Կենջի Միյազավա
Կենջի Միյազավա (ճապ.՝ 宮沢 賢治 or 宮澤 賢治 Miyazawa Kenji, 27 օգոստոսի 1896 – 21 սեպտեմբերի 1933), ճապոնացի արձակագիր, բանաստեղծ և մանկագիր Իվատեից։ Նա նաև հայտնի էր որպես գյուղատնտեսական գիտությունների ուսուցիչ, բուսակեր, թավջութակահար, բարեպաշտ բուդդայական և ուտոպիստական հասարակական ակտիվիստ[1]։
Նրա հիմնական գործերից են՝ «Գիշերը գալակտիկական երկաթուղու վրա», «Kaze no Matasaburō», «Gauche the Cellist» և «Տանեյամագահարայի գիշերը»։ Միյազավան Լոտոս Սուտրան կարդալուց հետո ընդունեց Նիչիրեն բուդդիզմը և միացավ Կոկուչուկային՝ Նիչիրեն բուդդայական կազմակերպությանը։ Նրա կրոնական և սոցիալական համոզմունքները խզում են ստեղծել նրա և իր հարուստ ընտանիքի, հատկապես հոր միջև, թեև նրա մահից հետո նրա ընտանիքն ի վերջո հետևել է նրա օրինակին՝ ընդունելով Նիչիրեն բուդդայականությունը։ Միյազավան հիմնադրել է Ռասու ֆերմերների ասոցիացիան՝ Իվատե պրեֆեկտուրայի գյուղացիների կյանքը բարելավելու համար։ Նա նաև հետաքրքրված էր Էսպերանտո լեզվով և նրա բանաստեղծություններից մի քանիսը թարգմանել է այդ լեզվով։
Նա մահացավ թոքաբորբից 1933 թվականին։ Որպես բանաստեղծ իր կյանքի ընթացքում նա եղել է գրեթե բոլորովին անհայտ՝ Միյազավայի ստեղծագործությունն իր համբավը ձեռք բերեց հետմահու[2]։ Նրա կյանքին ու գործերին նվիրված թանգարան բացվել է 1982 թվականին նրա հայրենի քաղաքում։ Նրա երեխաների պատմվածքներից շատերը ադապտացվել են որպես անիմե, հատկապես՝ «Գիշերը գալակտիկական երկաթուղու վրա»։ Նրա տանկա և ազատ չափածո պոեզիաներից շատերը թարգմանված բազմաթիվ լեզուներով, որոնք այսօր էլ հայտնի են։
Կենսագրություն
խմբագրելՄիյազավան ծնվել է Հանամակի քաղաքում[3], Իվատեում, նա հարուստ գրավատու զույգի՝ Մասաջիրոյի և նրա կնոջ՝ Իչիի ավագ որդին էր[4][5][6] Ընտանիքը նաև «Մաքուր հող» աղանդի բարեպաշտ հետևորդներ էին, ինչպես այդ թաղամասի ֆերմերների մեծնամասնությունը։ Նրա հայրը 1898 թվականից սկսած կանոնավոր ժողովներ էր կազմակերպում թաղամասում, որտեղ վանականներն ու բուդդայական մտածողները դասախոսություններ էին կարդում, իսկ Միյազավան՝ իր կրտսեր քրոջ հետ, վաղ տարիքից մասնակցում էր այդ հանդիպումներին։ Միյազավան վաղ տարիքից բնության պատմության ուսանող էր, ինչպես նաև դեռահասության շրջանում հետաքրքրություն զարգացրեց պոեզիայի նկատմամբ՝ հայտնվելով տեղական բանաստեղծ Տակուբոկու Իշիկավայի ազդեցության տակ։ Միջին դպրոցն ավարտելուց հետո օգնել է իր հորը գրավատան աշխատանքի հարցում[7]։ 1918 թվականին նա գրում էր տանկա ժանրով և արդեն երկու հեքիաթ էր հորինել երեխաների համար։ Ավագ դպրոցում նա ընդուվնել է «Հոկկե» աղանդ՝ կարդալով «Լոտոս սուտրա» գիրքը, որը նրան կոնֆլիկտի բերեց հոր հետ։ 1918 թվականին նա ավարտել է Մորիոկայի գյուղատնտեսության և անտառային քոլեջը (ճապ.