Ջուզեպպե Արչիմբոլդո

Ջուզեպպե Արչիմբոլդո; Giuseppe Arcimboldo
Ծնվել է	1527
Ծննդավայր	Միլան, Միլանի դքսություն, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն
Վախճանվել է	հուլիսի 11, 1593[…]
Մահվան վայր	Միլան, Միլանի դքսություն, Հաբսբուրգյան Իսպանիա
Քաղաքացիություն	Միլանի դքսություն
Մասնագիտություն	նկարիչ, գծագրող և tapestry designer
Ոճ	մաներիզմ
Ժանր	նատյուրմորտ, դիմանկար, այլաբանություն, կենդանիների նկարչություն, Ֆիգուր, հոգևոր արվեստ և դիմապատկեր
Թեմաներ	գեղանկարչություն
Ուշագրավ աշխատանքներ	Փաստաբանը, Չորս եղանակ, Ռուդոլֆ II-ի դիմանկարը Վերտումնուսի կերպարով և Portraits of the Archduchesses?
Մեկենասներ	Մաքսիմիլիան II
Պաշտոն	պալատական նկարիչ և պալատական նկարիչ
Զավակներ	Joaquín Rubió y Ors?
	Giuseppe Arcimboldo Վիքիպահեստում

Ջուզեպպե Արչիմբոլդո (իտալ.՝ Giuseppe Arcimboldo, 1527^[1], Միլան, Միլանի դքսություն, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն^[2]^[3] - հուլիսի 11, 1593(1593-07-11)^[4]^[5]^[6]^[…], Միլան, Միլանի դքսություն, Հաբսբուրգյան Իսպանիա^[2]^[3]), իտալացի գեղանկարիչ, գեղազարդիչ, ով սովորաբար դասվում է մաներիզմի ներկայացուցիչների շարքին։ Նրա աշխատանքների մեջ որոշ քննադատներ և նկարիչներ նկատել են սյուրռեալիզմի հիացմունքներ։

Կենսագրություն Խմբագրել

Ջուզեպպե Արչիմբոլդոն ծնվել է միլանցի նկարչի ընտանիքում, վաղ մանկությունից նա հորը օգնել է եկեղեցական նկարներ ստեղծել, ինչպես նաև մասնագիտացել էր գոբելենների և գունավոր ապակիների էսքիզների ստեղծման վրա։ Ձեռք բերելով համբավ և հեղինակություն՝ 1562 թվականին նա հրավիրվել է Վիեննա՝ Մաքսիմիլիան II կայսրի Սրբազան Հռոմեական կայսրություն, այնուհետև Պրահայում ծառայել է նրա իրավահաջորդ Ռուդոլֆ II-ին։ Բացի իր պալատական գեղանկարչի և գեղազարդչի պարտականություններից, նա նաև վերահսկում էր արվեստի գործերի ձեռքբերումը, զբաղվում էր միջոցառումների կազմակերպմամբ, ինչպես նաև կատարում էր ճարտարագիտական աշխատանքներ։ Պահպանվել են այն ժամանակաշրջանի Արչիմբոլդոյի մոտ երկու տասնյակ աշխատանքներ՝ պաշտոնական դիմանկարներ և առանձնահատուկ նկարներ, որոնք կատարված էին անսովոր իրերի, բույսերի և կենդանիների համադրությամբ․ հնարավոր է, որ այդ ոճի յուրահատկությունը պայմանավորված էր պալատական կունստկամերայի ազդեցությամբ, որը վերահսկում էր գեղանկարիչը։ Այս ոճը խրախուսվում էր կայսր-պատվիրատուների կողմից, և նույնիսկ որպես օրինակ էր ծառայում։ Կայսր Ռուդոլֆ II-ը 1580 թվականին Արչիմբոլդոյին ազնվականության կոչում է շնորհել։ Մոտ 25 տարի Հաբսբուրգում ծառայելուց հետո, 1587 թվականին նկարիչը թոշակի է անցնում և վերադառնում Միլան, սակայն շարունակում էր իր կողմից ընտրված ոճով աշխատանքներ ստեղծել, որոնք ուղարկում էր Պրահա։ «Ռուդոլֆ II-ի դիմանկարը Վերտումնի կերպարում» աշխատանքի համար նկարչին շնորհվել է պֆալցգրաֆի պատվավոր կոչում։ Նրա մահվանից հետո այդ ոճը և ֆորմալ փորձերը մոռացվել են, իսկ Արչիմբոլդոյի ժառանգությամբ հանդեպ նոր հետաքրքրությունը ծագեց 1930-ական թվականներին։ Այդ ժամանակից ի վեր նա համարվում է եվրոպական գեղանկարչության դասական, ով որոշակիորեն ընդլայնել է ձևի և բովանդակության սահմանները։ Արչիմբոլդոյի կյանքը փաստագրված է խիստ անհամաչափ. մինչ 1562 թվականը և 1587-1593 թվականներն ընկած ժամանակահատվածում նրա կյանքի հանգամանքները և աշխատանքները արխիվային փաստաթղթերում արտացոլված են միայն մասնակի։ Նրա կյանքի մասին բազմաթիվ տեղեկատվություն, որը ներկայացվում է կենսագիրների կողմից, հիպոթետիկ են և չստուգված։ Վազարիի «Կենսագրականներում» նրա կենսագրությունը բացակայում է։

