Վիքիպեդիա

Լայոնել Լոգ

Լայոնել Ջորջ Լոգ (անգլ.՝ Lionel George Logue, փետրվարի 26, 1880(1880-02-26)[1], Ադելաիդա, Ավստրալիա[1] - ապրիլի 12, 1953(1953-04-12)[2], Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն[1]), ավստրալիացի լոգոպեդ, առավել հայտնի է նրանով, որ բուժել է Ջորջ VI թագավորին, որը կակազություն ուներ։

Լայոնել Լոգ
անգլ.՝ Lionel George Logue
Ծնվել էփետրվարի 26, 1880(1880-02-26)[1]
Ադելաիդա, Ավստրալիա[1]
Մահացել էապրիլի 12, 1953(1953-04-12)[2] (73 տարեկան)
Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն[1]
ԳերեզմանԼոնդոն
Քաղաքացիություն Ավստրալիա
Դավանանքքրիստոնեական գիտություն
Մասնագիտությունգիտնական, լոգոպեդ, դերասան և բժիշկ
Գործունեության ոլորտdiction?
Ալմա մատերԱրքայազն Ալֆրեդի քոլեջ և Ադելաիդայի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն
Պարգևներ
Թագավորական Վիկտորիական շքանշանի կոմանդոր
 Lionel Logue Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Վաղ տարիներ խմբագրել

Լայոնել Լոգը ծնվել է 1880 թվականի փետրվարի 26-ին Ավստրալիայի հարավում գտնվող Ադելաիդա քաղաքում։ Նա ընտանիքի չորս երեխաներից ավագն էր։ Նրա պապը՝ Էդվարդ Լոգը, իռլանդացի էր և Ավստրալիա էր տեղափոխվել Դուբլինից։ 1850 թվականին նա հիմնել էր սեփական գարեջրանոցը, որը նրա մահից հետո ներառվել է Հարավավստրալիական գարեջրագործական ընկերության մեջ[3]։ Լայոնելի հայրը՝ Ջորջ Էդվարդ Լոգը, պապի ընկերության հաշվապահն էր, իսկ հետո դարձել է Բերնսայդ, Էլեֆանթ, Քասլ և Լևինիա Ռանկին հյուրանոցների կառավարիչը[4]։ 1889-1896 թվականներին Լոգը հաճախել է Արքայազն Ալֆրեդի քոլեջ։ Չկարողանալով որոշել, թե որ առարկան սկսի սովորել խորացած մակարդակով, Լայոնելը հանկարծ մի օր կարդաց «Հայավաթի երգը»[5].

Ապա Յագուն՝ պարծենկոտը,
Զարմանալի պատմախոսը,
Ճամփորդողն ու զրուցողը,
Նոկոմիսի բարեկամը՝
Աղեղ շինեց Հայավաթին.

— Հենրի Լոնգֆելո (թարգմանիչ՝ Խ. Դաշտենց)

 
Ադելաիդա, 1896

Լոգին ոգեշնչում է պոեմի ռիթմիկությունը և հանգավորումը, և նա որոշում է զարգացնել իր խոսքը[4]։ Դպրոցն ավարտելուց հետո 16 տարեկանում նա սկսում է սովորել հռետորություն Էդվարդ Ռիվզի մոտ։

Էդվարդ Ռիվզը տեղափոխվել էր Ադելաիդա 1878 թվականին, որտեղ նա օրվա ընթացքում աշխատում էր աշակերտների հետ, իսկ գիշերները հանդես էր գալիս հանդիսատեսի առաջ Վիկտորյա հոլլ սրահում և բավականին ճանաչված էր։ 1902 թվականից սկսած՝ Լայոնելն արդեն Ռիվզի քարտուղարն ու օգնականն էր, զուգահեռ երաժշտություն էր ուսանում Ադելաիդայի համալսարանի կոնսերվատորիայում։ Ռիվզի մոտ աշխատելու ընթացքում Լոգը ևս սկսում է անհատական համերգներ տալ, որոնցում նրան գովում էին «մաքուր, հզոր ձայնի» համար[6]։

1902 թվականի նոյեմբերի 17-ին հոր մահից հետո Լոգն ինքը սկսեց սովորեցնել հռետորություն։ 1904 թվականից նա արդեն բավականին լավ հեղինակություն ուներ և նույնիսկ գովասանական արձագանքների արժանացավ տեղական թերթերում[7]։ Նա որոշեց պայմանագիր կնքել ինժեներական ընկերության հետ՝ Արևմտյան Ավստրալիայում՝ Կալգուրլի քաղաքից 2000 կմ դեպի արևմուտք գտնվող ոսկու հանքում էլեկտրամատակարարում ապահովելու համար[7][8]։

