Խավիեր Սոտոմայոր Սանաբրիա (Իսպաներեն արտասանություն՝ [xaˈβjeɾ sotomaˈʝoɾ], հոկտեմբերի 13, 1967(1967-10-13)[1], Limonar, Մատանսաս, Կուբա[2]), կուբացի նախկին մարզիկ, որը մասնագիտացել է բարձրացատկում և հանդիսանում է աշխարհի գործող ռեկորդակիր[5]։ Լինելով 1992 թվականի օլիմպիական չեմպիոն՝ եղել է 1990-ական թվականների լավագույն բարձրացատկորդը։ Նրա անձնական ռեկորդը՝ 2,45 մ (8 ոտնաչափ 1/4 դյույմ), նրան դարձնում է միակ մարդը, որը երբևէ հաղթահարել է 8 ոտնաչափ (2,44 մ) բարձրություն։ Նա երկու անգամ անցել է ութ ոտնաչափ տարածություն, առաջին անգամ՝ 2,44 մ արդյունքով 1989 թվականին։

Խավիեր Սոտոմայոր
Անձնական տեղեկություն
Սեռ՝արական
Ամբողջական անուն՝իսպ.՝ Javier Sotomayor Sanabria
Մասնագիտացում՝high jumper
Երկիր՝ Կուբա
Ծննդյան ամսաթիվ՝հոկտեմբերի 13, 1967(1967-10-13)[1] (56 տարեկան)
Ծննդավայր՝Limonar, Մատանսաս, Կուբա[2]
193 սանտիմետր[3]
Քաշ՝80 կիլոգրամ[4]

Սոտոմայորը աթլետիկայի աշխարհի առաջնությունների կրկնակի ոսկե մեդալակիր է, ինչպես նաև երկու արծաթե մեդալ է նվաճել մրցումներում: Ներքին աթլետիկայի աշխարհի առաջնությունում նա չորս ոսկե մեդալ է նվաճել 1989-1999 թվականներին: Բացի այդ՝ նա անընդմեջ երեք տիտղոս է նվաճել Պանամերիկյան խաղերում 1987-1995 թվականներին: Համարվում է բոլոր ժամանակների լավագույն բարձրացատկորդը: Այն բանից հետո, երբ 1984 և 1988 թվականներին Կուբայի օլիմպիական բոյկոտը և 1996 թվականին վնասվածքը զրկել են նրան լրացուցիչ օլիմպիական մեդալների հնարավորությունից, նա արծաթե մեդալ է նվաճել 2000 թվականին Սիդնեյի Օլիմպիական խաղերում[6]: 2001 թվականին ավարտել է կարիերան։

Անձնական կյանք

խմբագրել

Սոտոմայորը ծնվել է Կուբայի Մատանզաս նահանգի Լիմոնար քաղաքում։ Իր հասակի պատճառով նրան առաջին անգամ ուղարկել են Կուբայի մարզադպրոց՝ որպես խոստումնալից բասկետբոլիստ: 14 տարեկանում մարզիչները նրան բարձրացատկորդ են դարձրել, իսկ 19 տարեկանում նա 5-րդ բարձրացատկորդն էր աշխարհում[7]։ Սոտոմայորը նշանված է Ամայա Գոնսալեսի հետ, նրանք ունեն համատեղ անձնական և մասնագիտական կյանք։ Ունի չորս որդի։ Նրա որդիներից մեկը՝ Խավիեր Սոտոմայոր Գարսիան, նույնպես մասնակցել է բարձրացատկի մրցումներին[8]։

