Արշավիր Դարբնի

հայ արձակագիր, թարգմանիչ, դրամատուրգ, բանաստեղծ

Արշավիր Դարբնի (Արշավիր Միքայելի Մնացականյան, 1910, հունվարի 16 - 1980, նոյեմբերի 17), հայ առակագիր, բանաստեղծ, դրամատուրգ, թարգմանիչ, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1937 թվականից։ ԽՄԿԿ անդամ 1940 թվականից: Հայրը դարբին էր, որից էլ մակաբերել է Դարբնի գրական անունը։

Արշավիր Դարբնի
Ծննդյան անունԱրշավիր Միքայելի Մնացականյան
Ծնվել էհունվարի 16, 1910(1910-01-16)
ԾննդավայրԳետաշեն, Ելիզավետպոլի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էնոյեմբերի 17, 1980(1980-11-17) (70 տարեկան)
Վախճանի վայրԳետաշեն, Արցախի Հանրապետություն
Մասնագիտությունթարգմանիչ, դրամատուրգ, բանաստեղծ և արձակագիր
Լեզուհայերեն
Ազգությունհայ
ԿրթությունՄոսկվայի Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի ինստիտուտ
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ Գրողների միություն
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
ԱշխատավայրՀայաստանի գրողների միություն, Հայֆիլմ և Հայաստանի գրողների միություն
ՊարգևներԿարմիր Աստղի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան և Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան
Արշավիր Դարբնի Վիքիքաղվածքում
Արշավիր Դարբնի Վիքիդարանում

ԿենսագրությունԽմբագրել

Ծնվել է Լեռնային Ղարաբաղի Գետաշեն գյուղում։ Ավարտել է Բաքվի Հովհաննես Թումանյանի անվան միջնակարգ դպրոցը, ապա սովորել Մոսկվայի կինեմատոգրաֆիայի ինստիտուտի գրական-սցենարական ֆակուլտետում։ Երկար տարիներ աշխատել է Բաքվի հայկական դրամատիկական թատրոնում որպես գրական-գեղարվեստական բաժնի վարիչ։

Նրա անդրանիկ պիեսը՝ «Հողը ծիծաղում է» բեմադրվել է Բաքվի հայկական թատրոնում։ Հետագայում գրել է «Արծիվներ», «Դատավճիռ», «Վրեժ», «Երբ բացվում է մանուշակը» դրամաները։ Վերջին դրաման Մոսկվայում արժանացել է խրախուսական մրցանակի և բեմադրվել է Ադրբեջանի և Հայաստանի մի շարք թատրոններում։

Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին։ Եղել է սակրավորների առանձին գումարտակի կոմիսար, դիվիզիայի թերթի խմբագրի տեղակալ։ 1948 թվականից բնակվել է Երևանում։ 1949-1950 թվականներին եղել է ՀԳՄ վարչության քարտուղար։ Աշխատել է «Սովետական գրականություն» ամսագրում, «Հայֆիլմ» կինոստուդիայում, Հայաստանի կինոաշխատողների միությունում։ 1966-1980 թվականներին որպես խորհրդական աշխատել է Հայաստանի գրողների միությունում։

Նրա ստեղծագործությունները[1] թարգմանվել և առանձին գրքով լույս են տեսել ռուսերեն, ադրբեջաներեն, ուկրաիներեն։ Մահացել է Երևանում[2]: Թաղված է Նուբարաշենի գերեզմանատանը[3]:

ՊարգևներԽմբագրել

Պարգևատրվել է Կարմիր աստղի, Հայրենական պատերազմի երկրորդ աստիճանի, «Պատվո նշան» շքանշաններով։

ԵրկերԽմբագրել

ԳրքերԽմբագրել

  • Երկեր, Երևան: Հայաստան, 1972:
  • Աղվեսը դրախտում, Երևան: Հայաստան, 1969, 158 էջ:
  • Բալիկներ և ծաղիկներ: Երևան: Հայպետհրատ, 1963:
  • Առակներ և սատիրական ոտանավորներ: Երևան: Հայպետհրատ, 1959, 198 էջ:
  • Առակներ: Երևան: Հայպետհրատ, 1955, 87 էջ:
  • Рассвет в Мргашате, Ереван. Айпетрат, 195, 98 с.
  • Առակներ, Երևան: Հայպետհրատ, 1952, 76 էջ:
  • Басни, Ереван: Айпетрат, 1952. 76 с.

ՄամուլԽմբագրել

  • Խնձորենին: «Գրական թերթ», 1969, № 6:

ԳրականությունԽմբագրել

  • Արշավիր Դարբնի, Հեղինե Գրիգորյան, Արցախ հրատարակչություն, 1995, 43 էջ[4]:

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. ↑ «ՀԱԱՀ -ի գիտական գրադարան քարտարան, Դարբնի, Արշավիր Միքայելի»։ koha.anau.am (hy-Armn)։ Վերցված է 2019-01-16 
  2. ↑ Հայկ Խաչատրյան (1986)։ Գրական տեղեկատու։ Երևան: «Սովետական գրող»։ էջ էջ 141 
  3. ↑ «The memorial of Mnatsakanyan Arshavir (Արշավիր Մնացականյան Դարբնի) buried at Yerevan's Nubarashen cemetery»։ hush.am (անգլերեն)։ Վերցված է 2019-01-16 
  4. ↑ Գրիգորյան Հեղինե (1995)։ Արշավիր Դարբնի (հայերեն)։ "Artsʻakh" hratarakchʻutʻyun 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Արշավիր_Դարբնի&oldid=7509928» էջից