Անահիտ Թոփչյան

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Թոփչյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Անահիտ Կարապետի Թոփչյան (օրիորդական ազգանունը Մկրտչյան, օգոստոսի 21, 1947(1947-08-21), Արթիկ, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - սեպտեմբերի 20, 2021(2021-09-20), Երևան, Հայաստան), հայ դերասանուհի, արձակագիր, թարգմանիչ։ Գրող Ալեքսանդր Թոփչյանի կինն է։ 1998 թվականից Հայաստանի գրողների միության անդամ է։

Անահիտ Թոփչյան
Ծնվել է	օգոստոսի 21, 1947(1947-08-21)
Ծննդավայր	Արթիկ, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	սեպտեմբերի 20, 2021(2021-09-20) (74 տարեկան)
Մահվան վայր	Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն	Հայաստան
Կրթություն	ԵՊՀ ռուս բանասիրության ֆակուլտետ (1971)
Մասնագիտություն	թարգմանչուհի, դերասանուհի և գրող
Աշխատավայր	Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոն
Ամուսին	Ալեքսանդր Թոփչյան
Պարգևներ և մրցանակներ	և Ռուբեն Սևակի անվան մրցանակ
Անդամություն	ՀԳՄ

Կենսագրություն

Ծնվել է 1947 թվականին օգոստոսի 21-ին, Արթիկում։ 1971 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի ռուս բանասիրության բաժինը։ 1967-1991 թվականներին աշխատել է Երևանի Հ.Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոնում։ Խաղացել է ավելի քան 100 դեր կինոյում, հեռուստաթատրոնում, ռադիոթատրոնում և թատրոնում։ 1990 թվականին հիմնադրել է հեղինակային թատրոն, որի շրջանակներում հյուրախաղերով շրջագայել է բազմաթիվ երկրներում (Ֆրանսիա, ԱՄՆ, Շվեյցարիա, Գերմանիա, Կանադա, Լիբանան, Սիրիա, Կիպրոս)՝ լինելով թատերական բեմադրիչ, տեքստի հեղինակ, դերասան և գեղարվեստական ղեկավար։

Դերեր կինոյում

Նկարահանվել է մի շարք ֆիլմերում`

• 1966 - «Լալվարի որսկանը» - Սոնա
• 1972 - «Վերադարձ» - Անահիտ
• 1972 - «Երկիր ց'պահանջ» - Ինգրիդ
• 1975 - «Իմ սիրտը լեռներում է» - դրվագ (Էլեն)
• 1976 - «Բաղդասարը բաժանվում է կնոջից» - Սալոմե
• 1976 - «Եվ այնժամ դու կվերադառնաս» - Աննա
• 1978 - «Իսկ երջանկությունը կողքիդ է» - Լեյլա
• 1979 - «Քեզ համար անցյալ գուշակիր» - Ասալ
• 1979 - «Եկվորը» (անավարտ) - Էյլուրիա
• 1980 - «Թռիչքն սկսվում է երկրից» - Անահիտ
• 1981 - «Լիրիկական երթ» - Ալիս
• 1981 - «Ատամնաբույժն արևելյան» - Սոֆի
• 1982 - «Ով է թակում դուռս» - Լաուրա
• 1982 - «Բատտերֆլյայի վերադարձը» - Ջեմմա
• 1987 - «Հատակում» - Վասիլիսա (տանտիրուհի)
• 1989 - «Դեմքով դեպի պատը» - Թեկզի

