Հոակին Ֆենիքս

ամերիկացի դերասան

Հոակին Ռաֆայել Ֆենիքս (անգլ.՝ Joaquin Raphael Phoenix, [hwɑːˈkiːn ˈfiːnɪks], ծնված՝ Հոակին Ռաֆայել Բոտոմ, հոկտեմբերի 28, 1974(1974-10-28)[1][2][3], Ռիո Պիեդրաս, Պուերտո Ռիկո, ԱՄՆ), ամերիկացի դերասան, պրոդյուսեր և երաժիշտ։

Հոակին Ֆենիքս
անգլ.՝ Joaquin Rafael Phoenix
Ծնվել էհոկտեմբերի 28, 1974(1974-10-28)[1][2][3] (50 տարեկան)
ԾննդավայրՌիո Պիեդրաս, Պուերտո Ռիկո, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Կրոնաթեիզմ[4]
Մասնագիտությունդերասան, հեռուստատեսային դերասան, կինոդերասան, փողոցային կատարող, կինոպրոդյուսեր, սցենարիստ, հնչյունավորող, երգիչ, ռեփեր, բնապահպան, հեռուստատեսային պրոդյուսեր, animal rights advocate, ակտիվիստ, երաժշտական տեսահոլովակների ռեժիսոր, կինոռեժիսոր և ռեժիսոր
ԸնտրանիԳլադիատոր, Walk the Line?, Ջոկեր, Signs?, The Master?, Եղբայր արջ, Napoleon?, The Sisters Brothers?, Quills? և Նա
Ծնողներհայր՝ John Lee Phoenix?[5], մայր՝ Արլին Ֆենիքս
Համատեղ ապրող(ներ)Մառա Ռունի[6]
Պարգևներ և մրցանակներ

Դերասան Ռիվեր Ֆենիքսի կրտսեր եղբայրը։

«Ոսկե գլոբուս» մրցանակի կրկնակի դափնեկիր, Կաննի կինոփառատոնի մրցանակակիր և Վենետիկի կինոփառատոնի Վոլպի գավաթակիր, «Գրեմմի» երաժշտական մրցանակի դափնեկիր, «Օսկար» և BAFTA մրցանակների դափնեկիր։

2020 թվականին The New York Times-ը Ֆենիքսին հռչակել է 21-րդ դարի մեծագույն դերասաններից մեկը[11][12]։

Ֆենիքսին համաշխարհային ճանաչում բերել է հռոմյան կայսր Կոմմոդոսի դերը «Գլադիատոր» ֆիլմում։ Հայտնի է նաև«Նշաններ», «Խորհրդավոր անտառ», «Անցնել սահմանը», «Հյուրանոց «Ռուանդա»», «Նա», «Ջոկեր» ֆիլմերով[13][14][15]։

Կենսագրություն

խմբագրել

Հոակին Ֆենիքսը ծնվել է 1974 թվականի հոկտեմբերի 28-ին Սան Խուանում, Պուերտո Ռիկո։ Մայրը՝ Առլին Շերոն Ֆենիքս (անգլ.՝ Arlyn Phoenix, ծնված Դունեց, ծնվել է 1944 թվականին), սերում էր Բրոնքսում բնակություն հաստատած Հունգարիայից և Ռուսաստանից ներգաղթած հրեական ընտանիքից[16]։ Հայրը՝ Ջոն Լի Բոտոմ (անգլ.՝ John Lee Bottom), ծնունդով Կալիֆորնիայից էր և կաթոլիկ։ Առլինը իր ընտանիքը լքել էր 1968 թվականին և տեղավոխվել Կալիֆորնիա, իսկ այնուհետև հանդիպում է ապագա ամուսնուն ճանապարհորդելու ժամանակ։ Նրանք ամուսնանում են 1969 թվականին։ Նրա ծնողները եղել են «Աստծո զավակներ» աղանդի հետևորդներ և զբաղվում էին քարոզչական գործունեությամբ, ճապարհորդելով Հարավային Ամերիկայում[17]։ Վերջ ի վերջո նրա ծնողները հիասթափվում են «Աստծո զավակներից» և 1978 թվականին որոշում են ընդունում հեռանալ աղանդից և վերադառնալ ԱՄՆ։ Նրանք փոխում են իրենց ազգանունը Ֆենիքս՝ թռչուն, որը վերածնվում է մոխրից և խորհրդանշում է նոր սկիզբ[18]։ Այնտեղ Հոակինի մայրկ սկսում է աշխատել NBC-ում, քասթինգի բաժնում։ Նրանց երեխաները սկսում են նկարահանվել գովազդում և հեռուստասերիալներում։

