Ջովանի վան Բրոնկհորսթ
Ջովաննի Քրիստիան վան Բրոնհորսթ (հոլ.՝ Giovanni Christiaan van Bronckhorst , произношение [dʒijoːˈvɑni vɑn ˈbrɔŋkɦɔrst]; փետրվարի 5, 1975[1][2][3], Ռոտերդամ, Հարավային Հոլանդիա, Նիդերլանդներ), հոլանդացի ֆուտբոլիստ և ֆուտբոլային մարզիչ։ Հանդես է եկել պաշտպանի և կիսապաշտպանի դիրքերում։
 հոլ.՝ Giovanni van Bronckhorst | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Քաղաքացիությունը |
 Նիդերլանդների Թագավորություն | ||
| Ծննդյան ամսաթիվ | փետրվարի 5, 1975[1][2][3] (49 տարեկան) | ||
| Ծննդավայր | Ռոտերդամ, Հարավային Հոլանդիա, Նիդերլանդներ | ||
| Հասակ | 179 սանտիմետր | ||
| Քաշ | 77 կիլոգրամ | ||
| Դիրք | եզրային պաշտպան | ||
|
| |||
|
| |||
|
| |||
|
| |||
Պարգևներ
 | |||
|
| |||
«Ֆեյենորդ» Վան Բրոնկհորստը վերադարձել է (նախկինում հանդես է եկել այս թիմում 1994-1998 թվականներին)՝ «Վալվեյկ» - ում (1993-1994), «Ռեյնջերս» - ում (1998-2001), «Արսենալ» - ում (2001-2003) և «Բարսելոնա» - ում (2003-2007) խաղալուց հետո։ 100-ից ավելի խաղ է անցկացրել Նիդերլանդների հավաքականում, հանդես է եկել աշխարհի երեք առաջնություններում (1998, 2006 և 2010) և Եվրոպայի երեք առաջնություններում (2000, 2004 և 2008)։
Ակումբային կարիերա
խմբագրելՄանկություն և կարիերայի սկիզբ
խմբագրելՎան Բրոնխորստը ծնվել է Ռոտերդամում՝ Վիկտոր վան Բրոնհորսթի և Ֆրանսիեն Սապուլետեի ինդոնեզական-հոլանդական ընտանիքում, ծագումով Մոլուքյան կղզիներից[4]։ Նա սկսեց խաղալ տեղական Ռոտերդամի սիրողական երիտասարդական ակումբում 6 տարեկանում, իսկ հաջորդ տարի ընդունվեց «Ֆեյենորդի» երիտասարդական ակադեմիա[4]։ 1990 թվականին՝ 15 տարեկանում, ակումբը նրան առաջարկել է պրոֆեսիոնալ պայմանագիր[4]։
«Ֆեյենորդ»
խմբագրել«Ֆեյենորդի» երիտասարդական թիմի հետ առաջին պայմանագիրը կնքելուց անմիջապես հետո 1991 թվականին դարձել է Նիդերլանդների երիտասարդական լիգայի չեմպիոն[5]։ Առաջին թիմ մտնել նրան չհաջողվեց, և Ջովաննին վարձավճարով տեղափոխվեց «Վալվեյկ», որտեղ իր նորամուտը նշեց Նիդեռլանդների բարձրագույն դիվիզիոնում 1993 թվականին։ Ջովանին «Ֆեյենորդ» է վերադարձել 1994/95 մրցաշրջանի սկզբում, որում մասնակցել է ընդամենը 10 խաղի[5]։ 1995/96 մրցաշրջանից սկսած վան Բրոնկհորսթը կարողացավ դառնալ թիմի հիմնական խաղացողը՝ խաղալով «Ֆեյենորդի» պաշտոնական հանդիպումների մեծ մասում[5]։
Իննսունականների կեսերին «Ֆեյենորդը» չկարողացավ մրցել ՊՍՎ-ի և «Այաքսի» հետ բարձրագույն դիվիզիոնում առաջատարի համար։ Թիմի հիմնական խաղացողները, մասնավորապես Հենրիկ Լարսոնը, լքել են թիմը։ Վան Բրոնկհորսթը որոշել է միանալ շոտլանդական «Ռեյնջերսին»[6]։ Տեղափոխությունը տեղի է ունեցել 1998 թվականի ամռանը և նոր ակումբին արժեցել է 5,5 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ[6]։
