Սպորտինգ (ֆուտբոլային ակումբ, Լիսաբոն)
«Սպորտինգ» (պորտ.՝ Sporting Clube de Portugal), պորտուգալական ֆուտբոլային ակումբ Լիսաբոն քաղաքից, որը հանդես է գալիս Լիգա Սագրիշում: Հիմնադրվել է 1906 թվականի հուլիսի 1-ին: Համարվում է երկրի ամենատիտղոսակիր ակումբներից մեկը: Պորտուգալիայի 18-ակի չեմպիոն, Գավաթի 16-ակի հաղթող և Սուպերգավաթի 8-ակի մրցանակակիր: Ակումբի տնային մարզադաշտը համարվում է «Ժոզե Ալվալադեն», որը տեղավորում է 50 049 հանդիսատես:
 Սպորտինգ
| ||||
| ||||
| Ամբողջական անուն | Sporting Clube de Portugal | |||
|---|---|---|---|---|
| Մականուն(ներ) | Առյուծներ (պորտ.՝ Leões) Կանաչասպիտակներ (պորտ.՝ Verde-e-Brancos) "Արիստոկրատներ" (պորտ.՝ Varistocratas), լիսաբոնցիներ: | |||
| Հիմնադրում | 1906 | |||
| Երկիր | Պորտուգալիա
| |||
| Քաղաք | Լիսաբոն | |||
| Մարզադաշտ | Ժոզե Ալվալադե, Լիսաբոն | |||
| Տարողունակություն | 50 049 | |||
| Նախագահ | Բրունու դի Կարվալյու
| |||
| Մարզիչ | Ժորժի Ժեզուշ
| |||
| Լիգա | Պրիմեյրա | |||
| 2018-2019 | 3-րդ | |||
| ||||
ՊատմությունԽմբագրել
1906 թվականի հունիսի 1-ը ակումբի պաշտոնական հիմնադրման օրն է: Սակայն ակումբի պատմությունը սկիզբ է առնում 1902 թվականից, երբ Ֆրանսիշկու և Ժոզե Մարիա Գավազու եղբայրները ստեղծեցին Sporting Club de Belas-ը: Այդ կազմակերպությունում ֆուտբոլային սեկցիան չէր դիտարկվել, և նրա անդամները միայն մեկ անգամ խաղացին ցուցադրական ֆուտբոլային հանդիպում, տոնի ժամանակ, Սինտրա քաղաքում: Երկու տարի անց ակումբի հիմքի վրա ստեղծված Campo Grande Football Clube-ը ֆուտբոլի հետ ոչ մի կապ չուներ, չնայած իր անվանը, և զբաղվում էր պարային երեկոների և պիկնիկների կազմակերպմամբ: Արդյունքում այսպիսի դրությունը հանգեցրեց ակումբի 17 անդամների բողոքին՝ Ժոզե Ալվալադեի գլխավորությամբ, ովքեր 1906 թվականի ապրիլին որոշեցին դուրս գալ կազմից: Երկուսուկես ամիս անց նրանց կողմից ստեղծվեց Sporting Club do Portugal-ը: «Սպորտինգի» հիմնադրման մեջ մեծ դեր ունեցավ Ժոզե Ալավալադեի պապիկի ֆինանսական օգնությունը, փաստաբան Ալֆրեդու Աուգուշտու դաշ Նևեշ Օլտրեմանան: Նորաստեղծ ակումբում բաժիններ ստեղծվեցին սպորտի տարբեր բնագավառներից, իսկ ակումբի հիմնադիրները, հիմնականում Օլտրեմանը, երազում էին այն բանի մասին, որ «Սպորտինգը» ժամանակի ընթացքում կդառնա Եվրոպայի ուժեղագույն ակումբներից մեկը: «Սպորտինգի» հիմնադիրների պատվախնդրությունը ամրագրվեց ակումբի անվան մեջ, որտեղ քաղաքի նշումի հետ, ինչպես «Բենֆիկայինը», հետևում է ամբողջ երկրի անվանումը:
1907 թվականի փետրվարի 3-ին «Սպորտինգն» անցկացրեց իր առաջին ֆուտբոլային խաղը, որի ժամանակ ջախջախվեց «Կրուժ Նեգրայի» (պորտ.՝ Cruz Negra) կողմից՝ 1:5 հաշվով: Հակառակորդ թիմի խաղացողների մի մասը հետագայում տեղափոխվեց «Սպորտինգ»: Այդ նույն տարում թիմն ունեցավ զինանշան, գրասենյակ և մարզադաշտ: Խորհրդանիշի հիմք վերցվեց կառավարության անդամներից մեկի՝ Ֆերնանդու դե Կաշտելու Բրանկուի ազգանվան խորհրդանիշը: Խորհրդանիշում փոփոխվեց միայն գունավորումը՝ արծաթափայլ-կանաչ-սև: 1907 թվականի դեկտեմբերի 1-ին «Սպորտինգն» առաջին անգամ հանդիպեց «Բենֆիկայի» հետ և հաղթեց 2:1 հաշվով: Այդ նույն խաղում «Սպորտինգի» ֆուտբոլիստները առաջին անգամ խաղադաշտ դուրս եկան հաջորդական կանաչ և սպիտակ գծերով խաղաշապիկներով, ինչպես նաև սպիտակ շորտերով, որոնք 1915 թվականին փոխվեցին սևով:
1981-1982 մրցաշրջանում «Սպորտինգը» «ոսկե դուբլ» ձևակերպեց՝ անգլիացի մարզիչ Մալկոլմա Էլլիսոնի գլխավորությամբ հաղթելով ազգային առաջնությունը և գավաթը: Թվում էր՝ ակումբը կրկին ուժ է հավաքում, սակայն 1980-ականների վերջը և 1990-ականների սկիզբը դարձավ «Սպորտինգի» պատմության ամենավատ շրջանը:
1992 թվականին «Սպորտինգի» նոր նախագահ Ժոզե Սոուզա Սինտրան ակումբ հրավիրեց Անգլիայի հավաքականի նախկին մարզիչ Բոբբի Ռոբսոնին հույս ունենալով, որ նա կկարողանա կրկնել Էլլիսոնի ձեռքբերումը: Ռոբսոնը «Սպորտինգում» աշխատեց ընդամենը 1,5 տարի, իսկ հետո նրան փոխարինեց Կարլուշ Կեյրուշը՝ Պորտուգալիայի հավաքականի նախկին մարզիչը: Ակումբը ձգտում էր հասնել երբեմնի փառքին, երբ 1950-ական թվականներին 8 մրցաշրջանից 7-ում հաղթեց Պորտուգալիայի առաջնությունը:
2005 թվականի մայիսի 18-ին 2004-2005 մրցաշրջանի ՈՒԵՖԱ-ի գավաթի եզրափակչում «Սպորտինգը» պարտվեց «ԲԿՄԱ»-ին 1:3 հաշվով, որը անցկացվում էր «առյուծների» տնային մարզադաշտ Ժոզե Ալվալադեում:
Ելույթների ՎիճակագրությունԽմբագրել
Ներքին առաջնություններում Եվրոպայի ամենաստաբիլ ակումբը. երբեք 5-րդ հորիզոնականից ներքև չի հայտնվել: Սակայն այդ ավանդույթը խախտվեց 2012-2013 մրցաշրջանում, երբ «առյուծները» Սագրիշ Լիգայում զբաղեցրեցին 7-րդ տեղը:
