Վիրջինյան բվեճ
Վիրջինյան բվեճ (լատին․՝ Bubo virginianus), բվերի և իսկական բվերի ընտանիքի գիշատիչ թռչուն։ Լայնորեն տարածված է Ամերիկայում։ Տարածված են Ամերիկայի անտառներում, տափաստաններում և անապատային տարածքներում։
| Վիրջինյան բվեճ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Վիրջինյան բվեճ, Հյուսիսային Կարոլինա (ԱՄՆ) | ||||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||||
| Bubo virginianus (Gmelin, 1788) |
||||||||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||||||||
| Արեալ | ||||||||||||||
 | ||||||||||||||
|
|
Վիրջինյան բվեճը համարվում է բվեճների ամենախոշոր ներկայացուցիչն Ամերիկայում և երկրորդ ամենամեծ բվեճն ամբողջ աշխարհում (ամենամեծ ներկայացուցիչը Եվրասիական բվեճն է)։
Նկարագրություն խմբագրել
Վիրջինյան բեճներն առաջին անգամ հայտնաբերել են 17-րդ դարում, Մեծ Բրիտանիայի Վիրջինիա գաղութում։ Ունի հիմնականում կարմրավուն գունավորում՝ գորշ շագանակագույն, սև կամ սպիտակավուն գույնի։ Թևերի երկարությունը հասնում է մինչև 1,5 մետրի։ Թռչուններն ապրում են տունդրայում և անապատներում, ինչպես նաև այլ կլիմայական պայմաններում։
Բվեճները ունեն մեծ աչքեր, որոնք ունեն հիմնականում նարնջագույն կամ դեղին գունավորում։ Էգերը լինում են արուներից միջինում 10-20 %-ով ավելի մեծ։ Միջին երկարությունը կազմում է 46-63-ի, իսկ թևերի երկարությունը՝ 91-152 սմ։ Չափահաս բվեճները կշռում են 900-1800 գրամ։ Վարում են գիշերային կենսակերպ։
.jpg)
Տարածվածություն խմբագրել
Վիրջինյան բվեճը տարածված է գրեթե ողջ Հյուսիսային Ամերիկայում, բացառությամբ Հյուսիսային հյուսիսի՝ Կանադայի հյուսիսային հատվածի։ Այս կենդանիներին կարելի է գտնել Ամերիկայի գրեթե բոլոր հատվածներում՝ անտառներում, տափաստաններում, անապատներում և այլ տարածքներում։ Ապրում են նաև քաղաքային այգիներում, անտառներում և ազգային պարկերում։ Ձմռանը հյուսիսից տեղափոխվում են Հարավային Ամերիկա և հաստատվում Բրազիլիայում և հարակից տարածքներում։ Հիմնական բնակեցված տարածքը Անդերն է։
Տարածված են Կանադայում, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում, Մեքսիկայում, Բելիզում, Գվատեմալայում, Վենեսուելայում, Բոլիվիայում, Նիկարագուայում,Արգենտինայում, Բրազիլիայում, Պերուում, Գայանայում, Ֆրանսիական Գվիանայում, Կոլումբիայում, Ուրուգվայում, Սալվադորում և Պարագվայում։
Բազմացում խմբագրել
Վիրջինյան բվեճների հարսանեկան շրջանը սկսում է ձմռանը՝ հունվար և փետրվար ամիսներին։ Հարսանեկան շրջանում արուները պայքարում են էգերի համար, փորձելով գրավել էգերին իրենց երգերով։ Ինկուբացիոն շրջանում նրանք ցուցաբերում են ագրեսիվ պահվածք և շատ հաճախ հարձակվում են թշնամու վրա։ Էգերը դնում են 2-4 ձու։ Ձվադրումը տեղի է ունենում ապրիլ և մայիս ամիսներին։
Փոքրիկ թռչունները ձվից դուրս են գալիս ձվադրումից 32 օր հետո։ 9-10 շաբաթական հասակում արդեն կարողանում են թռչել։ Չափսերով մեծանում են շատ դանդաղ։
Գրականություն խմբագրել
- Accordi, Iury Almeida; Barcellos, Andre (2006 թ․ հունիս). Composição da avifauna em oito áreas úmidas da Bacia Hidrográfica do Lago Guaíba, Rio Grande do Sul (PDF) (Portuguese and abstract in English). Vol. 14. էջեր 101–115. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2008 թ․ դեկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
{{cite book}}: Unknown parameter|book=ignored (օգնություն)CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - Banks, R.C.; Cicero, C.; Dunn, J.L.; Kratter, A.W.; Ouellet, H.; Rasmussen, P.C.; Remsen, J.V. Jr.; Rising, J.A.; Stotz, D.F. (2000). Forty-Second Supplement to the AOU Checklist of North American Birds (PDF). Vol. 117. American Ornithologists' Union. էջեր 847–858. doi:10.1642/0004-8038(2000)117[0847:FSSTTA]2.0.CO;2. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ օգոստոսի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 18-ին.