Դերեր թատրոնում

Թատերական դերերից են՝

• Եվա՝ Շտոկի «Աստվածային կատակերգություն»,
• Էվա՝ Մյուլլերի «Մի բուռ մանրուք»,
• Վալանտին՝ Անույի «Ուղևորն առանց ճամպրուկի»,
• Դիանա՝ դե Ֆիլիպոյի «Ֆիլումենա Մարտուրանո»,
• Լարիսա՝ Օստրովսկու «Անօժիտը»,
• Հեռա՝ Զեյթունցյանի «Աշխարհի ամենատխուր մարդը»,
• Կարմեն՝ Բեռլանգայի «Դահիճը»,
• Կլեմենտին՝ Գորինի «Մոռանալ Հերոստրատին»,
• Սոնա՝ Վ.Պետրոսյանի «Վերջին ուսուցիչը»,
• Գերտրուդ՝ Շեքսպիրի «Համլետ»,
• Լեդի Գրեյ, Եղիսաբեթ թագուհի՝ Շեքսպիրի «Կարմիր և սպիտակ վարդերի պատերազմը»,
• Պոլինա՝ Դոստոևսկու «Խաղամոլը»,
• Վարյա՝ Չեխովի «Բալենու այգի»,
• Լիզա՝ Շմիտի «Ամուսնական փոքրիկ ոճիրներ» և այլն։

Դերեր հեռուստաթատրոնում

• Ջ.Պատրիկի «Տարօրինակ Միսիս Սևիջը» (1971)
• Սյուզի, Մ.Պանյոլի «Տոպազ» (1971)
• Աննա, Լ. Ֆրանկի «Կառլը և Աննան» (1974)
• Ժ.Սիմենոնի «Մաժեստիկ» օտելի նկուղներում» - Ժիժի, (1975)
• Ա. Լիյվեսի «Ինֆարկտ» (1975)
• Դ. Սոլոմոնի «Դիոգենես - շունը» (1975)
• Կորինա, Մ. Սեբաստյանի «Արձակուրդախաղ» (1976)
• Մարի,«Մարի Օկտոբր» (1976)
• Լիզելոտ, Ա.Շերելի «Չգրված նամակներ» (1977)
• Միս Մուն, Ջ. Պրիստլիի «Սկանդալ, որը պատահեց...» (1977)
• Կին, Լ. Շաշայի «Խաղ բարձր հասարակության համար» (1978)
• Մամաեվա, Ա.Օստրովսկու «Բախտախնդիր մարդու օրագիրը» (1978)
• Ելենա Անդրեևնա, Ա.Չեխովի «Քեռի Վանյան» (1979)
• Մարտա, Լ. Ֆրանկի «Շրջադարձ» (1980)
• Շազիկ հանըմ, Ե.Օտյանի «Թաղականին կնիկը» (1982)
• Խ. Լովինեսկուի «Արվեստագետի մահը» (1982)
• Հրանտ Մաթևոսյան «Չեզոք գոտին» (1983)
• Ա. Քրիսթիի «Մեղադրող կողմի վկան» (1984)
• Էլենի, Հ. Վարդանյանի «Կիբոսա - 7-րդ դար» (1984)
• Ծերենցի «Հովնան Խութեցի» (1984)
• Ա. Ժերիի «6-րդ հարկ» (1984)
• Պրոսկուրինի «Սև թռչունները» (1986)
• Հեղինե, Ժ.Ժիրոդուի «Տրոյական պատերազմը չի լինի» (1987)
• Մ. Բերկյե-Մարինյիի «Վիճակախաղը» (1987)
• Ա. Քրիստիի «Էնդհաուզի գաղտնիքը» (1989)
• Անահիտ Թոփչյան. «Իմ մասին հաջորդ անգամ», մենադրամ (2002)

Ռադիոթատրոն

• Ժան Կոկտոյի «Ձայն մարդկային» - մոնոդրամ (1974)
• Ալեքսանդր Թոփչյանի «Արտագերս» կամ Փառանձեմ թագուհին» - մոնոդրամ (1990)
• Աննահիտ Թոփչյան «Լեդի բոմժ» մոնոդրամ (2002)
• Անահիտ Թոփչյան «Աստ հանգչի...», մոնոդրամ, (2002)

