Ռուսսոյի տուն (Տագանրոգ)

Ռուսսոյի տուն (ռուս.՝ Дом Руссо), հին առանձնատուն Ռուսաստանի Դաշնության Ռոստովի մարզի Տագանրոգ քաղաքում (Ֆրունզեի փող., 65)։

Ռուսսոյի տուն
Տեսակտեսարժան վայր
Երկիր Ռուսաստան
ՏեղագրությունՏագանրոգ և Ֆրունզեի փողոց
Ճարտարապետական ոճկլասիցիզմ
Քարտեզ
Քարտեզ

Պատմություն խմբագրել

Մինչև 1870-ական թվականները տունը պատկանել է վաճառական Միոտիին, ապա նրա կնոջը՝ Եվդոկիային։ 1880-ական թվականների վերջին տունը ձեռք է բերել կոլեգիալ քարտուղարի կին, ժառանգական ազնվական Մարիա Նիկանորովնա Մասլակովան։ Մահացել է 1911 թվականի հունվարի 4-ին 81 տարեկանում լյարդի քաղցկեղից։ Նրա ամուսինը՝ Նիկոլայ Իվանովիչը, մահացել է 1898 թվականի մարտի 3-ին 79 տարեկան հասակում աղեոլորքից։ Երկուսի հոգեհանգիստն էլ կատարվել է Վերափոխման տաճարում[1]։

Տան վերջին սեփականատերերն են եղել Լուկա Եգորովիչը, նրա կինը` Աննա Պետրովնան, և Սեմյոն Լուկիչ Ռուսսոն։ Լուկա Գեորգիևիչը (Եգորովիչը) ծնվել է 1839 թվականի հուլիսի 16-ին Բալակլավայի ամրության ռուս շարքայինի և Մարթա Իվանովնայի ընտանիքում։ Հունական եկեղեցում մկրտության հաղորդությունը կատարել է ավագ երեց Եվստաֆի Սակելարիդին` սարկավագ Ռեզնիկովի սպասավորությամբ։ Հասնելով չափահաս տարիքի` Լուկան Բոլշայա Կիրսանովկա գյուղի Սուրբ Երրորդություն եկեղեցում նշանվել է ազնվական Աննա Մաքսիմովնայի (ի ծնե` Յաիչնայա) հետ։ Յաիչնիների ցեղում ազնվականի տիտղոսը 1785 թվականի ապրիլի 21-ին Կիևի նահանգում շնորհվել է կոռնետ Վասիլի Վասիլևիչին[1]։

1857-1866 թվականներին Լուկա Եգորովիչ Ռուսսոն ծառայել է քաղաքային դումայում որպես գրասենյակային աշխատող, այնուհետև` սեղանավարիչի օգնականի գրագիր։ 1873 թվականին նրան նշանակել են վարչության գործավարի օգնական։ Բոլոր գործերը կատարել է անթերի[1]։

1917-1918 թվականներին տանը կից հողամասում հիմնադրվել է այգի, տնկվել են գաճաճ և կաղապարման պտղատու ծառեր, ինչպես նաև բուսաբանական դեկորատիվ բույսեր` տանձենիներ, խնձորենիներ, բիգարո կեռասենիներ, սալորենիներ, սերկևիլենիներ, ծիրանենիներ, դեղձենիներ։ Այգում աճել են վարդեր, կապույտ եղևնիներ, գիհիներ, կենսածառեր, վայրի խաղող, «Crimson Rambler» փաթաթվող վարդեր։ Թփերից աճել են` եղրևանի, ցախակեռաս, Xanthoceras sorbifolium ընկույզ, եղրևանին նշենու մեջ, ամելանխիեր ամբողջատերև, ծորենի, հաղարջ, ինչպես նաև բարդի, անտառային ընկույզ, ֆելլոդենդրոն ամուրյան։ Այգում եղել են շուշաններ, հիրիկներ, քաջվարդեր, բոցենիներ, ռուդբեկիա, գայլլարդիա, երիցուկ բազմամյա և շատ այլ ծաղիկներ, ընդամենը` 72 տեսակի։ Ընդհանուր ցանքատարածությունը եղել է 330 քառակուսի սաժեն (1500 մ²)[1]։

Ճարտարապետական նկարագրություն խմբագրել

Տունը մեկուկես հարկանի է։ Ճակատին ունի վեց պատուհան։ Անկյունները կոպտատաշ քարից են։

Տան հայտնի բնակիչներ խմբագրել

  • Վալենտինա Վլադիմիրովնա Ռուսսո (1909-1987), խորհրդային նկարիչ, քանդակագործ, մանկավարժ[2][3]։

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Гаврюшкин О. П. Мари Вальяно и другие. — Таганрог: МИКМ, 2001. — 544 с. — ISBN 5-86746-039-8.
  2. Казакова Л. «Помнишь ли ты …» // Вехи Таганрога. Таганрогский художественный музей. — 2007. — № 32 — С. 62.
  3. Собств. корр. Люди и годы // Таганрогская правда. — 2009. — 6 марта.