Վաղ կարիերա

խմբագրել

1984 թվականի պատանիների համաշխարհային ռեկորդ

խմբագրել

Սոտոմայորը ընդամենը 14 տարեկան էր, երբ առաջին անգամ անցել է 2 մետր հեռավորությունը, և 1983 թվականի վերջին նրա լավագույն արդյունքը 2,15 մետր էր (7 ոտնաչափ 1/2 դյույմ): Այնուհետև, 1984 թվականի մայիսի 19-ին, Հավանայում կայացած մրցումներում նա սահմանել է պատանիների համաշխարհային ռեկորդ՝ հաղթահարելով 2,33 մ (7 ոտնաչափ 7 դյույմ)։ Բոյկոտի պատճառով նա չի կարողացել մեկնել Լոս Անջելես՝ մասնակցելու 1984 թվականի Օլիմպիական խաղերին։ 1985 թվականին Փարիզի փակ աշխարհի առաջնությունում նա արծաթ է նվաճել՝ հունվարի 19-ին կատարելով լավագույն 2.30 մ (7 ոտնաչափ 6 + 1/2 դյույմ) ցատկը, այնուհետև 1985 թվականի մարտի 20-ին բարելավել է իր անձնական ռեկորդը երկու ամիս անց Հավանայի բացօթյա տարածքում՝ ցատկելով 2.34 մ (7 ոտնաչափ 8 դյույմ)։ Հաջորդ տարի նա շարունակել է կատարելագործվել՝ 1986 թվականի փետրվարի 23-ին Սանտյագո դե Կուբայում կայացած մրցումներում ցույց տալով 2,36 մ (7 ոտնաչափ 8 դյույմ) լավագույն ցատկը։ Նա իր առաջին միջազգային տիտղոսը նվաճել է 1987 թվականին Պանամերիկյան խաղերում և սահմանել է նոր անձնական ռեկորդ՝ 2,37 մ (7 ոտնաչափ 9 դյույմ), 1987 թվականի հունիսի 20-ին Հունաստանի Աթենք քաղաքում կայացած մրցումներում[9]։

Կարիերա

խմբագրել

1988 թվականի առաջին համաշխարհային ռեկորդ

խմբագրել

1988 թվականի սեպտեմբերի 8-ին Իսպանիայի Սալամանկա քաղաքում կայացած մրցումներում, 1988 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունից ընդամենը չորս օր առաջ, նա սահմանել է համաշխարհային ռեկորդ՝ ցատկելով 2,43 մ (7 ոտնաչափ 11 + 1/2 դյույմ)։ Սակայն Սոտոմայորին կրկին մերժել են մասնակցել Սեուլի Օլիմպիական խաղերին Կուբայի կողմից Օլիմպիական խաղերի հերթական բոյկոտի պատճառով։ Սոտոմայորի 2,43 մ (7 ոտնաչափ 11 + 1/2 դյույմ) մեկ սանտիմետրով ավել ցատկելը գերազանցել է 2,42 մ (7 ոտնաչափ 11 + 1/4 դյույմ) ռեկորդը, որը սահմանվել էր 1987 թվականի հունիսի 30-ին շվեդ Պատրիկ Սյոբերգի կողմից Ստոկհոլմում։

Ռեկորդը գերազանցել է 1989 թվականին և կրկին 1993 թվականին

խմբագրել

Սոտոմայորը երկու անգամ գերազանցել է համաշխարհային ռեկորդը՝ մինչև 2,44 մ (8 ոտնաչափ 0 դյույմ) 1989 թվականի հուլիսի 29-ին Կենտրոնական Ամերիկայի և Կարիբյան ավազանի առաջնությունում, իսկ 1993 թվականի հուլիսի 27-ին՝ Սալամանկայում․ 2,45 մ (8 ոտնաչափ 1/4 դյույմ)[10]։ 1989 թվականի հուլիսի 2.44 մ ռեկորդը, որը նա սահմանել է երկրորդ փորձից՝ պատմական է դարձել Բրիտանիայի «Կայսերական միավորների համակարգի» երկրպագուների համար, քանի որ դա առաջին ցատկն էր 8 ֆուտից։

1989 թվականի հուլիսին սահմանելով 2,44 մ (8 ոտնաչափ 0 դյույմ) ռեկորդ՝ Սոտոմայորը հաջորդ տարի դարձել է ոչ ակտիվ և բաց է թողել 1990 թվականի բաց սեզոնի մեծ մասը։ 1991 թվականի օգոստոսի 10-ին, Հավանայում կայացած Պանամերիկյան խաղերում Սոտոմայորը հաղթել է իր գլխավոր մրցակից ամերիկացի Հոլիս Քոնուեյին՝ ցատկելով 2,35 մ (7 ոտնաչափ 8 + 1/2 դյույմ)[11]։