ՁեռքբերումներԽմբագրել
ԱզգայինԽմբագրել
- Պորտուգալիայի առաջնություն
Չեմպիոն (18): 1940/41, 1943/44, 1946/47, 1947/48, 1948/49, 1950/51, 1951/52, 1952/53, 1953/54, 1957/58, 1961/62, 1965/66, 1969/70, 1973/74, 1979/80, 1981/82, 1999/00, 2001/02:
2-րդ տեղ (24): 1921/22, 1924/25, 1927/28, 1932/33, 1934/35, 1938/39, 1939/40, 1941/42, 1942/43, 1944/45, 1949/50, 1959/60, 1960/61, 1967/68, 1970/71, 1976/77, 1984/85, 1994/95, 2005/06, 2006/07, 2007/08, 2008/09, 2013/14, 2015/16
3-րդ տեղ (25): 1935/36, 1936/37, 1937/38, 1945/46, 1954/55, 1962/63, 1963/64, 1971/72, 1974/75, 1977/78, 1978/79, 1980/81, 1982/83, 1983/84, 1985/86, 1989/90, 1990/91, 1992/93, 1993/94, 1996/97, 2002/03, 2003/04, 2004/05, 2010/11, 2014/15:
Տարածաշրջանային մրցաշարերԽմբագրել
- Լիսաբոնի չեմպիոն (18 - ռեկորդ). 1914/15, 1918/19, 1921/22, 1922/23, 1924/25, 1927/28, 1930/31, 1933/34, 1934/35, 1935/36, 1936/37, 1937/38, 1938/39, 1940/41, 1941/42, 1942/43, 1944/45, 1946/47:
- Լիսաբոնի գավաթ (31 - ռեկորդ): 1914/15, 1915/16, 1916/17, 1921/22, 1922/23, 1924/25, 1927/28, 1930/31, 1933/34, 1934/35, 1935/36, 1936/37, 1937/38, 1938/39, 1940/41, 1941/42, 1942/43, 1944/45, 1946/47 1947/48, 1948/49, 1949/50, 1961/62, 1963/64, 1965/66, 1970/71, 1984/85, 1990/91, 1991/92, 2012/13, 2013/14:
Եվրոպական մրցաշարերԽմբագրել
ՈՒԵՖԱ-ի գավաթի հաղթողների գավաթ
- Հաղթող (1). 1963/64
- Ֆինալիստ (1). 2004/05
- 1/4 եզրափակիչ (2). 1982/83
- Ֆինալիստ (1). 1949
Գլխավոր մարզիչներԽմբագրել
Ֆրանսիշկու Ստրոմպ (1916-1917)
Չարլի Բելլ (1919-1922)
Աուգուշտու Սաբո (1922-1924)
Յուլիուս Լելովտիչ (1925-1926)- Աուգուշտու Սաբո (1926-1927)
- Ֆիլիպե դուշ Սանտուշ (1927-1928)
- Չարլի Բելլ (1928-1930)
- Ֆիլիպե դուշ Սանտուշ (1930-1931)
Արթուր Ջոն (1931-1933)- Ռուդոլֆ Յենի (1933-1934)
- Ֆիլիպե դուշ Սանտուշ (1934-1935)
Վիլհելմ Պոսակ (1935-1937)- Յոժեֆ Սաբո (1937-1945)
- Ժոակիմ Ֆերեյրա (1945)
- Կանդիդու դի Օլիվեյրա (1945-1946)
- Բոբ Կելլի (1946-1947)
- Կանդիդու դի Օլիվեյրա (1947-1949)
- Շանդոր Պայչ (1949-1950)
- Ռենդոլֆ Հելլոուվեյ (1950-1953)
- Ա. Կարդոզու (1953)
- Ժուան Ժոակիմ Տավարիշ դա Սիլվա (1953-1955)
Ալեխանդրո Սկոպելլի (1955-1956)
Աբել Պիկաբեն (1956-1957)
Էնրիկե Ֆերնանդես Վիոլա (1957-1959)- Ֆերնանդու Վաշ (1959-1960)
- Ալֆրեդո Գոնսալես (1960-1961)
Օտտո Գլորիա (1961)- Ժուկա (1961-1963)
- Ժենտիլ Կարտոզու (1963-1964)
- Անսելմու Ֆերնանդեշ (1964)
- Ժան Լյուսյանո (1964)
- Ժուկա (1964-1965)
- Արմանդու Ֆերեյրա (1965)
- Օտտո Գլորիա (1965-1966)
- Ֆերնանդու Արժիլա (1966-1967)
- Արմանդու Ֆերեյրա (1967)
- Ֆերնանդու Կայադու (1967-1969)
- Մարիու Լինու (1969)
- Արմանդու Ֆերեյրա (1969)
- Ֆերնանդու Վաշ (1969-1972)
- Ռոննի Ալեն (1972)
- Մարիու Լինու (1972-1974)
- Ալֆրեդո դի Ստեֆանո (1974)
- Օսվալդու Սիլվա (1974-1975)
Ֆերնանդո Ռիերա (1975)
Ժուկա (1975-1976)- Ջիմի ՀԵգան (1976-1977)
- Պաուլու Էմիլիու (1977-1978)
- Խոսե Ռոդրիգես Դիաս (1978)
Միլորադ Պավիչ (1978-1979)- Խոսե Ռոդրիգես Դիաս (1979)
- Ֆերնանդու Մենդեշ (1979-1980)
- Սրեչկո Ռադիշիչ (1980-1981)
- Մալկոլմ Էլլիսոն (1981-1982)
- Անտոնիու Օլիվեյրա (1982-1983)
Յոզեֆ Վենգլոշ (1983-1984)- Մարինյու (1984)
Ջոն Տոշակ (1984-1985)- Մանուել Պեդրու Գոմիշ (1985)
- Մանուել Ժոզե (1985-1987)
- Մարինյու (1987)
- Կիտ Բարկինշոու (1987-1988)
- Անտոնիու Մորայիշ (1988)
- Պեդրո Ռոչա (1988-1989)
- Վիտոր Դամաշ (ի. բ.) (1989)
- Մանուել Ժոզե (1989)
- Վիկտոր Դամաշ (ի. բ.) (1989)
- Ռաուլ Ագուաշ (1989-1990)
- Մարինյո Պերես (1990-1992)
- Դոմինգես (1992)
- Բոբբի Ռոբսոն (1992-1994)
- Կարլուշ Կեյրոշ (1994-1996)
- Օկտավիու Մաշադու (1996)
Ռոբեր Վասեժ (1996)- Օկտավիու Մաշադու (1996-1997)
- Ֆրանսիշկու Վիտալ (1997)
- Վիսենտե Կանտատորե (1997)
- Կարլուշ Մանուել (1997-1998)
Միրկո Յոզիչ (1998-1999)
Ջուզեպպե Մատերացի (1999)- Աուգուշտու Ինասիու (1999-2001)
- Մանուել Ֆերնանդեշ (2001)
- Լասլո Բյոլյոնի (2001-2003)
- Ֆերնանդու Սանտուշ (2003-2004)
- Ժոզե Պեզեյրու (2004-2005)
- Պաուլու Բենտու (2005-2009)
- Կարլուշ Կարվախալ (2009-2010)
- Պաուլու Սերժիու (2010-2011)
- Ժոզե Կոուսեյրու (2011)
- Դոմինգուշ Դոմինգուշ (2011-2012)
- Ռիկարդու Սա Պինտու (2012)
- Օկեանու դա Կրուշ (ի. բ.) (2012)
- Ֆրանկ Վերկաուտերեն (2012-2013)
- Ժեզուալդու Ֆերեյրա (2013)
- Լեոնարդու Ժարդիմ (2013-2014)
- Մարկու Սիլվա (2014-2015)
