Մարաքեշ (Մարաքիշ[2], արաբ․՝ مراكش‎‎), Մարոկկոյի 4 կայսերական քաղաքներից մեկը, իր մեծությամբ 4-րդ քաղաքը Մարոկկոյում՝ Ռաբաթից, Ֆեսից և Կասաբլանկայից հետո։ Գտնվում է Մարոկկոյի արևմտյան մասում՝ Ատլասի լեռների ստորոտին։

Բնակավայր
Մարաքեշ
արաբ․՝ مراكش‎‎
Զինանշան

ԵրկիրՄարոկկո Մարոկկո
Հիմնադրված է1065 թ.
Մակերես230 կմ²
ԲԾՄ468 մետր
Բնակչություն966 987 մարդ (2020)[1]
Ժամային գոտիWET? և UTC+0
Փոստային դասիչ40000
Պաշտոնական կայքville-marrakech.ma
Մարաքեշ (Մարոկկո)##
Մարաքեշ (Մարոկկո)

«Մարոկկո» տեղանվանումը Մարաքեշ անվան իսպանական փոխառությունն է (իսպ.՝ Marruecos)։ Անցյալում Մարոկկոն արևելքում առավել հայտնի էր Մարաքեշ անունով և մինչ այսօր երկիրը կոչվում է այդպես Իրանում, Տաջիկստանում՝ (Մարոկաշ), Ադրբեջանում՝ (Mərakeş), Ուզբեկստանում՝ (Marokash)։

Պատմություն խմբագրել

Քաղաքը հիմնադրվել է մոտավորապես 1060 թ-ին Աբու Բաքր իբն Ումարի կողմից, ով Ալ-Մորավիների դինաստիայից էր։ Մարաքեշը մեկ դար շարունակ եղել է Ալ-Մորավիների պետության մայրաքաղաքը։ Մարաքեշի ոսկե դարը եղել է Յաղուբ ալ Մանսուրի կառավարման օրոք (1184—1199), ով կառուցել է Կուտուբիա և Էլ Մանսուրիա մզկիթները։ Կուտուբիա մզկիթի 70- մետրանոց մինարեթը այսօր էլ համարվում է Մարաքեշի խորհրդանիշը

1269 թ-ին Մարաքեշին տիրացան Մարինիդները, ովքեր մայրաքաղաքը Մարաքեշից տեղափոխեցին Ֆես։ 16-րդ դարում Սաադիթները Մարաքեշին վերադարձրեցին մայրաքաղաքային ֆունկցիաները։ Քաղաքում պահպանվել են Էլ Բադի քաղաքի ավերակները և Սաադիթների դամբարանը։ Մինչ 1956-ը քաղաքը եղել է Մարոկկոյի ֆրանսիական պրոտեկտորատի կազմում։ Քաղաքի փաստացի ղեկավարումը եղել է Ալ Գլաուի ֆեոդալական ընտանիքի ձեռքում, որի ներկայացուցիչներից մեկը՝ Թամի ալ Գլաուին կազմակերպել է 1953 թ-ին սուլթան Մուհամմեդ V-ի տապալումը։

Իր ամբողջ պատմության ընթացքում Մարաքեշը միշտ մրցակցել է հյուսիսում գտնվող Ֆեսի հետ՝ երկրի մայրաքաղաք դառնալու հանգամանքով։ Անգամ ժամանակներ են եղել, երբ երկիրը բաժանվել է երկու մասի՝ ունենալով առանձին մայրաքաղաքներ՝ Ֆես և Մարաքեշ։ Ռաբաթի ընտրությունը, որպես նոր մայրաքաղաք, ամենաօպտիմալ լուծումն էր՝ քաղաքների միջև եղած վեճը լուծելու համար։

Կլիմա խմբագրել

  Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Մարաքեշ
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ տարին
միջին առավելագույնը (°C) 17,4 24,9 26,3 23,5 28,2 36,4 37,9 36,9 32,9 26,0 22,4 20,7 27,8
միջին ջերմաստիճանը (°C) 11,3 16,8 19,2 17,2 21,4 27,7 29,0 29,1 25,8 19,7 16,1 14,5 20,7
միջին նվազագույնը (°C) 5,2 8,7 12,1 10,8 14,7 19,1 20,1 21,3 18,7 13,4 9,7 8,4 13,5
տեղումների քանակը (մմ) 32,2 37,9 37,8 38,8 23,7 4,5 1,2 3,4 5,9 23,8 40,6 31,4 281,2

Քույր քաղաքներ խմբագրել

Մարաքեշի քույր քաղաքներն են

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. https://www.hcp.ma/region-marrakech/attachment/1361217/
  2. Большая советская энциклопедия. — 1950. — Т. 2. — С. 175.
  3. «National Commission for Decentralised cooperation». Délégation pour l’Action Extérieure des Collectivités Territoriales (Ministère des Affaires étrangères) (French). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

Արտաքին հղումներ խմբագրել