1993 թվականի Սալամանկայի առաջնության ժամանակ Սոտոմայորը պահանջել է ընդամենը չորս ցատկ։ Առաջին փորձի ժամանակ նա ցատկել է 2․32 մ, երկրորդին՝ 2,35 մ, երրորդին՝ 2,38 մ, իսկ չորրորդ փորձի ժամանակ արդեն սահմանել է 2,45 մ ռեկորդը։

Սալամանկայում ռեկորդ սահմանելուց հետո Սոտոմայորը լրագրողներին ասել է․ «Ես ուզում էի այստեղ ռեկորդ սահմանել, քանի որ սա փոքր քաղաք է, որտեղ ինձ թվում է, թե ես Կուբայում եմ։ Մարդիկ ինձ ճանաչում են փողոցում և հարցնում են, թե ինչպես եմ ես։ երեխաներն ինձ շրջապատում են, և ես լավ հոգեվիճակում եմ հայտնվում»։

1989 թվականի Աշխարհի փակ առաջնության ռեկորդ

խմբագրել

1989 թվականի մարտի 4-ին Բուդապեշտում Սոտոմայորը սահմանել է փակ համաշխարհային ռեկորդ՝ ցատկելով 2,43 մ (7 ոտնաչափ 11 + 1/2 դյույմ)[12]։

1992 թվականի օլիմպիական չեմպիոն

խմբագրել

Երբ նա վերջապես կարողացել է մասնակցել ամառային Օլիմպիական խաղերին, նա նվաճել է ոսկե մեդալ 1992 թվականի Օլիմպիական խաղերում, այնուհետև արծաթե մեդալ 2000 թվականի Օլիմպիական խաղերում։ Խաղերի միջև ընկած ժամանակահատվածում նա հաղթել է 1993 և 1997 թվականների աշխարհի առաջնություններում։

1993 թվականի փակ և բացօթյա աշխարհի առաջնության չեմպիոն

խմբագրել

Սալամանկայում հուլիսի 27-ին 2,45 մ (8 ոտնաչափ 1/4 դյույմ) համաշխարհային ռեկորդ սահմանելուց մեկ ամիս չանցած՝ Սոտոմայորը նվաճել է 1993 թվականի աշխարհի առաջնությունը, որն անցկացվել է օգոստոսի 22-ին Գերմանիայի Շտուտգարտ քաղաքում: Նա առաջ է անցել մրցակիցներից՝ սահմանելով աշխարհի առաջնության նոր ռեկորդ՝ ցատկելով 2,40 մ (7 ոտնաչափ 10 դյույմ + 1/4 դյույմ)։

Վերջին անգամ նա ցատկել է 2,40 մ՝ 1995 թվականի մարտի 25-ին Արգենտինայի Մար դել Պլատա քաղաքում կայացած Պանամերիկյան խաղերում։ Սոտոմայորը փորձել է պաշտպանել իր տիտղոսը 1995 թվականի աշխարհի առաջնությունում, որն անցկացվել է Շվեդիայի Գյոթեբորգ քաղաքում։ Օգոստոսի 8-ին նա ցատկել է 2,37 մ հաղթական բարձրությունը, բայց բաց թողած ցատկերի հիման վրա զբաղեցրել է 2-րդ տեղը՝ զիջելով Թրոյ Քեմփին։

1997 թվականին Հունաստանի Աթենք քաղաքում կայացած աշխարհի առաջնությունում Սոտոմայորը օգոստոսի 6-ին կրկին նվաճել է ոսկե մեդալ՝ ցույց տալով 1997 թվականի աշխարհի լավագույն ցատկը 2,37 մ (երկրորդ փորձից)։

1996 թվականի բաց առաջնություն

խմբագրել

Սոտոմայորը լավ է սկսել 1996 թվականի փակ առաջնությունը, բայց դրսում նրան վնասվածքներ էին սպասվում։ 1996 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերում նա փորձել է պաշտպանել իր օլիմպիական տիտղոսը Ատլանտայում։ Իր 2,28 մ ցատկով նա որակավորվել և անցել է եզրափակիչ փուլ, սակայն չի կարողացել զբաղեցնել առաջին տեղը։