Ջոն Լիի և Առլին Ֆենիքսի ընտանիքում կան 5 երեխաներ՝ 2 որդի՝ Ռիվեր (1970-1993), Հոակին և 3 դուստրեր՝ Լիբերտի, Ռեյն և Սամեր։

Առաջին հեռուստատեսային դերը Հոակինը խաղացել է 1982 թվականին, «Յոթ հարսնացուներ յոթ եղբայրների համար» կատակերգական դրամայում, ավագ եղբայր Ռիվեր Ֆենիքսի հետ։

1995 թվականին նա հայտնվում է «Ինչի համար արժե մահանալ» ֆիլմում։ Ֆիլմում Ֆենիքսի խաղընկերներն են լինում Նիկոլ Քիդմանը, Մեթ Դիլոնը և Քեյսի Աֆլեքը։ 2008 թվականի հոկտեմբերի վերջին Հոակինը հայտարարում է կինոարտադրությունից իր հեռանալու մասին, որպեսզի «իրեն ամբողջությամբ նվիրի երաժշտական ասպարեզին»։ Հետագայում պարզվում է, որ հայտարարությունը հանդիսանում էր «Ես դեռևս այստեղ եմ» կենսա-վավերագրական ֆիլմի մի մասը, նկարահանված Քեյսի Աֆլեքի կողմից, ով նաև հանդիսանում է նրա քույր Սամերի ամուսինը։

Հոակին Ֆենիքսը վեգան է (բուսակերության առավել խիստ տեսակ)։ 2003 թվականին մասնակցություն է ունենում կենդանիների նկատմամբ դաժանության մասին պատմող «Երկրաբնակները» վավերագրական ֆիլմի ստեղծման աշխատանքներին, որում, բացի նրանից, մասնակցություն են ունենում նաև այլ բազմաթիվ վեգաններ[19]։ Հոակին Ֆենիքսը ֆիլմի մասին ասում է այսպես. «Բոլոր ֆիլմերից, որոնց վրա ես աշխատել եմ, սրա մասին խոսում են առավել շատ»։ «Յուրաքանչյուրը, ով դիտել է «Երկրաբնակները», նրա մասին պատմում է ևս երեքին»[19]։ Այդ ֆիլմում մասնակցության համար Հոակինը Սան Դիեգոյի կինոփառատոնում պարգևատրվում է Humanitarian Award մրցանակով[20]։

Հոակին Ֆենիքսը հանդիսանում է «Կենդանիների պաշտպանության» (IDA) և «Մարդիկ կենդանիների նկատմամբ էթիկական վերաբերմունքի համար» (PETA) կազմակերպությունների անդամ[21]։