՝ 盛岡高等農林学校 Մորիոկա Կոտո Նուրին Գակկո)։ Նույն թվականին նա ընդունեց բուսակերություն։ Լինելով առաջադիմող ուսանող, նա այնուհետև ստացավ երկրաբանության հատուկ հետազոտող ուսանողի պաշտոն՝ զարգացնելով հետաքրքրությունը հողագիտության և պարարտանյութերի նկատմամբ։ Ավելի ուշ՝ 1918 թվականին, նա և իր մայրը տեղափոխվեցին Տոկիո՝ իր կրտսեր քրոջը՝ Տոշիին (ճապ.՝ 宮澤トシ Միյազավա Տոշի) խնամելու համար, ով հիվանդացել էր Ճապոնիայի կանանց համալսարանում սովորելիս։ Այն բանից հետո, երբ քույրն ապաքինվեց հաջորդ տարվա սկզբին, Կենջին վերադարձավ տուն[8]։
Հոր հետ կրոնի շուրջ տարաձայնությունների, առևտրի հանդեպ նրա զզվանքի և, մասնավորապես, ընտանեկան գրավատան բիզնեսի պատճառով (նա իր ժառանգությունը զիջել է իր կրտսեր եղբորը՝ Սեյրոկուին), 1921թ. հունվարին նա Հանամակիից մեկնել է Տոկիո։ Այնտեղ նա միացավ Չիգակուի Կոկուչուկային և մի քանի ամիս անցկացրեց սարսափելի աղքատության մեջ՝ փողոցներում քարոզելով Նիչիրեն բուդդիզմը։ Ութ ամիս Տոկիոյում մնալուց հետո նա ևս մեկ անգամ սկսեց գրի առնել մանկական պատմություններ, այս անգամ Նիչիրենի մեկ այլ քահանայի՝ Տակաչիյո Չիոյի ազդեցության տակ, ով նրան տարհամոզեց քահանա լինելու մտքից՝ համոզելով նրան, որ Նիչիրենի հավատացյալները լավագույնս ծառայում են իրենց հավատքին՝ ձգտելով մարմնավորել դա իրենց մասնագիտության մեջ։ Նա վերադարձել է Հանամակի՝ իր սիրելի կրտսեր քրոջ վերսկսված հիվանդության պատճառով[9]։ Այդ ժամանակ նա դարձավ Հանամակիի գյուղատնտեսական դպրոցի ուսուցիչ։ 1922 թվականի նոյեմբերի 27-ին Տոշին մահացավ իր հիվանդության պատճառով և մահացավ 24 տարեկանում։ Սա տրավմատիկ ցնցում էր Միյազավայի համար, որից նա այդպես էլ չապաքինվեց։ Նա երեք բանաստեղծություն է հորինել նրա մահվան օրը, ընդհանուր վերնագրով «Անձայն ողբ» (ճապ.՝ Musei Dōkoku)[10]։
Նա աշխատանք գտավ որպես գյուղատնտեսական գիտությունների ուսուցիչ Հանամաքիի գյուղատնտեսական ավագ դպրոցում (花巻農学校)։ 1924 թվականի ապրիլին նրան հաջողվեց հրատարակել բանաստեղծական ժողովածու՝ Հարու դեպի Շուրա (ճապ.՝ 春と修羅, "Գարունն ու դևը")[11]։ Նրա մանկական պատմվածքների և հեքիաթների ժողովածուն՝ «Chūmon no Ōi Ryōriten» (注文の多い料理店, «Բազմաթիվ պատվերների ռեստորան»), որը նույնպես հրատարակվեց, լույս տեսավ նույն թվականի դեկտեմբերին։ Նրա ստեղծագործությունն հայտնվեց բանաստեղծներ Կոտարո Տակամուրայի և Շինպեյ Կուսանոյի ուշադրության կենտրոնում, ովքեր մեծապես հիանում էին նրա գրությամբ և այն ներկայացնում էին գրական աշխարհին։
