Աննա դե Նոայ (ֆր.՝ Anna de Noailles, ի ծնե՝ Anna Elisabeth Bibesco-Bassaraba, Princess de Brancovan, ամուսնացած Marquise Mathieu de Noailles-ի հետ, նոյեմբերի 15, 1876(1876-11-15)[1][2][3][…], Փարիզի 7-րդ շրջան, Փարիզ[1][4] - ապրիլի 30, 1933(1933-04-30)[1][2][3][…], Փարիզի 16-րդ շրջան, Փարիզ[5][6]), ֆրանսիացի բանաստեղծուհի, գրական սալոնի տիրուհի։

Աննա դե Նոայ
ֆր.՝ Anna de Noailles
Ծննդյան անունֆր.՝ Anna Elisabeth Bibesco Bassaraba de Brancovan
Ծնվել էնոյեմբերի 15, 1876(1876-11-15)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՓարիզի 7-րդ շրջան, Փարիզ[1][4]
Վախճանվել էապրիլի 30, 1933(1933-04-30)[1][2][3][…] (56 տարեկան)
Վախճանի վայրՓարիզի 16-րդ շրջան, Փարիզ[5][6]
ԳերեզմանՊեր Լաշեզ և Grave of Noailles
Մասնագիտությունգրող, գրական սալոնի տեր, բանաստեղծուհի, մոդել, վիպասան, ազնվական և միապետ
Լեզուֆրանսերեն
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա[1]
Ժանրերպոեզիա և վեպ
ԱնդամակցությունԲելգիայի ֆրանսերեն լեզվի և գրականության թագավորական ակադեմիա[7] և Ռումինական ակադեմիա
Պարգևներ
ԱմուսինMathieu de Noailles?
Համատեղ ապրողHenri Franck? և Charles Demange?
ԱզգականներHélène Bibesco?, Antoine Bibesco? և Emmanuel Bibesco?
Изображение автографа
 Anna de Noailles Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ռումինացի իշխան Գրիգորե Բիբեսկու-Բրանկովյանուի և հունական իշխանուհի Ռալուկա Մուզուրոսի (Raluca Moussouros) դուստրը, հայտնի դաշնակահար, որը մի քանի ստեղծագործություն նվիրեց Իգնացի Պադերևսկուն։ Ռալուկա Մուզուրոսի նախնիների թվում էին Բուլղարիայի Վերածննդի գործիչներ Սոֆրոնի Վրաչանսկին և Ստեֆան Բոգորիդին։

Աննայի հորեղբոր կինը՝ իշխանուհի Ելենա Բիբեսկոն, 19-րդ դարի վերջին մեծ դեր է խաղացել Փարիզի գրական և գեղարվեստական կյանքում։

1897 թվականին Աննան ամուսնացել է մարքիզ դե Նոայի (Marquis de Noay) հետ։ Նրանց տունը աշխարհիկ և մտավորական Փարիզի կենտրոնն էր։ Թաղվել է Պեր Լաշեզ գերեզմանոցում։

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Բանաստեղծությունների մի քանի գրքերի, երեք վեպերի, ինքնակենսագրության հեղինակ է։ Մոտ էր սիմվոլիզմին։ Նրա բանաստեղծությունները կատարել են Սառա Բեռնարը (1901):

Երկեր խմբագրել

 
Ժան-Լուի Ֆորեն: Աննա դե Նոայի դիմանկարը, 1914
  • Le Cœur innombrable (1901)
  • L’Ombre des jours (1902)
  • La Nouvelle Espérance (1903)
  • Les Éblouissements (1907)
  • Les Vivants et les Morts (1913)
  • Les Forces éternelles (1920)
  • Poème de l’amour (1924)
  • Passions et vanités (1926)
  • L’Honneur de souffrir (1927)
  • Exactitudes, Paris (1930)
  • Derniers Vers et Poèmes d’enfance (1934)

Սրահի տիրուհի խմբագրել

Օշ պողոտայի իր սրահում, ի թիվս այլոց, եղել են.

Կերպարը արվեստում խմբագրել

Բանաստեղծուհու դիմանկարը ստեղծել են՝

1906 թվականին Օգյուստ Ռոդենը կերտել է նրա դիմաքանդակը։

Ճանաչում խմբագրել

Պատվո լեգեոնի շքանշանակիր։ Առաջին կինն է, որն ընդունվել է Բելգիայի ֆրանսիական գրականության և լեզվի թագավորական ակադեմիան։ 1910 թվականին Ֆրանսիական ակադեմիան հիմնել է Աննա դե Նոայի մրցանակ։ 1921 թվականին բանաստեղծուհին արժանացել է Ֆրանսիական ակադեմիայի գրական մեծ մրցանակին[12]։ Ֆլորանս Մեյե Բլյումենթալի հետ եղել է Բլյումենթալի մրցանակի արժանի նկարիչներին, գրողներին, երաժիշտներին որոշողը[13]։

Աննա դե Նոայը Ռուսաստանում խմբագրել

Նրա «Նոր Հույս» վեպը (1903) թարգմանվել է 1916 թվականին Մարինա Ցվետաևայի կողմից (1927 թվականին նա հեղինակին նամակ է գրել՝ տես այն. [2]): Բանաստեղծությունները թարգմանել են Իվան Տխորժեվսկին, Վսեվոլոդ Ռոժդեստվենսկին, Պավել Լիժինը (1896-1969), Յուրի Կորնեեվը և ուրիշներ։

Ռուսերեն հրատարակություններ խմբագրել

  • Сады / Пер. Вл. Гусева. Киевիև]], 1913
  • Стихи// Семь веков французской поэзии в русских переводах. СПб: Евразия, 1999, с.527-530
  • Стихи// Французская поэзия XX века. М.: Эксмо, 2005, с.86-91

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Base Léonore (ֆր.)ministère de la Culture.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
  4. 4,0 4,1 4,2 Archives de Paris — Iss. 1515. — P. 14.
  5. 5,0 5,1 5,2 Base Léonore (ֆր.)ministère de la Culture. — P. 14.
  6. 6,0 6,1 6,2 Archives de Paris — Iss. 889. — P. 29.
  7. http://www.arllfb.be/composition/successions.html
  8. Anna de Noailles au musée
  9. 9,0 9,1 NOAILLES DE Anna Elisabeth (ֆր.)ministère de la Culture.
  10. Grand Prix de Littérature
  11. Prix Archon-Despérouses
  12. Catherine Perry, Sensual Deviations and Verbal Abuse: Anna de Noailles in the Critic's Eye, in Diana Holmes and Carrie Tarr, Eds., A 'Belle Epoque'? Women in French Society and Culture 1890-1914. Oxford and New York: Berghahn Books, 2006, p.239.
  13. «Florence Meyer Blumenthal». Jewish Women's Archive, Michele Siegel.

Գրականություն խմբագրել

  • Higonnet-Dugua E. Anna de Noailles, cœur innombrable: biographie, correspondance. Paris: Michel de Maule, 1989
  • Broche F. Anna de Noailles: un mystère en pleine lumière. Paris: Robert Laffont, 1989
  • Bargenda A. La poésie d’Anna de Noailles. Paris: L’Harmattan, 1995
  • Perry C. Persephone Unbound: Dionysian Aesthetics in the Works of Anna de Noailles. Lewisburg: Bucknell UP, 2003

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աննա դե Նոայ» հոդվածին։