Վարշավայի համալսարան (լեհ.՝ Uniwersytet Warszawski, լատին․՝ Universitas Varsoviensis), Լեհաստանի առավել հեղինակավոր պետական բարձրագույն ուսումնական հաստատություններից մեկն է։ Այն հիմնադրվել է 1816 թվականին, Ռուսական կայսրության Լեհական թագավորությունում։ Ըստ 2004 թվականի աշնան տվյալների՝ համալսարանում սովորում է 60 հազարից ավելի ուսանող։

Վարշավայի համալսարան
լեհ.՝ Uniwersytet Warszawski
Изображение логотипа
ՀապավումՀՎ
ՏեսակՀամալսարան
Միջազգային անվանումլատին․՝ Universitas Varsoviensis
Հիմնադրված է1816 թվական, նոյեմբերի 19 (200 տարեկան)
ՏիպՀանրային
ՌեկտորՄարցին Պալյիս (լեհ.՝ Marcin Pałys)
Ուսանողներ44,700 (2014)
Ընդհանուր անձնակազմ5,531 մարդ
Սպեցիալիտետ3,800 (2014)
Դոկտորանտուրա2 148
Դոկտորներ3,200 (2014)
ԱնդամակցությունԵվրոպայի համալսարանների միություն[1], 4EU+ Alliance?, Ֆրանկոֆոնիայի համալսարանական գործակալություն[2], Կոալիցիա հանուն հետազոտությունների գնահատման առաջխաղացման[3] և European Open Science Cloud Association?[4]
ԿամպուսՔաղաքային
ԵրկիրԼեհաստան Լեհաստան
ՏեղագրությունԼեհաստան Վարշավա, Լեհաստան
Կայքuw.edu.pl
Լեհաստան Լեհաստան դեռ չունի [[Կաղապար:Տեղորոշման քարտեզ Լեհաստան Լեհաստան|տեղորոշման քարտեզներ]].
 University of Warsaw Վիքիպահեստում

Բրիտանական «Թայմս» ամսագիրը համալսարանը ներառել է աշխարհի 200 լավագույն համալսարանների կազմի մեջ։ Ըստ 1816 թվականի տվյալների՝ այն Լեհաստանի ամենամեծ համալսարանն է[5]։ Համալսարանն առաջարկում է մոտ 37 տարբեր ոլորտներում ուսումնասիրություններ, 18 ֆակուլտետներ և ավելի քան 100 մասնագիտություններ՝ հումինատար և տեխնիկական բաժնում, ինչպես նաև՝ բնական գիտությունների[5] բաժիններում։ Համալսարանում ուսուցանվում են կենսաբանություն, քիմիա, լրագրություն և քաղաքագիտություն, փիլիսոփայություն և սոցիոլոգիա, ֆիզիկա, աշխարհագրություն, ռեգիոնալ աշխարհագրություն, երկրաբանություն, պատմություն, կիրառական լեզուներ և սլավոնական բանասիրություն, տնտեսագիտություն, բանասիրություն, մանկավարժություն, լեհերեն, իրավունք և կառավարում, հոգեբանություն, կիրառական սոցիալական գիտություններ, կառավարում և մաթեմատիկա, ինֆորմատիկա և մեխանիկա[6]։

Վարշավայի համալսարանը Լեհաստանի լավագույն համալսարաններից մեկն է։ Այն «Perspektywy» ամսագրի կողմից գնահատվել է որպես լավագույն լեհական համալսարան՝ 2010, 2011 և 2014 թվականներին[7][8]։

Միջազգային վարկանիշներում, ինչպիսիք են՝ ARWU-ն և University Web[9], գնահատել են որպես լեհական բարձրագույն մակարդակի համալսարան։ QS World University Rankings-ը Վարշավայի համալսարանը գնահատեց աշխարհի թոփ 400 համալսարանների մեջ՝ որպես բարձրագույն մակարդակի համալսարաններից մեկը[10]։