Կենջին հրաժարվեց ուսուցչի իր պաշտոնից 1926 թվականին, որպեսզի դառնա ֆերմեր և օգնի բարելավել Ճապոնիայի աղքատ հյուսիս-արևելյան շրջանի մյուս ֆերմերների վիճակը՝ կիսելով գյուղատնտեսական գիտության իր տեսական գիտելիքները[12] նրանց փոխանցելով մշակության բարելավված, ժամանակակից տեխնիկա։ Նա նաև իր ֆերմերներին սովորեցնում էր մշակութային արժեք ներկայացնող ավելի ընդհանուր թեմաներ, ինչպիսիք են երաժշտությունը, պոեզիան և այն, ինչ, իր կարծիքով, կարող է բարելավել նրանց կյանքը։ Ինքը նրանց ներկայացրեց դասական երաժշտությանը` հանդիսատեսին նվագելով Բեթհովենի, Շուբերտի, Վագների և Դեբյուսիի ստեղծագործություններն իր գրամոֆոնի վրա[13]։ 1926 թվականի օգոստոսին նա հիմնեց Ռասուչիջին Հասարակությունը (ճապ.՝ 羅須地人協会 Rasuchijin Kyōkai, որը նաև կոչվում է «Rasu Farmers Association»)։ Երբ նրան հարցրին, թե ինչ է նշանակում «Ռասուչիջին», նա ասաց, որ դա առանձնապես ոչինչ չի նշանակում, բայց նա հավանաբար նկատի էր ունեցել chi (ճապ.՝ 地, "հող") և jin (ճապ.՝ 人)։ Նա ներմուծեց գյուղատնտեսական նոր տեխնիկա և բրնձի ավելի դիմացկուն շտամներ։ Իր ընտանիքի առանձնատանը, որտեղ նա գտնվում էր այդ ժամանակ, նա հավաքեց մի խումբ երիտասարդների մոտակա գյուղացիական ընտանիքներից և դասախոսություն կարդաց ագրոնոմիայի մասին։ Ռասուչիջինի միությունը զբաղվում էր նաև գրական ընթերցումներով, պիեսներով, երաժշտությամբ և մշակութային այլ գործունեությամբ։ Այն լուծարվեց երկու տարի հետո, երբ Ճապոնիան ավերվեց միլիտարիստական շրջադարձով, 1928 թվականին։
Տեղացի ֆերմերներից ոչ բոլորն էին երախտապարտ նրա ջանքերի համար, ոմանք ծաղրում էին քաղաքու ֆերմեր խաղալու գաղափարը, իսկ մյուսները հիասթափություն էին հայտնում, որ Կենջիի ներմուծած պարարտանյութերը ցանկալի ազդեցություն չեն ունենում[14]։ Նա պաշտպանում էր բնական պարարտանյութերը, մինչդեռ շատերը նախընտրում էին արևմտյան քիմիական «շտկում», որը, երբ այն ձախողվեց, շատերին չխանգարեց մեղադրել Կենջիին։ Նրանց վերապահումները կարող էին նաև պահպանվել, քանի որ Կենջին ամբողջությամբ չէր կտրվել տնտեսական կախվածությունից իր հորից, որին ֆերմերները հաճախ պարտք էին, երբ նրանց բերքը ձախողվում էր, բացի այդ, Լոտոսի աղանդից նա նույնպես սկսես հեռվանալ։ Քենջին իր հերթին իդեալական տեսակետ չուներ ֆերմերների նկատմամբ. իր բանաստեղծություններից մեկում նա նկարագրում է, թե ինչպես է ֆերմերը կոպտորեն ասում նրան, որ իր բոլոր ջանքերը ոչ ոքին օգուտ չեն տվել[15]։
Ըստ Սիբայամա Զյունիտիի, նա սկսել է սովորել Էսպերանտո 1926 թվականին, բայց երբեք չի հասել լեզվի բարձր մակարդակի[16][17]։ Նա նաև սովորել է անգլերեն և գերմաներեն։ Ինչ-որ պահի նա թարգմանեց իր բանաստեղծություններից մի քանիսը էսպերանտո լեզվով, թարգմանված ստեղծագործությունները լույս են տեսել 1953 թվականին՝ նրա մահից շատ հետո։ Ըստ Ջուկո Լինդշտեդտի՝ Կենջիին էսպերանտոյով հետաքրքրել է ֆինն գիտնական և էսպերանտիստ Գուստաֆ Ջոն Ռամշտեդտը, ով Ճապոնիայում Ֆինլանդիայի դիվանագետ էր աշխատում[18]։
