Վիքիպեդիա

Յուստուս Լիբիխ

Յուստուս Լիբիխ (գերմ.՝ Liebig, մայիսի 12, 1803(1803-05-12)[1][2][3][…], Դարմշտադտ, Հեսսենի մեծ դքսություն[4] - ապրիլի 18, 1873(1873-04-18)[1][2][3][…], Մյունխեն, Գերմանական կայսրություն[4]), գերմանացի քիմիկոս, ագրոքիմիայի հիմնադիրներից։ Հիսենի և Մյունխենի համալսարանների պրոֆեսոր, 1830 թվականիցից՝ Պետերբուրգի Գիտությունների ակադեմիայի թղթակից անդամ, 1860 թվականից՝ Բավարիայի Գիտությունների ակադեմիայի պրեզիդենտ։ Հիմնական հետազոտությունները վերաբերում են օրգանական քիմիայի բնագավառին։ Լիբիխի աշխատանքները նպաստել են ռադիկալների տեսության հաստատմանը։ Առաջինն է ֆրանսիացի քիմիկոս է. Սուբեյրանի հետ միաժամանակ և նրանից անկախ ստացել քլորոֆորմ (1831) և քացախալդեհիդ (1835), հայտնաբերել հիպուրաթթուն, կաթնաթթուն և այլ կարբոնաթթուներ։ Կատարելագործել է օրգանական միացություններում ածխածնի և ջրածնի որոշման եղանակները (1831—1833), տվել խմորման և նեխման քիմիական տեսությունը։ 1840-թվականին առաջ է քաշել բույսերի հանքային սննդառության տեսությունը, որը նպաստել է երկրագործության մեջ հանքային պարարտանյութերի լայն կիրառմանը։

Յուստուս Լիբիխ
գերմ.՝ Justus von Liebig
Ծնվել էմայիսի 12, 1803(1803-05-12)[1][2][3][…]
Դարմշտադտ, Հեսսենի մեծ դքսություն[4]
Մահացել էապրիլի 18, 1873(1873-04-18)[1][2][3][…] (69 տարեկան)
Մյունխեն, Գերմանական կայսրություն[4]
ԳերեզմանՀին հարավային գերեզմանատուն
Բնակության վայր(եր)Հեսսենի մեծ դքսություն
Քաղաքացիություն Հեսսենի մեծ դքսություն
Մասնագիտությունքիմիկոս, գյուտարար, համալսարանի դասախոս, գյուղատնտես և գրող
Հաստատություն(ներ)Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան, Գիսենի համալսարան և Հայդելբերգի համալսարան
Գործունեության ոլորտքիմիա
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Գյոթինգենի Գիտությունների ակադեմիա, Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Իտալիայի գիտությունների ազգային ակադեմիա, Ազգային բժշկական ակադեմիա, Բելգիայի թագավորական բժշկական ակադեմիա, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Թուրինի գիտությունների ակադեմիա[4]
Ալմա մատերԷրլանգեն-Նյուրնբերգի համալսարան և Բոննի համալսարան
Գիտական աստիճանգիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[1]
Գիտական ղեկավարԿառլ Վիլհելմ Գոտլոբ Կաստներ
Եղել է գիտական ղեկավարԿառլ Շմիդտ[5], Ավգուստ Հոֆման[6], Sir Benjamin Collins Brodie, 2nd Baronet?[7], Ֆրիդրիխ Կեկուլե[8], Leopold Pfaundler?[9], Յակոբ Վոլհարդ, Leopold Pfaundler?[10], Johann Heinrich Jakob Müller?[10], Sir Benjamin Collins Brodie, 2nd Baronet?[10], Ավգուստ Հոֆման[10], Carl Remigius Fresenius? և Ադոլֆ Ֆրիդրիխ Լյուդվիգ Շթրեքեր
Հայտնի աշակերտներFriedrich Schädler?, Alexey Nikitich Tikhomandritsky? և Franz Varrentrapp?
Պարգևներ
Երեխա(ներ)Յոհաննա Լիբիխ, Գեորգ ֆոն Լիբիխ և Հերման ֆոն Լիբիխ
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Justus von Liebig Վիքիպահեստում

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Brock W. H. Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 KNAW Past Members
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 www.accademiadellescienze.it (իտալ.)
  5. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  6. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  7. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  8. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  9. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 Mathematics Genealogy Project — 1997.
  11. ↑ Award winners : Copley Medal — Royal Society.
  12. ↑ https://www.thersa.org/about/albert-medal/past-winners#Full-list-of-winners
  13. ↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 218.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 610)։  


  Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Յուստուս_Լիբիխ&oldid=8490945» էջից