Մասնագիտական գործունեություն խմբագրել

Լոգի մասնագիտական գործունեությունն սկսվել է Պերթում (Ավստրալիա), որտեղ նա, հռետորություն, դերասանություն ուսուցանելուն և հրապարակային ելույթներին զուգահեռ, ներկայացումներ էր տալիս, արտասանում, և նույնիսկ հիմնում է հռետորների ակումբ։ Այդտեղ նա անդամակցում է նաև ԵՄՔԱ-ին և ուսումնական հաստատությունների՝ Կանանց մեթոդական քոլեջին, Շոտլանդական քոլեջին, Քլերմոնթի մանկավարժական քոլեջին, Պերթի տեխնիկական ուսումնարանին և Լորետոյի մենաստանին։

1911 թվականին Լոգը ուղևորվում է շուրջերկրյա ճանապարհորդության՝ հռետորության նոր մեթոդիկայի ուսումնասիրման և հրապարակային ելույթներ ունենալու նպատակով։ Վերադառնալով Պերթ Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո՝ Լոգը նոր մեթոդիկայով բուժում էր վետերաններին, որոնք կոնտուզիայի պատճառով տառապում էին կակազությամբ[9]։ Ֆիզիկական վարժություններին զուգահեռ, որոնք նպաստում էին շնչառությունը և թոքերի աշխատանքը, Լոգի բուժման մեթոդիկայի բնորոշ գիծը հումորն էր, համբերությունը և «գերմարդկային կարեկցությունը»։

1924 թվականին Լոգը կնոջ և երեք որդիների հետ գնաց Անգլիա՝ հանգստանալու։ Հիմնավորվելով այնտեղ՝ նա սկսեց հռետորություն դասավանդել Լոնդոնի արվարձանների դպրոցներում։ 1926 թվականին Լոգը խոսքի արատների բուժման գրասենյակ բացեց Հարլի սթրիթ 146 հասցեում։ Հենց այդտեղ հետագայում եկավ Յորքի դուքս, ապագա թագավոր Ջորջ VI-ը՝ Լայոնելի օգնության փնտրտուքներով։ Լոգն ունևոր հաճախորդների պատվավճարներն օգտագործում էր անվճարունակ այցելուներին օժանակելու մեջ[10]։

1935 թվականին Լոգը դարձավ «Բրիտանական լոգոպեդների միավորման» հիմնադիրներից մեկը, իսկ 1944 թվականին հիմնադրեց Լոգոպեդիայի քոլեջը[11]։

Թագավոր Ջորջ VI-ը Լայոնել Լոգին շնորհեց Թագավորական վիկտորինյան միաբանության կոմանդորի կոչում 1944 թվականին։ Երախտապարտ թագավորի տված նման բարձր պատիվը Լոգին դարձրեց ասպետական միաբանության միակ անդամը, որին շնորհվել էր դա՝ միապետին անձնական ծառայություններ մատուցելու համար։

Ջորջ VI թագավորի բուժում խմբագրել

 
Արքա Ջորջ VI

Մինչ թագավորական գահին ելնելը Յորքի դուքս Ալբերտը վախենում էր հրապարակային ելույթներից ծանր կակազության պատճառով[12]։ 1925 թվականի հոկտեմբերի 31-ին Ուեմբլի մարզադաշտում Բրիտանական կայսերական ցուցադրության նրա եզրափակող ելույթը մեծ փորձություն էր և՛ բանախոսի, և՛ հանդիսատեսի համար։ Այդ տխուր փորձը ստիպեց դուքսին կակազության բուժման եղանակներ փնտրել և անդրադառնալ Լայոնել Լոգին[13][14]։

Դուքսի մոտ ախտորոշելով խռչակի և ստոծանու վատ կոորդինացիա՝ Լոգը Ալբերտին նշանակեց վոկալային վարժություններ, որոնցով պետք է զբաղվեր ամեն օր մոտ մեկ ժամ։ Լոգի բուժման եղանակները թույլ տվեցին հերցոգին իրապես թուլանալ, որի շնորհիվ էլ հաջողվեց ազատվել մկանային կծկումներից, որոնք առաջացել էին լարվածությունից[15]։ Որպես արդյունք՝ դուքսի խոսքը դրանից հետո միայն հազվադեպ աննշան տատանումներ էր ունենում։ 1927 թվականից նա կարողանում էր արդեն վստահ խոսել։ Կանբերրայում[16] Պառլամենտի շենքի բացման արարողության ժամանակ Ալբերտը ելույթի ժամանակ ոչ մի անգամ չկակազեց[17]։

