Կրեմս ան դեր Դոնաու

Կրեմս ան դեր Դոնաու
Քաղաք
	Կրեմս ան դեր Դոնաու
	գերմ.՝ Krems an der Donau
	Զինանշան
	Շտայներ տոր (քաղաքի պատմական չորս դարպասներից միակ պահպանվածը)
Երկիր	Ավստրիա
Երկրամաս	Ստորին Ավստրիա
Համայնք	Կրեմս շրջան
Ներքին բաժանում	Մաուտեր, Ունդ, Շտայն, Կենտրոն
Առաջին հիշատակում	995թ.
Այլ անվանումներ	Կրեմս
Մակերես	51,66 կմ²
ԲԾՄ	203±1 մետր
Բնակչություն	▲25 272 մարդ (հունվարի 1, 2023)
Ժամային գոտի	UTC+1 և Կենտրոնական եվրոպական ժամանակ
Փոստային դասիչ	3500
Ավտոմոբիլային կոդ	KS
Պաշտոնական կայք	krems.gv.at
	Կրեմս ան դեր Դոնաու (Ավստրիա)
	Կրեմս ան դեր Դոնաու (Ավստրիա)
	Կրեմս ան դեր Դոնաու Վիքիպահեստում

Կրեմս ան դեր Դոնաու (հակիրճ՝ Կրեմս (գերմ.՝ Krems an der Donau, Krems), հնագույն քաղաք Ավստրիայի հյուսիսում՝ Ստորին Ավստրիա նահանգի Կրեմս շրջանում։ Տեղակայված է Կրեսմ գետի՝ Դանուբին միանալու հատվածում^[3]^[4]։ 2015 թվականի վիճակագրական տվյալների համաձայն քաղաքն ունի 23.992 բնակիչ։

Աշխարհագրություն և տրանսպորտ խմբագրել

Կրեմս ան դեր Դոնաու քաղաքը տեղակայված է Դանուբ գետի երկու ափերին՝ մայրաքաղաք Վիեննայից 60 կմ հեռավորության վրա դեպի արևմուտք և Ստորին Ավստրիա նահանգի մայրաքաղաք Սանկտ Պյոլտենից 20 կմ հեռավորության վրա դեպի հյուսիս։ Ծովի մակարդակից բարձր է 203 մետրով։

Կրեմս ան դեր Դոնաու քաղաքում է ավարտվում Դանուբի Վախաու հովիտը, որը մշակույթի և պատմության հուշարձանների, ինչպես նաև գինեգործության յուրահատուկ ավանդույթների շնորհիվ 2000 թվականին ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՈ-ի ցանկում որպես համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ։ Վախաուի Ագսբախ համայնքի Վիլենդորֆ գյուղում հայտնաբերվել է պալեոլիթյան ժամանակաշրջանի արձանիկ, որը ներկայում հայտնի է Վիլենդորֆյան Վեներա անունով։ Չափավոր կլիման հնարավորություն է ընձեռել հովտում զարգացնել գինեգործությունն ու մրգերի աճեցումը։ Ամառային արևոտ ցերեկները և զով գիշերները մեծ դեր են խաղում հովտում խաղողի աճեցման և գինու պատրաստման գործընթացում։ Վախաու հովտում աճեցվող մրգերից առավել մեծ ճանաչում ունի Վախաուի սալորը^[5]^[6]^[7]^[8]։

Քաղաքը կազմված է մի քանի առանձին շրջաններից։ Դանուբի աջ ափին գտնվում է Մաուտերնը, ձախ ափին՝ քաղաքի կենտրոնական հատվածը, ինչպես նաև Ունդ և Շտայն շրջանները։ Մինչև 1938 թվականը Շտայնն ու Մաուտերն առանձին քաղաքներ էին համարվում։

Կրեմս ան դեր Դոնաու քաղաքը ավտոմոբիլայն մայրուղու միջոցով միացված է Ավստրիայի ծայրամասային բոլոր խոշոր քաղաքների հետ։ Առկա է երկաթգիծ, որը քաղաքն արևելքում միացնում է մայրաքաղաք Վիեննայի, հարավում՝ Սանկտ Պյոլտենի և արևմուտքում՝ Լինցի հետ։ Կրեմս ան դեր Դոնաուից մինչև Վիեննա գնացքը հասնում է մեկ ժամում։ Քաղաքի սահմանային գոտում գտնվում է ուղևորափոխադրման գետային նավահանգիստ։

