրա։
| Գյուղ | ||
|---|---|---|
| Բալաք | ||
| Երկիր |  Հայաստան | |
| Մարզ | Սյունիքի | |
| Գյուղապետ | Սասուն Սարգսյան | |
| Այլ անվանումներ | Բլեկանց, Պալագ, Պիլյագ | |
| Մակերես | 10,68 կմ² | |
| ԲԾՄ | 1700 մ | |
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | |
| Բնակչություն | 174[1] մարդ (2011) | |
| Ազգային կազմ | Հայեր | |
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | |
| Տեղաբնականուն | բալաքեցի, բալաքցի | |
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |
| ||
Նախկինում նույն անվան տակ ընդգրկված է եղել Ցարական Ռուսաստանի Ելիզավետպոլի նահանգի Զանգեզուրի գավառում։ Խորհրդային տարիներին մասն է կազմել Հայկական ԽՍՀ Զանգեզուրի գավառի, իսկ 1930 թվականից` Սիսիանի շրջանի։ 1995 թվականից մտնում է ՀՀ Սյունիքի մարզի մեջ։ Հեռավորությունը Կապան մարզկենտրոնից ճանապարհով կազմում է մոտ 115 կմ։
Բնակչություն Խմբագրել
Ըստ ՀՀ 2011 թվականի մարդահամարի արդյունքների` Բալաքի մշտական բնակչությունը կազմել է 174, առկա բնակչությունը` 159 մարդ[1]։ Գյուղը մշտապես բնակեցված է եղել հայերով[2][3], որոնց նախնիները եկել են Պարսկահայաստանի Խոյի և Սալմաստի գավառներից[3]։ Բալաքի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում` ստորև[2][3].
| Տարի | 1831 | 1873 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 68 | 254 | 393 | 412 | 401 | 317 | 205 | 164 | 158 | 223[4] | 174[1] |
Տնտեսություն Խմբագրել
Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, թռչնաբուծությամբ, դաշտավարությամբ, ծխախոտագործությամբ և մեղվաբուծությամբ։
Պատմամշակութային վայրեր Խմբագրել
Ղևոնդ Ալիշանը նույնացնում է Տաթևի վանքի նոր հարկացուցակում հիշատակվող Բլեկանց գյուղական համայնքի հետ։
Գյուղում կա եկեղեցի (Բլեկանց)։ Գյուղի մոտակայքում մարդիկ բնակվել են դեռևս 1-ին հազարամյակում մ. թ. ա., որի վկայությունն են հին ամրոցի և դամբարանների հետքերը, նաև գյուղում առկա մյուս հուշարձանները։ Տաթևի վանքի հարկացուցակում գյուղը Բալաք-Բլեկանց անունով հիշատակվում է 1150 դահեկան հարկաչափով։ Անունն ունի տոհմական ծագում։ Ըստ տեղացիների ավանդազրույցների՝ գաղթական Ռաֆայել և Արմաղան Բունիաթյան եղբայրները, վերաբնակվելով գյուղում, կառուցում են ջրանցք, իսկ նրանց սերնդից Աղասի Բունիաթյանի նախաձեռնությամբ գյուղում կառուցվում է եկեղեցի՝ ի հիշատակ նախնյաց՝ Ռաֆայելի և Արմաղանի[5]։
Տես նաև Խմբագրել
Արտաքին հղումներ Խմբագրել
- Էջը Սյունիքի մարզպետարանի կայքում Archived 2012-04-06 at the Wayback Machine.
- Համայնքի ղեկավարի Էջը Սյունիքի մարզպետարանի կայքում Archived 2014-01-28 at the Wayback Machine.
- Բալաքի քարտեզը wikimapia.org կայքում
Ծանոթագրություններ Խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 2011 թ ՀՀ մարդահամարի արդյունքները
- ↑ 2,0 2,1 Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 1, էջ 554
- ↑ 2001 թ ՀՀ մարդահամարի արդյունքները
- ↑ Հայաստանի Հանրապետություն, Պատմական հանրագիտարան, Երևան, հեղինակային հրատարություն, 2015, էջ 830