Սոտոմայորը բուժում է անցել ծնկի և կրունկի վնասվածքների համար Ատլանտայի Օլիմպիական խաղերում անհաջող ելույթից հետո և բաց է թողել 1997 թվականի փակ մրցաշրջանը: 1997 թվականի գարնանը նա սկսել է նախապատրաստվել Պուերտո Ռիկոյի բացօթյա մրցաշրջանին, բայց 1997 թվականի մայիսի 30-ին կուբացի մարզական պաշտոնյաները հայտարարել են, որ չնայած Սոտոմայորը «լավ մարզավիճակում է», նա հրաժարվում է մասնակցել Տորոնտոյի մրցաշրջանի առաջին խոշոր իրադարձությանը և փոխարենը իր դեբյուտը կունենա հաջորդ շաբաթ Ֆրանսիայում կայանալիք հանդիպման ժամանակ[13]։

1990 թվականի Պանամերիկյան խաղեր

խմբագրել

Սոտոմայորը ոսկե մեդալ է նվաճել 1999 թվականի Պանամերիկյան խաղերում, որն անցկացվել է Վինիպեգում։ Նրա հաղթանակից ընդամենը մի քանի օր անց խաղերի պաշտոնյաները հայտարարել են, որ նրա մեզի թեստը դրական է գնահատել անօրինական թմրանյութի՝ կոկաինի առկայությունը, ինչից հետո օգոստոսի 4-ին նա զրկվել է մեդալից և հետ է ուղարկվել Կուբա։ Այն ժամանակ սա համարվում էր վերջին տասը տարիների ընթացքում աթլետիկայի թմրանյութերի ամենամեծ սկանդալը։ Կուբայի սպորտային բժշկության գլխավոր մասնագետ Մարիո Գրանդան արձագանքել է ցնցող լուրին՝ ասելով, որ 31-ամյա Սոտոմայորը իր կարիերայի ընթացքում «անցել է ավելի քան 60 թմրանյութերի թեստ» և առաջարկել է, որ Սոտոմայորը սաբոտաժի զոհ է դարձել։

2000 թվականի Սիդնեյի Օլիմպիական խաղեր

խմբագրել

Սոտոմայորին թույլատրվել է մասնակցել Սիդնեյի 2000 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերին, չնայած 1999 թվականից ի վեր թմրանյութերի օգտագործման համար երկամյա որակազրկմանը: Նրա կասեցումն ուժի մեջ է մնացել 2000 թվականի հունիսին, սակայն օգոստոսին Աթլետիկայի աշխարհի առաջնությունը կիսով չափ կրճատել է նրա պատիժը։ Մրցումների եզրափակիչը տեղի է ունեցել սեպտեմբերի 24-ին, անձրևոտ և քամոտ եղանակին, որը մրցումների ընթացքում միայն ուժեղանում էր: Թաց ծածկույթը մեծապես ազդել է արդյունքների վրա։ Սոտոմայորը դարձել է արծաթե մեդալակիր[14]։

Գերիշխող կարիերա

խմբագրել
 
Սոտոմայորի բոլոր ժամանակների գերիշխող լավագույն ցատկերը։

Սոտոմայորը հազվագյուտ գերազանցություն ունի սպորտի պատմության մեջ: Իր կարիերան ավարտելու պահին նա ունեցել է բոլոր ժամանակների 20 լավագույն ցատկերից 17-ը: Պատմության մեջ միայն 13 մարդ է ցատկել 2,40 մետր և ավելի բարձր, և նրանցից միայն 5-ն են դա արել մեկից ավելի անգամ: Սոտոմայորը դա արել է 24 անգամ (21 տարբեր մրցումներում՝ 1988 թվականի սեպտեմբերից մինչև 1995 թվականի մարտն ընկած ժամանակահատվածում)։ Նա միակ մարդն է, որը հաղթահարել է 2,44 մ (8 ոտնաչափ 0 դյույմ) բարձրություն (ինչը նա արել է երկու անգամ): 1993 թվականի սեպտեմբերին սահմանված համաշխարհային ռեկորդից հետո 1994 թվականը նրա համար եղել է լավագույն տարին, երբ նա (կրկին) դարձավ միակ ցատկողը, որը ցատկել է 2,40 մետր և ավելի բարձր։ Վերջին անգամ նա 2,40 մետր ցատկել է 1995 թվականի մարտի 25-ին Արգենտինայի Մար դել Պլատա քաղաքում կայացած Պանամերիկյան խաղերում։ Իր կարիերայի ընթացքում Սոտոմայորը վաստակել է 123 վարկանիշային միավոր։