Ռուդոլֆ II

Ջուզեպպեյի պապը եղել է արքեպիսկոպոս, հայրը՝ նկարիչ։ Նա իր կարիերան սկսել է Միլանի տաճարում` ստեղծելով գունավոր ապակիներ և սրբերի կյանքի տեսարաններից` որմնանկարներ։

Ծառայել է Հաբսբուրգում՝ Ավստրիայում և Բոգեմիում (1562-1587), սկզբում Ֆերդինանդ I կայսեր պալատում՝ Վիեննայում, եղել է որպես դիմանկարիչ, հետո, երբ Մաքսիմիլիան II (1564) Սուրբ Հռոմեական կայսրության կայսր դարձավ, նա եղավ «գեղարվեստական ղեկավար», դարձավ դատարանի նկարիչ։ Նա ընկերների կողմից ընկալվում էր ունիվերսալ կարդացած մարդ և բարձր զարգացած ստեղծագործական հանճար, առավել իր ժամանակակիցներից։ Ի դեպ, նա եղել է «գեղարվեստական ղեկավար» Մաքսիմիլիան II կայսեր։ Նա պատասխանատու է ճարտարապետության դատարանի և թատերական ձևավորման բոլոր գործողություններին։ Այդ օրվանից նա նաև ինժեներ է։ Մաքսիմիլիանի օգնությամբ, նա խաղացել է «Տարվա եղանակներ»-ի առաջին տարբերակը, որը նա կայսրին ցուցադրեց Նոր Տարվա կապակցությամբ 1569 թվականին։ 1570 թվականին նրան ուղարկել են Պրահա՝ Ռուդոլֆ, որդու՝ Մաքսիմիլիանի հետ նախագծելու բարդ մրցույթ Մաքսիմիլիան II-ի համար ( սյուժեն-խառը դասական և չեխական առասպելաբանություն )։ 1573 թվականին Արչիմբոլդոն գրեց «Տարվա եղանակներ»-ի երկրորդ տարբերակը։ 1585 թվականին նա կայսրին նվիրեց կարկիր կոժից ֆոլիո, որը պարունակում էր 150 նկար իր գրիչներով և թանաքներով։ 1587 թվականին բազմաթիվ հարումներից հետո Ռուդոլֆ II-ը նրան թողել է վերադառնալ հայրենիք՝ Միլան։ Նույն թվականին կայսրը նրան խնդրեց շարունակել նկարել իր համար, բայց նա այլևս չէր աշխատում դատարանում։ 1591 թվականին նա նկարել է իր հայտնի նկարներ «Ֆլորան» և «Վերտումն», որոնք նա ուղարկել է Պրահա։ 1593 թվականի հուլիսի 11-ին նկարիչը մահացել է։

Արվեստ Խմբագրել

Ֆլորա (1591)

