Ժիլինա
Ժիլինա (սլովակ.՝ Žilina, հունգ.՝ Zsolna, գերմ.՝ Sillein, լեհ.՝ Żylina), քաղաք Սլովակիայի հյուսիս-արևմուտքում, Վագ, Կիսուցա և Ռայչանկա գետերի գետաբերանում, համանուն Ժիլինսկ շրջանի կենտրոնում։ Քաղաքի բնակչությունը կազմում է մոտավորապես 86 000 մարդ։
Քաղաք | |||||
---|---|---|---|---|---|
Ժիլինա | |||||
սլովակ.՝ Žilina | |||||
| |||||
Երկիր | Սլովակիա | ||||
Հիմնադրված է | 1069 թ. | ||||
Առաջին հիշատակում | 1297 | ||||
Տվյալ կարգավիճակում | 1327 թվականից | ||||
Մակերես | 80 կմ² | ||||
ԲԾՄ | 342 մ | ||||
Բնակչություն | 84 360 մարդ (2012) | ||||
Խտություն | 1068 մարդ/կմ² | ||||
Ժամային գոտի | UTC+1, ամառը UTC+2 | ||||
Հեռախոսային կոդ | +421 41 | ||||
Փոստային դասիչ | 010 01 | ||||
Ավտոմոբիլային կոդ | ZA | ||||
Պաշտոնական կայք | zilina.sk | ||||
| |||||
Քաղաքում գործում է Ժիլինայի համալսարանը և ավտոմոբիլաշինական Kia Motors Slovakia գործարանը։
Պահպանվել են Բուդանսկի դղյակը, Մարինոյի հրապարակը և բազմաթիվ կոստյոլներ և պալատներ։
Պատմություն խմբագրել
5-րդ դարում տարածաշրջանում բնակվել են սլավոնները։ Քաղաքն առաջին անգամ հիշատակվել է 1297 թվականին, իսկ 1327 թվականին ստացել է քաղաքի իրավունքներ։
13-րդ դարի վերջում Ժիլինան այրվել է մեծ հրդեհից։ Այստեղ են տեղափոխվել գերմանացի գաղութաբնակները, որոնք դարձել են քաղաքի վերակառուցողները։ 15-րդ դարում քաղաքը ծաղկում է ապրել։ 16-17-րդ դարերում քաղաքը դարձել է Հունգարիայի ռեֆորմացիոն կենտրոն, իսկ 1686 թվականին սկսվել է քաղաքի վերակառուցումը։
18-րդ դարում քաղաքում եղել են հրդեհներ և համաճարակներ, որից այն շատ է տուժվել։ 19-րդ դարի վերջում քաղաքը սկսել է ծաղկում ապրել, այստեղ կառուցվել են բազմաթիվ գործարաններ և ֆաբրիկաներ։
Հայրենական մեծ պատերազմի ընթացքում քաղաքը ազատագրվեց 1945 թվականի ապրիլի 30-ին ուկրաինական 4-րդ զորքերի գործողության ժամանակ՝ 138-րդ հրաձգային դիվիզիայի հրամանատար Վասիլի Եֆիմովիչ, 17-րդ գվարդիական հրաձգային կորպուսի հրամանատար գեներալ-լեյտենանտ Նիկիֆոր Մեդվեդով, 3-րդ առանձին Չեխոսլովակիայի հետևակային բրիգադի հրամանատար Սելներ Յարոսլավ, Չեխոսլովակիայի 1-ին բանակային կորպուսի բրիգադի գեներալ Կարել Կլապալեկ, 164-րդ թնդանոթի հրետանային բրիգադի հրամանատար գնդապետ Վիկտոր Միրոնով[1]։
Այսօր Ժիլինան Սլովակիայի հինգերորդ խոշորագույն քաղաքն է։ 1960 թվականին հիմնադրվել է Ժիլինա համալսարանը։ Քաղաքի կենտրոնը վերանորոգվել է 1990-ական թվականներին։ 2006 թվականին սկսվել են ավտոմոբիլաշինական Kia Motors Slovakia գործարանի աշխատանքները։
Բնակչություն խմբագրել
Ժիլինա քաղաքի բնակչությունը[2][3]՝
Ժիլինայի բնակչությունը[4]
| |||||||
Տարի | Բնակչություն | Տարի | Բնակչություն | Տարի | Բնակչություն | Տարի | Բնակչություն |
1890 | 4100 | 1950 | 18000 | 1980 | 83000 | 2014 | 90 000 |
1900 | 5600 | 1961 | 32500 | 1991 | 83911 | 2017 | 103 325 |
1910 | 9200 | 1965 | 37000 | 2001 | 85400 | 2018 | 110 000 |
1921 | 12000 | 1970 | 41800 | 2011 | 81494 | 2019 | 114 500 |
1930 | 17500 | 1975 | 56000 | 2012 | 84360 | 2020 | 130 550 |
Տրանսպորտ խմբագրել
Ժիլինա քաղաքում տրանսպորտային միջոցները ավտոբուսներ են և տրոլեյբուսներ։ 1994 թվականին քաղաքում սկսեցին գործածվել տրոլեյբուսներ։
Սպորտ խմբագրել
Քաղաքում գործում է «Ժիլինա» ֆուտբոլային ակումբը, որը հանդես է գալիս Ցորգոն Լիգայում։
Եղբայր քաղաքներ խմբագրել
- Իզմիր, Թուրքիա (1997)[5]
- Կրասնոյարսկ, Ռուսաստան (2011)[6]
- Բելսկո Բլայա, Լեհաստան
- Բլագոևգրադ, Բուլղարիա
- Կորբի, Մեծ Բրիտանիա
- Կոտոնու, Բենին
- Չեխովիցե Դզեդզիցե, Լեհաստան
- Չանչուն, Չինաստան
- Դնեպր, Ուկրաինա
- Ֆերարա, Իտալիա
- Ֆրիդեկ Միստեկ, Չեխիա
- Գրոդնո, Բելառուս
- Խանյա, Հունաստան
- Կիկինդա, Սերբիա
- Նանտեր, Ֆրանսիա
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Официальный сайт
- Жилина сайт Արխիվացված 2007-11-23 Wayback Machine
- 3D карта города Արխիվացված 2006-06-20 Wayback Machine (по-словацки)
- Замок Будатин Արխիվացված 2016-08-02 Wayback Machine
- Photo gallery of Žilina
- Военном кладбище Красной армии Жилина
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Освобождение городов. Чехословакия
- ↑ «с сайта http://www.populstat.info». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 17-ին.
{{cite web}}
: External link in
(օգնություն)|title=
- ↑ с сайта http://pop-stat.mashke.org
- ↑ «SLOVAKIA: городское население». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 17-ին.
- ↑ «İzmir'in kardeş kentleri». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 17-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|автор=
ignored (օգնություն) - ↑ Контакты с иностранными городами Внешние связи — официальный сайт администрации города Красноярска(ռուս.)(անգլ.)(գերմ.)
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ժիլինա կատեգորիայում։ |