Այս ժամանակաշրջանի Կենջիի գրությունները ցույց են տալիս զգայունություն հողի և այն մարդկանց համար, ովքեր աշխատում են դրա հետ։ Մանկական պատմվածքների շատերը, որոնք մակերեսորեն թվում են թեթև կամ հումորային, բոլորն էլ պարունակում են պատմություններ, որոնք նախատեսված են ընթերցողի բարոյական դաստիարակության համար։ Նա իր ուսանողների համար գրել է մի քանի արձակ գործեր և մի քանի բեմական պիեսներ և թողել մեծ քանակությամբ «տանկա» և ազատ չափածո, որոնց մեծ մասը հայտնաբերվել և հրատարակվել է հետմահու։ Նրա պոեզիան, որը թարգմանվել է բազմաթիվ լեզուներով, զգալի հետևորդներ ունի մինչ օրս։ Նրա մի շարք ստեղծագործություններից նկարահանվել են անիմացիոն ֆիլմեր՝ անիմե, Ճապոնիայում։
Նա քիչ հետաքրքրություն էր ցուցաբերում ռոմանտիկ սիրո կամ սեքսի նկատմամբ՝ ինչպես իր անձնական կյանքում, այնպես էլ գրական գործերում[19]։ Կենջիի մտերիմ ընկերը՝ Տոկույա ՍեկիՆ (ճապ.՝ Հիսայա Սեկի Սեկի Տոկույա) գրել է, որ նա կույս է մահացել[20]։
Հիվանդություն և մահ
խմբագրելԿենջին հիվանդացավ 1928 թվականի ամռանը, և այդ տարվա վերջում այն վերածվեց սուր թոքաբորբի[21]։ Մի անգամ նա լաց եղավ՝ իմանալով, որ իրեն խաբել են և ստիպել են ուտել կարպի լյարդը[22]։ Նա երկար տարիներ պայքարում էր պլերիտի դեմ և հաճախ ամիսներ շարունակ անաշխատունակ էր մնում։ Այնուամենայնիվ, նրա առողջական վիճակը բավականաչափ բարելավվեց, որպեսզի նա 1931թ.-ին խորհրդատվական աշխատանք ստանձնի ժայռափոր ընկերությունում։ Հանգիստը կարճ էր. սեպտեմբերին Տոկիո այցելության ժամանակ նա հիվանդացավ թոքաբորբով և ստիպված եղավ վերադառնալ հայրենի քաղաք։ 1933 թվականին աշնանը նրա առողջական վիճակը, թվում էր, բավական լավացել է, որպեսզի նա դիտի տեղական սինտոյական երթը իր դռան մոտից. Մի խումբ տեղացի ֆերմերներ մոտեցան նրան և մոտ մեկ ժամ զրույցի բռնեցին պարարտանյութի մասին[23]։ Նա մահացավ հաջորդ օրը՝ հոգնած լինելով ֆերմերների հետ զրույցի երկարությունից։ Մահվանից առաջ նա հորը խնդրեց տպել լոտոս սուտրայի 1000 օրինակ՝ այն տարածելու համար։ Նրա ընտանիքը սկզբում նրան թաղեց ընտանեկան տաճարում՝ Անջոջիում (ճապ.՝ 安浄寺), բայց երբ 1951-ին նրանք ընդունեցին Նիչիրենի բուդդիզմը, նրա դիակը տեղափոխվեց Նիչիրեն տաճար Shinshōji (ճապ.՝ 身照寺)[24]։ Իր մահից հետո նա իր թաղամասում հայտնի դարձավ որպես Կենջի-բոսացու (賢治菩薩)։
Միյազավան իր ձեռագրերը թողեց կրտսեր եղբորը՝ Սեյրոկուին, ով պահեց դրանք Խաղաղօվկիանոսյան պատերազմի ընթացքում և ի վերջո թողարկեց դրանք[25]։
Պոեզիա
