Համաշխարհային խաղեր
Համաշխարհային խաղեր, առաջին անգամ տեղի են ունեցել 1981 թվականին։ Միջազգային են բազմասպորտային իրադարձություններ, վերաբերվում են թե առանձին սպորտաձևերին, թե որոշ սպորտաձևերի առանձին մրցույթներին, որոնք ընդգրկված չեն Օլիմպիական խաղերում։ Աշխարհի խաղերը կազմակերպվում և կառավարվում են Համաշխարհային Խաղերի Ասոցիացիայի (ՀԽԱ) կողմից, որը ճանաչվել է Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի կողմից (ՄՕԿ)։ Աշխարհի խաղերը անց են կացվում յուրաքանչյուր չորս տարին մեկ, ամառային օլիմպիական խաղերից մեկ տարի հետո։ Հաջորդ հյուրընկալ քաղաքը կլինի ԱՄՆ-ի Բիրմինգհեմ քաղաքում 2021 թվականին, հետո՝Չենդու՝ Չինասան 2025 թվականին։
Համաշխարհային խաղերի ծրագրում ընդգրկված են մի շարք մարզաձևեր ընդհատվել են, որովհետև դրանք ըդգրկված են, Օլիմպիական խաղերի ծրագրում, օրինակ՝ բադմինտոն, լողափնյա վոլեյբոլ, թրամփոլինգ, ռեգբի յոթանասուն, թեկվոնդո, բազմամամարտ և կանացի ծանրամարտ։ Այլ սպորտային ձևեր անցյալում եղել են օլիմպիական սպորտաձևեր (Պարանի ձգում)։
Որոշ մարզաձևերում, որոնք տեղի են ունենում Համաշխարհային խաղերում՝ ակրոբատիկ մարմնամարզություն, ալիմիտ, օրիթերինգ, կարատե, ուժի բարձրացում, արագ լող, սքվոշ, կորֆբոլ, բիլիարդ, ջրային դահուկավազք, և պարային սպորտ։ Մարզաձևերը, որոնք ընդգրկված են Համաշխարհային խաղերում, սահմանափակվում են հյուրընկալող քաղաքում գտնվող օբյեկտներով՝ խաղերի համար ոչ մի նոր օբյեկտ չի կարող կառուցվել[Ն 1]։ Համաշխարհային խաղեր պաշտոնական ծրագրի մեջ ընդգրկվել են 25-30 սպորտաձև։ Բացի այդ, ՄԽՄԱ, հյուրընկալ քաղաքի հետ համաձայնեցնելով, կարող է հրավիրել որոշ մարզաձևեր` մասնակցելու «հրավեր» ծրագրին։ Հաղթող մարզաձևերի համար մեդալներ չեն շնորհվում։
Համաշխարհային խաղերի ծրագրի մաս կազմելու համար սպորտը պետք է լայնորեն տարածվի աշխարհում, և հատուկ միջազգային սպորտային ֆեդերացիան պետք է լինի ՄԽՄԱ-ի անդամ։ Յուրաքանչյուր մարզաձևում կարող են մասնակցել միայն լավագույն մարզիկները կամ թիմերը, ինչպես սահմանված է միջազգային սպորտային ֆեդերացիաների կողմից։
Տեղաբաշխում
խմբագրել.svg)
| Տարի | Տիպ | Հյուրընկալող քաղաք | Հյուընկալող երկիր | Հիմնադրված | Մարզիկ | Երկիր | Պաշտոնական սպորտաձև | Հաղթանակներ | Մեդալակիր երկրներ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1981 | 1 | Սանտա Կլառա[2] |  ԱՄՆ
|
Քիմ Ան-Հյոնգ | 1745 | 58 | 15 | 1 | ԱՄՆ
|
| 1985 | 2 | Լոնդոն | .svg){kind=small} Մեծ Բրիտանիա
|
Չարլս Փալմեր | 1227 | 57 | 20 | 1 |  Իտալիա
|
| 1989 | 3 | Կարլսրուե |  Արևմտյան Գերմանիա
|
Ռիչարդ ֆոն Վաիցեկեր | 1206 | 50 | 17 | 2 | Իտալիա
|
| 1993 | 4 | Հաագա |  Նիդերլանդներ
|
Բեատրիս | 2264 | 72 | 22 | 4 | Գերմանիա
|
| 1997 | 5 | Լահթի |  Ֆինլանդիա
|
Մարթի Ահթիսարի | 1379 | 73 | 22 | 6 | ԱՄՆ
|
| 2001 | 6 | Ակիտա |  Ճապոնիա
|
Աստուկո Թոյամա | 1968 | 93 | 22 | 5 |  Ռուսաստան
|
| 2005 | 7 | Դույսբուրգ | Գերմանիա
|
Օտտո Սչիլի | 2464 | 93 | 27 | 6 | Ռուսաստան
|
| 2009 | 8 | Գաոսյուն | 
|
Մա Ինցզյու | 2536 | 101 | 26 | 5 | Ռուսաստան
|
| 2013 | 9 | Կալի |  Կոլումբիա
|
Անջելինո Գարզոն | 2982 | 103 | 26 | 5 | Իտալիա
|
| 2017 | 10 | Վրոցլավ |  Լեհաստան
|
Թոմաս Բաչ | 3168 | 102 | 27 | 4 | Ռուսաստան