Լոգն աշխատեց դուքսի հետ մինչև 1940-ական թվականները։ Շուտասելուկների[18] միջոցով նա օգնեց թագավորին՝ փորձել նրա ամենագլխավոր ելույթը՝ թագադրումը և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի նախօրեին ռադիոդիմումը Բրիտանական կայսրությանը։ Նրանք մնացին ընկերներ մինչև կյանքի վերջը։ Թագավորն ինքը ընդունում էր այդ ընկերությունը և 1937 թվականի մայիսի 11-ին որպես շնորհակալություն Լոգին, թագադրումից մեկ օր առաջ, նշանակեց նրան Թագավորական վիկտորինյան միաբանության անդամ (MVO)[14][19][20][21], իսկ 1944 թվականի հունիսի 2-ին բարձրացրեց նրա կոչումը մինչև կոմանդորի (CVO)։

Անձնական կյանք խմբագրել

 
Լոգը կնոջ՝ Միրթլի հետ Պերթում նշանադրության ժամանակ, 1906 թվական

1907 թվականի մարտի 20-ին Լոգն ամուսնացավ Միրթլ Գրյուներթի՝ 21-ամյա գրասենյակային աշխատակցուհու հետ[22]։ Հարսանեկան արարողությունը տեղի ունեցավ Պերթի անգլիկանյան Սուրբ Գևորգ տաճարում։ Հետագայում Միրթլը Լոգից ունեցավ երեք որդի՝ Վալենտինը[23], Լորին և Էնթոնին[24]։

Իր կյանքի մեծ մասը Լոգը եղել է Քրիստոնեական գիտության հետևորդ, սակայն 1945 թվականին կնոջ մահից հետո[25] Լայոնելը լրջորեն սկսեց հետաքրքրվել սպիրիտուալիզմով[26][27]։

1933-1940 թվականներին Լոգն ընտանիքի հետ ապրել է Սիդնեմում գտնվող Բիչգրուվ 25 սենյականոց վիկտորանական վիլլայում[28][29]։

Մահ խմբագրել

Լայոնել Ջորջ Լոգը մահացել է 1953 թվականի ապրիլի 12-ին Լոնդոնում, 73 տարեկան հասակում, իր ամենահայտնի հաճախորդի՝ Ջորջ VI-ի մահից մեկ տարի անց։ Հոգեհանգստի արարողությունն անցկացվել է Բրոմթոնի Սուրբ երրորդություն տաճարում ապրիլի 17-ին։ Նրա մարմինը դիակիզվել է[30]։

Արվեստում խմբագրել

Լոգի ծոռը՝ Մարկը, Պիտեր Կոնրադի հետ համահեղինակությամբ գրել է Լայոնելի և Յորքի դուքսի՝ ապագա Ջորջ VI թագավորի հարաբերությունների մասին «The King’s Speech: How One Man Saved the British Monarchy»[31] (հայերեն՝ «Թագավորի ելույթը. ինչպես մի մարդ փրկեց բրիտանական միապետությունը») գիրքը։

Ավելի ուշ գրքի կրճատ անվանումը օգտագործվել է 2010 թվականի բրիտանական արտադրության պատմական «Թագավորի ելույթը» դրամայի մեջ, որի սցենարը գրել է Դևիդ Սեյդլերը։ Այդ ֆիլմում Լայոնել Լոգի դերը խաղացել է Ջեֆրի Ռաշը, Ջորջ VI-ի դերը՝ Քոլին Ֆերթը, Էդուարդ VIII-ինը՝ Գայ Փիրսը, Ջորջ V-ի դերը՝ Մայքլ Գեմբոնը։ 2011 թվականի փետրվարին ֆիլմը չորս անվանակարգերում «Օսկար» մրցանակի արժանացավ, այդ թվում՝ «Տարվա լավագույն ֆիլմ» և «Լավագույն դերասան» (Քոլին Ֆերթ) անվանակարգերում[32][33][34]։

