Լիզա Մեյտներ

Լիզա Մեյտներ
Ծնվել է	նոյեմբերի 7, 1878; Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա
Մահացել է	հոկտեմբերի 27, 1968 (89 տարեկանում); Քեմբրիջ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Գերեզման	Bramley
Քաղաքացիություն	Շվեդիա; Ավստրիա
Դավանանք	հուդայականություն և լյութերականություն
Մասնագիտություն	միջուկային ֆիզիկոս, համալսարանի պրոֆեսոր և քիմիկոս
Հաստատություն(ներ)	Ֆրիդրիխ-Վիլհելմի համակսարան, Թագավորական տեխնոլոգիական ինստիտուտ, Ստոկհոլմի համալսարան, Հումբոլդտի համալսարան, Վիեննայի համալսարան և Ամերիկյան կաթոլիկ համալսարան
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Բեռլինի գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Լեոպոլդինա
Ալմա մատեր	Վիեննայի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներին	Ճապոնիա
Գիտական ղեկավար	Ֆրանց Էքսներ և Լյուդվիգ Բոլցման
Եղել է գիտական ղեկավար	Rudolf Jaeckel? և Arnold Flammersfeld?
Հայտնի աշակերտներ	Nikolaus Riehl?
Պարգևներ	Լիբենի մրցանակ Մաքս Պլանկի անվան մեդալ Էնրիկո Ֆերմի պարգև Ավստրիական պատվո նշան «Գիտության և արվեստի համար» Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշան Օտօ Հանի մրցանակ Վիլհելմ Էկսների մեդալ Վիեննա քաղաքի գիտության մրցանակ Լեյբնիցի արծաթե մեդալ Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ և Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ
Հայր	Ֆիլիպ Մեյտներ
	Ստորագրություն;
	Lise Meitner Վիքիպահեստում

Լիզա Մեյտներ (Մայտներ, գերմ.՝ Lise Meitner, նոյեմբերի 7, 1878(1878-11-07)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7], Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա^[1]^[3] - հոկտեմբերի 27, 1968(1968-10-27)^[1]^[2]^[3]^[4]^[8]^[9]^[5]^[6], The time allocated for running scripts has expired.), ավստրիացի ֆիզիկոս և ռադիոքիմիկոս։ Հետազոտություններ է կատարել միջուկային ֆիզիկայի, միջուկային քիմիայի և ռադիոքիմիայի ոլորտներում։

ԿենսագրությունԽմբագրել

Լիզա Մեյտները ծնվել է Վիեննայում, հրեական ընտանիքի ութ երեխաներից երրորդն էր, նրա հայրը՝ Ֆիլիպ Մեյտները, 19-րդ դարի վերջին հայտնի շախմատիստ էր։ Ինչպես այդ ժամանակ գիտությամբ հետաքրքրվող շատ երիտասարդ կանանց հետ էր պատահում, ընտանիքը դեմ էր, որ նա սովորի համալսարանում, միայն թե Մեյտները հասավ իր ուզածին և 1901 թվականին ընդունվեց Վիեննայի համալսարան, որտեղ սկսեց սովորել ֆիզիկա Լյուդվիգ Բոլցմանի և Ֆրանց Էքսների ղեկավարությամբ։ 1905 թվականին նա համալսարանի կանանց մեջ առաջինն էր, որ ֆիզիկայի ոլորտում ստացավ PhD աստիճան։ Դրանից հետո Մեյտները գնաց Բեռլինի Կայզեր Վիլհելմի գիտական միություն, որպեսզի Մաքս Պլանկի գլխավորությամբ սովորի քիմիա և աշխատի Օտտո Հանի հետ։ Կիրառելով ֆիզիկայի իր գիտելիքները և Հանի՝ քիմիայի իմացությունը՝ նրանք աշխատակցեցին 30 տարի։

1908 թվականին կնքվել է՝ ընդունելով լյութերականություն։

1917 թվականին Հանը և Մեյտները հայտնագործեցին պրոտակտինիումի առաջին երկարակյաց իզոտոպը։

1923 թվականին Լիզա Մեյտները հայտնագործեց էլեկտրոնների ազատ արժեքների լրացման երևույթը, որն ստացավ Օժեի երևույթ անվանումը՝ ի պատիվ հետազոտող Պիեռ Վիկտոր Օժեի, որը անկախ Մեյտներից հայտնագործեց դա 1925 թվականին։

1926 թվականին Մեյտները դարձավ Բեռլինի համալսարանի պրոֆեսոր։ Նա Գերմանիայի առաջին կինն էր, որ գիտության մեջ հասավ նման բարձունքի։

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118580477 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 ^3,6 ^3,7 ^3,8 ^3,9 Elise (Lise) Meitner — 1917.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^7,0 ^7,1 Store norske leksikon — 1978.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q746368"></a>
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 FemBio
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a>
↑ LIBRIS — 2012.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

ԳրականությունԽմբագրել

The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired. Contemporaneous review of Ruth Lewin Sime's biography of Meitner.
Hahn, Otto (1966). A Scientific Autobiography. Preface by Glenn T. Seaborg. Charles Scribner's sons, New York, 1966. English edition (1967)։ McGibbon & Kee, London.
Hahn, Otto (1970). My Life. Preface by Sir James Chadwick. Macdonald, London. American edition (1970)։ Herder and Herder, New York.
The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired. Sime's article is the 24th publication in the series History of the Kaiser Wilhelm Institute under National Socialism.
The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired.
The time allocated for running scripts has expired.

