Կորյուն Ահարոնյան (իսպ.՝ Coriún Aharonián, օգոստոսի 4, 1940(1940-08-04)[1][2][3], Մոնտեվիդեո, Ուրուգվայ[4] - հոկտեմբերի 8, 2017(2017-10-08)[1][2][3], Մոնտեվիդեո, Ուրուգվայ), ուրուգվայահայ կոմպոզիտոր և երաժշտագետ, ստեղծել է հիմնականում կամերային և էլեկտրաակուստիկ աշխատանքներ, որոնք կատարվել են ամբողջ աշխարհում, ակտիվ է եղել նաև որպես գիտնական։ Մոնտեվիդեոյի պատվավոր քաղաքացի[6]։

Կորյուն Ահարոնյան
Հիմնական տվյալներ
Ծնվել էօգոստոսի 4, 1940(1940-08-04)[1][2][3]
Մոնտեվիդեո, Ուրուգվայ[4]
Երկիր Ուրուգվայ
Մահացել էհոկտեմբերի 8, 2017(2017-10-08)[1][2][3] (77 տարեկան)
Մոնտեվիդեո, Ուրուգվայ
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր, երաժշտագետ և երաժշտության ուսուցիչ
ԱշխատավայրԺամանակակից երաժշտության միջազգային ընկերություն
ԿրթությունCentro Latinoamericano de Altos Estudios Musicales?
ԱմուսինԳրասիելա Պարասկևաիդիս
Պարգևներ

Կենսագրություն

խմբագրել

Կորյուն Ահարոնյանը եղել է Լուիջի Նոնոյի, Էկտոր Տոսարի, Լաուրո Այեստարանի, Խերարդո Գանդինիի, Վինկո Գլոբոկարի, Դյորդ Լիգետիի, Գորդոն Մումմայի, Ֆոլկե Ռաբեի, Ֆեռնանդո ֆոն Ռայխենբախի, Քրիստիան Վոլֆի և Յանիս Քսենակիսի աշակերտը[6]։

Կորյուն Ահարոնյանը ակտիվ է եղել տարբեր պաշտոններում։ 1971 թվականին Մոնտեվիդեոյում նա հիմնադրել է Ediciones Tacuabé շահույթ չհետապնդող լեյբլը և 1971-2017 թվականներին եղել է նրա կոլեկտիվի անդամ։ 1971-1989 թվականներին նա աշխատել է որպես Cursos Latinoamericanos de Música Contemporánea-ի գործադիր քարտուղար, 1983-1985 թվականներին եղել է Հանրաճանաչ երաժշտության ուսումնասիրության միջազգային ասոցիացիայի գործադիր կոմիտեի անդամ և 1985-1987 և 1987–1989 թվականներին՝ ISCM-ի նախագահական խորհրդի անդամ։ Ավելի ուշ նա 2009-2011 թվականներին Մոնտեվիդեոյում աշխատել է որպես Centro Nacional de Documentación Musical Lauro Ayestarán կենտրոնի երաժշտագիտական համակարգող, իսկ 2011-2017 թվականներին՝ որպես տնօրեն։ Նա կազմակերպել է երաժշտական կրթություն և համերգներ Ուրուգվայում և այլ երկրներում[6]։

2004 թվականին նրան շնորհվել է Գուգենհայմի կրթաթոշակ[6]։

2010 թվականին Մոնտեվիդեոյի կառավարությունը Կորյուն Ահարոնյանին շնորհել է պատվավոր քաղաքացու կոչում։ 2014 թվականին Ազգային հետազոտական համակարգի կողմից նա նշանակվել է Մոնտեվիդեոյի պատվավոր հետազոտող[6]։

Անձնական կյանք

խմբագրել

Կորյուն Ահարոնյանն ամուսնացած էր երաժշտագետ Գրասիելա Պարասկևաիդիսի հետ[6]։

Նա և Գրասիելա Պարասկևաիդիսը Sonidos y hombres libres. Música nueva de América Latina en los siglos XX y XXI գրքի հերոսներն են (2014, խմբագիրներ Հանս-Վեռներ Հայստեր և Ուլրիկե Մյուլշլեգել, Iberoamericana/Vervuert)[6]։

Ստեղծագործություններ

խմբագրել

Բեմական երաժշտություն

խմբագրել
  • Hecho 1 (estudio sobre el silencio) (երաժշտական-թատերական գործ), 1966 թվական
  • Hecho 2 (en tres partes y en re) (երաժշտական-թատերական գործ), 1 կատարող (վրձիններով, 3 ներկով, ձայնագրիչով), 5 կատարող (նախապատրաստված դաշնամուրով, խողովակաձև զանգով, կլավիրով, ցանկացած 4 իդիոֆոն/մեմբրանոֆոնով, սինուս- և քառակուսի ալիքների գեներատոր, 5 կասետային ձայնագրիչ), 1966 թվական[6]

Նվագախմբային երաժշտություն

խմբագրել
  • Lorenzaccio, piccolo (+ ալտ ֆլեյտա), 1968 թվական
  • Mestizo, 1993 թվական
  • Una Carta, փոքր նվագախումբ (15 կատարող), 2001 թվական[6]