Պատմություն

խմբագրել

Համալսարանը հիմնադրվել է Ալեքսանդր I-ի օրոք և բացվել է 1817 թվականի սեպտեմբերի 20-ին։ Հիմնադրման պահին այն ուներ «Թագավորական» անվանումը և բաղկացած էր հինգ բաժիններից, այդ թվում՝ աստվածաբանության, օրենքի և վարչական գիտությունների։ 1830 թվականի մարտի 30-ի հրամանի համաձայն՝ ըստ խորհրդարանի խորհրդի՝ համալսարանը կոչվեց Ալեքսանդրի անունով, սակայն 1830 թվականին լեհական ապսատամբությունը հանգեցրեց նրա փակմանը։

1831 թվականին Պասկևիչի Լեհական թագավորության ընդհանուր կրթական նախագծով՝ որոշվեց վերակազմակերպել համալսարանը, ձևավորվեց երկու մեծ վարժարան՝ բժշկություն և օրենք, բայց Նիկոլայ I-ը առաջարկեց մարզերում ժամանակավորապես փակել վարժարանները։ Այնուհետև Լեհաստանի թագավորությունը մնաց առանց բարձրագույն կրթական հաստատությունների, այն ձգտում էր կրթական ծրագիրը տարածել բոլորի վրա՝ առանց հատուկ հաստատությունների։ 1833 թվականին Թագավորության բոլոր գլխավոր քաղաքներում հիմնադրվեցին ութամյա կրթական ծրագրերով գիմնազիաներ, իսկ Վարշավայում և նախկին նահանգ Ավգուստովսկում բացվեցին երկու այդպիսի գիմնազիաներ։ Առաջին 5 դասարանում ստանում են ընդհանուր կրթություն, իսկ վերջին երեքը բաժանվում են երկու ճյուղի՝ բանասիրական և ֆիզիկա-մաթեմատիկա։ Առաջինը երիտասարդներին նախապատրաստում էր քաղաքացիական ծառայության և համալսարաններ ընդունվելուն (ռուսական), երկրորդը՝ զինվորական, քաղաքացիական ծառայության և արդյունաբերության ոլորտում գործունեության։ 1840 թվականին գիմնազիաների հետ միաժամանակ անցկացվում էին իրավական դասընթացներ (Kursa prawne dodatkowe), որոնք նախապատրաստում էին որակյալ թեկնածուներ՝ ցածր դատական պաշտոնների համար։ Նույն թվականին Վարշավայում բացվեց հատուկ իրավաբանական դասընթացների կենտրոն (Kursa prawne w Warszawie)՝ ավելի ընդլայնված ծրագրով և, բացի այդ, պետերբուրգյան և մոսկովյան համալսարաններում բացվեցին երկու լեհական ամբիոններ՝ մեկը՝ քաղաքացիական իրավունքների և դատավարության գծով, մյուսը՝ քրեական և վարչական իրավունքների գծով։ Վարշավայի իրավաբանական դասընթացները, բացի իրավաբանական առարկաներից, որոնք դասավանդվում էին լեհերենով, նաև ուսուցանվում էին ռուսերեն։ Ռուսաստանի օրենսգիրք, Ռուսական կառավարության պատմություն և վիճակագրություն կամ ռուս գրականություն և հռոմեական իրավունքենրի պատմությունը կարող էին դասավանդվել ինչպես ռուսերեն, այնպես էլ լատիներեն։ 1846 թվականին դասընթացները դադարեցվեցին, ինչից հետո նկատվեց քաղաքի բուհերում լեհ ուսանողների ներհոսք։

Երբ Ալեքսանդր II կայսրը գահ բարձրացավ, նա որոշեց, որ պետք է շարունակի բարձրագույն կրթական ծրագիրը հենց Լեհաստանում, ինչի ջատագովն էր մարքիզ Վելեպոլսկին։ Նրա որոշմամբ՝ 1861 թվականի հոկտեմբեր 28-ին Վարշավայում սկսեցին անցկացվել նախապատրաստական դասընթացներ (Kursa przygotowawcze), որոնք նաև պետք է նախապարաստեին համալսարան ընդունվելուն։ Այդ դասընթացների ժամանակ ուսուցանում էին տրամաբանություն և հոգեբանություն, համաշխարհային պատմություն՝ աշխարհագրության հետ մեկտեղ, մաթեմատիկա, հին լեզուներ, ռուսական և լեհական գրականություն, նոր լեզուներ։ Մեկ տարի անց Վելեպոլսկուն հաջողվեց միավորել այդ բարձրագույն կրթական հաստատությունը՝ նախկինում բացված բժշկական ակադեմիայի հետ։ 1862 թվականի նոյեմբերի 25-ին տեղի ունեցավ Վարշավայի Գլխավոր դպրոցի հանդիսավոր բացումը, որը բաղկացած էր 4 մասնաճյուղից՝ պատմա-փիլիսոփայական, ֆիզիկա-մաթեմատիկա և իրավա-բժշկական։ Առաջինը իր հերթին բաժանվում էր 3 ճյուղի՝ դասական լեզուներ, սլավոնական բարբառներ և պատմական գիտություններ, երկրորդը՝ երկու ճյուղի՝ բնական և մաթեմատիկական գիտություններ։ Գլխավոր դպրոցը ավարտելով՝ ստանում էին մագիստրոսի աստիճան, որը համապատասխանում էր ռուսական համալսարանների թեկնածուի աստիճանին։

 
Վարշավայի համալսարանը

1866 թվականից ուսանողը, ընդունվելով Գլխավոր դպրոց, պետք է հանձներ ռուսերենի քննություն՝ հատուկ սենյակում, որտեղ ներկա էին գտնվում հանձնաժողովի անդամները։ Այդպիսի քննություն ուսանողը պետք է հանձներ նաև երկրորդից երրորդ կուրս անցնելիս և գիտությունները ավարտելուց հետո։

1867 թվականին նախկին կառավարության հանրային կրթական հանձնաժողովը լուծարվեց, հիմնադրվեց Վարշավայի կրթական օկրուգը, և Վարշավայի հիմնական դպրոցը անցավ կրթության նախարարության ենթակայության տակ։ Շուտով հիմնական դպրոցը, ըստ Տոստոյի, վերածվեց Վարշավայի Կայսերական համալսարանի, որը 1869 թվականի հոկտեմբերի 12-ին վերաբացվեց 4 ֆակուլտետներով։ 1869 թվականի հունիսի 8-ին հրապարակված համալսարանի կանոնակարգը, նման էր 1863 թվականի ռուսական համալսարանների կանոնակարգին, տարբերվում էր միայն նրանով, որ համալսարանը զրկվում էր ինքնորաշման իրավունքից։

Հիմնական դպրոցի նախկին դասախոսներին ներկայացվեց երեքամյա ժամկետ՝ բժշկի աստիճան ստանալու համար, որը պարտադիր էր համալսարանում պրոֆեսորի կոչում ստանալու համար, ընդ որում՝ նրանց տրվեց արտոնություն՝ բժշկական կամ համապատասխան գիտության թեզեր ներկայացնելուն՝ մագիստրոսի աստիճանը շրջանցելու համար։ Ռուսաց լեզուն ուսումնասիրելու համար նրանց տրվեց երկու տարի, որից հետո նրանք պետք է անցնեին պաշտոնական ռուսերենով լեկիցիաների ընթերցմանը։ Համալսարանի հենց բացմանը անձանց տրվեցին պրոֆեսորների, դոցենտների, պրոզեկտորների և դասախոսների պաշտոններում, կային 56 անձինք, որոնցից 31-ը ուսում էին ստացել ռուսական համալասարաններում, իսկ մնացած 25-ը՝ դասընթացները կարող էին շարունակել ռուսերենով։ Համալսարանի բացման ժամանակ ուսանողները 1036-ն էին։ Ռեկտոր նշանակվեց պրոֆեսոր Լավրովսկին, ում 1872 թվականին փոխարինեց Բլագովեշինդկին։ Նրանց երկուսին հաջողվեց սլավոնական գիտական ուժերը կենտրոնացնել պատմա-փիլիսոփայական ֆակուլտետում։ Բացի Լավրովսկիից, իրավագիտության ֆակուլտետում սլավոնական իրավագիտության ամբիոնը ներկայացնում էին Կոլոսվը, Բուդիլովիչը, Պերվոլֆը և Զիգելը։

1866 թվականին ժամանակավորապես թույլատրվեց Վարշավայի Կայսերական համալսարանի ֆիզիկա-մաթեմատիկայի և պատմա-փիլիսոփայական ֆակուլտետներում ուսանողների թվաքանակի մեջ ներառել ուղղափառ ճեմարանում և առաջին կատեգորիայի լրիվ սեմինարական կրթության ստացած ուսանողներին։ Համալսարան ընդունվելիս ուսանողը պետք է հանձներ ռուսաց լեզվի և պատմության քնություններ, բացի այդ, ովքեր ընդունվելու էին պատմա-փիլիսոփայական մասնաճյուղ, պետք է նաև հանձնեին հին լեզուների և համաշխարհային պատմության քննություններ, իսկ ֆիզիկա-մաթեմատիկա մասանաճյուղ ընդունվողները՝ ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի։

1889 թվականի հունվարի 1-ին ուսանողները 1151-ն էին, այդ թվում նաև՝ 28 ուսանողներ հոգևոր ճեմարանում։ 1889 թվականի հունվարի 1-ին ուսուցիչները թիվը կազմում էր 79-ը, որոնցից 33-ը սովորական պրոֆեսորներ էին, իսկ մնացած 23-ը՝ արտահաստիքային, բացի այդ՝ բարձրակարգ աշխատակազմում կային 6 սովորական պրոֆեսորներ, 10 արտահաստիքային, 1 լաբորանտ, 3 ասիստենտ պրոզեկտոր և 1 դոցենտ։ Այդպիսով՝ բոլոր ֆակուլտետների դասավանդողների թիվը կազմում էր 94-ը։ Համալսարանի ֆոնդը, որը տրվում էր կառավարության կողմից, կազմում էր 270 679 ռուբլի 73 կոպեկ, այդ թվում չեն ներառվում տոկոսները, որոնք ծախսվել են կրթաթոշակների և դրամահավաքների համար (9 436 ռուբլի 82 կոպեկ), կրթաթոշակ տրվում էր միայն արժանի ուսանողներին (6 592 ռուբլի 37 կոպեկ), հավաքվում էր նաև գումար լեկցիաներին ներկա գտնվելու համար՝ տարեկան 100 ռուբլի։ Համալսարանին փոխանցվեց Վարշավայի նախկին հիմնական դպրոցի գրադարանը, համալսարանում գործում էր բուսաբանական այգի, աստղաբանական և օդերեևութաբանական աստղադիտարան (3 089 սարքավորումներ և առարկաներ), երկրաբանական (98 000 առարկաներ), հանքաբանական և հնէաբանական (21 000 առարկաներ), բուսաբանական (5 875 առարկաներ), հնագիտական (1 987 առարականեր), լաբորատոր և կլինիկական կաբինետներ։ Համալսարանում կային նաև երկու ուսումնական կառույցներ՝ մանկաբարձական համալսարան (1888 թվականին 38 աշակերտուհի) և բուժակային դպրոց (64 աշակերտ)։

1906 թվականին հասարակությունը խորհուրդ տվեց բացել նոր համալսարան Սարատովում, Վարշավայի համալսարանում բարձրացվեց ապագայում բացվող համալսարանում Վարշավայի համալսարանի ֆակուլտետների հնարավոր տեղափոխման հարցը։ Առաջին աշխարհամարտի սկսվելուց հետո համալսարանը տեղափոխվեց Նովոչերասկ, որտեղ շարունակվեց ուսանողների ուսումը։ Դրա համար շատ ուսանողների տեղափոխեցին սանիտարական հաստատություններ[11]։

Ուսուցանումը և գործավարությունը Կայսերական համալսարանում անցկացվեց ռուսերենով՝ մինչև 1917 թվականը։

Ֆակուլտետներ

խմբագրել
  1. Կիրառական լեզուներ և արևելա-սլավոնական բանասիրություն[12]
  2. Կիրառական սոցիալական գիտություններ և սոցիալական ռեսոցիալիզացիա
  3. Կենսաբանություն[13]
  4. Քիմիա[14]
  5. Տնտեսական գիտություններ[15]
  6. Կրթություն
  7. Աշխարհագրություն և տարածաշրջանի հետազոտություններ[16]
  8. Երկրաբանություն[17]
  9. Պատմություն[18]
  10. Լրագրություն և քաղաքագիտություն[19]
  11. Օրենք և վարչություն[20]
  12. Մենեջմենթ[21]
  13. Մաթեմատիկա, ինֆորմատիկա և մեխանիկա[22]
  14. Ժամանակակից լեզուներ
  15. Արևելագիտություն[23]
  16. Փիլիսոփայություն և սոցիոլոգիա[24]
  17. Ֆիզիկա[25]
  18. Լեհական ուսումնասիրություններ
  19. Հոգեբանություն[26]

Ռեկտորներ

խմբագրել
Անուն Աշխատանքային տարեթվեր
Վոյցեխ Շվեյկովսկի (լեհ.՝ Szweykowski Ks. Wojciech) 1818-1831
Յուզեֆ Շկրոդսկի (լեհ.՝ Skrodzki Józef Karol) 1831
Ֆյոդոր Ցիցուրին (Վարշավական բժշկա-վիրահատական ակադեմիայի նախագահ) 1857-1861
Իոսիֆ Մյանովսկի (Վարշավայի հիմնական դպրոցի ռեկտոր) 1862-1869
Պետր Լավրովսկի 1869-1872
Նիկոլայ Բլագովեշենսկի 1872-1883
Նիկոլայ Լավրովսկի 1883-1890
Նիկոլայ Սոնին 1885, 1890
Անտոն Բուդիլովիչ 1890-1892
Իվան Շելկով 1892-1894
Միխաիլ Շալֆեև 1894-1895, 1898
Պավել Լովալևսկի 1895-1897
Գրիգորի Զենգեր 1897-1899
Գրիգորի Ուլյանով 1899-1904
Պյոտր Զիլով 1904
Եվֆիմի Կարսկի 1905-1911
Վասիլի Կուդևեցկի 1911-1912
Իվան Տրեպիցին 1913-1914
Սերգեյ Վեխով 1914-1915
Յոզեֆ Բրուձինսկի (լեհ.՝ Brudziński Józef) 1915-1917
Անտոնի Կոստանենսկի (լեհ.՝ Antonitoni Kostanecki) 1917-1919
Ստանիսլավ Յոզեֆ Տուգուտտ (Stanisław Józef Thugutt) 1919-1920
Յան Կարոլ Կոխանովսկի (լեհ.՝ Jan Karol Kochanowski) 1920-1921
Յան Մազուրկևիչ (լեհ.՝ Jan Mazurkiewicz) 1921-1922
Յան Լուկասևիչ 1922-1923, 1931-1932
Իգանսի Քեշեմբար Լյուսկովսկի 1923-1924
Ֆրանցիշեկ Քրիշալովիչ 1924-1925
Ստեֆան Պենկովսկի (լեհ.՝ Stefan Pieńkowski) 1925-1926, 1933-1936, 1945-1947
Բոլեսլավ Հրնիվեսկի 1926-1927
Անտոնի Շլագովսկի 1927-1928
Գուտավ Փշիխոցկի 1928-1929
Տադեուշ Վժեսկի (լեհ.՝ Tadeusz Brzeski 1929-1930
Միեչեսլավ Միխալովիչ (լեհ.՝ Mieczysław Michałowicz) 1930-1931
Յուզեֆ Ուեյսկի (լեհ.՝ Józef Ujejski) 1932-1933
Վլոձիմեժ Անտոնևիչ (լեհ.՝ Włodzimierz Antoniewicz) 1936-1939
Եժի Մոդրակովսկի (լեհ.՝ Jerzy Modrakowski) 1939
Ֆրանսիչեկ Չուբաիսկի (լեհ.՝ Franciszek Czubaiski) 1947-1949
Յան Վաշինովսկի (լեհ.՝ Jan Wasilkowski) 1949-1952
Ստանիսլավ Տուրկի (լեհ.՝ Stanisław Turski) 1952-1969
Զիգմունտ Ռիբիվկի (լեհ.՝ Zygmunt Rybicki) 1969-1980
Հենրիկ Սամսոնովիչ (լեհ.՝ Henryk Samsonowicz) 1980 - 1982
Կաժիմիեշ Ալբին Դոբրովոլսկի (լեհ.՝ Kazimierz Albin Dobrowolski) 1982-1985
Կլեմես Շանյավսկի (լեհ.՝ Klemens Szaniawski) 1984
Գժեգոժ Բյալկովսկի (լեհ.՝ Grzegorz Białkowski) 1985-1989
Անջեյ Վրոբլեևսկի (լեհ.՝ Andrzej Kajetan Wróblewski) 1989-1993
Վուոձիմիերզ Սիվինսկի (լեհ.՝ Włodzimierz Siwiński) 1993-1999
Պյոտր Վեգլենսկի (լեհ.՝ Piotr Węgleński) 1999-2005
Կատաժինա Հալասինսկայա-Մացուկով (լեհ.՝ Katarzyna Chałasińska-Macukow) 2005-2012
Մարչին Պալիս 2012 թվականից

