Վիքիպեդիա

Շոկոլադե լիկյոր

Շոկոլադե լիկյոր, լիկյոր, որը իր համով նման է շոկոլադի։

Շոկոլադե լիկյորի շիշը Crème de cacao

Պատմություն խմբագրել

Շոկոլադե լիկյորը նոր գյուտ չէ։ Ֆրանսիայում 1666 թվականից գոյություն ունեն շոկոլադե լիկյորի արտադրության և վաճառքի մասին տեղեկություններ[1]։ Համատեքստում ենթադրվում է, որ դա շոկոլադի լիկյոր է, այլ ոչ թե շոկոլադե խմիչք։ Նոր Անգլիայում, մինչև 18-րդ դարի Ամերիկյան հեղափոխությունը, հայտնի էր «շոկոլադե գինի»։ Դրա բաղադրիչները ներառում էին խերես, պորտվեյն, շոկոլադ և շաքար[2]։ Բացի այդ, շոկոլադե լիկյորը նկարագրված է ֆրանսիական ձեռնարկում, որը տպագրվել է 1780 թվականին[3]։ Դեղագործների ֆրանսիական ձեռնարկը, որը հրապարակվել է 1803 թվականին, պարունակում է շոկոլադե լիկյորի բաղադրատոմս (ratafia de chocolat, նաև ratafia de cacao)[4]։ Այդ բաղադրատոմսը ներառում է 1825 թվականին հրապարակված ամերիկյան խոհանոցը, որը պահվում է Հարավային Կարոլինայի պատմական արխիվում[1]։ 19-րդ և 20-րդ դարերի ընթացքում ֆրանսերեն, անգլերեն և իսպաներեն լեզուներով հրատարակված դասագրքերում ու հանրագիտարաններում հրատարակվել են նմանատիպ բաղադրատոմսեր։ 19-րդ դարի վերջին ճաշացանկի ուղեցույցը մեջբերում է բաղադրատոմսը, որը ներառում է լիկյորի մաքրման և ներկման մեթոդներ[5]։ 20-րդ դարի սկզբում հրատարակված նման ուղեցույցը տալիս է չորս բաղադրատոմս շոկոլադե լիկյորի պատրաստման համար[6]։ 20-րդ դարի վերջում ներկայացվեցին շուկայական շոկոլադի լիկյորի մի շարք ապրանքանիշներ, որոնք 1990-ականների «շոկոլադե խառնաշփոթի» արդյունք էին[2]։

Բաղադրատոմս խմբագրել

 
Հատիկավոր կակաո.

Շոկոլադե լիկյորի բաղադրատոմսերում XIX դարի սկզբում եղել է հատիկավոր կակաո[4]։ Հիմնականում շոկոլադե լիկյորի ժամանակակից բաղադրատոմսում տան պայմաններում պատրաստելու համար օգտագործում են հետևյալ բաղադրիչները՝ շոկոլադե էքստրակտ, վանիլային էքստրակտ, օղի և սովորական օշարակ[7]։ Շոկոլադի էքստրակտը սուսպենզիաների մեջ կարգավորելու և լիկյոր ստանալու համար կարելի է ավելացնել գլիցերին։ Մաքուր ձևով շոկոլադե լիկյորը թափանցիկ է, սակայն կարելի է ավելացվել գունավորում[5]։ Տան պայմաններում շոկոլադե լիկյորները պատրաստելու համար բաղադրատոմսերում, ի թիվս այլ բաների, պարունակում են հում ձու, որպես բաղադրիչներից մեկը, ներկայացնելով սալմոնելոզների զարգացումը։ Խելամիտ անվտանգությունը կարելի է ապահովել ալկոհոլի հետ խառնելու միջոցով` նախքան մյուս բաղադրիչներն ավելացնելը[8]։

Սկզբում  պատրաստման ընթացքում դասական լիկյորի մեջ ավելացրել են հատիկավոր կակաո[4]։ Ժամանակակից շոկոլադե գինին կարելի է համարել շոկոլադե լիկյորի տեսակ[9]։

Տարատեսակներ խմբագրել

Շոկոլադե լիկյորի երեք տեսակ կա `լիկյոր, սերուցքային լիկյոր և կրեմ-կակաո։

Շոկոլադե լիկյոր խմբագրել

  • Afrikoko (կոկոսային ընկույզ և շոկոլադ)
  • Ashanti Gold
  • Bicerin Di Giandujotto
  • Djangoa (անիսոնի բուրմունքով)
  • Godiva Dark Chocolate
  • Liqueur Fogg
  • Mozart Black (սև շոկոլադ)
  • Royal Mint-Chocolate Liqueur (Ֆրանսիա)
  • Sabra liqueur (սև շոկոլադ և Jaffa նարինջ)
  • Thornton’s Chocolate Liqueur

Սերուցքային շոկոլադե լիկյոր խմբագրել

Crème de cacao խմբագրել

Crème de cacao-ն կարող է լինել թափանցիկ կամ սև (կարամելի գույն), որը հաճախ կոչվում է «մուգ քիմիական-կակաո»։ Ֆրանսերեն «սերուցք» բառը վերաբերում է այս շատ քաղցր լիկյորի քսուքային հյուսվածքին, սակայն այն չի պարունակում որևէ կաթնային կրեմ։ Crème de cacao-ի լիկյորի ալկոհոլային պարունակությունը սովորաբար տատանվում է 20-25 %-ով (40-50 պրուֆ (ԱՄՆ))։

