Օմսկ (ռուսերեն՝ Омск), Ռուսաստանի խոշորագույն քաղաքներց մեկը, Օմսկ մարզի և նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնը։ Գտնվում է Սիբիրի հարավարևմտյան մասում, Իրտիշին Օմ գետի միախառնվելու վայրի մերձակայքում։ Ռուսաստանի միլիոնանոց քաղաքներից է. բնակչության թվաքանակը 2021 թվականի հունվարի տվյալներով եղել է 1 139 897։ Այդ ցուցանիշով Սիբիրում զբաղեցնում է երկրորդ (Նովոսիբիրսկից հետո), ամբողջ Ռուսաստանում՝ իններորդ տեղը։ Արդյունաբերական, գիտա-կրթական, մշակութային, մարզական կենտրոն է[2], տրանսպորտային կարևոր հանգույց. կայարան ունի անդրսիբիրյան երկաթուղու վրա, գետային նավահանգիստ՝ նավարկելի Իրտիշի ափին։

Քաղաք
Օմսկ
Омск
Դրոշ Զինանշան
Flag of Omsk.svg Coat of Arms of Omsk (2002).png

Omsk Vrubel Museum.jpg
ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
Ներքին բաժանումKirovsky Administrative Okrug?, Leninsky Administrative Okrug?, Oktyabrsky Administrative Okrug?, Sovetsky Administrative Okrug? և Tsentralny Administrative Okrug?
Հիմնադրված է1716 թ.
Առաջին հիշատակում1716
Մակերես572,9 կմ²
ԲԾՄ90 մետր
Պաշտոնական լեզուռուսերեն
Բնակչություն1 160 670 մարդ (2013)
Ազգային կազմռուսներ - 84,9%
կազախներ - 3,2%
ուկրաինացիներ — 1,9%
թաթարներ - 1,8%
գերմանացիներ - 1,2%
Ժամային գոտիUTC+6
Հեռախոսային կոդ+7 3812
Փոստային ինդեքս644xxx
Փոստային դասիչ644000–644960[1]
Ավտոմոբիլային կոդ55
Պաշտոնական կայքadmomsk.ru
##Օմսկ (Ռուսաստան)
Red pog.png

ՊատմությունԽմբագրել

Հիմնադրվել է 1716, քաղաքի կարգավիճակ ստացել 1781 թվականին։ Ցարական կայսրության ժամանակնեևրում եղել է Արևմտյան Սիբիրի, այնուհետև՝ Տափաստանային տարածաշրջանի գեներալ-նահանգապետի նստավայրը։ Ռուսաստանում քաղաքացիական պատերազմի ժամանակաշրջանում կարճ ժամանակով՝ 1918-1920 թվականներին եղել է հակաբոլշևիկյան ռուսական պետության մայրաքաղաքը, որտեղ նաև պահվել է ցարական ոսկու պաշաչրը։

Ներկայումս քաղաքը, մարզկենտրոն լինելու հետ մեկտեղ, Օմսկի ու տարայի թեմակալ եպիսկոպոսի և Սիբիրի իմամի նստավայրն է։

Օմսկը արժանացել է «Աշխատանքային փառքի քաղաք» կոչման։ Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի 2020 թվականի հուլիսի 2-ի հրամանագրով նրան շնորհվել է նաև «Աշխատանքային արիության քաղաք» («Город трудовой доблести“») կոչումը[3]

ՊատկերասրահԽմբագրել

Քույր քաղաքներԽմբագրել

Օմսկը բարեկամական սերտ հարաբերություններ ունի հետևյալ քաղաքների հետ[4].