|
| 2021 | 11 | Բիրմինգհեմ[3] | ԱՄՆ
|
||||||
| 2025 | 12 | Չենդու |  Չինաստան
|
1 
Չինաստանի Հանրապետությունը(Թայվան) ճանաչված է որպես Չինական Թայբեյ Համաշխարհային Խաղերի Ասոցիացիայի և միջազգային կազմակերպությունների մեծ մասի կողմից, որին մասնակցում է քաղաքական նկատառումներից ելնելով և ունի ջրատարածքային հարաբերություններ Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության հետ:
Սպորտ/Սպորտաձևեր
խմբագրելՍրանք պաշտոնական մարզաձևեր/մարզանք են Համաշխարհային խաղեր ծրագրում[4]։
Գեղարվեստական և պարային մարզաձևեր
խմբագրել- Ակրոբատիկ մարմնամարզություն
- Աերոբիկական մարմնամարզություն
- Արտիստիկ գլորաչմուշկ
- Պարային սպորտ (Լատինական, սալսա, ստանդարտ)
- Գեղարվեստական մարմնամարզություն
- Թրամփոլինգ (համաժամեցված, կրկնակի մինի-տրամպոլին)
- Թամփլինգ (մարմնամարզություն)
Գնդիկային սպորտաձևեր
խմբագրելՄարտարվեստ
խմբագրելՃշգրիտ մարզաձևեր
խմբագրելՈւժային մարզաձևեր
խմբագրել- Ուժի բարձրացում
- Պարանի ձգում
Թրենդ մարզաձևեր
խմբագրել- Ինքնաթիռային սպորտ
- Արագ լող
- Ֆրիզբի
- Ներքին կարգի հոկեյ
- Կյանքի փրկություն
- Կողմնորոշում
- Ներքին կարգի արագ չմշկում
- Մագլցում
- Ջրասահք
Հրավերային մարզաձևեր
խմբագրել- Ամերիկյան ֆուտբոլ
- Ներքին թիավարում
- Քիքբոքսինգ
- Արագ մոտոցիկլետավարում
Բոլոր ժամանակների շքանշանների աղյուսակ
խմբագրել| Համաշխարհային խաղերի մրցանակներ աղյուսակ (Կարգ։ 23 Դեկտեմբերի 2017) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Հ/Հ | Երկիր | Ոսկի | Արծաթ | Բրոնզ | Ընդհանուր | |
| 1. | Իտալիա
|
153 | 144 | 139 | 436 | |
| 2. | Ռուսաստան
|
151 | 123 | 81 | 355 | |
| 3. | ԱՄՆ
|
142 | 131 | 109 | 382 | |
| 4. | Գերմանիա
|
137 | 112 | 136 | 385 | |
| 5. |  Ֆրանսիա
|
101 | 102 | 105 | 308 | |
| 6. | Չինաստան
|
67 | 55 | 27 | 149 | |
| 7. | Միացյալ Թագավորություն
|
60 | 61 | 89 | 210 | |
| 8. | Ճապոնիա
|
55 | 38 | 53 | 146 | |
| 9. |  Ուկրաինա
|
44 | 47 | 36 | 127 | |
| 10. |  Իսպանիա
|
42 | 42 | 42 | 126 | |
Տես նաև
խմբագրել- Օլիմպիական խաղեր
- Խաղերի Համագործակցություն
- Ունիվերսիադա
- Աֆրիկյան խաղեր
- Ասիական խաղեր
- Եվրոպական խաղեր
- Խաղաղարար խաղեր
- Պան Ամերիկյան խաղեր
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Edgemon, Erin (2018 թ․ դեկտեմբերի 12). «Groundbreaking set for BJCC stadium». AL.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 8-ին.
- ↑ «Santa Clara, USA 1981 Programme Sports». International World Games Association. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
- ↑ Bryant, Joseph D. (2015 թ․ հունվարի 22). «Birmingham wins! City chosen as site for 2021 World Games». www.al.com. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 22-ին.
- ↑ «TWG2017 Documents». theworldgames.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
- ↑ First time official sport in 2017.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Official website
- All-time Medal table
- The World Games 2017 Wrocław Արխիվացված 2017-02-21 Wayback Machine
Քաղվածելու սխալ՝ <ref> tags exist for a group named "Ն", but no corresponding <references group="Ն"/> tag was found