Հովհաննես Ղանալանյան
Հովհաննես Տիգրանի Ղանալանյան (փետրվարի 19, 1911[1][2], Ախալցխա[1][2] - մարտի 28, 1994[2], Երևան, Հայաստան[2]), հայ սովետական գրականագետ։ Բանասիրական գիտությունների դոկտոր (1948), պրոֆեսոր (1948)։ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1939 թվականից։
Հովհաննես Ղանալանյան | |
|---|---|
| Ծնվել է | փետրվարի 19, 1911[1][2] Ախալցխա[1][2] |
| Մահացել է | մարտի 28, 1994[2] (83 տարեկան) Երևան, Հայաստան[2] |
| Գերեզման | Թոխմախի գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Հայաստան |
| Ազգություն | հայ |
| Մասնագիտություն | գրականագետ և դասախոս |
| Հաստատություն(ներ) | Լևոն Շանթի անվան թիվ 4 դպրոց և Վ․ Բրյուսովի անվան պետական համալսարան[1][2] |
| Գործունեության ոլորտ | գրականագիտություն[3] |
| Անդամակցություն | ԽՍՀՄ Գրողների միություն |
| Ալմա մատեր | ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ (1937)[1] |
| Կոչում | պրոֆեսոր[1][2] և ակադեմիկոս |
| Գիտական աստիճան | բանասիրական գիտությունների դոկտոր[1][2] (1948) |
| Տիրապետում է լեզուներին | հայերեն և ռուսերեն[3][4] |
| Քաղվածքներ Վիքիքաղվածքում | |
ՀԽՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս, բանագետ Արամ Ղանալանյանի եղբայրը։
Կենսագրություն խմբագրել
Հովհաննես Ղանալանյանը ծնվել է 1911 թվականի դեկտեմբերի 19-ին, Ախալցխա քաղաքում։ Միջնակարգ կրթությունն ստացել է տեղի աշխատանքային դպրոցում։ Մեկ տարի ուսուցիչ է աշխատել Ախալցխայի շրջանի Ծղալթբիլա գյուղում։ 1931 թ. տեղափոխվում է Երևան և աշխատանքի անցնում Մաքսիմ Գորկու անվան դպրոցում։ 1937 թ. ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ Այնուհետև սովորել է նույն համալսարանի ասպիրանտուրայում։ 1940-1942 թվականներին «Խորհրդային գրականություն» ամսագրի բաժնի վարիչն էր։ 1942 թվականին «Իսահակյանի լիրիկան» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։ 1947 թվականին «Ավետիք Իսահակյանի կյանքն ու ստեղծագործությունը» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների դոկտորի աստիճան։ 1946-1977 թվականներին եղել է Վ․ Բրյուսովի անվան ռուսաց և օտար լեզուների մանկավարժական ինստիտուտի հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի վարիչը։ Հեղինակ է «Ավետիք Իսահակյան» (1955, ռուս․ 1975), «Պետրոս Դուրյան» (1957), «Միսաք Մեծարենց» (1958), «Վահան Տերյան» (1960), «Դանիել Վարուժան» (1961), «Մտերիմ դեմքեր» (1965) երկերի։ Ուսումնասիրություններ ունի Վ․ Բրյուսովի, Յ․ Վեսելովսկու, Վ․ Զվյագինցևայի, Վ․ Նեմիրովիչ Դանչենկոյի և ռուս այլ գրողների մասին։ Ռուսերեն լույս են տեսել «Ակնարկներ XIX-XX դարերում հայ քնարերգության» (1964), «Հայաստանը ռուս բանաստեղծների ստեղծագործություններում» (1972), XVIII-XX դդ․ Հայաստանի բանաստեղծները» (1976) գրքերը[5]։
Երկեր խմբագրել
- Իսահակյանի լիրիկան, Երևան, Պետհրատ, 1940, 163 էջ։
- Հ. Հովհաննիսյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1946, 42 էջ։
- Նյութեր հայ գրականության պատմությունից, Երևան, հեռակա մանկավարժական ինստիտուտի հրատարակչություն, 1947, 320 էջ։
- Խաչատուր Աբովյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1948, 95 էջ։
- Թումանյանի լիրիկան, Երևան, Հայպետհրատ, 1954, 100 էջ։
- Ավետիք Իսահակյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1955, 144 էջ։
- Պետրոս Դուրյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1957, 112 էջ։
- Միսաք Մեծարենց, Երևան, Հայպետհրատ, 1958, 90 էջ[6]։
- Դանիել Վարուժան, Երևան, Հայպետհրատ, 1961, 195 էջ։
- Մտերիմ դեմքեր, Երևան, «Հայաստան», 1965, 105 էջ։
- Վահան Տերյան, Երևան, «Գիտելիք», 1960, 50 էջ։
- Ավետիք Իսահակյան, Հուշեր, Երևան, «Հայաստան», 1975, 54 էջ։
- Հոդվածներ և հուշեր, Երևան, «Սովետական գրող, 1979, 164 էջ։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 3.
- ↑ 3,0 3,1 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ CONOR.Sl
- ↑ Գրական տեղեկատու։ Երևան։ «Սովետական գրող»։ 1986։ էջ էջ 273-274
- ↑ Ղանալանյան, Հովհաննես Տիգրանի (1958). Միսաք Մեծարենց. Հայպետհրատ.
 | Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հովհաննես Ղանալանյան» հոդվածին։ |
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հովհաննես Ղանալանյան» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 25)։ 
|