Վաց

քաղաք Հունգարիայում

Վաց (Հունգարերեն արտասանություն` [ˈvaːt͡s]; գերմ.՝ Waitzen, սլովակ.՝ Vacov, իդիշ՝ ווייצען), քաղաք Հունգարիայի Պեշտ մարզում։ Ունի մոտ 35000 բնակչություն։ Հին անունը եղել է Վացզ։

Բնակավայր
Վաց
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՀունգարիա Հունգարիա
ՀամայնքVác District?
Մակերես61,63 կմ²
ԲԾՄ146±1 մետր
Պաշտոնական լեզուհունգարերեն
Բնակչություն34 001 մարդ (հունվարի 1, 2024)[1]
Ժամային գոտիԿենտրոնական եվրոպական ժամանակ, UTC+1 և UTC+2
Հեռախոսային կոդ0627
Փոստային դասիչ2600
Պաշտոնական կայքvac.hu
Վաց (Հունգարիա)##
Վաց (Հունգարիա)

Տեղադրություն

խմբագրել

Վացը գտնվում է Բուդապեշտից 355 կմ դեպի հյուսիս՝ Դանուբ գետի արևելյան ափին, որտեղ գետը փոխում է ուղղությունը և հոսում դեպի հարավ։ Քաղաքը տեղակայված է Նասզալի լեռան ստորոտում` Կարպատների հովտում։

Ժամանակակից Վաց

խմբագրել

Վացն առևտրային կենտրոն է, ինչպես նաև Բուդապեշտի բնակիչների համար հայտնի ամառային հանգստավայր։ Եկեղեցին կառուցվել է 1761-1777 թվականներին և նախագծվել է Հռոմի Սուրբ Պետրոսի տաճարի օրինակով։ Եպիսկոպոսական պալատը թանգարան է կառուցում հռոմեական եւ միջնադարյան գտածոների համար։ Քաղաքը նաև հայտնի է 18-րդ դարի հաղթական կամարով և բարոկկո ոճով կառուցված իր գեղեցիկ կենտրոնով։

Պատմություն

խմբագրել

Բնակեցումը Վացում սկսվել է դեռեւս Հռոմեական կայսրության հիմնադրումից առաջ։ Վացի Հռոմի կաթոլիկ թեմի եպիսկոպոսները ազդեցիկ էին Հունգարիայի թագավորությունում, նրանցից շատերը ծառայում էին որպես կանցլերներ կամ ավելին, դառնում էին արքեպիսկոպոսներ։

1241 թվականի մարտի 17-ին մոնղոլների հարձակման հետևանքով ամբողջ բնակչությունը կոտորվեց, Վացը դադարեց գոյություն ունենալ և մոնղոլներն այնտեղ ճամբար դրեցին[2][3][4]։ Մոնղոլների հեռանալուց հետո Վացը վերակառուցվել և բնակեցվել է գերմանացի գաղութատերերի կողմից[5]։

1541 թվականին տարածքը նվաճվել է Օսմանյան կայսրության կողմից։ Հաբսբուրգյան միապետության Օսմանյան կայսրության դեմ պատերազմների ժամանակ ավստրիացիները 1597 և 1684 թվականներին հաղթանակներ են տարել օսմանների դեմ։ 1848-1849 թթ. հունգարական հեղափոխության և անկախության համար պատերազմի ընթացքում հոնվեդսեգները մեծ ճակատամարտից հետո ոչնչացրին քաղաքում տեղակայված ավստրիական ուժերը (ապրիլի 10, 1849թ․), իսկ երկրորդ ճակատամարտն ավարտվեց ռուսների հաղթանակով (հուլիսի 17)։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում՝ 1944 թվականի դեկտեմբերի 8-ին, Վացը գրավվել է Բանվորա-գյուղացիական Կարմիր բանակի կողմից։

Ժողովրդագրություն

խմբագրել

Ազգություն

խմբագրել

Կրոնական դավանանք

խմբագրել

Ըստ 1910 թվականի մարդահամարի՝ քաղաքի կրոնական կազմն ունի հետևյալ տեսքը՝

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (հունգ.)KSH, 2024.
  2. A Glorious Disaster: A.D. 1100 to 1300: The Crusades: Blood, Valor, Iniquity ... - Ted Byfield - Google Boeken
  3. The Two Cities: Medieval Europe, 1050-1320 - Malcolm Barber - Google Boeken
  4. Realm of St. Stephen: A History of Medieval Hungary - Pál Engel - Google Boeken
  5. «Vác.hu új». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 17-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 3-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վաց» հոդվածին։