Ասմունք

• Ռուբեն Սևակ - Բանաստեղծություններ, Հայաստանի Սփյուռքի նախարարության պատվերով, բանաստեղծի ծննդյան 125-ամյակի առթիվ, 2011 թ., Երևան

Գրական ստեղծագործություններ

1990 թվականից տպագրվում է հայ, ռուս և օտար մամուլում՝ հանդես գալով հրապարակախոսական, արվեստաբանական հոդվածներով և գեղարվեստական արձակով։ 1991 թվականից բնակվում է Փարիզում, որտեղ 1992 թվականից տպագրվել է «Ռուսական միտք» շաբաթաթերթում և այլ թերթերում, ամսագրերում։ Ունի բազմաթիվ թարգմանություններ՝ կատարած ֆրանսիական գրականությունից։ Նրա պատմվածքները թարգմանվել են ֆրանսերեն, իսպաներեն, գերմաներեն, անգլերեն, ռումիներեն, հունարեն, վրացերեն։ Հեղինակել է «Lady S.D.F.», «Հայելի», «Մենախոսություն գժանոցից», «Անհասցե տիկինը» ժողովածուները, «Անհետացում», «Տագնապ» վեպերը։ 2012 թվականին նրա «Մարաթոն» պատմվածքը բեմադրվել է Փարիզի Դ.Միյոյի անվան թատրոնում։

Թարգմանություններ ֆրանսերենից հայերեն և ռուսերեն

Այս հեղինակի կատարած թարգմանությունների ցանկը կարող եք որոնել «Թարգմանչաց արվեստ» շտեմարանի «Թարգմանիչներ» բաժնում

• Լիլիան Վուտերս, Շառլոտ կամ Մեքսիկական գիշեր, պիես, 2004 թ., «Լուսաբաց»
• Պոլ Էմոն, Ճռնչոց կամ այլ աղմուկներ, պիես, 2005 թ., «Լուսաբաց»
• Ժակ Անրար, Կանանց գույները, պիես, 2005 թ., «Լուսաբաց»
• Էրիկ-Էմանուել Շմիտ, Ամուսնական փոքրիկ ոճիրներ, պիես, 2005 թ., «Լուսաբաց»
• Սիլվիան Դյուպյուի, Ես՝ անիծյալս..., պիես, 2006 թ., «Լուսաբաց»
• Միշել Ֆաբիան, Իոկաստե, պիես, «Գարուն», թիվ 9, 1999 թ.
• Հերբերտ Մայեր, Կայզերին Կառլոտտա, պիես, «Գարուն», -8 1998
• Հերբերտ Մայեր, Ներկայացում, պիես, «Գարուն», -8, 1998
• Սիլվիան Դյուպյուի, Երկրորդ անկում կամ Գոդո, պիես, 2008 թ., «Լուսաբաց»։
• Сильвиан Дюпюи, Проклятая, пьеса, 2010г. Ереван, изд., «Лусабац» (ռուս.)
• Ա. Ստրինդբերգ, Մադմազել Ժյուլի, 2009 թ., «Լուսաբաց»

Թարգմանություններ հայերենից ռուսերեն

• Торгом Постаджиян - Рассказы, «Литературная Армения», 2006 (ռուս.)
• Александр Топчян, Операция-Банк Оттоман (роман), «Лит. Армения», N 3-4, 2010 (ռուս.)
• Александр Топчян, Операция-Банк Оттоман (роман), Москва, изд. «Юнипресс», 2012 (ռուս.)

Մրցանակներ և պարգևներ

• ՀԽՍՀ վաստակավոր արտիստի կոչում (1987)
• Ռուբեն Սևակի անվան մրցանակ (1987)
• Վահան Թեքեյանի անվան մրցանակ (1992)

2010 թվականին պարգևատրվել է «Հայը 21-րդ դարասկզբին» գրական մրցանակով՝ «Անհետացում» վեպի համար։

Ծանոթագրություններ

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անահիտ Թոփչյան» հոդվածին։