{{cite book}}: Unknown parameter|book=ignored (օգնություն) - Dickerman, Robert W. (2002 թ․ հուլիսի 1). The Taxonomy of the Subarctic Great Horned Owl (Bubo virginianus subarcticus) Nesting in the United States. Vol. 148. էջեր 198–199. doi:10.1674/0003-0031(2002)148[0198:TTOTSG]2.0.CO;2.
{{cite book}}: Unknown parameter|book=ignored (օգնություն) - Dickerman, Robert W. (2004 թ․ հունվարի 29). Notes on the type of Bubo virginianus sclariventris (PDF). Vol. 124. էջեր 5–6.
{{cite book}}: Unknown parameter|book=ignored (օգնություն) - Ganey, J. L., W. M. Block, J. S. Jenness, R. A. Wilson (1997). "Comparative habitat use of sympatric Mexican spotted and great horned owls." J. Wildl. Res. 2(2)։ 115-123.
- Holt, Denver W.; Berkley, Regan; Deppe, Caroline; Enríquez Rocha, Paula L.; Olsen, Penny D.; Petersen, Julie L.; Rangel Salazar, José Luis; Segars, Kelley P. & Wood, Kristin L. (1999). "69. Great Horned Owl". In: del Hoyo, J.; Elliott, A.; Sargatal, J. (eds)։ Handbook of Birds of the World (Volume 5: Barn-owls to Hummingbirds): 185, plate 10. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 84-87334-25-3
- Houston, C. S.; Smith, D. G.; Rohner, C. (1998). Great Horned Owl (Bubo virginianus). In: Poole, A.; Gill, F. (eds.)։ Birds of North America 372. Academy of Natural Sciences, Philadelphia, PA & American Ornithologists' Union, Washington, D.C. Online version, retrieved 2006-12-05. (HTML preview)
- Howard, Hildegarde (1947). A Preliminary Survey of Trends in Avian Evolution From Pleistocene to Recent Time (PDF). Vol. 49. էջեր 10–13. doi:10.2307/1364422.
{{cite book}}: Unknown parameter|book=ignored (օգնություն)(չաշխատող հղում) - Johnson, D. H. (1993). "Spotted owls, great horned owls, and forest fragmentation in the central Oregon Cascades." Thesis. Oregon State University, Corvallis, USA.
- Rohner, C. (1997). "Non-territorial floaters in great horned owls (Bubo virginianus)" Արխիվացված 2016-02-22 Wayback Machine. In: Duncan, JR; Johnson, DH; Nicholls, TH (eds)։ Biology and conservation of owls of the Northern Hemisphere, 2nd International Symposium. St. Paul, MN: US Department of Agriculture, Forest Service. pp. 347–362.
- Rohner, C., and F. I. Doyle (1992). "Food-stressed great horned owl kills adult goshawk: exceptional observation or community process?" J. Raptor Res. 26(4)։ 261-63.
- Rohner, Christoph, and Charles J. Krebs (1996). "Owl predation on snowshoe hares: consequences of antipredator behaviour." Oecologia 108
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիրջինյան բվեճ» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիրջինյան բվեճ» հոդվածին։ |