Ջին Վուլֆ
Ջին Ռոդման Վուլֆ (անգլ.՝ Gene Wolfe, մայիսի 7, 1931[2][3][4], Նյու Յորք, Նյու Յորք[5][6] - ապրիլի 14, 2019[7][3], Պերորիա, Իլինոյս), ամերիկացի գրող, գրել է գիտական ֆանտաստիկայի և ֆենտեզի ժանրերում։
Ջին Վուլֆ անգլ.՝ Gene Wolfe | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | անգլ.՝ Gene Rodman Wolfe[1] |
| Ծնվել է | մայիսի 7, 1931[2][3][4] |
| Ծննդավայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք[5][6] |
| Վախճանվել է | ապրիլի 14, 2019[7][3] (87 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Պերորիա, Իլինոյս |
| Գերեզման | St. Mary's Cemetery[8] |
| Մասնագիտություն | գրող, վիպասան, գիտաֆանտաստիկ գրող, ճարտարագետ-մեխանիկ, խմբագիր և ռազմական ինժեներ |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ[9][10] |
| Կրթություն | Տեխասի A&M համալսարան, Հյուստոնի համալսարան (1956)[1] և Lamar High School? |
| Ժանրեր | գիտական ֆանտաստիկա և ֆենթեզի |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | The Book of the New Sun? |
| Պարգևներ | |
Ներշնչվել է
| |
 Gene Wolfe Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Վուլֆը ծնվել է Նյու Յորք քաղաքում (Բրուքլին), առևտրականի ընտանիքում։ Երբ Վուլֆը 10 տարեկան է դարձել, նրա ընտանիքը տեղափոխվել է Տեխաս նահանգի Հյուստոն քաղաք։ Ինքը Վուլֆը համարել է, որ մանկության ժամանակ է առաջին անգամ առնչվել գիտական ֆանտաստիկային[11]։
1949 թվականին Վուլֆն ընդունվել է քոլեջ, իսկ արդեն 1951 թվականին «Մեկնաբան» ուսանողական ամսագրում նա հրատարակել է իր առաջին՝ «Անհետացող ուրվականի մասին գործը» պատմվածքը։ Նույն թվականին Վոլֆը թողել է ուսումը և գնացել բանակ։ 1952-1954 թվականները նա անցկացրել է այնտեղ և նույնիսկ մասնակցել Կորեական պատերազմի վերջին ամիսների ռազմական գործողություններին։
Վերադառնալով Վուլֆն օգտվել է բարձրագույն կրթության իրավունքից, որը տալիս էր բանակային ծառայությունը և ընդունվել Հյուստոնի համալսարան, որն ավարտել է արդյունաբերական ճարտարագետի մասնագիտությամբ։ 1956-1972 թվականներին Վուլֆն աշխատել է «Procter & Gamble»-ում, այս ոլորտում նրա առավել նշանակալից նվաճումը մասնակցությունն էր «Պրինգլզ» չիպսերի մեքենայի մշակմանը։ Ընկերությունը լքելուց հետո Վուլֆը երկար տարիներ աշխատել է որպես «Արդյունաբերական տեխնոլոգիա» («Plant Engineering») ամսագրի խմբագիր, որի պատվին նա անվանել է իր պատմվածքների ժողովածուներից մեկը։
1956 թվականի նոյեմբերին Ջին Վուլֆն ամուսնացել է Ռոզմարի Ֆրանսես Դեյչի հետ։ Վուլֆ ամուսնական զույգը, որը չորս երեխա է ունեցել, ապրել է Իլինոյս նահանգում՝ նախ Բարինգթոնում (Չիկագոյի արվարձան), այնուհետև 2013 թվականին տեղափոխվել է Պեորիա։ Այդ տարվա դեկտեմբերի 14-ին Ռոզմարին մահացել է[12]։ Ի թիվս այլ հիվանդությունների՝ նա ունեցել է Ալցգեյմերի հիվանդություն։ Հարցազրույցներից մեկում Վուլֆը հիշել է.
|
Եղել է ժամանակ, երբ նա չի հիշել իմ անունը կամ որ մենք ամուսնացած ենք, բայց նա դեռ հիշում էր, որ սիրում է ինձ[13]։ Բնօրինակ տեքստ (անգլ.)