Արտաքին հղումներԽմբագրել

	[[b:The time allocated for running scripts has expired.\|Նյութեր]] Վիքիգրքերում
	[[v:The time allocated for running scripts has expired.\|Նյութեր]] Վիքիլսարանում
	[[q:The time allocated for running scripts has expired.\|Նյութեր]] Վիքիքաղվածքում
	[[s:The time allocated for running scripts has expired.\|Նյութեր]] Վիքիդարանում
	[[Wikispecies:The time allocated for running scripts has expired.\|Նյութեր]] Վիքիցեղերում
	[{{localurl:Commons:Category:The time allocated for running scripts has expired.}}?uselang=hy Լիզա Մեյտներ] Վիքիպահեստում

"Lise Meitner", "Contributions of 20th-Century Women to Physics" (CWP), University of California, Los Angeles
Annotated bibliography for Lise Meitner from the Alsos Digital Library for Nuclear Issues
Wired.com: "February 11, 1939: Lise Meitner, 'Our Madame Curie'"
"Lise Meitner," B. Weintraub, Chemistry in Israel, no. 21, May 2006, p. 35.
Լիզա Մեյտներին նվիրված կայք
The time allocated for running scripts has expired.
Լիզա Մեյտներ
Լիզա Մեյտներ
URSS Физики продолжают шутить. Изд.6. М.: , 2011, с. 89 (ռուս.)

The time allocated for running scripts has expired.

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q340169"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիայի_ազգային_գրադարան|German_National_Library]],_[[:Բեռլինի_պետական_գրադարան|Berlin_State_Library]],_[[:en:Bavarian_State_Library|Bavarian_State_Library]]_et_al.</i>_[http://d-nb.info/gnd/118580477/_Record_#118580477]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118580477 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912">[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb13494414w_data.bnf.fr]:_տվյալների_բաց_շտեմարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344_citetype_Q1787111"_data-entity-id="Q379406">[https://sok.riksarkivet.se/Sbl/Presentation.aspx?id=9245_Elise_(Lise)_Meitner]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1917.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 ^3,6 ^3,7 ^3,8 ^3,9 Elise (Lise) Meitner — 1917.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q2085381_citetype_Q386724_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q974352">Munzinger-Archiv<span_class="wef_low_priority_links">_—_1913.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|Brockhaus_Enzyklopädie]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1239328_citetype_Q35127_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q746368">[[:Նորվեգական_մեծ_հանրագիտարան|Store_norske_leksikon]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1978.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q746368"></a></div>-7] 7,0 ^7,1 Store norske leksikon — 1978.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q746368"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q5535082_citetype_Q33270056_citetype_Q43229"_data-entity-id="Q63056">[http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=15166236_Find_A_Grave]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1995._—_ed._size:_165000000</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a></div>-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q48204_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q61356138">FemBio<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a></div>-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 FemBio
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q856638"_data-entity-id="Q1798125">[https://libris.kb.se/katalogisering/gdsvwtc027vbvvx_LIBRIS]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a></div>-10] LIBRIS — 2012.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=110960_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-11] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056"_data-entity-id="Q829984">[https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=171165_Mathematics_Genealogy_Project]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1997.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a></div>-12] Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

	[[b:The time allocated for running scripts has expired.\|Նյութեր]] Վիքիգրքերում
	[[v:The time allocated for running scripts has expired.\|Նյութեր]] Վիքիլսարանում
	[[q:The time allocated for running scripts has expired.\|Նյութեր]] Վիքիքաղվածքում
	[[s:The time allocated for running scripts has expired.\|Նյութեր]] Վիքիդարանում
	[[Wikispecies:The time allocated for running scripts has expired.\|Նյութեր]] Վիքիցեղերում
	[{{localurl:Commons:Category:The time allocated for running scripts has expired.}}?uselang=hy Լիզա Մեյտներ] Վիքիպահեստում

Լիզա Մեյտներ

Ծնվել է	նոյեմբերի 7, 1878(1878-11-07)^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7] Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա^[1]^[3]
Մահացել է	հոկտեմբերի 27, 1968(1968-10-27)^[1]^[2]^[3]^[4]^[8]^[9]^[5]^[6] (89 տարեկանում) Քեմբրիջ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն^[1]
Գերեզման	Bramley
Քաղաքացիություն	Շվեդիա^[10] Ավստրիա
Դավանանք	հուդայականություն և լյութերականություն
Մասնագիտություն	միջուկային ֆիզիկոս, համալսարանի պրոֆեսոր և քիմիկոս
Հաստատություն(ներ)	Ֆրիդրիխ-Վիլհելմի համակսարան, Թագավորական տեխնոլոգիական ինստիտուտ, Ստոկհոլմի համալսարան, Հումբոլդտի համալսարան, Վիեննայի համալսարան և Ամերիկյան կաթոլիկ համալսարան
Գործունեության ոլորտ	ֆիզիկա
Անդամակցություն	Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Բեռլինի գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Լեոպոլդինա
Ալմա մատեր	Վիեննայի համալսարան^[3]
Տիրապետում է լեզուներին	Ճապոնիա^[2]
Գիտական ղեկավար	Ֆրանց Էքսներ^[11] և Լյուդվիգ Բոլցման
Եղել է գիտական ղեկավար	Rudolf Jaeckel? և Arnold Flammersfeld?^[12]
Հայտնի աշակերտներ	Nikolaus Riehl?
Պարգևներ	Լիբենի մրցանակ Մաքս Պլանկի անվան մեդալ Էնրիկո Ֆերմի պարգև Ավստրիական պատվո նշան «Գիտության և արվեստի համար» Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշան Օտօ Հանի մրցանակ Վիլհելմ Էկսների մեդալ Վիեննա քաղաքի գիտության մրցանակ Լեյբնիցի արծաթե մեդալ Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ և Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան անդամ
Հայր	Ֆիլիպ Մեյտներ^[3]
Ստորագրություն
Lise Meitner Վիքիպահեստում