Շիմոն Հանտայի

ֆրանսիացի նկարիչ

Շիմոն Հանտայի (հունգարերեն՝ Simon Hantaï, դեկտեմբերի 7, 1922(1922-12-07)[1][2][3][…], Bia, Հունգարիայի Թագավորություն - սեպտեմբերի 12, 2008(2008-09-12)[4][1][5][…], Փարիզի 14-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա[8] ), հունգարա-ֆրանսիական նկարիչ, աբստրակցիոնիզմի ներկայացուցիչ[9]։ Հիմնականում աշխատել է պատկերաշարեր ստեղծելու տեխնիկայով։ Բարձր են գնահատվում նաև մանկական գրքերի նրա նկարազարդումները[9]։

Շիմոն Հանտայի
հունգ.՝ Handl
ԿեղծանունHantai, Simon
Ծնվել էդեկտեմբերի 7, 1922(1922-12-07)[1][2][3][…]
ԾննդավայրBia, Հունգարիայի Թագավորություն
Վախճանվել էսեպտեմբերի 12, 2008(2008-09-12)[4][1][5][…] (85 տարեկան)
Մահվան վայրՓարիզի 14-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա
Քաղաքացիություն Հունգարիա[6] և  Ֆրանսիա
Մասնագիտություննկարիչ
Թեմաներգեղանկարչություն[7] և աբստրակցիոնիզմ[7]
ԶավակներJérôme Hantaï? և Pierre Hantaï?
 Simon Hantai Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է Հունգարիայում՝ Պեշտի գավառի Բիա քաղաքում, դանուբյան շվաբական ընտանիքում, որն իր տոհմական Handl ազգանունը փոքր-ինչ ձևափոխելով՝ դարձրել էր Hantai: Դպրոցն ավարտելուց հետո ուսանել է Բուդապեշտի գեղարվեստի ակադեմիայում, Վիլմոշ Աբա Նովակի և Բելա Կոնտույի ղեկավարությամբ։ 1948 թվականին Հունգարիայի կառավարության շնորհած կրթաթոշակով մեկնել է Իտալիա՝ ուսումը շարունակելու Հռոմի ակադեմիայում։ Սովորելու ընթացքում ոտքով ճամփորդել է Հռոմի մերձակայում, ստեղծագործել։ Որոշ ժամանակ անց մեկնել է Փարիզ, որտեղ մտերիմ հարաբերություններ է հաստատել Անդրե Բրետոնի հետ, որն էլ իր ներածական խոսքով բացել է նրա նկարչական աշխատանքների առաջին անհատական ցուցահանդեսը։ Այդտեղ ներկայացված վաղ շրջանի գործերում մեծ թիվ էին կազմում բնանկարները։

1960-ական թվականներին Շիմոն Հանտային հնարել, մշակել ու զարգացրել է իր ստեղծագործական յուրօրինակ տեխնիկան, որը՝ pliage անվանումն է ստացել։ Կտավների ծալքավորման կիրառման և պատկերաշարերի ստեղծման վրա հիմնված այդ տեխնիկան լայն ճանաչում ու համբավ է բերել նկարչին։

Շիմոն Հանտային ներկայացրել է Ֆրանսիան Վենետիկի 1982 թվականի բիենալեում[10]։ Նրա աշխատանքների անհատական բազմաթիվ ցուցահանդեսներ են կազմակերպվել աշխարհի հեղինակավոր մի ամբողջ շարք պատկերասրահներում ու թանգարաններում։ Հանտայիի գործերի ներկայանալի հավաքածուներ են ձեռք բերել Փարիզի Ժորժ Պոմպիդուի անվան արվեստի կենտրոնը, Ժամանակակից արվեստի ազգային թանգարանը (Musée National d'Art Moderne), Փարիզ քաղաքի ժամանակակից արվեստի թանգարանը (Musée d'Art Moderne de la Ville de Paris)...