'There was a time when she did not remember my name or that we were married, but she still remembered that she loved me.' |
|
Ջին Վուլֆը մահացել է սրտանոթային հիվանդությունից Պեորիայի իր տանը՝ 2019 թվականի ապրիլի 14-ին, 87 տարեկան հասակում[14]։
Ստեղծագործություն խմբագրել
Առաջին հրապարակված պատմությունը «Մեռած» պատմությունն է։ Ճիշտ է, այն գրվել է 1956-ին, և տպագրվել է միայն 1965-ին («Sir» ամսագիր)։ Եվ դրանից հետո Վոլֆի պատմությունները սկսեցին պարբերաբար հայտնվել ամսագրերում և հավաքածուներում (ներառյալ Դեմոն Նայթի խմբագրած անթոլոգիաների «Orbit» շարքում)։ 1970-ականների սկզբին Վոլֆը ստեղծեց երկու գիրք, որոնք անմիջապես ճանաչվեցին գլուխգործոցներ. Գիտական ֆանտաստիկայի վեպերի եռյակ «Կերբերուսի հինգերորդ գլուխը» (1972) և «Խաղաղություն» միստիկ-իրատեսական վեպը (1976)։ 1970-ականների կեսերին գրված «Սբ․ Կատարինա» վեպը (որը դեպքերը տեղի են ունենում մեռնող Երկրի չափազանց հեռավոր ապագայում) վեպը երբեք չի հրատարակվել։ Դա դարձավ «Խոշտանգումների արհեստավոր» վեպի հիմքը (1980), որն իր հերթին պարզվեց, որ եռյակի առաջին հատորը «գիտական ֆանտազիայի» ժանրում է։ Այնուամենայնիվ, հանկարծ եռերգությունը վերածվեց չորս հատորանոց «Նոր Արևի գիրք» (1980-1983)։ Այս վեպի և՛ քննադատական, և՛ ֆինանսական հաջողությունը թույլ տվեց, որ Վուլֆը 1984 թվականին վերջապես հրաժարվի ամսագրի խմբագրի գործից և դառնա պրոֆեսիոնալ գրող։ Վեպերի երկրորդ ցիկլը, որը Վուլֆը սկսել է 1980-ականների կեսերին, «Լատրոն մառախուղում», մնացել է անավարտ։ Սա հունական-պարսկական պատերազմների ընթացքում ապրող մարտիկի (մականունը `Լատրո) պատմական և դիցաբանական պատմվածք է։ Վոլֆը չմոռացավ կարճ ձևի մասին. նրա հարյուրավոր պատմվածքներ և վիպակներ հավաքված են տասնյակ հավաքածուներում։ Դրանցից մեկի հավելվածը «Ռոզմարիի համար» բանաստեղծությունների գիրքն էր (հենց այդպես էլ ՝ Վոլֆը նաև բանաստեղծ է, Ռայսլինգի մրցանակի դափնեկիր իր «Համակարգիչը կրկնոում է Մեծ Հաղթաթղթերը», 1977 թվական)։
Մատենագրություն խմբագրել
Աշխատանքների շարքեր խմբագրել
- Anderson շարքը
- The Woman Who Loved the Centaur Pholus (1979)։
- The Woman the Unicorn Loved (1981)։
- Բրայան շարք или Բրայա (անգլ.՝ Briah Cycle, նույն անգլ.՝ Sun Cycle, նույն անգլ.՝ Solar Cycle)։
- Նոր արևի քառահատոր գիրք (անգլ.՝ The Book of the New Sun կամանգլ.՝ Severian of the Guild)։
- Պատմվածքներ Հյուսիսային Ավտարհի մասին։
- Եվ հայտնվեց Նոր Արև (անգլ.՝ The Urth of the New Sun, 1987)։
- Երկար Արևի քառահատոր գիրք(անգլ.՝ The Book of the Long Sun)։
- Nightside the Long Sun (1993)։
- Lake of the Long Sun (1994)։
- Calde of the Long Sun (1994)։
- Exodus from the Long Sun (1996)։
- Կարճ Արևի եռահատոր գիրք (անգլ.՝ The Book of the Short Sun)։
- On Blue’s Waters (1999)։
- In Green’s Jungles (2000)։
- Return to the Whorl (2001)։
- An Evil Guest շարք
Վեպեր խմբագրել
- Արես օպերացիա (անգլ.՝ Operation Ares, 1970)
- Կերբերոսի հինգերորդ գլուխը (անգլ.՝ The Fifth Head of Cerberus, 1972)
- Հանգիստ (անգլ.՝ Peace, 1976)
- Խոշտանգումների վարպետ (անգլ.՝ The Shadow of the Torturer, 1980)
- Խաղաղարարի պատռվածքը (անգլ.՝ The Claw of the Conciliator, 1981)
- Լիկտորի թուրը (անգլ.՝ The Sword of the Lictor, 1982)
- Ավտոարհի միջնաբերդը (անգլ.՝ The Citadel of the Autarch, 1983)
- Ամրոցի տեսարանը (անգլ.՝ Castleview, 1990)
- Ազատության ավազակները (անգլ.՝ Pirate Freedom, 2007)
Էպոպեներ խմբագրել
Մրցանակներ խմբագրել
- 1973 թվական- «Նեբյուլա» մրցանակ «Պատմվածք» անվանակարգում The Death of Dr. Island (1973) ստեղծագործության համար։
- 1974 թվական - «Լոկուս» մրցանակ «Պատմվածք» անվանակարգում The Death of Dr. Island (1973) ստեղծագործության համար։
- 1981 թվական - «Նեբյուլա» մրցանակ «Վեպ» անվանակարգում «Խաղաղարարի մագիլը» վեպի համար։