Թմրամիջոցների թեստեր

խմբագրել

Սոտոմայորի մոտ կոկաինի թեստը դրական է եղել 1999 թվականի Պանամերիկյան խաղերում, որտեղ Կուբայի նախագահ Ֆիդել Կաստրոն պնդում էր, որ դա եղել է կուբա-ամերիկյան մաֆիայի կողմից[15]։ Սոտոմայորը հայտարարել է իր անմեղության մասին: Մի քանի ամիս տևած լսումներից հետո Աթլետիկայի աշխարհի առաջնության արբիտրաժային հանձնաժողովը 2000 թվականի հունիսի 27-ին ուժի մեջ է թողել մրցումներին մասնակցելու երկամյա արգելքը: Կուբայի ֆեդերացիան շարունակել է բողոքարկել այս գործը՝ վկայակոչելով Աթլետիկայի աշխարհի առաջնության կանոնակարգի մի կետ, որը թույլ է տալիս փոխել թմրանյութերի օգտագործման արգելքը «բացառիկ հանգամանքներում»: Օգոստոսի 2-ին հայտարարված վիճահարույց որոշմամբ Աթլետիկայի աշխարհի առաջնությունը որակազրկման ժամկետը կրճատել է մինչև մեկ տարի, որն ավարտվում էր հուլիսի 30-ին – դա նրան թույլ է տվել մասնակցել 2000 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերին[16]։ Աթլետիկայի աշխարհի առաջնությունում այս քայլի դրդապատճառն այն էր, որ Սոտոմայորը շատ բան է արել սպորտի համար, իր երկար կարիերայի ընթացքում անցել է հարյուրավոր թմրանյութերի թեստեր և օրինակելի է վարվել իր ողջ կարիերայի ընթացքում[17]։ Որակազրկումը վերացնելուց երկու շաբաթ անց Սոտոմայորը վերադարձել է Ֆրանսիայի Մոնտոբան քաղաքում անցկացվող փոքր աթլետիկայի մրցումներին, որոնք նա հաղթել է՝ ցատկելով 2,28 մ (7 ոտնաչափ 5 դյույմ +3/4 դյույմ): Չորս օր անց նա հաղթել է Մոնակոյում կայացած Ոսկե լիգայի մրցումներում՝ ցատկելով 2,30 մ (7 ոտնաչափ 6 +1/2 դյույմ): Ֆրանսիական հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում, իր հաղթանակից անմիջապես հետո, Սոտոմայորն ասել է․ «Այսօր ես հիանալի չէի։ Ես շատ հոգնած էի, քանի որ շատ էի մարզվում, և նաև հուլիսից նոր երեխա ունեցա, և դա ևս մեկ պատճառ է, որ մի փոքր հոգնած եմ: Բայց Օլիմպիական խաղերում ես կկարողանամ հաղթահարել 2,36 կամ 2,37 միավոր: Ես պարզապես հույս ունեմ, որ ոչ ոք չի հաղթահարի 2,40 միավորը»:

Կարիերայի ավարտ

խմբագրել

2001 թվականի սեպտեմբերին Սոտոմայորը հայտարարել է, որ ավարտում է կարիերան՝ հունիսին անցկացվող ուսումնական հավաքի ընթացքում թմրամիջոցների մեկ այլ դրական թեստից հետո, այս անգամ անաբոլիկ անդրոգենային ստերոիդների առկայության պատճառով[18]։ Նա խուսափել է ցմահ արգելքից, որը սովորաբար հաջորդում էր երկրորդ դրական թեստին: Այս երկրորդ փորձարկումը որակազրկել է նրա չորրորդ տեղը իր վերջին աշխարհի առաջնությունում: Սոտոմայորը ևս մեկ անգամ պնդել է, որ ինքը անմեղ է, և որ իր դոպինգ թեստը կատարելիս սխալներ են թույլ տրվել[18]։