խմբագրելԿենջիի պոեզիայի «հմայքը», գրում է քննադատ Մակոտա Ուեդան, ներառում են «նրա բարձր իդեալիզմը, նրա ինտենսիվ էթիկական կյանքը, նրա յուրահատուկ տիեզերական տեսլականը, նրա ագրարիզմը, նրա կրոնական հավատքը և հարուստ ու գունեղ բառապաշարը»։ Ի վերջո, գրում է Ուեդան, «դրանք բոլորը հիմնված են ժամանակակից կյանքի տարասեռ տարրերը մեկ միասնական, համահունչ ամբողջության մեջ միավորելու նվիրված ջանքերի վրա»[26]։
1922 թվականին էր, որ Կենջին սկսեց ստեղծագործել պոեզիան, որը կկազմի իր առաջին ժողովածուն՝ «Հարուն Շուրային»։ Այն օրը, երբ իր քույրը մահացավ՝ 1922 թվականի նոյեմբերի 27-ին, Միյազավան հորինեց երեք երկար բանաստեղծություններ։ Քինին նշում է, որ Կենջին այս բանաստեղծությունները շարադրելու արագությունը բնորոշ էր բանաստեղծին, քանի որ մի քանի ամիս առաջ նա երեք օրում գրել էր երեք երկար բանաստեղծություն՝ մեկ ավելի քան 900 տող երկարությամբ[27]։ Նրա քրոջ մահվան վերաբերյալ այս բանաստեղծություններից առաջինը Eiketsu no Asa (ճապ.՝ 永訣の朝, "Հավերժական բաժանման առավոտը") էր, որն ամենաերկարն էր[28]։ Այն գրված է «երկխոսության» տեսքով Կենջիի և Տոշիի (կամ Տոշիկոյի, ինչպես նա հաճախ անվանում է նրան) միջև։ Նրա քրոջ արտասանած մի քանի տողերը գրված են տարածաշրջանային բարբառով, ի տարբերություն ստանդարտ ճապոներենի, որով Կենջին թարգմանություններ է տվել բանաստեղծության վերջում[29]։ Բանաստեղծությունը չունի որևէ կանոնավոր չափ, բայց իր գրավչությունը բերում է իր արտահայտած հում հույզերից. Քինն առաջարկում է, որ Կենջին այս բանաստեղծական տեխնիկան սովորել է Սակուտարո Հագիվարայից։
Կենջին կարող էր կարճ ժամանակում գրել հսկայական պոեզիա՝ հիմնված հիմնականում ազդակների վրա, կարծես թե առանց նախապես ծրագրված պլանի, թե որքան երկար կլինի բանաստեղծությունը և առանց հաշվի առնելու ապագա վերանայումները։
Դոնալդ Քինը ենթադրել է, որ երաժշտության հանդեպ իր սերն ազդել է 1922 թվականին իր գրած պոեզիայի վրա, քանի որ հենց այդ ժամանակ նա սկսեց հավաքել արևմտյան երաժշտության ձայնագրություններ, մասնավորապես Բախի և Բեթհովենի։ Նրա բանաստեղծական տոնի մեծ մասը բխում է սինեստեզիաից, որը ներառում է երաժշտությունը գունավոր դառնում, հատկապես 1921 և 1926 թվականներից հետո, երբ նա սկսեց լսել Կլոդ Դեբյուսիի, Ռիչարդ Վագների և Յոզեֆ Շտրաուսի երաժշտությունը։
Նա նաև համագործակցում էր պոեզիայի ամսագրի հետ՝ Rekitei (ճապ.՝ 歴程)[30][31]։
Կենջիի կենդանության օրոք հրատարակվել է «Հարու դեպի Շուրա»-ի չորսից միայն առաջին մասը։ Այն լույս է տեսել մեկ հազար օրինակով, բայց վաճառվել է ընդամենը հարյուրը։ Իր գրական կարիերայի մեծ մասի ընթացքում նրա բանաստեղծությունները տպագրվում էին միայն տեղական թերթերում և ամսագրերում, բայց մինչ նրա մահը հայտնի էին դարձել գրական հիմնական հրատարակությունները. նա մահացավ հենց այն ժամանակ, երբ նրա համբավը սկսեց տարածվել։