«Ռեյնջերս»
խմբագրելՎան Բրոնկհորսթն արդեն ազգային հավաքականի խաղացող էր, երբ 1998 թվականին տեղափոխվեց «Ռեյնջերս»՝ միանալով իր հայրենակից Դիկ Ադվոկատին՝ շոտլանդական ակումբի նոր մենեջերին։ «Ռեյնջերսի» կազմում առաջին իսկ խաղում իռլանդական «Շելբուրնի» դեմ ՈւԵՖԱ-ի գավաթի դրամատիկ խաղում 3:0 հաշվի ժամանակ, հօգուտ իռլանդացիների, վան Բրոնկհորսթը դարձավ գոլի հեղինակ, որից հետո նրա ակումբը խաղը հասցրեց 5:3 հաղթանակի։ Ընդհանուր առմամբ, «Ռեյնջերսի7 կազմում վան Բրոնկհորսթը խփել է 22 գոլ (13-ը՝ առաջնությունում, 3-ը՝ Շոտլանդիայի Գավաթում, 1-ը՝ լիգայի գավաթում, 3-ը՝ Չեմպիոնների լիգայում և 2-ը՝ ՈՒԵՖԱ-ի Գավաթում)՝ խաղալով հիմնականում խաղարկող կիսապաշտպանի դերում։
«Արսենալ»
խմբագրել2001 թվականի ամռանը վան Բրոնկհորսթը 8 միլիոն ֆունտով տեղափոխվեց «Արսենալ»։ Լոնդոնում նրան չհաջողվեց դառնալ թիմի առաջատարը, չնայած վան Բրոնկհորսթը հիմնական խաղացողն էր՝ երկու մրցաշրջանում 42 խաղ անցկացնելով «Արսենալի» կազմում և խփելով ընդամենը 2 գնդակ։
«Բարսելոնա»
խմբագրել
2003/04 մրցաշրջանի սկզբում վան Բրոնկհորսթը տեղափոխվեց «Բարսելոնա» տարեկան վարձավճարով՝ հետագայում ֆուտբոլիստի նկատմամբ բոլոր իրավունքները ամբողջությամբ գնելու հնարավորությամբ[7]։ Այդ ժամանակ ակումբի գլխավոր մարզիչը Ֆրանկ Ռայկարդն էր, որի ղեկավարությամբ ֆուտբոլիստն արդեն 1998-2000 թվականներից խաղացել է հավաքականում։
Իսպանիայում Ջովաննին վերադարձել է ձախ պաշտպանի իր սովորական դիրքին, երեք «ոչ մրցանակային» մրցաշրջաններից հետո ակումբին օգնել է նվաճել Իսպանիայի առաջնության արծաթե մեդալները։ Նա սկսեց խաղալ շապիկով, որի վրա գրված էր միայն նրա կարճ մականունը՝ «Ջո» հոլ.՝ Gio, այլ ոչ ազգանունը «Բրոկհորսթ» հոլ.՝ Bronckhorst, որը նա կրել է նախորդ ակումբներում։
2004 թվականի մայիսին վան Բրոնկհորսթը «Արսենալից» ամբողջությամբ գնվեց 2 միլիոն եվրոյով և լիարժեք 3 տարվա պայմանագիր կնքեց «Բարսելոնայի» հետ[8]։ Ակումբի հետ Նա Լա լիգայում հաղթել է 2005 թվականին՝ առաջնությունում խփելով 4 գոլ։ 2006 թվականին նա օգնեց իր ակումբին կրկնել այդ հաջողությունը, ինչպես նաև հաղթել Չեմպիոնների լիգայում՝ դառնալով միակ ֆուտբոլիստը, ով մասնակցել է այդ մրցաշրջանի Չեմպիոնների լիգայի բոլոր հանդիպումներին։ 2007 թվականին թիմ եկավ Էրիկ Աբիդալը, ով Ջովանիին դուրս մղեց հիմնական կազմից։ 2007 թվականի օգոստոսի 21-ին ավարտվեց վան Բրոնկհորսթի պայմանագիրը «Բարսելոնայի» հետ, և նա իր կարիերայում երկրորդ անգամ ազատ գործակալի կարգավիճակով միացավ «Ֆեյենորդին»։