Այս մեղադրանքները երբեք լայն աջակցություն չեն ստացել իր հայրենիքում՝ Կուբայում[18], թեև թեև աթլետիկայի աշխարհի առաջնության նախկին փոխնախագահ և դոպինգային հանձնաժողովի նախագահ Առնե Յունգկվիստը շվեդական հրատարակությանը տված հարցազրույցում ասել է, որ այդ երկու դեպքերը «բյուրեղյա պարզ դեպքեր» են[19]։ 2004 թվականի փետրվարին «Cuban news»-ին տված հարցազրույցում Սոտոմայորը ասել է, որ իր թոշակի անցնելը պայմանավորված է ոչ թե դոպինգային սկանդալով, այլ վնասվածքով։

Մրցույթի ռեկորդ

խմբագրել
  Կուբան ներկայացնող
Տարի Մրցույթ Վայրը Տեղը Արդյունք
1983 Կենտրոնական Ամերիկայի և Կարիբյան ավազանի առաջնություններ Հավանա, Կուբա 3-րդ 2.17 մ
1984 Ընկերական խաղեր Մոսկվա, ԽՍՀՄ 2-րդ 2.25 մ
1985 Համաշխարհային փակ խաղեր Փարիզ, Ֆրանսիա 2-րդ 2.30 մ
Կենտրոնական Ամերիկայի և Կարիբյան ավազանի առաջնություններ Նասաու, Բահամյան Կղզիներ 1-ին 2.30 մ
Ունիվերսիադա Կոբե, Ճապոնիա 10-րդ 2.20 մ
1986 Համաամերիկյան պատանիների առաջնություն Ֆլորիդա, ԱՄՆ 1-ին 2.27 մ
Կենտրոնական Ամերիկայի և Կարիբյան ավազանի առաջնություն Պատանիների աշխարհի առաջնություն (մինչև 20 տարեկան) Մեխիկո, Մեքսիկա 1-ին 2.31 մ (A)
Պատանիների աշխարհի առաջնություն Աթենք, Հունաստան 1-ին 2.25 մ
Իբերո-ամերիկյան առաջնություններ Հավանա, Կուբա 1-ին 2.30 մ
1987 Աշխարհի փակ առաջնություն Ինդիանապոլիս, Ինդիանա, ԱՄՆ 4-րդ 2.32 մ
Պանամերիկյան խաղեր Ինդիանապոլիս, Ինդիանա, ԱՄՆ 1-ին 2.32 մ
Աշխարհի առաջնություններ Հռոմ, Իտալիա 9-րդ 2.29 մ
1988 Իբերո-ամերիկյան առաջնություններ Մեխիկո, Մեքսիկա 1-ին 2.35 մ A
1989 Աշխարհի փակ առաջնություն Բուդապեշտ, Հունգարիա 1-ին 2.43 մ (iWR)
Կենտրոնական Ամերիկայի և Կարիբյան ավազանի առաջնություններ Սան Խուան, Սան Խուան 1-ին 2.44 մ
Ունիվերսիադա Դույսբուրգ, Արևմտյան Գերմանիա 1-ին 2.34 մ
1990 Կենտրոնական Ամերիկայի և Կարիբյան խաղեր Մեխիկո, Մեքսիկա 1-ին 2.34 մ (A)
1991 Աշխարհի փակ առաջնություն Սեվիլյա, Իսպանիա 3-րդ 2.31 մ
Պանամերիկյան խաղեր Հավանա, Կուբա 1-ին 2.35 մ
Աշխարհի առաջնություններ Տոկյո, Ճապոնիա 2-րդ 2.36 մ
1992 Իբերո-ամերիկյան առաջնություններ Սևիլյա, Իսպանիա 1-ին 2.30 մ
Օլիմպիական խաղեր Բարսելոնա, Իսպանիա 1-ին 2.34 մ
1993 Աշխարհի փակ առաջնություն Տորոնտո, Կանադա 1-ին 2.41 մ
Նահանգի գլխավոր մրցանակ Սալամանկա, Իսպանիա 1-ին 2.45 մ WR
Կենտրոնական Ամերիկայի և Կարիբյան խաղեր Պոնսե, Պոնսե 1-ին 2.35 մ
Աշխարհի առաջնություններ Շտուտգարտ, Գերմանիա 1-ին 2.40 մ
1994 Բարի կամքի խաղեր Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան 1-ին 2.40 մ
1995 Աշխարհի փակ առաջնություն Բարսելոնա, Իսպանիա 1-ին 2.38 մ
Պանամերիկյան խաղեր Մար դել Պլատա, Արգենտինա 1-ին 2.40 մ
Աշխարհի առաջնություններ Գյոթեբորգ, Շվեդիա 2-րդ 2.37 մ
1996 Իբերո-ամերիկյան առաջնություններ մedellín, Կոլումբիա 1-ին 2.30 մ
Օլիմպիական խաղեր Ատլանտա, Ջորջիա, ԱՄՆ 11-րդ 2.25 մ
1997 Աշխարհի առաջնություններ Աթենք, Հունաստան 1-ին 2.37 մ
1998 Բարի կամքի խաղեր Ունիոնդալե, Նյու Յորք, ԱՄՆ 1-ին 2.33 մ
Կենտրոնական Ամերիկայի և Կարիբյան խաղեր Մարակայբո, Վենեսուելլա 1-ին 2.37 մ
1999 Աշխարհի փակ առաջնություն Մաեբասի, Ճապոնիա 1-ին 2.36 մ
Պանամերիկյան խաղեր Վինիպեգ, Մանիտոբա, Կանադա DQ
2000 Օլիմպիական խաղեր Սիդնեյ, Ավստրալիա 2-րդ 2.32 մ
2001 Աշխարհի փակ առաջնություն Լիսաբոն, Պորտուգալիա 5-րդ 2.25 մ
Աշխարհի առաջնություններ Սնելգրով, Օնտարիո, Կանադա DQ

