Վիքիպեդիա

Էլիսոն Լուրի

Էլիսոն Լուրի (անգլ.՝ Alison Lurie,սեպտեմբերի 3, 1926(1926-09-03)[1][2][3][…], Չիկագո, Իլինոյս, ԱՄՆ[3][4] - դեկտեմբերի 3, 2020(2020-12-03)[5][6], Իթակա, Նյու Յորք, ԱՄՆ[7]), ամերիկացի գրող և ակադեմիկոս, որն արժանացել է Պուլիտցերյան մրցանակի գեղարվեստական գրականության ոլորտում 1984 թվականին իր «Արտաքին գործեր» վեպի համար։ Չնայած նա առավել հայտնի է գեղարվեստական գրականությամբ, գրել է բազմաթիվ ոչ գեղարվեստական գրքեր և հոդվածներ, հատկապես մանկական գրականության և հագուստի սեմիոտիկայի մասին։

Էլիսոն Լուրի
անգլ.՝ Alison Stewart Lurie
Ծնվել էսեպտեմբերի 3, 1926(1926-09-03)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՉիկագո, Իլինոյս, ԱՄՆ[3][4]
Մահացել էդեկտեմբերի 3, 2020(2020-12-03)[5][6] (94 տարեկան)
Մահվան վայրԻթակա, Նյու Յորք, ԱՄՆ[7]
ԳերեզմանPleasant Grove Cemetery[8]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ[9][2][10][…]
Մայրենի լեզուանգլերեն
ԿրթությունՌեդկլիֆ քոլեջ[6]
Մասնագիտությունգրող, վիպասան, համալսարանի դասախոս, ակնարկագիր և սցենարիստ
ԱշխատավայրԿոռնելի համալսարան
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԱրվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա[13] և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա[14]
Կայքalisonlurie.com

Կենսագրություն խմբագրել

Էլիսոն Ստյուարտ Լուրին ծնվել է 1926 թվականի սեպտեմբերի 3-ին Չիկագոյում[15] և մեծացել է Ուայթ Փլեյնսում (Նյու Յորք, ԱՄՆ)։ Նրա հայրը՝ Գարի Լոուրենս Լարին, սոցիոլոգ էր, իսկ մայրը՝ Բերնիս Լուրին՝ լրագրող և գրքի քննադատ[16]։ Նրա հայրը ծնվել է Լատվիայում, իսկ մայրը՝ Շոտլանդիայում[17]։ Հայրը հրեական ֆեդերացիաների և բարեգործական հիմնադրամների Ազգային խորհրդի առաջին գործադիր տնօրենն էր[18]։ Ծննդաբերության հետ կապված բարդությունների պատճառով նա ծնվել է մի ականջի խլությամբ և դեմքի մկանների վնասվածքով[19]։ Նա սովորել է Կոնեկտիկուտ նահանգի Դերիանի գիշերօթիկ դպրոցում[19], և 1947 թվականին ավարտել է Ռեդկլիֆի քոլեջը՝ պատմության և գրականության բակալավրի աստիճանով[16]։

Լուրին գրականագետ Ջոնաթան Փիլ Բիշոփին հանդիպել է, երբ սովորում էր քոլեջում[20], և նրանք ամուսնացել են 1948 թվականին[16]։ Ավելի ուշ Բիշոփը դասավանդել է Ամհերսթ քոլեջում և Քոռնելի համալսարանում, և Լուրին տեղափոխվել է նրա հետ։ Նրանք ունեցել են երեք որդի։ Զույգը ամուսնալուծվել է 1984 թվականին։ Այնուհետև նա ամուսնացել է գրող Էդվարդ Հովերի հետ։ Էլիսոնն իր ժամանակի մի մասն անցկացրել Է Լոնդոնում, մի մասը՝ Իթակայում, իսկ մի մասը՝ Քի Ուեսթում՝ Ֆլորիդայում[16]։

1970 թվականին Լուրին սկսել է դասավանդել Քոռնելի համալսարանի անգլերենի ֆակուլտետում։ Դասավանդել է մանկական գրականություն և ստեղծագործական գրություն։ 1976 թվականին նշանակվել է ամերիկյան գրականության պրոֆեսոր Ֆ. Ջ. Ուիթոնը Քորնելի համալսարանում[21][22], իսկ թոշակի անցնելուց հետո եղել է պատվավոր պրոֆեսոր[23]։ 1981 թվականին հրատարակել է հագուստի սեմիոտիկայի մասին «Հագուստի լեզուն» գիտահանրամատչելի գիրքը։ «Հագուստի լեզվով» նրա քննարկումը համեմատվում է Ռոլան Բարտի «Նորաձևության համակարգի» հետ (1985)[24]։

Լուրին մահացել է բնական մահով՝ 2020 թվականի դեկտեմբերի 3-ին 94 տարեկանում Նյու Յորքի Իթակա քաղաքում գտնվող հոսփիսում[16][23][25]։

Ստեղծագործական թեմաներ խմբագրել

Լուրիի վեպերը հաճախ ներկայացնում էին պրոֆեսորներ, իսկ գործողությունները հաճախ տեղի էին ունենում ակադեմիական հաստատություններում[26]։ Իր թեթև հպումներով և լավ կրթված շնացողների հույզերը պատկերելու շեշտադրմամբ՝ նրա աշխատանքներն ավելի շատ նման են 20-րդ դարի բրիտանացի որոշ հեղինակների (օրինակ՝ Քինգսլի Էմիսը և Դեյվիդ Լոջը), քան նրա սերնդի ամերիկացի խոշոր հեղինակները[27]։ Լուրիի 2003 թվականի պրոֆիլում, որը ձևավորվել էր որպես նրա «Ընդմիշտ տղաներ և աղջիկներ» գրքի ակնարկ, նշում էր, որ Լուրիի աշխատանքը հաճախ ներկայացնում է «Բարքերի սրամիտ և խորաթափանց կատակերգություններ»[20]։ Լուրին նշել է, որ իր գրածը հիմնված էր «Իրերի վրա ծիծաղելու ցանկության վրա»[22]։

Գրականագետ Ջոն Ու. Օլդրիջը հակասական գնահատական է տվել Լուրիի աշխատանքին «Ամերիկյան վեպում և ինչպես ենք մենք հիմա ապրում» (1983) ֆիլմում։ Նա նշում է, որ Լուրիի աշխատանքն «ունի երգիծական երանգ, որը, երբ այն չի օգտագործվում ակնհայտը վերացնելու համար, հաճախ մաքրազարդվում է», բայց նաև նշում է, որ «փորձի հանդեպ իր կրքի մեջ կա… ինչ-որ կաղ և խեղված բան»[28]։

Չնայած Էլիսոնը ավելի հայտնի է որպես գեղարվեստական գրող, նա գրել է բազմաթիվ ոչ գեղարվեստական գրքեր և հոդվածներ, հատկապես մանկական գրականության և հագուստի սեմիոտիկայի մասին[15]։

Մատենագիտություն խմբագրել

Վեպեր խմբագրել

  • Love and Friendship (1962)[16]
  • The Nowhere City (1966)[29]
  • Imaginary Friends (1967)[16]
  • Real People (1969)[16]
  • Only Children (1979)[16]
  • The Truth About Lorin Jones (1988)[16]
  • Women and Ghosts (1994)[16]
  • The Last Resort (1998)[16]
  • Truth and Consequences (2005)[30]

Մանկական գրականություն խմբագրել

  • The Oxford Book of Modern Fairy Tales (1975)[31]
  • Clever Gretchen and Other Forgotten Folktales (1980)[16]
  • Fabulous Beasts[31]
  • The Heavenly Zoo[31]
  • The Black Geese[31]

Գիտահանրամատչելի աշխատանքներ խմբագրել

  • The Language of Clothes (1981)[16]
  • Don't Tell the Grown-Ups (1990)[16]
  • Familiar Spirits (2001)[16]
  • Boys and Girls Forever (2003)[16]
  • The Language of Houses: How Buildings Speak to Us (2014)[32]:
  • Words and Worlds: From Autobiographies to Zippers (2019)[33]

Պարգևներ խմբագրել

  • 1963-1964՝ Յադո հիմնադրամի կրթաթոշակառու[19]
  • 1965՝ Գուգենհայմ հիմնադրամի կրթաթոշակառու[34]
  • 1966՝ Յադդո հիմնադրամի կրթաթոշակառու[19]
  • 1967՝ Ռոքֆելլեր հիմնադրամի կրթաթոշակառու[33]
  • 1978՝ Ամերիկյան արվեստների և գրականության ակադեմիայի գրական մրցանակ[33]
  • 1985՝ Պուլիտցերյան մրցանակ գեղարվեստական գրականության համար[19]
  • 1989՝ Ֆեմինայի արտասահմանյան մրցանակ[35]
  • 1989՝ ընտրվել է Ամերիկայի արվեստների և գրականության ակադեմիայի անդամ[36]
  • 2005՝ ընտրվել է ամերիկյան արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ[37]
  • 2006՝ Օքսֆորդի համալսարանի պատվավոր կոչում[38]
  • 2007՝ Նոթինգհեմի համալսարանի պատվավոր կոչում[39]
  • 2012-2014՝ Նյու Յորք նահանգի գրող[40]

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Internet Movie Database — 1990.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Poets & writers — 1970. — ISSN 0891-6136
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Alison Lurie, prize winning novelist, dead at 94 — AP, 2020.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Alison Lurie, Tart-Voiced Novelist of Manners, Dies at 94 // The New York Times / J. Kahn — Manhattan, NYC: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2020. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 https://www.nytimes.com/2020/12/03/books/alison-lurie-dead.html
  8. ↑ Find A Grave — 1996.
  9. ↑ Record #29537282 // Միջազգային նույնականացման վիրտուալ նիշք(բազմ․) — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  10. ↑ Babelio (ֆր.) — 2007.
  11. ↑ https://www.gf.org/fellows/all-fellows/alison-lurie/
  12. ↑ Pulitzer winner Alison Lurie dies, aged 94 // The Bookseller — 2020. — ISSN 0006-7539
  13. ↑ https://artsandletters.org/academy-members/
  14. ↑ https://www.amacad.org/person/alison-lurie
  15. ↑ 15,0 15,1 Rollyson, 2012
  16. ↑ 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 16,10 16,11 16,12 16,13 16,14 16,15 16,16 Fox, Margalit (2020 թ․ դեկտեմբերի 3). «Alison Lurie, Tart-Voiced Novelist of Manners, Dies at 94». The New York Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (օգնություն)
  17. ↑ «Alison Lurie, novelist who dissected human relationships in a time of social change – obituary». The Telegraph (անգլերեն). 2020 թ․ դեկտեմբերի 4. ISSN 0307-1235. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  18. ↑ Ivry, Benjamin (2020 թ․ դեկտեմբերի 5). «How Alison Lurie inherited her Jewish sense of social consciousness». The Forward (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 Connelly, Phoebe (2020 թ․ դեկտեմբերի 3). «Alison Lurie, Pulitzer-winning novelist of mordant wit and boundless empathy, dies at 94». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  20. ↑ 20,0 20,1 Wroe, Nicholas (2003 թ․ հոկտեմբերի 25). «Young at heart». The Guardian (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  21. ↑ Aloi, Daniel (2013 թ․ սեպտեմբերի 12). «Alison Lurie to read short works from a long career». Cornell Chronicle. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  22. ↑ 22,0 22,1 Smith, Sarah A. (2020 թ․ դեկտեմբերի 4). «Alison Lurie obituary». The Guardian (անգլերեն). ISSN 0261-3077. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  23. ↑ 23,0 23,1 Italie, Hillel (2020 թ․ դեկտեմբերի 3). «Alison Lurie, Pulitzer Prize-winning novelist of 'Foreign Affairs,' dead at 94». USA Today (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  24. ↑ Edwards, 2010
  25. ↑ Italie, Hillel (2020 թ․ դեկտեմբերի 3). «Alison Lurie, prize winning novelist, dead at 94». The Washington Post (անգլերեն). ISSN 0190-8286. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  26. ↑ «Alison Lurie». Encyclopædia Britannica (անգլերեն). 2020 թ․ դեկտեմբերի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 24-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  27. ↑ Gussow, Mel (1998 թ․ սեպտեմբերի 5). «Comedies of Manners, Laced With Morals». The New York Times (անգլերեն). ISSN 0362-4331. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  28. ↑ Aldridge, 1983
  29. ↑ Levin, Martin (1966 թ․ հունվարի 16). «Reader's Report». The New York Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  30. ↑ Truax, Alice (2005 թ․ հոկտեմբերի 30). «'Truth and Consequences': Suffering Fools». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 21-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 31,3 «Alison's Children's Collections». Alisonlurie.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 20-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  32. ↑ «The Language of Houses: How Buildings Speak to Us». Publishers Weekly. 2014 թ․ հունիսի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  33. ↑ 33,0 33,1 33,2 Lucas, Tyler (2019 թ․ մայիսի 18). «Alison Lurie's newest book finds a new means». Ithaca Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  34. ↑ «Alison Lurie». John Simon Guggenheim Memorial Foundation. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  35. ↑ Chandler, Mark (2020 թ․ դեկտեմբերի 4). «A Pulitzer winner Alison Lurie dies, aged 94». The Bookseller. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  36. ↑ «Academy Members». American Academy of Arts and Letters. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  37. ↑ «Alison Lurie». American Academy of Arts and Sciences. 2020. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  38. ↑ MacLeod, Donald (2006 թ․ հունիսի 21). «Michael Douglas leads cast of honorary graduates». The Guardian. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  39. ↑ «Honorary Graduates of the University of Nottingham» (PDF). University of Nottingham. 2018-10. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  40. ↑ Dawson, Jonathan (2012 թ․ օգոստոսի 29). «Retired Cornell English Professor Named New York State Author». The Cornell Daily Sun (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)

Աղբյուրներ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Էլիսոն_Լուրի&oldid=9810326» էջից