«Ֆեյենորդ»
խմբագրելՎերադառնալով իր հայրենի ակումբ՝ վան Բրոնկհորսթը դարձավ թիմի հիմնական խաղացողը։ Ռոտերդամում իր առաջին մրցաշրջանի սկզբում «Ֆեյենորդի» այն ժամանակվա մարզիչ Բերտ վան Մարվեյկը վան Բրոնկհորսթին դարձրեց թիմի ավագ։ 2008 թվականին նա ակումբի հետ նվաճել է առաջին և միակ գավաթը՝ Նիդերլանդների գավաթը։ 2010 թվականի մայիսի 12-ին Ջովաննին հայտարարել է ֆուտբոլիստի կարիերան ավարտելու մասին 2010 թվականի աշխարհի առաջնության ավարտից հետո։ Ֆուտբոլիստի վերջին հանդիպումը «Ֆեյենորդի» և «Մալյորկայի» միջև ընկերական խաղն էր 2010 թվականի հուլիսի 25-ին[9]։
Միջազգային կարիերա
խմբագրելԿարիերայի սկիզբ
խմբագրելՋովանին իր նորամուտը նշեց Ազգային օլիմպիական հավաքականում, որի կազմում չկարողացավ որակավորվել 1996 թվականի Ատլանտայի Օլիմպիական խաղերին[5]։ Ազգային հավաքական իր առաջին կանչը ստացել է 1996 թվականի օգոստոսին հավաքականի այն ժամանակվա գլխավոր մարզիչ Գուս Հիդինգից՝ «Ամստերդամ Արենայում» Բրազիլիայի դեմ ընկերական խաղում[6]։ 1998-ին նա կարողացավ հայտնվել այն ֆուտբոլիստների ցուցակում, ովքեր գնացին աշխարհի առաջնություն, բայց երբեք դուրս չեկավ խաղադաշտ, և նրա գործընկերները կարողացան գրավել 4-րդ տեղը։
Եվրո-2000
խմբագրելՀավաքականում Ջովանին հիմնականում խաղացել է ձախ հարձակվողական կիսապաշտպանի դիրքում։ Հոլանդիայի հավաքականում սեփական հարկի տակ Եվրո-2000-ում Ջոն հարձակման ձախ եզրում զիջել է իր դիրքը Մարկ Օվերմարսին և Բուդվեյն Զենդենին։ Այդ պատճառով վան Բրոնկհորսթը զբաղեցրեց ձախ պաշտպանի տեղը, սակայն այստեղ էլ նա զիջեց վետերան Արթուր Նյումանին, ով կարիերան ավարտեց եվրոպական մրցաշարի ավարտից անմիջապես հետո։ Դրանից հետո ազգային հավաքականի բոլոր մարզիչները վան Բրոնկհորսթին անընդհատ կանչում էին հավաքականի խաղերին։
ԱԱ-2002
խմբագրելՀոլանդիայի հավաքականին 2002 թվականի աշխարհի առաջնության որակավորման փուլում անհաջողության մատնվեց. «արնջագույնները» չկարողացան մտնել եզրափակիչ փուլ՝ որակավորման փուլում առաջ թողնելով Պորտուգալիայի և Իռլանդիայի հավաքականներին։ Այս ձախողված արշավից հետո գլխավոր մարզիչ Լուի վան Գալը պաշտոնանկ արվեց։ Ինքը՝ վան Բրոնկհորսթը, մասնակցել է որակավորման չորս հանդիպման և դարձել մեկ գոլի հեղինակ։
Եվրո-2004
խմբագրելՀավաքականի նոր գլխավոր մարզիչ Դիկ Ադվոկատը ֆուտբոլիստին կրկին վերադարձրել է ձախ պաշտպանի դիրք։ Եվրո-2004-ում Նիդեռլանդները հասել է կիսաեզրափակիչ՝ զիջելով Պորտուգալիային։
ԱԱ-2006