Բացառությամբ դասական ճապոներենով մի քանի բանաստեղծությունների, որոնք գրվել են իր կյանքի վերջում, Միյազավայի գրեթե ողջ ժամանակակից պոեզիան խոսակցական ճապոներենով էր, երբեմն նույնիսկ բարբառով։ «Հարու դեպի Շուրա»-ում ներառված բանաստեղծությունները ներառում են գիտական բառապաշարի, սանսկրիտ արտահայտությունների, չին-ճապոնական միացությունների և նույնիսկ որոշ էսպերանտո բառերի լիբերալ ցողում։ Ավանդական «տանկայով» գրել սկսելուց հետո նա նախընտրում էր երկար, ազատ ոտանավորը, բայց երբեմն շարունակում էր «տանկայով» ստեղծագործել նույնիսկ մինչև 1921 թվականը։
Կենջին իր ամենահայտնի բանաստեղծությունը՝ «Ame ni mo makezu» գրել է իր նոթատետրում 1931 թվականի նոյեմբերի 3-ին[32]։ Քինին անտեսում էր բանաստեղծության բանաստեղծական արժեքը՝ նշելով, որ այն «ոչ մի դեպքում Միյազավայի լավագույն բանաստեղծություններից մեկը չէր» և որ «հեգնական է, որ դա պետք է լինի այն բանաստեղծությունը, որով նա հանրային ճանաչություն ձեռք բերեց», բայց որ պատկերը հիվանդ և մահամերձ Քենջիի կողմից, որը գրել է վճռական ինքնահոգևորման այսպիսի բանաստեղծություն, ապշեցուցիչ է։
Հետագայում գեղարվեստական գրականություն
խմբագրելԿենջին գրում էր արագ և անխոնջ։ Նա գրել է բազմաթիվ մանկական պատմություններ, որոնցից շատերը նպատակ են ունեցել օգնել բարոյական դաստիարակությանը։
Նրա ամենահայտնի պատմվածքներն են՝ Գիշերը գալակտիկական երկաթուղու վրա (ճապ.՝ Ginga Tetsudō no Yoru), Գուսկո Բուդորիի կյանքը (ճապ.՝ Gusukō Budori no Denki), Քամու Մատասաբուրոն (ճապ.՝ Kaze no Matasaburō), Գոշ թավջութակահարը (ճապ.՝ Sero Hiki no Gōshu), Տանեյամագահարայի գիշերը (ճապ.՝ Taneyamagahara no Yoru), Բուսական մեծ փառատոն (ճապ.՝ Bijiterian Taisai) և Վիշապը and բանաստեղծը (ճապ.՝ Ռյու Շիջին)։
Այլ գրություններ
խմբագրել1919 թվականին Կենջին խմբագրեց մի հատոր Նիչիրենի գրվածքներից, իսկ 1925 թվականի դեկտեմբերին[33] a Նիչիրենի տաճար կառուցելու խնդրանքով (ճապ.՝ Hokke-dō konryū kanjin-bun) դիմել է «Iwate Nippo» հորինված կեղծանունով։
Կրոնական համոզմունքներ
խմբագրելՔենջին ծնվել է մաքուր հողային բուդդայականների ընտանիքում, բայց 1915 թվականին ընդունել է Նիչիրեն բուդդիզմ՝ կարդալով Լոտոս Սուտրան և գերվել դրանով։ Նրա դարձի գալը խզում առաջացրեց իր հարազատների հետ, բայց նա, այնուամենայնիվ, փորձեց տարածել լոտոս սուտրայի հավատքը՝ քայլելով փողոցներով՝ բացականչելով «Namu Myōhō Renge Kyō»։ 1921 թվականի հունվարին նա մի քանի անհաջող փորձեր արեց իր ընտանիքը դարձի բերել Նիչիրեն բուդդիզմ։