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 World Athletics database
  2. 2,0 2,1 2,2 Javier Sotomayor
  3. Javier SOTOMAYOR
  4. Olympedia — 2006.
  5. «Javier Sotomayor». IAAF.org. Արխիվացված օրիգինալից 2012-10-26-ին. Վերցված է 2008-09-05-ին.
  6. Կաղապար:Cite Sports-Reference
  7. CubaNet – Cuba News, from the Miami Herald published Thursday 5 August 1999; "Cuban athlete stripped of medal after drug test" Արխիվացված 2012-03-20 Wayback Machine; accessed 21 February 2011.
  8. Sotomayor hijo sigue "a su papá" Արխիվացված 2014-09-24 Wayback Machine. Diario Libre (2009-01-30). Retrieved on 2014-05-25.
  9. Personal best height progression – "Athletes biography". www.iaaf.org
  10. The New York Times, dateline Salamanca, Spain, July 27; Track and Field: Sotomayor's 8-1/2 Leap Breaks High Jump Mark Արխիվացված 2017-12-01 Wayback Machine; accessed 20 February 2011.
  11. Chicago Tribune, August 11, 1991; "Cuba's Best Jumper Answers Fan's Yearning for Gold"; accessed 21 February 2011.
  12. IAAF International Association of Athletics Federations – IAAF.org – Statistics – Top Lists Արխիվացված Մարտ 30, 2005 Wayback Machine
  13. Orlando Sentinel, 30 May 1997, News from the Caribbean and Latin America; High Jumper Sotomayor to Skip Toronto Showdown Արխիվացված 2016-01-07 Wayback Machine; accessed 21 February 2011.
  14. The New York Times, September 25, 2000; Sydney 2000: Track and Field; A Russian Soars Above the Bitterness in the High Jump Արխիվացված 2016-03-09 Wayback Machine; accessed 21 February 2011.
  15. «Notable doping excuses». CBC Sports. 31 July 2006. Արխիվացված օրիգինալից 3 March 2008-ին. Վերցված է 22 February 2008-ին.
  16. The New York Times, August 19, 2000; "Olympics; Tainted Jumper Returns to Boos and One Medal" Արխիվացված 2016-03-09 Wayback Machine; accessed 21 February 2011.
  17. «Protest over Sotomayor comeback». BBC UK. 21 August 2000. Արխիվացված օրիգինալից 17 December 2002-ին. Վերցված է 22 February 2008-ին.
  18. 18,0 18,1 18,2 «Sotomayor tests positive for nandrolone». Rediff Sports. Արխիվացված օրիգինալից 1 June 2020-ին. Վերցված է 22 February 2008-ին.
  19. «Ljungqvist: 'Crystal clear cases'» (շվեդերեն). Svenska Dagbladet. Արխիվացված է օրիգինալից February 21, 2009-ին. Վերցված է 22 February 2008-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խավիեր Սոտոմայոր» հոդվածին։