խմբագրել2006 թվականի աշխարհի առաջնությունում Նիդերլանդների հավաքականը կրկին պարտվեց Պորտուգալիային, այս անգամ 1/8 եզրափակչում։ Ջովանին հավաքականի հիմնական խաղացողն էր որակավորման փուլում և եզրափակիչ փուլում։ Իսկ մունդիալում կայացած հավաքականի վերջին խաղում 1:0 հաշվով հօգուտ պորտուգալական թիմի հեռացվեց։ Բացի նրանից, խաղադաշտից հեռացվել են ևս երեք ֆուտբոլիստներ, բացի այդ, երկու հավաքականներն էլ ստացել են 16 դեղին քարտ։
Եվրո-2008
խմբագրել2007 թվականի մարտի 28-ին Եվրո-2008-ի ընտրական խաղում վան Բրոնկհորսթը հաղթական գոլ է խփել Սլովենիայի դարպասը (1:0)[10]։ Դրա շնորհիվ «նարնջագույնները» կարողացան վերջնական փուլում խմբում գրավել երկրորդ տեղը և անցնել եզրափակիչ փուլ։
Բուն մրցաշարում Իտալիայի հավաքականի դեմ խաղի ժամանակ (3։ 0) Ջովաննին գոլային փոխանցում է կատարել և ինքն է խփել հավաքականի երրորդ գոլը։
Դեռ Եվրո-2008-ից առաջ հավաքականի այն ժամանակվա ավագ Էդվին վան դեր Սարը հայտարարել էր, որ մտադիր է հեռանալ հավաքականից մրցաշարի ավարտից հետո։ Նա որպես ավագ իր վերջին խաղն անցկացրեց Ռուսաստանի հավաքականի դեմ, որն ավարտվեց լրացուցիչ ժամանակում 3:1 հաշվով պարտությամբ և մրցաշարից Նիդեռլանդների դուրս գալով։ Դրանից անմիջապես հետո Վան Բրոնկհորսթը ընտրվեց որպես նոր կապիտան[11]։
ԱԱ-2010
խմբագրելՋովանին մունդիալի որակավորման հիմնական խաղացողն էր, ինչի կապակցությամբ կանխատեսելիորեն ընդգրկվել էր մրցաշարի թիմի նախնական կազմում։ 2010 թվականի մայիսի 27-ին Հավաքականի այն ժամանակվա մենեջեր Բերտ վան Մարվեյքը վան Բրոնկհորսթին ընդգրկեց հավաքականի 23 ֆուտբոլիստների կազմում, այն էլ որպես թիմի ավագ[12]։
Ջովաննի վան Բրոնկհորսթն իր 100-րդ հանդիպումն անցկացրեց ազգային հավաքականի կազմում Հոլանդիայի առաջնության Առաջին խաղում, որտեղ նրանք հանդիպեցին Դանիայի հավաքականի հետ։ Ուրուգվայի հավաքականի դեմ կիսաեզրափակչում, որը Նիդեռլանդները հաղթել էր 3:2 հաշվով, նա իր միակ գոլը խփեց աշխարհի առաջնությունների եզրափակիչ հատվածում[13]։ «Sky Sports» - ը այս գոլը ճանաչել է մրցաշարի ամենագեղեցիկներից մեկը[14]։
Իսպանիայի հավաքականի դեմ եզրափակիչում Վան Բրոնկհորստը 105-րդ րոպեին փոխարինվեց Էդսոն Բրաֆգեյդի՝ 0:0 հաշվի ժամանակ, իսկ Անդրես Ինիեստայի՝ Նիդեռլանդների համար ճակատագրական գոլը կայացավ 116-րդ րոպեին[15]։ Չնայած երկրորդ հորիզոնականին՝ վան Բրոնկհորստը հայտարարել է, որ, այնուամենայնիվ, հպարտ է թիմի նվաճմամբ[16]։
Այս խաղից անմիջապես հետո ֆուտբոլիստն ավարտեց իր պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլային կարիերան։
Գոլերը հավաքականում