1921 թվականի հունվարից մինչև սեպտեմբեր նա ապրել է Տոկիոյում՝ աշխատելով որպես փողոցային դավանափոխ Կոկուչուկայում՝ բուդդայական-ազգայնական կազմակերպությունում[34], որն ի սկզբանե մերժել էր իրեն։ . Ժամանակակից գիտնականների ընդհանուր համաձայնությունն այն է, որ նա հեռացավ խմբից և մերժեց նրանց ազգայնական օրակարգը[35], սակայն մի քանի գիտնականներ, ինչպիսիք են Ակիրա Ուեդան, Ջերալդ Իգուչին և Ջոն Հոլտը հակառակն են պնդում[36]։ Կոկուչուկայի պաշտոնական կայքը շարունակում է իրեն հավակնել որպես անդամ՝ նաև պնդելով, որ Նիչիրենիզմի (խմբի կրոնա-քաղաքական փիլիսոփայության) ազդեցությունը կարելի է տեսնել Կենջիի հետագա ստեղծագործություններում, ինչպիսին է «Ամե նի մո Մակեզու»-ն՝ միաժամանակ ընդունելով, որ մյուսները կարծիք է հայտնել, որ Կենջին օտարվել է խմբից Հանամակի վերադառնալուց հետո[37]։
Կենջին մնաց լոտոս սուտրայի նվիրյալ մինչև իր մահը և շարունակեց իր շրջապատին դարձի բերելու փորձերը։ Նա մահվան մահճում խնդրեց հորը տպել սուտրաի հազար օրինակ ճապոներեն թարգմանությամբ և բաժանել ընկերներին և գործընկերներին։
Կենջին համեմատաբար մեծ քանակությամբ բուդդայական բառապաշար է ներառել իր բանաստեղծություններում և մանկական պատմություններում։ Նա ոգեշնչված էր միստիկ տեսիլքներից, որոնցում նա տեսնում էր բոդհիսատվա Կանոնը, իրան՝ Բուդդային և կատաղի դևերին։
1925 թվականին Կենջին կեղծանունով հրապարակեց խնդրանքը` կառուցելու Նիչիրենի տաճար (ճապ.՝ Hokke-dō konryū kanjin-bun) Հանամակիում[38] որը հանգեցրեց ներկայիս Շինշոջիի կառուցմանը, բայց նրա մահից հետո նրա ընտանիքը, որը մաքուր հողային բուդդիզմի հետևորդներ էր, նրան թաղեցին մաքուր հողի տաճարում։ Նրա ընտանիքը 1951 թվականին ընդունեց Նիչիրենի բուդդիզմը և նրա գերեզմանը տեղափոխեց Շինշոջի, որտեղ այն գտնվում է այսօր[39][40]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Curley, Melissa Anne-Marie, "Fruit, Fossils, Footprints: Cathecting Utopia in the Work of Miyazawa Kenji", in Daniel Boscaljon (ed.), Hope and the Longing for Utopia: Futures and Illusions in Theology and Narrative, James Clarke & Co./ /Lutterworth Press 2015. pp.96–118, p.96.
- ↑ Makoto Ueda, Modern Japanese Poets and the Nature of Literature, Stanford University Press, 1983 pp.184–320, p.184
- ↑ Kodansha Encyclopedia of Japan article "Miyazawa Kenji" (p. 222–223). 1983. Tokyo: Kodansha.
- ↑ «Ryakenpu, Omona Dekigoto». Miyazawa Kenji Memorial Society website. Miyazawa Kenji Memorial Society. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 1-ին..
- ↑ Massimo Cimarelli (ed.tr.), Miyazawa Kenji: Il drago e il poeta, Volume Edizioni srl, 2014 p.3
- ↑ Keene 1999, p. 284.