Կիրառում խմբագրել

Շոկոլադե լիկյոր ցանկալի է օգտագործել անմիջապես ընթրիքից հետո, այլ ոչ թե որպես ապերատիվ։ Այն խառը խմիչքների (ալկոհոլային կոկտեյլների) և աղանդերի մի մասն է, ներառյալ դիետիկ սոուսները, տորթերը և տրյուֆելները։ Հեղինակները խոհարարական գրքերի բաղադրատոմսերի մեջ խորհուրդ են տալիս շոկոլադե տրյուֆելի խառնուրդին ավելացնել մի փոքր քանակությամբ շոկոլադե լիկյոր, որը նախապես խառնում են հալեցրած շոկոլադին, սակայն զգուշացնում են, որ ավելացնելով լիկյորը՝ հագեցնում են լուծված շոկոլադը[11]։ Անսովոր օգտագործման ձևերից մեկը շոկոլադե գլանված սերուցքն է[12]։

Գինու և շոկոլադի բուրմունքները դասական բուրմունքներ են, որոնց խառնուրդներն օգտագործում են որոշ կոկտեյլներ պատրաստելիս։ Դրա համար իրար են խառնում թունդ կարմիր գինին և շոկոլադե լիկյորը[13]։ 17-րդ դարի որոշ շշերի ծագման սկանդալի հետ կապված, թերևս, առավել խնդրահարույց պետք է համարել  Հարդի Ռոդենստոկի գինիների օգտագործումը (Hardy Rodenstock)՝ Թոմաս Ջեֆերսոնի հավաքածուից։ Բենիամին Վիլսը  իր «Միլիարդերի քացախը» գրքում գրում է, որ գինու համտեսման ժամանակ Շատո Լատուրին տրամադրվել էր 19-րդ դարի Hardy Rodenstock ներկայացուցիչների գինին (ֆր.՝ Château Latour՝ ֆրանսիական գինեգործական տնտեսություն, որը գտնվում է Պոյակ կոմունայում), մի քանի հոգի նշել են, որ գինիները ունեն  շոկոլադե լիկյորի բուրմունք և կեղծված են[14]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 Louis Grivetti; Howard-Yana Shapiro, eds. (2009). Chocolate: History, Culture, and Heritage. John Wiley and Sons. էջ 975. ISBN 0-470-12165-3.(անգլ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 Linda K. Fuller (1994). Chocolate fads, folklore & fantasies: 1,000+ chunks of chocolate information. Haworth popular culture. Routledge. էջ 276. ISBN 1-56024-337-6.(անգլ.)
  3. ↑ Jean Elie Bertrand, ed. (1780). «Section II: Des liqueurs spiritueuses par infusion». Descriptions des arts et métiers. Vol. 12. de l'Imprimerie de la Société Typographique.(անգլ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Simon Morelot (1803). Cours elementaire théorique et pratique de Pharmacie-chimique, ou manuel du pharmacien-chimiste. Vol. 2. Poignée. էջ 519.(անգլ.)
  5. ↑ 5,0 5,1 William Theodore Brannt; William Henry Wahl, eds. (1887). The techno-chemical receipt book: containing several thousand receipts, covering the latest, most important and most useful discoveries in chemical technology, and their practical application in the arts and the industries. H. C. Baird & co. էջեր 495.(անգլ.)
  6. ↑ A. Emil Hiss (1906). The standard manual of soda and other beverages: a treatise especially adapted to the requirements of druggists and confectioners (Revised ed.). G. P. Engelhard & Co. էջ 257.(անգլ.)
  7. ↑ Mimi Freid (1987). Making Liqueurs for Gifts. Garden Way Publishing bulletin. Storey Publishing. էջ 32. ISBN 0-88266-499-9.(անգլ.)
  8. ↑ Carol E. Steinhart, M. Ellin Doyle, Food Research Institute, Barbara A. Cochrane, ed. (1995). Food Safety 1995. Food Science and Technology Series. Marcel Dekker. էջ 618. ISBN 0-8247-9624-1.{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: editors list (link)(անգլ.)
  9. ↑ Chocolate liqueur brands Արխիվացված 2014-01-11 Wayback Machine, Dark chocolate liqueur(անգլ.)
  10. ↑ Cadbury’s Cream Liqueur: A Case History Արխիվացված 2009-05-01 Wayback Machine International Journal of Wine Marketing 1992, Vol. 4, Issue 2, pp. 33-37. Retrieved 3 April 2009(անգլ.)
  11. ↑ Shirley O. Corriher (2008). BakeWise: The Hows and Whys of Successful Baking with Over 200 Magnificent Recipes. Simon and Schuster. էջ 544. ISBN 1-4165-6078-5.(անգլ.)
  12. ↑ Toba Garrett; Steven Mark Needham; Christine Mathews (2004). The Well-Decorated Cake. Sterling Publishing Company, Inc. էջ 144. ISBN 1-4027-1773-3.(անգլ.)
  13. ↑ Jeff Bundschu; Mike Sangiacomo; Jon Sebastiani (1999). The wine brats' guide to living with wine. Macmillan. էջ 276. ISBN 0-312-20443-4.
  14. ↑ Benjamin Wallace (2008). The Billionaire's Vinegar: The Mystery of the World's Most Expensive Bottle of Wine. Crown. ISBN 0-307-33877-0.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Շոկոլադե_լիկյոր&oldid=9450817» էջից