խմբագրել| N | Ամսաթիվ | Վայր | Մրցակից | Հաշիվ | Արդյունք | Մրցաշար |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 1997 թվականի հունիսի 4 | Յոհանեսբուրգ, Հարավային Աֆրիկա |  Հարավային Աֆրիկա |
0:1 | 0:2 | Ընկերական խաղ |
| 2. | 2000 թվականի սեպտեմբերի 2 | Ամստերդամ, Նիդերլանդներ |  Իռլանդիա |
2:2 | 2:2 | ԱԱ 2002 թվականի որակավորում |
| 3. | 2003 թվականի փետրվարի 12 | Ամստերդամ, Նիդերլանդներ |  Արգենտինա |
1:0 | 1:0 | Ընկերական խաղ |
| 4. | 2007 թվականի մարիտի 28 | Ցելե, Սլովենիա |  Սլովենիա |
0:1 | 0:1 | 2008 թվականի ԵԱ որակավորում |
| 5. | 2008 թվականի հունիսի 9 | Բեռն, Շվեյցարիա |  Իտալիա |
3:0 | 3:0 | Եվրո-2008 |
| 6. | 2010 թվականի հուլիսի 6 | Քեյփթաուն, Հարավային Աֆրիկա |  Ուրուգվայ |
1:0 | 3:2 | ԱԱ-2010 |
Մարզչի կարիերա
խմբագրել2011 թվականի հուլիսի 21-ին վերադարձել է իր հարազատ «Ֆեյենորդ»՝ ընդունելով Ռոնալդ Կումանի մարզչական շտաբում ընդգրկվելու առաջարկը։ 2014 թվականի ամռանը շարունակել է աշխատել ակումբի հետ նաև Ֆրեդ Ռյուտենի մարզչական կամուրջ մուտք գործելուց հետո։
2015 թվականի մարտի 23-ին հաղորդվում էր, որ վան Բրոնկհորսթը մրցաշրջանի ավարտից հետո կդառնա «Ֆեյենորդի» նոր գլխավոր մարզիչը, քանի որ ակումբի ղեկավարությունը որոշել է չերկարաձգել Ռյուտենի հետ մեկամյա պայմանագիրը։ Վան Բրոնկհորսթի պաշտոնական նշանակումը տեղի է ունեցել 2015 թվականի մայիսի 18-ին՝ իր նախորդի ազատման հաջորդ օրը։ 2021 թվականի նոյեմբերի 18-ին նշանակվել է «Ռեյնջերսի» գլխավոր մարզչի պաշտոնում՝ այդ պաշտոնում փոխարինելով Սթիվեն Ջերարդին[17]։ Նոր թիմի հետ վան Բրոնկհորսթն առաջին մրցաշրջանում հասել է Եվրոպա լիգայի եզրափակիչ, որտեղ հետխաղյա 11 մետրանոցներով պարտվել է Ֆրանկֆուրտի «Այնտրախտին»։
Ձեռքբերումներ
խմբագրելՈրպես խաղացող
խմբագրել«Ֆեյենորդ»
- Նիդերլանդների Գավաթակիր՝ 1994/95, 2007/08
«Ռեյնջերս»
- Շոտլանդիայի Չեմպիոն՝ 1998/99, 1999/2000
- Շոտլանդիայի Գավաթակիր՝ 1998/99, 1999/2000
- Շոտլանդական լիգայի գավաթակիր՝ 1998/99
«Արսենալ»
- «Արսենալ» Անգլիայի Չեմպիոն՝ 2001/02
- Անգլիայի Գավաթակիր։ 2002, 2003
«Բարսելոնա»
- Իսպանիայի Չեմպիոն՝ 2004/05, 2005/06
- Իսպանիայի Սուպերգավաթակիր՝ 2005, 2006
- ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների լիգայի հաղթող՝ 2005/06
Նիդերլանդների Հավաքական
- 4-րդ տեղ աշխարհի առաջնությունում՝ 1998
- Եվրոպայի առաջնության բրոնզե մեդալակիր՝ 2000, 2004
- Աշխարհի առաջնության արծաթե մեդալակիր՝ 2010
Որպես մարզիչ
խմբագրել«Ֆեյենորդ»
- Նիդերլանդների Չեմպիոն՝ 2016/17
- Նիդերլանդների Գավաթակիր՝ 2015/16, 2017/18
- Նիդերլանդների Սուպերգավաթակիր՝ 2017, 2018
«Ռեյնջերս»
- Շոտլանդիայի Գավաթակիր՝ 2021/22