- Ժորժի Ժեզուշ (2015-այժմ)
.svg){kind=small}
Հայտնի խաղացողներԽմբագրել
Ակումբի ռեկորդակիրներ խաղերի քանակովԽմբագրել
Տվյալները՝ 2015 թվականի օգոստոսի 17-ի դրությամբ:
| # | País | Nome | Período | Jogos |
|---|---|---|---|---|
| 1 |
|
Իլարիու դա Կոնսենսայ | 1958-1973 | 453 |
| 2 |
|
Մանուել Ֆերնանդեշ | 1975-1987 | 434 |
| 3 |
|
Ժուան Ազևեդու | 1935-1952 | 407 |
| 4 |
|
Մանուել Վաշկեշ | 1946-1958 | 355 |
| 5 | 
|
Անդերսոն Պոլգա[1] | 2003-2014 | 342 |
| 6 |
|
Ժոզե Կարլուշ դա Սիլվա | 1962-1974 | 339 |
| 7 |
|
Մանուել Վաշկեշ[2] | 1946-1958 | 334 |
| 8 |
|
Վիկտոր Դամաշ | 1966-1976 и 1984-1989 | 332 |
| 9 |
|
Ռուի Պատրիսիու[3] | 2006- | 329 |
| 10 |
|
Ֆերնանդու Պեյրոտեու | 1937-1949 | 322 |
|
|
Ալբանու | 1943-1957 |
Ակումբի լավագույն ռմբարկուներԽմբագրել
Տվյալները՝ 2014 թվականի հոկտեմբերի 18-ի տվյալներով:
| # | Երկիր | Խաղացող | Ժամանակաշրջան | Գոլեր |
|---|---|---|---|---|
| 1 |
|
Ֆերնանդու Պեյրոտեու | 1937-1949 | 529[4] |
| 2 |
|
Մանուել Ֆերնանդեշ | 1975-1987 | 342[5] |
| 3 |
|
Անտոնիու Ժեզուշ Կորեյա | 1943-1953 | 254[6] |
| 4 |
|
Մանուել Վաշկեշ | 1946-1958 | 225 |
| 5 |
|
Մանուել Սուեյրու | 1934-1945 | 208 |
| 6 |
|
Ռույ Ժորդան | 1977-1986 | 187[7] |
| 7 |
|
Լիեդսոն | 2003-2011 | 174 |
| 8 |
|
Ալբանու | 1943-1957 | 162 |
| 9 |
|
Էրնեստու Ֆիգեյրեդու | 1960-1968 | 147 |
| 10 |
|
Ժուան Լոուրենսու | 1964-1972 | 142 |
| 11 |
|
Ժոզե Տրավասուշ | 1946-1959 | 129 |
«Սպորտինգի» խաղացողները միջազգային խոշոր մրցաշարերումԽմբագրել
| Առաջնություն | Մասնակիցներ |
|---|---|
 Օլիմպիական խաղեր 1928 |
Ժորժե Վիերա Ժոզե Մարտինս Կիպրիանո Սանտոս
|
 Աշխարհի առաջնություն 1966 |
Ալեշանդրե Բապտիստա  Ժուակիմ Կարվալյու Իլարիու Կոնսենսայ Ժուան Լորենսու Ժոաո Մորայիշ Ֆերնանդո Պերեշ Ժոզե Կարլուշ Էրնեստո Ֆիգեյրեդու
|
 Աշխարհի առաջնություն 1974 |
 Էկտոր Յասալդե
|
 Աշխարհի առաջնություն 1982 |
 Ֆերենց Մեսարոշ
|
 Եվրոպայի առաջնություն 1984 |
Ռույ Ժորդաո
|
 Աշխարհի առաջնություն 1986 |
Վիկտոր Դամաշ Անտոնիո Մորատո Ժայմի Պաշեկու Անտոնիո Սոուզա
|
| Ամերիկայի գավաթ 1989 |
Պաոլո Սիլաս 
|
 Աշխարհի առաջնություն 1990 |
.svg){kind=small} Տոմիսլավ Իվկովիչ
|
 Օլիմպիական խաղեր 1988 |