«Վերտումն»-ը հատկապես գնահատվել է Ռուդոլֆի և հասարակության կողմից։ Սա կիսանկար դիմանկարն է կայսեր, ներկայացված Հռոմեական աստծո եղանակներին, բուսականության և դարձի։ Ռուդոլֆը բաղկացած է ամբողջապես պտղատու հիասքանչ ծաղիկներից և բանջարեղենից։ Ռուդոլֆ II-ը շատ էր հիացած Ջուզեպպեյի տաղանդից։ Նրա աշխատանքներից քչերն են պահպանվել-դրանց մե մասը դիմանկարներ են ` կուրծք, պրոֆիլ։ Նկարները կազմված են մրգերից, բանջարեղենից, ծաղիկներից, խեցեմորթներից, ձկներից, մարգարիտներից, երաժշտական գործիքներից, գրքերից և այլն։ «Ամառ» և «Ձմեռ» նկարները նկարված են 1563 թվականին գտնվում են Վիեննայում Արվեստի թանգարանում, «Գարուն»` Մադրիդում Սան Ֆերնանդո ակադեմիայում։ «Կրակ» և «Ջուր» նկարները նկարվել են 1566 թվականին՝ Վիեննայի արվեստի պատմության թանգարանում։ «Խոհարար» նկարը, որը գտնվում է Լուվրում, բաղկացած է խոհանոցի իրերից։ Նա բավական հայտնի էր իր կյանքի ընթացքում, որը բացատրվում է իր իմիտացիոն ոճով։

Նկարներ Խմբագրել

Չորս եղանակներ Խմբագրել

1572 թվականի շարք Խմբագրել

Նշումներ Խմբագրել

Աժմ պահպանվել է տպվածքներ և նկարներ Ուֆֆիցի պատկերասրահում, Ֆլորենցիա։

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 http://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=Giuseppe+Arcimboldo&role=&nation=&prev_page=1&subjectid=500028171
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12288158z
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 RKDartists (նիդերլ.)
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
↑ https://www.worldcat.org/title/arcimboldo-1526-1593/oclc/181069711
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 ^8,5 https://rkd.nl/explore/artists/2299

Արտաքին հղումներ Խմբագրել

http://giuseppe-arcimboldo.ru/ Archived 2014-10-31 at the Wayback Machine.
http://viaf.org/viaf/22412735/

[_f71011341ba2fe64-1] 1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_949be3fa3b659a83-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 http://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=Giuseppe+Arcimboldo&role=&nation=&prev_page=1&subjectid=500028171

[_d830c1358ba15833-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12288158z

[_13e2566e5f70780f-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_43a0065dc8ca7ba2-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 RKDartists (նիդերլ.)

[_9c15aa09804fcb0d-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.

[_704d30758017aaf9-7] ttps://www.worldcat.org/title/arcimboldo-1526-1593/oclc/181069711

[_43338037318e37c7-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 ^8,5 https://rkd.nl/explore/artists/2299

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Ջուզեպպե Արչիմբոլդո Giuseppe Arcimboldo

Ծնվել է	1527^[1]
Ծննդավայր	Միլան, Միլանի դքսություն, Սրբազան Հռոմեական կայսրություն^[2]^[3]
Վախճանվել է	հուլիսի 11, 1593(1593-07-11)^[4]^[5]^[6]^[…]
Մահվան վայր	Միլան, Միլանի դքսություն, Հաբսբուրգյան Իսպանիա^[2]^[3]
Քաղաքացիություն	Միլանի դքսություն
Մասնագիտություն	նկարիչ, գծագրող և tapestry designer
Ոճ	մաներիզմ^[7]
Ժանր	նատյուրմորտ^[8], դիմանկար^[8], այլաբանություն^[8], կենդանիների նկարչություն^[8], Ֆիգուր^[8], հոգևոր արվեստ^[8] և դիմապատկեր
Թեմաներ	գեղանկարչություն
Ուշագրավ աշխատանքներ	Փաստաբանը, Չորս եղանակ, Ռուդոլֆ II-ի դիմանկարը Վերտումնուսի կերպարով և Portraits of the Archduchesses?
Մեկենասներ	Մաքսիմիլիան II
Պաշտոն	պալատական նկարիչ և պալատական նկարիչ
Զավակներ	Joaquín Rubió y Ors?
Giuseppe Arcimboldo Վիքիպահեստում