- ՈՒԵՖԱ Եվրոպայի լիգայի եզրափակիչ՝ 2021/22
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Transfermarkt.com(բազմ․) — 2000.
- ↑ 2,0 2,1 Enciclopèdia de l'esport català (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 2012.
- ↑ 3,0 3,1 Արգենտինական ֆուտբոլի տվյալների շտեմարան (իսպ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Autobiography entry: The Early Years 1975—1990 Արխիվացված 2010-07-09 Wayback Machine — Официальный сайт Джованни ван Бронкхорста
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Autobiography entry: Making it at Feyenoord 1990—1996 Արխիվացված 2010-07-10 Wayback Machine — Официальный сайт Джованни ван Бронкхорста
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Autobiography entry:Playing for Holland 1996—1998 Արխիվացված 2010-07-10 Wayback Machine — Официальный сайт Джованни ван Бронкхорста
- ↑ «Barcelona complete van Bronckhorst loan deal». The Independent. 2003 թ․ օգոստոսի 27. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
- ↑ «Bronckhorst completes Barca switch». CNN. 2004 թ․ մայիսի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 4-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
- ↑ «Ван Бронкхорст попрощался с футболом». football.ua. 2010 թ․ հուլիսի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
- ↑ «Gespeelde wedstrijden». KNVB. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2007 թ․ մայիսի 16-ին.
- ↑ «Van Bronckhorst named Dutch captain». FIFA. 2010 թ․ օգոստոսի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
- ↑ «Holland coach Bert van Marwijk finalises World Cup squad». The Guardian. 2010 թ․ մայիսի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
- ↑ «Видео гола ван Бронкхорста в ворота сборной Уругвая». youtube.com. 2010 թ․ հուլիսի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
- ↑ «Top ten WC goals». Sky Sports. 2010 թ․ հուլիսի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
- ↑ «Испания - чемпион мира!». football.ua. 2010 թ․ հուլիսի 12. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.(չաշխատող հղում)
- ↑ «Gio proud in defeat». Sky Sports. 2010 թ․ հուլիսի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
- ↑ Григорий Петерсон. «Ван Бронкхорст возглавил «Рейнджерс»». www.championat.com (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 18-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 18-ին.