ԿլիմաԽմբագրել

Օմսկին բնորոշ է մայրցամաքային խոնավ կլիման, որը Köppen climate classification-ի դասակարգմամբ կրում է Dfb նիշը։

Օմսկի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 4.2
(39.6)
8.0
(46.4)
14.1
(57.4)
31.3
(88.3)
35.5
(95.9)
40.1
(104.2)
40.4
(104.7)
38.0
(100.4)
32.9
(91.2)
27.4
(81.3)
16.1
(61)
4.5
(40.1)
40.4
(104.7)
Միջին բարձր °C (°F) −12
(10)
−10.3
(13.5)
−2.5
(27.5)
9.1
(48.4)
19.0
(66.2)
23.9
(75)
25.3
(77.5)
22.7
(72.9)
15.9
(60.6)
8.1
(46.6)
−3.7
(25.3)
−9.8
(14.4)
7.1
(44.8)
Միջին օրական °C (°F) −16.3
(2.7)
−15.0
(5)
−7.3
(18.9)
3.7
(38.7)
12.5
(54.5)
18.0
(64.4)
19.6
(67.3)
16.9
(62.4)
10.4
(50.7)
3.5
(38.3)
−7.3
(18.9)
−13.8
(7.2)
2.1
(35.8)
Միջին ցածր °C (°F) −20.5
(−4.9)
−19.4
(−2.9)
−12
(10)
−1.0
(30.2)
6.3
(43.3)
12.0
(53.6)
14.2
(57.6)
11.6
(52.9)
5.7
(42.3)
−0.3
(31.5)
−10.5
(13.1)
−17.9
(−0.2)
−2.7
(27.1)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) −45.1
(−49.2)
−45.5
(−49.9)
−41.1
(−42)
−26.4
(−15.5)
−12.9
(8.8)
−3.1
(26.4)
2.1
(35.8)
−1.7
(28.9)
−7.6
(18.3)
−28.1
(−18.6)
−41.2
(−42.2)
−44.7
(−48.5)
−45.5
(−49.9)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 23
(0.91)
18
(0.71)
17
(0.67)
21
(0.83)
35
(1.38)
51
(2.01)
66
(2.6)
54
(2.13)
37
(1.46)
30
(1.18)
34
(1.34)
29
(1.14)
415
(16.34)
Միջ. անձրևոտ օրեր 1 0.4 3 10 17 17 18 19 18 13 5 1 122
Միջ. ձնառատ օրեր 28 25 18 9 2 0.2 0 0 1 11 22 28 144
% խոնավություն 80 78 76 64 54 60 68 70 70 74 81 81 71
Միջին ամսական արևային ժամ 68 125 184 235 284 319 321 248 180 105 71 61 2201
Աղբյուր #1: Pogoda.ru.net[5]
Աղբյուր #2: NOAA (sun, 1961–1990)[6]

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. http://www.geopostcodes.com/Omsk_Omsk_oblast
  2. Горячко М.Д., Павлинов П.С. и др Омск / председ. Ю.С. Осипов и др., отв. ред. С.Л. Кравец. — Большая Российская Энциклопедия (в 35 т.). — М.: Научное издательство «Большая российская энциклопедия», 2014. — Т. 24. Океанариум - Оясио. — С. 178. — 766 с. — 26 000 экз. — ISBN 978-5-85270-361-3
  3. Указ Президента Российской Федерации от 02.07.2020 № 444 «О присвоении почётного звания Российской Федерации „Город трудовой доблести“»
  4. «Зарубежные города-партнеры Омска»։ admomsk.ru (ռուսերեն)։ Omsk։ Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 1 
  5. «Weather and Climate - The Climate of Omsk» (ռուսերեն)։ Weather and Climate (Погода и климат)։ Վերցված է November 30, 2015 
  6. «Omsk Climate Normals 1961–1990»։ National Oceanic and Atmospheric Administration։ Վերցված է November 30, 2015 

ԳրականությունԽմբագրել

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Վիքիճամփորդն ունի Omskին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։
Ռուսաստանի միլիոնանոց քաղաքներ 

Մոսկվա | Սանկտ Պետերբուրգ  • Նովոսիբիրսկ  • Եկատերինբուրգ  • Նիժնի Նովգորոդ  • Սամարա  • Օմսկ
Կազան  • Չելյաբինսկ  • Դոնի Ռոստով