Ֆիլմագրություն

խմբագրել
Թվական Անվանում Բնօրինակ անվանում Կերպար
1989 Ծնողներ Parenthood Հարի Բակմեն-Լամպկին
1995 Ինչի համար արժե մահանալ To Die For Ջիմի Էմմեթ
1997 Էբոտների մտացածին կյանքը nventing the Abbotts Դա Հոլտ
1998 Ֆորս-մաժոր Return to Paradise Լյուիս ՄակԲրայտ
1999 8 միլիմետր 8MM Մաքս Կալիֆորնիա
2000 Դուքս դե Սադի փետուրը Quills Աբբա դյու Կոլմեր
2000 Գլադիատոր Gladiator հռոմյան կայսր Կոմմոդոս
2000 Յարդեր The Yards Վիլի Գուտիերես
2001 Նշաններ Signs Մերիլ Հես
2003 Արջուկ եղբայր Brother Bear Կենայ
2004 Թիմ 49. Կրակե աստիճան Ladder 49 Ջեկ Մորիսոն
2004 Հյուրանոց «Ռուանդա» Hotel Rwanda լրագրող Ջեկ Դալգլիշ
2004 Խորհրդավոր անտառ The Village Լյուցի Հանտ
2005 Երկրաբնակներ Earthlings ձայնավորում
2005 Անցնել սահմանը Walk The Line Ջոնի Կեշ
2007 Արգելված ճանապարհ Reservation Road Իթան լիրներ
2007 Գիշերվա տիրակալները We Own The Night Բոբի Գրին
2008 Սիրեկանները Two Lovers Լեոնարդ Կրեդայտոր
2010 Ես դեռևս այստեղ եմ I’m Still Here խաղում է ինքն իրեն
2012 Վարպետ The Master Ֆրեդի Կուել
2013 Ճակատագրական կիրք The Immigrant Բրունո Վեյս
2013 Նա Her Թեոդոր Տուոմբլի
2014 Բնածին արատ Inherent Vice Լարի «Դոկ» Սպորտելո
2015 Ոչ ռացիոնալ մարդը Irrational Man Էյբ Լուկաս
2017 Մարիամ Մագդաղենացի Mary Magdalene Հիսուս Քրիստոս
2017 Այստեղ երբեք չես եղել You Were Never Really Here Ջո
2018 Մի՛ անհանգստացիր, նա շատ հեռու չի գնա ոտքով Don't Worry, He Won't Get Far on Foot Ջոն Կալլահան
2018 Սիսթերս Եղբայրները The Sisters Brothers Չարլի Սիսթերս
2019 Ջոկեր Joker Արթուր Ֆլեք / Ջոկեր[22]
2021 Քամոն Քամոն C'mon C'mon Ջոննի
2023 Բոյի բոլոր վախերը Beau Is Afraid Բո Բասերման
2023 Նապոլեոն Napoleon Նապոլեոն Բոնապարտ

Մրցանակներ և անվանակարգումներ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 GeneaStar
  2. 2,0 2,1 Roglo — 1997. — ed. size: 10000000
  3. 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  4. https://collider.com/joaquin-phoenix-jesus-christ-mary-magdalene-movie/
  5. 5,0 5,1 Pas L. v. Genealogics — 2003.
  6. https://www.harpersbazaar.com/celebrity/latest/a30488001/joaquin-phoenix-rooney-mara-relationship-timeline/
  7. https://www.goldenglobes.com/winners-nominees/2006?page=1
  8. https://www.rollingstone.com/music/lists/20-people-you-wont-believe-have-grammys-20150204/joaquin-phoenix-20150129/
  9. https://www.vanityfair.com/hollywood/2020/01/sag-awards-2020-joaquin-phoenix-acceptance-speech
  10. https://www.vox.com/culture/2020/1/5/21050906/golden-globes-2020-winners-full-list#:~:text=Joaquin%20Phoenix%20won%20Best%20Actor,Motion%20Picture%20%E2%80%94%20Drama%20for%20Judy.
  11. Dargis, Manohla (2020 թ․ նոյեմբերի 25). «The 25 Greatest Actors of the 21st Century (So Far)». The New York Times. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  12. Becca Longmire (2020 թ․ նոյեմբերի 26). «Denzel Washington Tops 'New York Times' '25 Greatest Actors of the 21st Century (So Far)' List». ET Canada (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  13. «The Return of Joaquin Phoenix: Oscar Buzz for 'The Master'» (անգլերեն). The Daily Beast. 17 сентября 2012. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 23-ին.
  14. Мэтт Сингер. (3 декабря 2012). «The Criticwire Survey: The Best Performance of the Year» (անգլերեն). Indiewire. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 1-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 23-ին.
  15. Каван Чешковски. (17 сентября 2012). «Joaquin Phoenix Says Rap Hoax 'I'm Still Here' Helped Liberate His Career» (անգլերեն). The Huffington Post. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 23-ին.
  16. Naomi Pfefferman (2002 թ․ ապրիլի 12). «The Days of Summer». Jewish Journal. Վերցված է 2007 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  17. Roberta and David Ritz (1995 թ․ հոկտեմբեր). «Strange Days». Us Magazine. Վերցված է 2007 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  18. «PREMIERE April 1988». Aleka.org. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 24-ին.
  19. 19,0 19,1 Официальный сайт фильма «Земляне»
  20. «I Saw Earthlings.com Cast and Crew». Isawearthlings.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 17-ին.
  21. Joaquin Phoenix’s Charity Work
  22. «Joaquin Phoenix's Joker Origin Movie a Go at Warner Bros» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 11-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հոակին Ֆենիքս» հոդվածին։