 Հանս Եսկիլսոն
|
 Աշխարհի առաջնություն 1994 |
 Կրասիմիր Բալակով Իվայլո Յորդանով Ստան Վալկս
|
 Ֆահդ թագավորի գավաթ 1995 |
 Էմանուել Ամունեկե
|
| Օլիմպիական խաղեր 1996 |
Պաուլու Ալվեշ Ժոզե Դոմինգես Պաուլու Կոշտինյա Աֆոնսո Մարտինս Բետու
|
| Եվրոպայի առաջնություն 1996 |
Պեդրու Բարբոզա Իվայլո Յորդանով Օկեանո Ռիկարդու Սա Պինտու
|
 Աֆրիկյան ազգերի գավաթ 1998 |
 Լուիս Միգել Աբդելիլախ Սաբեր
|
| Աշխարհի առաջնություն 1998 |
Իվայլո Յորդանով Աբդելիլախ Սաբեր Ցեսար Ագուստո Ռամիրես
|
 Աֆրիկյան ազգերի գավաթ 2000 |
Կվամե Այու Աբդելիլախ Սաբեր
|
.svg){kind=small} Եվրոպայի առաջնություն 2000 |
Ժոզե Լուիշ Վիդիգալ Ռույ Ժորժե Մբո Մպենզա Բետու Պետեր Շմեխել
|
 Աշխարհի առաջնություն 2002 |
Պեդրու Բարբոզա Պաուլու Բենտու Ուգու Վիանա Ժոաո Պինտու Ռույ Ժորժե Նելսոն Պերեյրա Բետու
|
| Եվրոպայի առաջնություն 2004 |
Ռույ Ժորժե  Ռիկարդու Պերեյրա Բետու
|
 Օլիմպիական խաղեր 2004 |
Ուգու Վիանա Դաննի Կարլուշ Մարտինշ Մարիու Սերժիու
|
 Աֆրիկյան ազգերի գավաթ 2006 |
 Ռուդոլֆ Դուալա
|
| Աշխարհի առաջնություն 2006 |
Ռիկարդու Պերեյրա
|
  Եվրոպայի առաջնություն 2008 |
Միգել Վելոզու Ժոաո Մոուտինյո Ռուի Պատրիսիու
|
 Օլիմպիական խաղեր 2008 |
 Վլադիմիր Ստոյկովիչ
|
| Աֆրիկյան ազգերի գավաթ 2010 |
 Մեշեր
|
 Աշխարհի առաջնություն 2010 |
Միգել Վելոզու Լիեդսոն Պեդրու Մենդեշ Մատիաս Ֆերնանդես
|
| Ամերիկայի գավաթ 2011 |
 Անդրե Կարիլյու Ալբերտո Ռոդրիգես Մատիաս Ֆերնանդես
|
  Եվրոպայի առաջնություն 2012 |
Սթեյն Սհարս Մարատ Իզմայլով Ռուի Պատրիսիու Ժոաո Պերեյրա
|
 Օլիմպիական խաղեր 2012 |
Զակարիա Լաբյադ
|
| Աշխարհի առաջնություն 2014 |
Վիլյամ Կարվալյու Ռուի Պատրիսիու Մարկոս Ռոխո Իսլամ Սլիմանի
|
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Anderson Polga :: Anderson Corrêa Polga ::
- ↑ Manuel Vasques :: Manuel Soeiro Vasques ::
- ↑ Rui Patrício :: Rui Pedro dos Santos Patrício :: Sporting
- ↑ «CRAQUE IMORTAL – PEYROTEO»։ Վերցված է 26 августа 2015
- ↑ «Biografias – Manuel Fernandes»։ Վերցված է 26 августа 2015
- ↑ «Biografias – Jesus Correia»։ Վերցված է 26 августа 2015
- ↑ «Biografias – Jordão»։ Վերցված է 26 августа 2015
Արտաքին հղումներԽմբագրել
- Официальный сайт (պորտ.)
- Неофициальный сайт (պորտ.)