Դիմանկար

Դիմանկարը գեղանկարում, գրաֆիկայում և լուսանկարչության մեջ կոնկրետ մարդու կամ մարդկանց խմբի պատկեր։

Դիմապատկերը (ֆր.՝ portrait, հն. portraire-պատկերել) կոնկրետ մարդու կամ մի խումբ մարդկանց պատկերն է կամ նկարագիրը, որը դրսևորվում է կերպարվեստի տեսակների միջոցով՝ գեղանկար, գծանկար, քանդակ, նաև լուսանկարչական արվեստ։ Ժանրի առաջնահերթ խնդիրն է պատկերել մարդու բնորոշ դիմագծերը, նմանությունը։ Վերարտադրելով մարդուն՝ տվյալ անձնավորության առանձնահատկությունները, նկարիչը միաժամանակ պատկերվողի դեմքի մեջ բացահայտում է նրա ներաշխարհը, անհատականությունը, ազգային ու հասարակական պատկանելությունը։ Հայ կերպարվեստում դիմանկարն ունեցավ իր հետևողական զարգացումը։ Եզակի են միջնադարում ստեղծված դիմանկարները / Գագիկ Առաջինի արձանը 9-րդ դ.,13-14-րդ դդ. մանրանկարներում հանդիպող դիմանկարները և այլն/։ 17-18-րդ դդ. հայկական կերպարվեստում նկատվող միտումները իրենց հետքն են թողել նաև դիմանկարի վրա, որի լավագույն օրինակները հանդիպում ենք ինչպես բուն Հայաստանում /Հովնաթանյաններ/, այնպես էլ Հայաստանից դուրս / Մինաս, Հովհաննես Մրքուզ, Բոգդան Սալթանով և այլք/։ Հայ կերպարվեստում դիմանկարի ժանրի հիմնադիրն է Հակոբ Հովնաթանյանը։ Նա Հովնաթանյանների մեծագույն տոհմի վերջին ներկայացուցիչն էր, որն իր մեջ ամփոփեց տոհմի հանճարը և սկիզբ դրեց հայ կերպարվեստի նոր դարաշրջանին։ Նա առաջինն էր, որ ստեղծեց դիմանկար, որ անդրադարձավ հաստոցային չափին, որ ստեղծեց աշխարհիկ բովանդակությամբ պատկեր։

Ռեմբրանտ վան Ռեյն
Ջուլհակների արտելի խմբակային դիմանկարը
Ջոն Սարգենտ
Տիկին Χ
Մաք Նեյլ Ուիստլեր
Մոր դիմանկարը

Ընթերցե՛ք «դիմանկար» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

Դիմանկար

Ծանոթագրություններ Խմբագրել