Սենտավո
Սենտավոն, ինչպես և համարժեք սենտեսիմոն և սենտիմոն մի շարք երկրների հիմնական դրամական միավորների մանրուն դրամն է։ Իսպաներեն և պորտուգալերեն՝ centavo։
Անուն
խմբագրել«Սենտավո» բառը լատիներեն centum (ցենտում - «հարյուր») բառի հոլովում է պորտուգալերեն և իսպաներեն լեզուներում, բառացիորեն նշանակում է «մեկ հարյուրերորդ»։ Իսպաներեն ճիշտ տարբերակն է «սենտիմո» (céntimo) ձևը, և այդ անունով մետաղադրամներ թողարկվել են Իսպանիայում (տես՝ Սենտիմո հոդվածը)։ «Սենտավո» ձևը բարբառային է, և տարածված է միայն Իսպանիայից դուրս՝ իասպանական նախկին գաղութներում։ Ամենայն հավանականությամբ, իսպաներենում այն առաջացել է պորտուգալերենի ազդեցության տակ։ «Սենտավո» մանր դրամը, որպես հիմնական դրամական միավորի մեկ հարյուրերորդը, թողարկվել է ե՛վ Պորտուգալիայում, ե՛վ պորտուգալական մի շարք գաղութներում։ Պորտուգալերեն centavo բառը արտասանվում է սենտավու՝ պորտուգալերենի հնչունաբանական կանոնների համաձայն (բառավերջի o տառը)։
Իսպաներեն և պորտուգալերեն լեզուներում «սենտավո» են անվանվում բոլոր «ցենտ» դրամները, օրինակ՝ ԱՄՆ դոլարի ցենտը, քանի որ անգլերեն «cent»-ը և պորտուգալերեն ու իսպաներեն «centavo»-ն պարզապես մեկը մյուսի ուղղակի թարգմանություններն են։
Պատմություն
խմբագրելՍենտավո դրամական միավորը՝ որպես հիմնական արժույթի մանրուն դրամ, սկսեց տարածվել աշխարհի գրեթե բոլոր երկրների՝ չափերի ու կշիռների տասնորդական սիստեմի, այդ թվում՝ դրամանիշների տասնորդական սիստեմի ընդունման համընթաց, XIX դարում։ «Սենտավո» անունով առաջին դրամը հատվել է 1835 թվականին, պղնձից, Չիլիում, որպես պեսոյի մանրուն դրամ։
«Սենտավոյի» հետ միաժամանակ երբեմն արտադրվել է նաև «սենտեսիմո» դրամը, որը լատիներեն centesimus բառի («մեկ հարյուրերորդ մաս») ճիշտ տարբերակն է (օրինակ, իտալական չենտեզիմո մանր դրամը), բայց ինչ-ինչ պատճառներով «սենտեսիմո» ձևը լայն տարածում ձեռք չբերեց։
Օգտագործումը
խմբագրելՍենտավոն շրջանառության մեջ է եղել զանազան երկրնրում։ Որոշ երկրներում այն այլևս չի գործածվում, մի շարք այլ երկրներում շարունակում է արտադրվել։ Ստորև՝ սենտավոյի տեսակները՝ ըստ պետությունների ժամանակակից սահմանների.
Այժմ շրջանառության մեջ գտնվող «սենտավո» դրամանիշները
խմբագրել(2010 թ. օգոստոսի 13-ի դրությամբ)
Նախկինում շրջանառության մեջ գտնվող «սենտավո» դրամանիշները
խմբագրել.jpg)
- Ագուասկալիենտեսի սենտավո
- Ամեկամեկայի սենտավո
- Ատլիստակի սենտավո
- Գերերոյի պեսոյի սենտավո
- Գվադալախարայի պեսոյի սենտավո
- Դուրանգոյի պեսոյի սենտավո
- Կակալոտեպեկի սենտավո
- Կակաուատեպեկի պեսոյի սենտավո
- Կամպո Մորադոյի պեսոյի սենտավո
- Մեքսիկական կայսրության պեսոյի սենտավո
- Մորելոսի պեսոյի սենտավո
- Չիլպանսինգոյի սենտավո
- Չիկոնկուաուտլայի սենտավո
- Չիուաուայի պեսոյի սենտավո
- Սինալոայի պեսոյի սենտավո
- Տասկոյի պեսոյի սենտավո
- Տենանսինգոյի սենտավո
- Տիտելա դել Օրոյի սենտավո
- Տոլուկայի սենտավո
- Օախակայի պեսոյի սենտավո
Տեսնել նաև
խմբագրելԱղբյուրներ
խմբագրել |
Վիքիպեդիայում կա պորտալ
Տնտեսագիտություն |
- Chester L. Krause and Clifford Mishler. Standard Catalog of World Coins. Iola, WI. (19th Century), 2nd Edition
- Chester L. Krause and Clifford Mishler. Standard Catalog of World Coins. Iola, WI. 2002 Edition (20th Century)