Սակրավոր

Սակրավոր անձ, որը գտնվում է ծառայության մեջ ինժեներական զորքերում։ Սակրավորների հիմնական նպատակը պաշտպանողական կամ հարձակողական բնույթի ռազմական գործողությունների ինժեներական ապահովումն է։ Ռուսական կայսերական բանակում սակրավորները մտնում էին ինժեներական զորքերի կազմի մեջ և պատերազմի ժամանակ տարբեր սակրավորական աշխատանքներ էին իրականացնում մարտի դաշտում և ամրոցներում։

Հայ սակրավորը ականազերծում է տարածքը

Լեյբ-գվարդիայի սակրավորային գումարտակի սակրավորները:
1853 թվական: Ա. Ի. Հեբենսի նկարը:
Կենտրոնում ճեղանի վրա նստած է գումարտակի հրամանատար, գեներալ-մայոր Ն. Ֆ. Խոմուտովը, աջ կողմի ծայրից՝ գնդապետ Նիկոլայ Զացեպինը (հայտնի նկարիչը զոհվել է 1855 թվականի մայիսի 10-ին Սևաստոպոլի պաշտպանության ժամանակ: (Սուվորովի թանգարանը Սանկտ-Պետերբուրգում)

Բանվորագյուղացիական կարմիր բանակի (ԲԳԿԲ) սակրավորները Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ

Պատմականորեն սակրավորների խնդիրներն էին հանդիսանում՝

• Պաշտպանողական կառույցների տակ ականահատումը կամ խրամատների փորումը հակառակորդի դիրքերին աննկատորեն մոտենալու համար,
• Ռազմաճակատում սեփական ամրաշինական ռազմական կառույցների ստեղծումը,
• Փոխադրումների ապահովումը գետերի և ճահիճների միջով,
• Մատակարարումների գծերի հաստատումը և ենթակառուցվածքի վնասված կառույցների վերականգնումը,
• Ականների, հրթիռների և արկերի վնասազերծումը։

Առօրյա կյանքում սակրավոր են անվանում այն մարդկանց (պարտադիր չէ, որ նա լինի զինծառայող), ովքեր զբաղվում են ականների և չպայթած արկերի վնասազերծմամբ։

Սակրավորների մասնագիտական տոնը նշում են հետևյալ երկրներում՝

• Հայաստան – սեպտեմբերի 7 (Հայաստանի ինժեներական զորքերի օր),
• Ռուսաստան – հունվարի 21 (Ռուսաստանի ինժեներական զորքերի օր),
• Ուկրաինա – նոյեմբերի 3 (Ուկրաինայի ինժեներական զորքերի օր)։

Որոշ արտասահմանյան երկրների զինված ուժերում սակրավոր տերմինին համապատասխանում է պիոներներ տերմինը։

Սակրավորական գործի պատմություն

«Սակրավոր», տերմինի հայտնվել է վերաբերում է 17-րդ դարին, երբ այդպես էին անվանում այն զինծառայողներին, ովքեր հակառակորդի պաշտպանողական կառույցների տակ ականահատում էին իրականացնում հետագայում դրանք ոչնչացնելու նպատակով։ 1678 թվականին Ֆրանսիայում սակրավորներն առանձնացվել են հատուկ զորամասերում և ստորաբաժանումներում, իսկ 1712 թվականին՝ Ռուսաստանում։

Պետրոս I-ի օրոք՝ 1707 թվականին, Մոսկվայում ստեղծվել է Ինժեներական դպրոց՝ հրամանատարական կազմի պատրաստման համար, իսկ ավելի ուշ կազմավորվել են առաջին սակրավորական զորամասերը՝ առանձին ինժեներական և ականորդային վաշտեր։

Գերմանիայում, Ավստրիայում և մասամբ Ֆրանսիայում սակրավորային զորամասերը միաձուլված էին զոմազորամասերի հետ, Ռուսաստանում դրանք առանձին էին գործում։

18-19-րդ դարերում սակրավորների առջև դրված խնդիրները մեծանում էին։

20-րդ դարում մասնագիտացում էր տեղի ունեցել՝ սակրավորների կազմից առանձնացվել են երկաթուղայիններ, օդագնացներ, ավտոմոբիլիստներ և այլն։

Տիպեր

• Զորագնդային սակրավորներ
• Դիվիզիոն սակրավորներ
• Կորպուսային սակրավորներ
• Բանակային սակրավորներ
• Ռազմաճակատային սակրավորներ
• Զորքային սակրավորներ

Սակրավորները մասսայական մշակույթում

• Լայնորեն տարածված է ասացվածքը «Սակրավորը սխալվում է մեկ անգամ», որը պայմանավորված է ականազերծման աշխատանքների վտանգի մեծ աստիճանով, երբ ցանկացած սխալ կարող է մահացու լինել։ Բացի այդ կա նաև կատակ. «Սակրավորը սխալվում է երկու անգամ՝ առաջին անգամ, երբ դառնում է սակրավոր»։
• Սակրավոր (խաղ) – համակարգչային խաղ-գլուխկոտրուկ, որը լայն տարածում է գտել Windows օպերացիոն համակարգի շնորհիվ, որի բազային փաթեթի մեջ այն ներառված է։
• Սակրավոր Վոդիչկա – Յարոսլավ Հաշեկի «Քաջարի զինվոր Շվեյկի արկածները» վեպի կերպար։

Պատկերասրահ

• 
  Սակրավորը «Դուբլոն» պաշտպանական հագուստով ձեռքին արկ է պահում Ռուսաստանի ԶՈՒ գվարդիական ինժեներա-սակրավորական բրիգադի և ինժեներա-քողարկող գնդի ուսումնավարժությունների ժամանակ, Մոսկվայի մարզ, 2011թվական, 19 հունվարի։ Լուսանկարը՝ «ՌԻԱ Նովոստի»-ի։
• 
  Ռուսաստանի Անվտանգության դաշնային ծառայության սակրավորն աշխատում է ռուսական միջազգային տեղեկատվական ՌԻԱ Նովոստի գործակալության շենքի մոտ, Զուբովսկի բուլվար, որտեղ մուտքի մոտ հայտնաբերվել է կասկածելի տուփ, Մոսկվա, Ռուսաստան, լուսանկարը՝ «ՌԻԱ Նովոստի»-ի։
• 
  Ականազերծման համար նախատեսված պաշտպանիչ հագուստ։

Գրականություն

• «Իմ մասնագիտությունը սակրավոր է»: