Դայան Աքերման
Դայան Աքերման (անգլ.՝ Diane Ackerman, հոկտեմբերի 7, 1948[1][2][3][…], Ուոկիգան, Իլինոյս, ԱՄՆ[4]), ամերիկացի բանաստեղծուհի, էսսեիստ և բնագետ, որը հայտնի է իր լայն հետաքրքրասիրությամբ և բնական աշխարհի բանաստեղծական ուսումնասիրություններով[6]:
Դայան Աքերման | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | հոկտեմբերի 7, 1948[1][2][3][…] (75 տարեկան) |
Ծննդավայր | Ուոկիգան, Իլինոյս, ԱՄՆ[4] |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Կրթություն | Կոռնելի համալսարան և Փենսիլվանիա նահանգի համալսարան |
Մասնագիտություն | բանաստեղծուհի, ոչ գեղարվեստական գրող, գրող, սցենարիստ և բնագետ |
Աշխատավայր | Կոռնելի համալսարան, Կոլումբիայի համալսարան և Փիթսբուրգի համալսարան |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա |
Կայք | dianeackerman.com |
![]() |
Կրթություն և կարիերա
Աքերմանը ստացել է անգլերենի բակալավրի կոչում Փենսիլվանիայի պետական համալսարանից և արվեստի մագիստրոսի կոչում, կերպարվեստի մագիստրոս և գիտությունների թեկնածուի կոչում Կոռնելի համալսարանից։ Նրա ատենախոսության հանձնաժողովի անդամների թվում է եղել Կառլ Սագանը՝ աստղագետ և «Կոսմոս» հեռուստասերիալի ստեղծողը[7]։ Նա դասավանդել է մի շարք համալսարաններում, այդ թվում՝ Կոլումբիայում և Կոռնելում[8]։
Նրա էսսեները տպագրվել են The New York Times-ում, Smithsonian-ում, Parade-ում, The New Yorker-ում, National Geographic-ում և շատ այլ ամսագրերում[9]: Նրա հետազոտությունները նրան տարել են այնպիսի տարբեր վայրեր, ինչպիսիք են Մատա Ատլանտիկան Բրազիլիայում (աշխատում է անհետացման եզրին գտնվող ոսկե առյուծի տամարինների հետ), Պատագոնիա (աջ կետեր), Հավայան կղզիներ (Սապատավոր կետեր ), Կալիֆոռնիա (նշում է միապետ թիթեռներին իրենց ձմեռման վայրերում), ֆրանսիական ֆրեգատե շալեր (վանական փոկեր), Տորոսիմա, Ճապոնիա (կարճ պոչով ալբատրոս), Տեխաս ( Bat Conservation International-ի հետ), Ամազոնի անձրևային անտառներ և Անտարկտիդա (պինգվիններ [10][11]։ 1986 թվականին նա ՆԱՍԱ-ի «Լրագրող տիեզերքում» նախագծի կիսաեզրափակիչն է եղել[12]՝ այս ծրագիրը չեղարկվել է «Տիեզերական շաթլ Չելենջեր» աղետից հետո (որը կրում էր Քրիստա Մաքոլիֆին որպես «Ուսուցիչ տիեզերական նախագծում » բեռի մասնագետ)[13]։ Նրա անունով մոլեկուլ է կոչվել՝ դիանակերոն, կոկորդիլոսի սեռի ֆերոմոն[14]։
Նրա ձեռագրերի, գրվածքների և թղթերի հավաքածուն (The Diane Ackerman Papers, 1971–1997 — Collection No. 6299) պահվում է Կոռնելի համալսարանի գրադարանում[15]։
Գրքեր
Նրա ոչ գեղարվեստական ստեղծագործությունները ներառում են, ամենավերջին ժամանակահատվածը «Մարդկային դարաշրջան. աշխարհը ձևավորված մեր կողմից», որը նշում է բնությունը, մարդկային սրամտությունը և ուսումնասիրում, թե ինչպես ենք մենք դարձել մոլորակի փոփոխության գերիշխող ուժը[16][17]՝ նրա հուշերը «Հարյուր անուն սիրո համար » ինսուլտի, աֆազիայի և ապաքինման մասին են[18][19]Արևի լույսս, բանաստեղծական մեդիտացիա արևի լույսի և զարթոնքի մասին է[20][21], Գազանանոցի պահակի կինը գիրքը պատմողական ոչ գեղարվեստական գրականություն է, որը տեղի է ունենում Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Վարշավայում, այն մարդկանց, կենդանիների և դիվերսիոն կարեկցանքի մասին պատմություն[22][23], Մտքի ալքիմիա գիրքը ուղեղի հրաշքների և առեղծվածների մասին է՝ հիմնված ժամանակակից նյարդաբանության վրա[24], Ուրախություն զարգացնող գիրքը նրա այգու բնական պատմությունն է[25], Խորը խաղ գիրքը, որը հաշվի է առնում խաղը, ստեղծագործականությունը և գերակայության մեր կարիքը[26], A Slender Thread գիրքը աշխատանք է իր ճգնաժամային գծի խորհրդատու լինելու մասին[27][28], Հազվադեպներից ամենահազվադեպը և Լուսնի լուսյը, որտեղ նա ուսումնասիրում է անհետացման եզրին գտնվող կենդանիների դժբախտությունն ու հմայքը[29][30]։ Սիրո բնական պատմություն գիրքը գրական շրջագայություն է սիրո բազմաթիվ կողմերով[31]։ «Բացված թևերի վրա» գիրքը նրա թռչելու հուշերի մասին է [32], իսկ Զգայարանների պատմությունը հինգ զգայարանների ուսումնասիրության մասին է[33][34]։
Նրա պոեզիան տպագրվել է առաջատար գրական ամսագրերում և ժողովածուներում, այդ թվում՝ «Քաղցր Յագուարի ծիծաղը։ Նոր և ընտրված բանաստեղծություններ»[35]։ Նրա առաջին պոեզիայի գիրքը՝ «Մոլորակները, տիեզերական հովիվը» Կառլ Սագանը նվիրել է Թիմոթի Լիրիին, երբ Լիրին բանտարկված է եղել[36]։ Նրա «Հակադարձ ամպրոպ» չափածո պիեսը նշում է 17-րդ դարի միանձնուհու և իր ընկեր բանաստեղծ և բնագետ Խուանա Ինես դե լա Կրուսի կրքոտ և ողբերգական կյանքը[37]։ Աքերմանը նաև բնության գրքեր է գրում երեխաների համար[38]։
Էկրանավորումներ
Աքերմանի «Գազանանոցի պահապանի կինը» գրքի կինոէկարանավորումը Ջեսիկա Չեսթեյնի մասնակցությամբ Անտոնինա Զաբինսկայի դերում, թողարկվել է ԱՄՆ-ում 2017 թվականի մարտի 31-ին[39]։ Գիրքը Վարշավայի գետտոյի ապստամբության ավելի շատ լուսանկարներ կարելի է տեսնել «The House Under the Crazy Star» կայքում[40]։
1995 թվականին Աքերմանը վարում է «Նովա» հինգ մասից բաղկացած «Զգայարանների առեղծվածը» մինի-սերիալը, որը հիմնված է իր «Զգայարանների բնական պատմություն» գրքի վրա[41]։ On Extended Wings-ը բեմի համար հարմարեցվել է Նորմա Ջին Գիֆինի կողմից և ներկայացվել է Նյու Յորքի Ուիլյամ Ռեդֆիլդ թատրոնում (1987)[42]։ Նրա «Հակադարձ ամպրոպ» դրամատիկ պոեմի երաժշտական ադապտացիան (Պոլ Գոլդստաուբի կողմից), կատարվել է Հին դոմինիոն համալսարանում (1992)[43]։
Մրցանակներ և անվանակարգեր
2015 թվականին Աքերմանի «Մարդկային դարաշրջանը» արժանացել է Ազգային բացօթյա գրքի մրցանակին Բնական պատմության գրականություն անվանակարգում [44] և PEN New England-ի Հենրի Դեյվիդ Թորոյի մրցանակը՝ բնության գրականության համար[45]։ 2012 թվականին նա եղել է ինչպես Պուլիտցերյան մրցանակի, այնպես էլ National Book Critics Circle Award-ի եզրափակիչ փուլ՝ «Հարյուր անուն սիրո համար»[46][47]։ «Գազանանոցի պահակի կինը» 2008 թվականին ստացել է Orion Book Award մրցանակը[48]։ Նա ստացել է Լիթ Քենյոն քոլեջից Գուգենհայմի կրթաթոշակ՝ Ջոն Բերոուզի բնության մրցանակով, Լավան պոեզիայի մրցանակ և արժանացել է Նյու Յորքի հանրային գրադարանի գրական առյուծի մրցանակի[49]։ Աքերմանը ունեցել է New York Times-ի երեք բեսթսելլեր ՝ «Մարդկային դարաշրջան » (2014), «Գազանանոցի պահապանի կինը » (2008) և «Զգայարանների բնական պատմություն» (1990)[50][51][52]։ Նա Նյու Յորքի հումանիտար գիտությունների ինստիտուտի անդամ է:
Անձնական կյանք
Աքերմանը ամուսնացած է եղել արձակագիր Փոլ Ուեսթի հետ (1930–2015)[53]։ Նա ապրում է Նյու Յորքի Իթակա քաղաքում[54]։
Ընտրյալ աշխատանքներ
The Great Affair
The great affair, the love affair with life,
is to live as variously as possible,
to groom one's curiosity like a high-spirited thoroughbred,
climb aboard, and gallop over the thick, sun-struck hills every day..
It began in mystery, and it will end in mystery,
but what a savage and beautiful country lies in between.
Պոեզիա
- Մոլորակներ։ Տիեզերական պաստորալ (1976)
- Լույսի կինը (1978)
- Լեդի Ֆաուստուս (1983)
- Հակադարձ ամպրոպ (1988)
- Քաղցր ծիծաղի յագուար։ Նոր և ընտրված բանաստեղծություններ (1991)
- Ես գովաբանում եմ իմ կործանիչին (1998)
- Օրիգամիից կամուրջներ
Ոչ գեղարվեստական
- Ինչու են տերևները գունավորվում աշնանը շարադրություն Դայան Աքերմանի կողմից, Middletownhs.org։ Այս էսսեի տարբերակը հրապարակվել է որպես գլուխ 1990 թվականին «Զգայարանների բնական պատմություն» գրքում՝ տեսլականի բաժնում:
- Ոտնաթաթի մթնշաղ (1980)
- Ընդլայնված թևերի վրա (1985)
- Զգայարանների բնական պատմություն (1990)9780307763310
- Լուսինը կետ լույսով և այլ արկածներ չղջիկների և կոկորդիլոսների, պինգվինների և կետերի միջև (1991) [56] LCCN 91-526650394585747
- Սիրո բնական պատմություն (1994)9780307763327
- Ամենազարմանալին զարմանալիներից (1995)0-679-40346-9
- Սլացիկ թեմա (1997) 9780307763365
- Խորը խաղ (1999) 9780307763334
- Մշակող հրճվանք. իմ պարտեզի բնական պատմությունը (2002) [57]9780786240753
- «Մտքի ալքիմիա. ուղեղի հրաշքն ու առեղծվածը» (2004)
- Գազանանոցի պահակի կինը (2007)9780393069358
- Լուսաբաց. Պար կռունկների հետ և օրը սկսելու այլ եղանակներ (2009)
- Հարյուր անուն սիրո համար. կաթված, ամուսնություն և բուժման լեզուն (2011)9780393341744
- Մարդկային դարաշրջան։ Աշխարհը, որը ձևավորվել է մեր կողմից (2014)[58] 9781443423014
Մանկական գրքեր
- Մոնք Սիլ (1995)
- Չղջիկների ստվերները գիշերը (1997)
- Կենդանական զգայարան (պոեզիա), նկարազարդել է Փիթեր Սիսը։ (2003)
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 3,0 3,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Freebase տվյալների վերբեռնում — Google.
- ↑ Guggenheim Fellows-ի տվյալների բազա
- ↑ Ackerman, Diane. «The Poetry Foundation». Վերցված է 14 February 2015-ին.
- ↑ Richards, Linda L. (August 1999). «Interview: Diane Ackerman». January Magazine. Վերցված է 2013-08-31-ին. «I didn't want to be a scientist. I just felt that the universe wasn't knowable from only one perspective. I wanted to be able to go exploring: follow my curiosity in both worlds. So I had a poet on my doctoral committee. And I had a scientist -- Carl Sagan. And I had someone in comparative literature. Essentially, they all ran interference for me so that I could -- ultimately -- write a dissertation that was about the metaphysical mind: science and art and be teaching and be in school while I was writing books.»
- ↑ Ackerman, Diane. «The Poetry Foundation». Վերցված է 14 February 2015-ին.
- ↑ Granucci, Alison. «Diane Ackerman». Blue Flower Arts Literary Speakers Agency. Վերցված է 9 April 2015-ին.
- ↑ Ackerman, Diane (1991). The Moon By Whale Light. New York: Random House. ISBN 9780394585741.
- ↑ Ackerman, Diane (1995). The Rarest of the Rare. New York: Random House. ISBN 9780679403463.
- ↑ «Journalist in Space». World Space Flight. Վերցված է 13 April 2015-ին.
- ↑ Rosenstiel, Thomas. «Journalist-in-Space Plan Postponed Indefinitely». LA Times. Վերցված է 13 April 2015-ին.
- ↑ Whyte, Authrine; և այլք:. «Reptilian Chemistry: Characterization of dianeackerone, a secretory product from a crocodile». Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. Վերցված է 9 April 2015-ին.
- ↑ Ackerman, Diane. «Collected Papers». Cornell University Library.
- ↑ Nixon, Rob (5 September 2014). «Future Footprints». The New York Times. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Hirtle, Stephen C. «'The Human Age': Diane Ackerman Explains How We Are Creating Our Future». The Pittsburgh Post-Gazette. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Verghese, Abraham (15 April 2011). «How Language Heals». The New York Times. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ McAlpin, Heller. «In "One Hundred Names for Love," Diane Ackerman explains the effects of a massive stroke on her writer-husband"». The Washington Post Book Review. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Smith, Wendy. «'Dawn Light' by Diane Ackerman». The Washington Post Book Review. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ «Dawn Light: Dancing With Cranes and Other Ways to Start the Day». Kirkus. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Max, D.T. (9 September 2007). «Antonina's List». The New York Times. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Seaman, Donna (2 September 2007). «Strange Sanctuary». The Los Angeles Times Book Review. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Warner, Marina (29 August 2004). «Circuits». The New York Times. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Seymour, Miranda (21 October 2001). «'Cultivating Delight': A Poet's Green Plot». The New York Times. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Gallagher, Winifred. «May the Force Be With You». The New York Times Book Review. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ «A Slender Thread». Kirkus. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Popova, Maria (14 November 2014). «Diane Ackerman on What Working at a Suicide Prevention Hotline Taught Her About the Human Spirit». Brainpickings. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ «The Rarest of the Rare». Kirkus. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ «The Moon by Whale Light and other Adventures among Bats, Penguins, Crocodilians, and Whales». Kirkus. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Popova, Maria (29 April 2013). «A Natural History of Love». Brainpickings. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ «On Extended Wings: An Adventure in Flight». Kirkus. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Lehmann-Haupt, Christopher (2 August 1990). «Books of the Times: A Sensualist's Ramble in the Realm of the Senses». The New York Times. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Popova, Maria (10 April 2014). «The Science of Smell: How the Most Direct of Our Senses Works». Brainpickings. Վերցված է 31 March 2015-ին.
- ↑ Kirby, David (3 November 1991). «Home and Hut». The New York Times. Վերցված է 1 April 2015-ին.
- ↑ Popova, Maria (19 February 2013). «Cosmic Pastoral: Diane Ackerman's Poems for the Planets, Which Carl Sagan Sent Timothy Leary in Prison». Brainpickings. Վերցված է 1 April 2015-ին.
- ↑ Ackerman, Diane. «Official Website». Արխիվացված է օրիգինալից 19 December 2021-ին. Վերցված է 9 April 2015-ին.
- ↑ Stark, Monica. «Child of the Senses». January Magazine. Վերցված է 1 April 2015-ին.
- ↑ «The Zookeeper's Wife». Internet Movie Database.
- ↑ «The House Under the Crazy Star». POLIN Museum of the History of Polish Jews. Վերցված է 30 November 2016-ին.
- ↑ «Mystery of the Senses». NOVA Online.
- ↑ Holden, Stephen (26 April 1987). «Stage: 'Extended Wings' Uses Flight As A Metaphor». The New York Times. Վերցված է 9 April 2015-ին.
- ↑ Fifteen Annual Literary Arts Festival, Video Archive. «Diane Ackerman's Reverse Thunder». Old Dominion University. Վերցված է 9 April 2015-ին.
- ↑ «2015 National Outdoor Book Award». National Outdoor Book Award (NOBA). Վերցված է 12 November 2015-ին.
- ↑ «Henry David Thoreau Prize». P.E.N. New England. Արխիվացված է օրիգինալից 26 March 2018-ին. Վերցված է 15 February 2015-ին.
- ↑ «Nonfiction Prize 2012». Pulitzer. Վերցված է 15 February 2015-ին.
- ↑ «2011 Finalists NBCC Award». National Book Critics Circle. Արխիվացված է օրիգինալից July 30, 2013-ին. Վերցված է 15 February 2015-ին.
- ↑ «2008 Orion Book Award». Orion Magazine. April 1, 2008. Արխիվացված է օրիգինալից May 17, 2014-ին. Վերցված է April 8, 2008-ին.
- ↑ «Diane Ackerman». Official website. Արխիվացված է օրիգինալից 23 November 2020-ին. Վերցված է 15 February 2015-ին.
- ↑ «Literary Sojourn». Վերցված է 15 February 2015-ին.
- ↑ «W.W. Norton Publisher». Website.
- ↑ «Diane Ackerman». Official website. Արխիվացված է օրիգինալից 2022-05-15-ին. Վերցված է 2015-02-15-ին.
- ↑ Grimes, William (2015-10-22). «Paul West, Writer Who Shoveled Absurdity Into His Books, Dies at 85». The New York Times. Վերցված է 23 May 2021-ին.
- ↑ «Diane Ackerman». Poetry Foundation (անգլերեն). 2021-05-23. Վերցված է 23 May 2021-ին.
- ↑ Ackerman, Diane (1990). A Natural History of the Senses. Vintage. էջ 309. ISBN 0-679-73566-6.
- ↑ Quammen, David (December 29, 1991). «Up to Her Elbow in Alligators (review of The Moond by Whalelight)». The New York Times on the Web.
- ↑ Seymour, Miranda (October 21, 2001). «Review of Cultivating Delight: A Natural History of My Garden by Diane Ackerman». The New York Times. էջ 17, section 7.
- ↑ Nixon, Rob (September 5, 2014). «Future Footprints (review of The Human Age by Diane Ackerman)». The New York Times.
Այլ ընթերացնություն
- Becher, Anne, and Joseph Richey, American Environmental Leaders: From Colonial Times to the Present (2 vol, 2nd ed. 2008) vol 1 online p. 4.