Շիմոն Հանտային ճանաչված երաժիշտներ Մարկ, Ժերոմ և Պիեռ Հանտայիների հայրն է։

Անհատական ցուցահանդեսներ խմբագրել

Կոլեկտիվ ցուցահանդեսներ խմբագրել

  • 1943 • Mostra della colonia artistica di Պեչ, Magyar Képzőművészeti Főiskola, ԲուդապեշտKarácsonyi kiállítás (Mostra natalizia), Magyar Képzőművészeti Főiskola, Բուդապեշտ
  • 1945 • Karácsonyi kiállítás (Mostra natalizia), Magyar Képzőművészeti Főiskola, Բուդապեշտ
  • 1947 • Fórum Klub, Բուդապեշտ • Rippl-Rónai Társaság kiállítása, Fészek Klub, Բուդապեշտ
  • 1948 • Fészek Klub, Բուդապեշտ
  • 1955 • Alice in Wonderland, Galerie Kléber, Փարիզ
  • 1956 • Cinq oeuvres nouvelles, Galerie René Drouin, Փարիզ
  • 1957 • Les Cérémonies commémoratives de la condamnation de Siger de Brabant [Georges Mathieu-vel], Galerie Kléber, Փարիզ
  • 1958 • The exploration of form, Gallery Arthur Tooth and Sons, Լոնդոն
  • 1960 • Antagonismes, Musée des Arts Décoratifs, Փարիզ
  • 1964 • L'écriture du peintre, Galerie Jean Fournier, Փարիզ
  • 1966 • Le Musée dans l'usine - collection Peter Stuyvesant, Musée des Arts Décoratifs, Փարիզ
  • 1967 • Dix ans d'art vivant 1955-1965, Fondation Maeght, Սեն Պոլ դը Վենս
  • 1968 • Espace lyriques, I.N.S.I.R., Université de Rouen • L'Art vivant, 1955-1968, Fondation Maeght, Սեն Պոլ դը Վենս • Peintres européens aujourd'hui, Musée des Arts Décoratifs, Փարիզ
  • 1969 • Accrochage, Centre National d'Art Contemporain, Փարիզ
  • 1970 • Tisztelet a szülőföldnek. XX. századi magyar származású művészek külföldön, Műcsarnok, Budapest • Un art subjectif..., l'Abbaye de Beaulieu • Bilan et problèmes du 1, Halles de Paris, Փարիզ
  • 1972 • Douze ans d'art contemporain en France, Galerie du Grand Palais, Փարիզ
  • 1974 • Four painters, Pierre Matisse Gallery, Նյու Յորք
  • 1975 • Contemporaines II., Musée National d'Art Moderne, Փարիզ
  • 1977 • 3 collections ... 3 villes • l'avant-garde 1960-1976, Musée Cantini, Մարսել • Tissus et Création - 1 Les peintres, Espace lyonnais d'art contemporain, Լիոն
  • 1978 • Viallat, Galerie Véga, Լիեժ • L'art moderne dans les musées de province, Grand Palais, Փարիզ
  • 1979 • Tendances de l'art en France 1968-1978/9 - I. Les parties-pris de Marcelin Pleynet, ARC, Musée d'Art Moderne de la Ville de Paris, Փարիզ • Henri Matisse en de Hedendaagse Franse Kunst, M. van Hedendaagse Kunst, Գենտ
  • 1980 • Les nouveaux fauves/Die Neuen Wilden, Neue Galerie, Aachen • Neue Tendenzen der Malerei in Frankreich, Neue Galerie am Landesmuseum Joanneum, Գրաց • L'Amérique aux indépendants, Grand Palais, Փարիզ
  • 1981 • 37 Aktuella konstnärer fran Frankrite, Liljevalchs Konsthall, Ստոկհոլմ • Paris/Paris 1937-1957, Centre Georges Pompidou, Փարիզ • Bram van Velde, Judith Reigl..., Musée Sainte-Croix, Պուատիե
  • 1982 • Choix pour aujourd'hui • regard sur quatre ans d'acquisitions d'art contemporain, Musée National d'Art Moderne/Centre Georges Pompidou, Փարիզ • Twelve Contemporary French Artists, Albright Knox Art Gallery, Նյու Յորք • Paris 1960-1980, Museum Moderner Kunst, Վիեննա
  • 1997 • L'empreinte, Centre Georges Pompidou, Փարիզ

Թանգարաններ, որոնք ձեռք են բերել Հանթայիի գործերից խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

  • Le site de la Galerie Jean Fournier (ed.). «Galerie Jean Fournier». Վերցված է 17 mai 2013-ին. contient notamment quelques reproductions d'œuvres et une biographie de Hantaï.
  • Dossier Hantaï de l'Académie de Toulouse : Académie de Toulouse (2000) (ed.). «Simon Hantaï» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 29 mai 2013-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: editors list (link)
  • Le site des «Archives Simon Hantaï». 2018.