Պատմություն խմբագրել

Առաջին անգամ Կրեմս ան դեր Դոնաու քաղաքը հիշատակվում է 995 թվականին որպես Դանուբ գետի ափին գտնվող ամրոց։ 12-րդ դարում այն Բաբենբերգների իշխանության օրոք ստանում է քաղաքի կարգավիճակ։ Հենց Կրեմսում են հատվել ավստրիական առաջին մետաղադրամները, որոնք հայտնի են որպես «կրեմյան պֆենիգ»։

Միջնադարում քաղաքն ունեցել է առևտրային կարևորագույն նշանակություն, քանի որ գտնվում էր ցամաքային և Դանուբի ջրային առևտրային ուղիների խաչմերուկում։ 1718 թվականին Կրեմսում ծնվել է նկարիչ Մարտին Յոհան Շմիդտը, ով հայտնի է նաև Կրեմսցի Շմիդտ անվամբ։

1805 թվականի ավստրիական առաջին արշավանքի ժամանակ Կրեմսի մերձակայքում Նապելոենի և հակաֆրանսիական դաշինքի միջև տեղի է ունեցել մի քանի ճակատամարտ^[9]։

Քաղաքական իրավիճակ խմբագրել

2012 թվականի ընտրությունների արդյունքներով համայնքի բուրգոմիստր (քաղաքապետ) է ընտրվել Ավստրիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության ներկայացուցիչ Ռյենհարդ Ռեշը։

Քաղաքային ներկայացուցիչների խորհուրդը (գերմ.՝ Gemeinderat) կազմված է 40 տեղից, որոնք բաշխված են հետևյալ կերպ՝

ԱՍԴԿ-ն զբաղեցնում է 16 տեղ,
ԱԺԿ-ն զբաղեցնում է 15 տեղ,
ԱԱԿ-ն զբաղեցնում է 3 տեղ,
Կանաչները զբաղեցնում է 2 տեղ,
ԱԿԿ-ն զբաղեցնում է 2 տեղ,
Անկուսակցականներ՝ 2 տեղ։

Տեսարժան վայրեր խմբագրել

Լանդշտրասե (Landstrasse) - Քաղաքի կենտրոնական փողոցն է, որի երկայնքով տեղակայված է հին քաղաքը։ Բաժանվում է Վերին և Ստորին Լանդշտրասեների։ Փողոցը հետիոտնային է։
Շտայներ տոր - Քաղաքի միջնադարյան չորս դարպասներից միակ պահպանվածը։ Կառուցվել է 1480 թվականին։ 1754 թվականին վերակառուցվել է։ Հանդիսանում է քաղաքի խորհրդանիշը։
Սանկտ Ֆայտի ծխական եկեղեցի - Կառուցված է բարոկկո ոճով 1630 թվականին ավելի հին եկեղեցու տեղում։
Հոցբուրգ - Քաղաքի ամենահին կառույցն է։ Կառուցվել է 1275 թվականին։ Գտնվում է Հոյերմարկեր հրապարակում։ Շինությունն ունի իտալական ոճ։
Վառոդի աշտարակ - Միջնադարյան քաղաքային ամրության պահպանված տարրերից մեկն է։
Գինու քաղաքի թանգարան - Հավաքածուն ներկայացնում է Կրեմսի գինեգործական ավանդույթները։
Գոթվայգ վանք - Գտնվում է Կրեմս քաղաքից դեպի հարավ 5 կմ հեռավորության վրա։ Վանական համալիրը հիմնադրվել է 1083 թվականին։ 1718 թվականին հիմնովին այրվել է։ 18-րդ դարում կատարվել են վանական համալիրի մասշտաբային վերակառուցում, որի հետևանքով դարձել է բարոկկո ոճի հայտնի տեսարժան վայր։