- ↑ Ueda p.217
- ↑ Keene 1999, pp. 284–285.
- ↑ Keene 1999, p. 285.
- ↑ Miyakubo and Matsukawa 2013, էջ 169.
- ↑ Hoyt Long ,On Uneven Ground: Miyazawa Kenji and the Making of Place in Modern Japan, Stanford University Press, 2011 p.369 n.5
- ↑ Keene 1999, p. 288.
- ↑ Մարգարետ Միցուտանի, «Տարածաշրջանը որպես կենտրոն. Միյազավա Քենջիի պոեզիան», Կլաուսում։ Martens, Paul Duncan Morris, Arlette Warken (խմբ.) A World of Local Voices: Poetry in English Today, Königshausen & Neumann, 2003 pp.66–72 p.67
- ↑ Keene 1999, p. 289.
- ↑ Keene 1999, p. 289, citing (note 197, p. 379) Miyazawa Kenji 1968, p. 311–314.
- ↑ Miyamoto Masao and Sibayama Zyun'iti: Poemoj de MIYAZAWA Kenzi, memtradukitaj esperanten
- ↑ «Kenji Miyazawa Ihatovkan Exhibition "Kenji Miyazawa and Esperanto Exhibition"».
- ↑ Jouko Lindstedt: Scientisto, diplomato, esperantisto (part 2)
- ↑ Pulvers 2007, pp. 9–28. "Kenji, it must be remembered, was a man who displayed no particular interest in romantic love or sex." Keene, though, states "he sometimes wandered all night in the wood in order in order to subdue the waves of sexual desire [he sensed within himself]" (Keene 1999, p. 288).
- ↑ Keene 1999, p. 288, citing (note 193, p. 379) Seki 1971, pp. 130–132.
- ↑ Keene 1999, pp. 289–290.
- ↑ Keene 1999, p. 290, citing (note 198, p. 379) Kushida, "Shijin to Shōzō" in Miyazawa Kenji 1968, p. 393.
- ↑ Keene 1999, p. 291.
- ↑ Կաղապար:Մեջբերում վեբ
- ↑ Nagai, Kaori (2022). Foreeord in: "Night Train to the Starts and other stories" by Kenji Miyazawa. Vintage Classics. էջ xii. ISBN 9781784877767.
- ↑ Ueda 184
- ↑ Keene 1999, pp. 285–286.
- ↑ Keene 1999, p. 286.
- ↑ Keene 1999, p. 287.
- ↑ Keene 1999, p. 356 (also note 347, p. 384).
- ↑ Endō, Tomoyuki (2012 թ․ հոկտեմբերի 10). «Nomura Kiwao-sensei ga "Fujimura Kinen Rekitei Shō" o jushō!». Wako University Blog. Wako University. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 1-ին.
- ↑ Keene 1999, p. 290.
- ↑ Nabeshima (խմբ.) 2005, էջ 34։
- ↑ Stone 2003, էջ 197–198։
- ↑ Stone 2003, p. 198:
- ↑ Holt, 2014, էջ 312–314:
- ↑ «Tanaka Chigaku-sensei no Eikyō o Uketa Hitobito: Miyazawa Kenji». Kokuchūkai official website. Kokuchūkai. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 1-ին.
- ↑ Rasu Chijin Kyōkai. «Hanamaki o aruku». Chuo University faculty website. Chuo University. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 1-ին. «賢治は熱心な法華経信者でこの寺の建立のため「法華堂建立勧進文」まで書いているが、宮澤家が真宗だったため、死後真宗の寺に葬られていた。昭和二十六年、賢治の遺志を請けて、宮澤家が改宗し、日蓮宗のこの寺に葬られることになった。宮澤家の骨堂の左側にあるのが賢治供養塔である。»
- ↑ «Minobu-betsuin Shinshōji». Tōhoku Jiin no Sōgō Jōhō Saito: E-Tera. Coyo Photo Office Corporation. 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 1-ին.
- ↑ «Miyazawa Kenji: Yukari no Chi o Tazunete». Iwate Hanamaki Travel Agency website. Iwate Hanamaki Travel Agency. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 1-ին.