Կամերային երաժշտություն

խմբագրել
  • Música para aluminios, ալյումինե պիեսներ (3 կատարող), ֆիքսված մեդիա (2 թրեք), 1967 թվական
  • Música para tres, ֆլեյտա, ջութակ, դաշնամուր, 1968 թվական
  • Música para cinco, ալտ ֆլեյտա, ֆրանսիական շչակ, շեփոր, տրոմբոն, տոմ-տոմ, 1972 թվական
  • Digo, es un decir, 3 ֆլեյտա, 3 հոբոյ, 3 կլառնետ, շեփոր, 2 կոնտրաբաս, 1979 թվական
  • Los Cadadías, կլառնետ, տրոմբոն, թավջութակ, դաշնամուր, 1980 թվական
  • En el sombrío bosque un canto un pájaro, ոչ սովորական գործիքներ (9 կամ ավելի կատարող), 1981 թվական
  • Gente, ֆլեյտա, հոբոյ, A-կլառնետ, ֆագոտ, ֆրանսիական շչակ, շեփոր, տրոմբոն, կոնտրաբաս, մարիմբուլա, պողպատե թմբուկ, 1990 թվական
  • Una Canción, ֆլեյտա, կլառնետ, ալտ, թավջութակ, դաշնամուր, 1998 թվական
  • Llueve sobre el Río de la Plata, կիթառ, 2000 թվական
  • Cachó la barreta, 6 հարվածային նվագարան, 2004 թվական
  • De qué estamos hablando?, բաս կլառնետ (+ մի-բեմոլ կլառնետ), ֆագոտ, թավջութակ, 2006 թվական[6]

Երգչախմբային երաժշտություն

խմբագրել

Վոկալ երաժշտություն

խմբագրել
  • Dos Canciones sobre poemas de Idea Vilariño (տեքստը՝ Իդեա Վիլարինյոյի), կանացի ժողովրդական ձայն, կիթառ, բանդոնեոն, 1973 թվական,

Դաշնամուրային երաժշտություն

խմբագրել
  • Tres pequeñas piezas, 1966-1973 թվականներ
  • ¿Y ahora?, 1984 թվական

Էլեկտրաակուստիկ երաժշտություն

խմբագրել
  • Que, ֆիքսված մեդիա (2 թրեք), 1969 թվական
  • Homenaje a la flecha clavada en el pecho de Don Juan Díaz de Solís, ֆիքսված մեդիա (2 թրեք), 1974 թվական
  • Gran timepo, ֆիքսված մեդիա (2 թրեք), 1974 թվական
  • ¡Salvad los niños!, ֆիքսված մեդիա (2 թրեք), 1976 թվական
  • Esos silencios, ֆիքսված մեդիա (1 թրեք), 1978 թվական
  • Apruebo el sol, ֆիքսված մեդիա (2 թրեք), 1984 թվական
  • Secas las pilas de todos los timbres, ֆիքսված մեդիա (2 թրեք), 1995 թվական (նաև տարբերակ ֆիքսված լրատվամիջոցների համար (8 թրեք), 1997 թվական)

Բացի վերևում թվարկված ստեղծագործություններից, Կորյուն Ահարոնյանը երաժշտություն է ստեղծել նաև բեմական ներկայացումների և ֆիլմերի համար[6]։

Աշխատություններ

խմբագրել

Որպես գիտնական Կորյուն Ահարոնյանը գրել է մի քանի հոդվածներ և էսսեներ մշակույթի և երաժշտության վերաբերյալ, որոնք տպագրվել են Արգենտինայում, Ավստրիայում, Բոլիվիայում, Բրազիլիայում, Կանադայում, Չիլիում, Կոլումբիայում, Կուբայում, Դանիայում, Գերմանիայում, Ֆրանսիայում, Իտալիայում, Մեքսիկայում, Շվեդիայում, Մեծ Բրիտանիայում, Ուրուգվայում, ԱՄՆ-ում և Վենեսուելայում։ Այդ գործերից շատերը հայտնվել են Hacer música en América Latina ժողովածուում (2012, վերահրատարակված 2014, Ediciones Tacuabé)[6]։

  • Introducción a la música (Tacuabé, Montevideo, 2002. Reeditado en 2008 y 2012)
  • Músicas populares del Uruguay (Universidad de la República, Montevideo, 2007. Reeditado por Tacuabé, Montevideo, 2010 y 2014)
  • Educación, arte, música (Tacuabé, Montevideo, 2004. Reeditado en 2013)
  • Conversaciones sobre música, cultura e identidad (Ombú, Montevideo, 1992. Reeditado por Tacuabé en 2000, 2005 y 2012)
  • Hacer música en América Latina (Tacuabé, Montevideo, 2012. Reeditado en 2014)
  • Héctor Tosar, compositor uruguayo (Trilce, Montevideo, 1991)

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Discogs — 2000.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Authority file of the National Library of Uruguay (իսպ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #12856475X // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. Guggenheim Fellows-ի տվյալների բազա
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 Romeo Talento. «Coriún Aharonián – The Living Composers Project». composers21.com. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.