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. https://eua.eu/about/member-directory.html
  2. https://web.archive.org/web/20221123144401/https://www.auf.org/les_membres/nos-membres/
  3. https://web.archive.org/web/20231109092552/https://coara.eu/coalition/membership/
  4. https://eosc.eu/members/
  5. 5,0 5,1 Redakcja (2012). «About Us». University of Warsaw (UW) homepage (Polish and English). Uniwersytet Warszawski, Warsaw. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 9-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  6. Warsaw University(չաշխատող հղում)
  7. University Ranking at Perspektywy.pl Ranking uczelni akademickich 2011 with index. (Լեհերեն).
  8. University Ranking at Perspektywy.pl Ranking uczelni akademickich 2014 (Լեհերեն)
  9. University Ranking Best Universities in Europe 2012 Արխիվացված 2016-04-07 Wayback Machine (Լեհերեն).
  10. University of Warsaw history, homepage. Արխիվացված 2012-09-12 Wayback Machine (Լեհերեն)
  11. Архимандрит Антоний НЕМНОГОЛЕТНИЙ СТАРЕЦ. ЖИЗНЕОПИСАНИЕ СХИАРХИМАНДРИТА АМВРОСИЯ МИЛЬКОВСКОГО // Русский инок : Ежемесячный журнал. —Jordanville, N.Y.
  12. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2004 թ․ մայիսի 26-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 7-ին.
  13. «Strona Wydziału Biologii UW». Biol.uw.edu.pl. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 15-ին.
  14. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2004 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 7-ին.
  15. «Wydział Nauk Ekonomicznych - Uniwersytet Warszawski». Wne.uw.edu.pl. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 15-ին.
  16. «Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego» (լեհերեն). Wgsr.uw.edu.pl. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 15-ին.
  17. «Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego» (լեհերեն). Geo.uw.edu.pl. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 15-ին.
  18. «Wydział Historyczny UW». Wh.uw.edu.pl. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 15-ին.
  19. «Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW - Strona główna». Wdinp.uw.edu.pl. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 15-ին.
  20. «Faculty of Law and Administration». En.wpia.uw.edu.pl. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 15-ին.
  21. Marcin Jędra (2012 թ․ մայիսի 26). «Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, zarządzanie, studia podyplomowe, studia licencjackie, studia magisterskie». Wz.uw.edu.pl. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 15-ին.
  22. «Wydział MIM UW - Strona główna». Mimuw.edu.pl. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ սեպտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 15-ին.
  23. Wydział Orientalistyczny (Լեհերեն)
  24. Instytut Socjologii Uniwersytet Warszawski, 2005. The Internet Archive. (անգլերեն)
  25. Faculty of Physics University of Warsaw (անգլերեն)
  26. Psychologia.pl (Լեհերեն) and Psychology.pl (անգլերեն)

Գրականություն

խմբագրել

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վարշավայի համալսարան» հոդվածին։