Բացի այդ՝ 2008 թվականին Լայոնել Լոգի դերը մարմնավորել է Տրևոր Լիթլդեյլը Մարկ Բուգրեսի «A King’s Speech» («Թագավորի ելույթը») ռադիոներկայացման մեջ։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Deutsche Nationalbibliothek Record #143867148 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ Logue, Mark; Peter Conradi (2010). The King's Speech: How One Man Saved the British Monarchy. Quercus, London. էջ 15. ISBN 978-0-85738-110-1.
  4. ↑ 4,0 4,1 Logue and Conradi, p. 16.
  5. ↑ Longfellow, Henry Wadsworth (1876). The poetical works of Henry Wadsworth Longfellow. Boston: Osgood & Co. էջ 148.
  6. ↑ Logue and Conradi, p. 18.
  7. ↑ 7,0 7,1 Logue and Conradi, p. 19.
  8. ↑ Edgar, Suzanne. «Logue, Lionel George (1880–1953)». Australian Dictionary of Biography. Australian National University. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  9. ↑ «Stuttering and The King's Speech». The Stuttering Foundation. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 14-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  10. ↑ Logue and Conradi, p. 39.
  11. ↑ Bowen, Caroline. «Lionel Logue: A Pioneer in Speech-Language Pathology». The Asha Leader. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 1-ին.
  12. ↑ Drabble, Margaret. «Public Speech and Public Silence». The British Stammering Association. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  13. ↑ Bousfield, Arthur; Toffoli, Garry (2002). Queen Elizabeth the Queen Mother, 1900–2002: The Queen Mother and Her Century. Dundurn Group (CA). էջ 50. ISBN 1-55002-391-8.
  14. ↑ 14,0 14,1 «Mr. Lionel Logue». The Times. London. 1953 թ․ ապրիլի 13. էջ 8.
  15. ↑ Erickson, Carolly (2005). Lilibet: An Intimate Portrait of Elizabeth II. St. Martin's Press. էջ 15. ISBN 0-312-33938-0.
  16. ↑ National Film and Sound Archive: Official Opening of Canberra by His Royal Highness the Duke of York 1937
  17. ↑ Shawcross, William (2009). The Queen Mother: The Official Biography. Knopf Doubleday Publishing Group. էջ 460. ISBN 1-4000-4304-2.
  18. ↑ Համաձայն Sreedharan (2007), p. 100 գրքի՝ շուտասելուկների թվում էին "Let's go gathering healthy heather with the gay brigade of grand dragons", և "She sifted seven thick-stalked thistles through a strong, thick sieve".
  19. ↑ The London Gazette
  20. ↑ «LondonGazette». 1944 թ․ հունիսի 2. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 27-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |startpage= ignored (օգնություն); Unknown parameter |supp= ignored (օգնություն)
  21. ↑ David Seidler (screenwriter) (2010). The King's Speech (Motion picture). UK: See-Saw Films. Event occurs at 1:51:43.
  22. ↑ Logue and Conradi, p. 20.
  23. ↑ «Logue, Valentine (1913 - 2000)».
  24. ↑ Logue and Conradi, p. 35.
  25. ↑ «Lionel Logue – At the End of his Life». Awesome Stories. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  26. ↑ «Film "The King's Speech"». Mastermason.com Forums. 2011 թ․ փետրվարի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 26-ին.
  27. ↑ «The King's Freemasonry». Freemasonry Today magazine. 2011 թ․ մարտ. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 21-ին.
  28. ↑ «Beachgrove, 111 Sydenham Hill». www.sydenham.org.uk. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 16-ին.
  29. ↑ Jack, Ian (2011 թ․ հունվարի 15). «Lionel Logue and the king». The Guardian. London. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 16-ին.
  30. ↑ «Deaths». The Times. London. 1953 թ․ ապրիլի 14. էջ 1.
  31. ↑ Logue, Mark; Peter Conradi (2010). The King's Speech: How One Man Saved the British Monarchy. Quercus, London. ISBN 978-0-85738-110-1.
  32. ↑ Winners for the 83rd Academy Awards. Academy of Motion Picture Arts & Sciences
  33. ↑ Oscar. The official 2011 site for the 83rd Academy Awards. Winners
  34. ↑ «Премия Оскар-2011: номинанты и победители». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.

Աղբյուրներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լայոնել Լոգ» հոդվածին։
Այս հոդվածն ընտրվել է Հայերեն Վիքիպեդիայի օրվա հոդված:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Լայոնել_Լոգ&oldid=9506609» էջից