- 1981 թվական - Ֆենտեզի համաշխարհային մրցանակ «Վեպ» անվանակարգում «Խոսշտանգումների վարպետը» վեպի համար։
- 1982 թվական - «Լոկուս» մրցանակ «Ֆենտեզի վեպ» անվանակարգում «Խոսշտանգումների վարպետը» վեպի համար։
- 1982 թվական - British Fantasy Award «Վեպ» ավանակարգում, «Լիկտորի թուրը» ստացավ Ավգուստ Դերլետի անվան մրցանակ։
- 1982 թվական - British Science Fiction Award «Վեպ» ավանակարգում «Խոսշտանգումների վարպետը» վեպի համար։
- 1983 թվական - «Լոկուս» մրցանակ «Ֆենտեզի վեպ» անվանակարգում «Լիկտորի թուրը» վեպի համար։
- 1984 թվական – Ջոն Կամբելլի հուշային մրցանակ «Լավագույն գիտաֆանտաստիկ վեպ» անվանակարգում «Ավտարհի միջնաբերդը« վեպի համար։
- 1985 թվական - «Ապոլլո» մրցանակ «Ավտարհի միջնաբերդը« վեպի համար
- 1987 թվական - «Լոկուս» մրցանակ «Ֆենտեզի վեպ» անվանակարգում «Մշուշի ասպետը» վեպի համար։
- 1989 թվական - Ֆենտեզի համաշխարհային մրցանակ «Ժողովածու» անվանակարգում «ՀԻն հյուրանոցի պատմություններ»-ի համար։
- 1989 թվական – NESFA-ն Վուլֆին շնորհեց Skylark գիտական ֆանտաստիկայի զարգացման գործում ունեցած ներդրման համար։
- 1996 թվական - Ֆենտեզի համաշխարհային մրցանակ ժանրին մատուցվող ծառայությունների համար։
- 2005 թվական - «Լոկուս» մրցանակ «Պատմվածք» անվանակարգում Golden City Far ստեղծագործության համար (2004)։
- 2007 թվական - Ֆենտեզի համաշխարհային մրցանակ «Վեպ» անվանակարգում «ՍԻդոնի զինվորը» (2006) վեպի համար։
- 2010 թվական - «Լոկուս» մրցանակ «ՀԵղինակային ժողովածուներ» անվանակարգում «The Best of Gene Wolfe: A Definitive Retrospective of His Finest Short Fiction» (2009) ժողովածուի համար
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Gene Wolfe (1931-2019) // Locus — Oakland: 2019. — ISSN 0047-4959
- ↑ 2,0 2,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 4,0 4,1 Vegetti Catalog of Fantastic Literature (իտալ.)
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Books I've Been Avoiding: Overlooked or Over-hyped? // SF Site — 2008.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Author and Grand Master Gene Wolfe, 1931-2019 // Tor.com — 2019.
- ↑ Find A Grave — 1996.
- ↑ Gene Wolfe by Neil Gaiman // The Guardian.com — 2011. — ISSN 1756-3224; 1354-4322
- ↑ The Book of the New Sun: science fiction's Ulysses? // The Guardian.com — 2009. — ISSN 1756-3224; 1354-4322
- ↑ В 1939 году ребёнком Джин Вулф побывал на Нью-йоркской Всемирной выставке, прошедшей под девизом «Я видел будущее»: посетителям предлагалось заглянуть в «мир завтрашнего дня» со всеми чудесами техники. Так же примечательна школа, в которой учился Вулф — школа имени Эдгара Алана По.
- ↑ Swanwick M. (2013 թ․ դեկտեմբերի 16). «A Farewell to Rosemary» (անգլերեն). Floggingbabel.blogspot.com. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 20-ին.
- ↑ Bebergal P. (2015 թ․ ապրիլի 24). «Sci-Fi's Difficult Genius» (անգլերեն). The New Yorker. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 20-ին.
- ↑ «Author and Grand Master Gene Wolfe, 1931-2019» (անգլերեն). Tor.com[en]. 2019 թ․ ապրիլի 15. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 20-ին.
- ↑ В России Рассказ был опубликован Արխիվացված 2009-06-22 Wayback Machine в журнале «Если», № 3. 2009 год.
- ↑ Малиновский А. (5 апреля 2008 года). ««Злой гость» Джина Вулфа». О книгах (ռուսերեն). OutZone. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 12-ին.
{{cite web}}: External link in|publisher=
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Джин Вулф на fantlab.ru.
- Интервью для Science Fiction Studies в 1988 году.
- Аудио-интервью Джина Вулфа на World Fantasy Convention в 1993 году.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջին Վուլֆ» հոդվածին։ |