Աշոտ Գ Ողորմած

Աշոտ Գ Ողորմած
Թագավոր
	Աշոտ Գ Ողորմածի արձանը Գյումրիում
Իշխանություն	953 – 977
Թագադրում	953
Լրիվ անուն	Աշոտ Գ Բագրատունի
Ծնվել է՝	10-րդ դար
Մահացել է՝	977
Նախորդ	Աբաս Բագրատունի
Հաջորդող	Սմբատ Տիեզերակալ
Տոհմ	Բագրատունիներ
	պետական գործիչ և գերիշխան
Հայր	Աբաս Բագրատունի
Մայր	Անանուն Բագրատունի
Երեխաներ	Գագիկ Ա, Սմբատ Բ Տիեզերակալ, Գուրգեն Ա Կյուրիկե և «անանուն» Բագրատունի
Կրոնական հավատքներ	Հայ Առաքելական Եկեղեցի

Աշոտ Գ Ողորմած (ծն. թ. անհայտ մոտ 905–977) Հայոց թագավոր 953 թ.–ից։ Հաջորդել է հորը՝ Աբասին։ Աշոտ Գ–ի թագավորելու տարիներին Հայաստանն ապրում էր տնտեսական և մշակութային վերելք, երկրում տիրում էր համեմատաբար խաղաղ իրավիճակ։ 953 թ.–ին փորձել է Դվինն ազատագրել արաբներից, բայց հաջողություն չի ունեցել։ 961 թ.–ին արքունիքը Կարսից տեղափոխել է Անի, որը պարսպապատել է, կառուցել տվել պալատներ և այլ շինություններ, հռչակել Հայաստանի մայրաքաղաք։ Աշոտ Գ հաջողությամբ ետ է մղել Կովկասի լեռնականների և Աղձնիքի արաբ ամիրայի հարձակումները։ 973 թ.-ին 80 հազարանոց բանակով դուրս է եկել Տարոնով դեպի Միջագետք արշավող բյուզանդական զորքերի դեմ՝ հեռացնելով Հայաստանին սպառնացող վտանգը։ Հովհան Չմշկիկ կայսեր առաջարկով հաշտություն է կնքվել Հայաստանի և Բյուզանդիայի միջև։ Աշոտ Գ–ի օրոք Հայաստանում ընդարձակվել են հին քաղաքները, կառուցվել նորերը։ Նրա կինը՝ Խոսրովանույշ թագուհին, 966 թ.–ին հիմնել է Սանահինի, իսկ 976 թ.–ին՝ Հաղպատի վանքերը, որոնք շուտով գիտա–կրթական կենտրոններ են դարձել։ Աշոտ Գ երկրի գլխավոր քաղաքներում բացել տվեց դպրոցներ, հիվանդանոցներ, անկելանոցներ, նրանց պահպանման համար հատկացրեց որոշ եկամուտներ, որ բացառիկ երևույթ էր այդ ժամանակի համար։ Աշոտ Գ «բարեգործ էր», որի համար էլ անվանել են «Ողորմած»։

Աշոտ Ողորմածի գերեզմանը, լուսանկարը՝ Վրույրի («Արաքս» հանդես, 1892, Բ)

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։