Սպարտակ (ֆիլմ, 1960)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սպարտակ (այլ կիրառումներ)

Սպարտակ (անգլ.՝ Spartacus) ռեժիսոր Սթենլի Կուբրիկի 1960 թվականին նկարահանած ամերիկյան ֆիլմ, որի հիմքում Հովարդ Ֆասթի համանուն գրվածքն է Հին Հռոմի ստրուկ և գլադիատոր, Հռոմեական կայսրության դեմ ապստամության առաջնորդ Սպարտակի մասին։ Ֆիլմը թերևս կարելի է համարել կինոյի պատմության լավագույն աշխատանքներից մեկը իր ժանրի մեջ։ Ֆիլմը համաշխարհային ճանաչում բերեց Սպարտակի դերակատար Քրրք Դուգլասին։

Սպարտակ անգլ.՝ Spartacus
Երկիր	ԱՄՆ
Ժանր	դրամա, ռոմանտիկ ֆիլմ, պատմական ֆիլմ, ռազմական ֆիլմ, կենսագրական ֆիլմ, էպիկական ֆիլմ, վեպի էկրանավորում, մարտաֆիլմ և Պեպլում
Հիմք	Spartacus?
Թվական	հոկտեմբերի 8, 1960
Լեզու	անգլերեն
Ռեժիսոր	Սթենլի Կուբրիկ
Պրոդյուսեր	Քըրք Դուգլաս և Edward Lewis?
Սցենարի հեղինակ	Դալթոն Թրամբո, Howard Fast?, Քոլդեր Ուիլինգհեմ և Փիթեր Ուստինով
Դերակատարներ	Քըրք Դուգլաս, Լոուրենս Օլիվիե, Ջին Սիմոնս, Չարլզ Լոութոն, Փիթեր Ուստինով, Թոնի Քերթիս, Նինա Ֆոքս, Հերբերտ Լոմ, Ջոն Այրլենդ, John Dall?, Չարլզ ՄաքԳրոու, Harold J. Stone?, Վուդի Սթրոուդ, Ռոբերտ Ուիլկի, Ջոն Հոյթ, Ֆրեդերիկ Ուորլոք, Հարոլդ Գուդվին, Ջեյմս Գրիֆիթ, Ջոաննա Բարնս, Փիթեր Բրոկկո, Ted de Corsia?, Vic Perrin?, Ջոն Գևին, Բադի Վան Հորն, Eddie Parker?, Bill Raisch?, Քերի Լոֆթին, Jack Perkins?, Ջորջ Քենեդի, Կարլթոն Յանգ, Ռիչարդ Ֆարնսուորթ, Chuck Roberson?, Vinton Hayworth?, John Stephenson?, Brad Harris?, Robert Hoy?, Paul Baxley?, Ռոյ Էնջել, Irvin Koszewski?, Harold Kruger?, Ջիլ Փերքինս, George Robotham?, Դիք Կրոկետ, Dale Van Sickel?, Joe Gold?, Cliff Lyons?, Chuck Hayward?, Dayton Lummis?, Boyd Morgan?, Betty Harford?, Tom Steele?, Charles Horvath?, Terence De Marney?, Sol Gorss?, Rudy Bukich?, Ռոբերտ Ֆուլեր, Գորդոն Միտչել, Paul Lambert?, Arthur Batanides?, Aron Kincaid?, Leonard Penn?, Johnny Duncan?, Ken Terrell?, Jack Williams?, Larry Thor?, Al Carmichael?, Bob Morgan?, Wally Rose?, Tap Canutt?, Will J. White?, Bill Catching?, Nick Dennis?, Chuck Courtney?, Russell M. Saunders?, Hallene Hill?, Bob Herron?, Paul E. Burns?, Յուլիան Վերգով և Anthony Jochim?
Օպերատոր	Ռասել Մեթի և Clifford Stine?
Երաժշտություն	Ալեքս Նորթ
Մոնտաժ	Robert Lawrence? և Irving Lerner?
Պատմվածքի վայր	Իտալիա
Նկարահանման վայր	Մադրիդ և Իսպանիա
Կինոընկերություն	Universal Studios և Բրինա արտադրություն
Տևողություն	198 րոպե
Բյուջե	12 000 000 $
Շահույթ	22 800 000 HK$
Spartacus (film) Վիքիպահեստում

Սյուժե

Գլխավոր հերոսը Սպարտակն է, ով հռոմեական ստրուկ է։ Լինելով ուժեղ և ամրակազմ նրան ընդգրկում են գլադիատորների դպրոց, որտեղ երիտասարդ ստրուկներին պատրաստում են մենամարտերի համար, երբեմն նաև մահացու ելքերով, որոնք անցկացվում են Հռոմի բարձրաստիճան իշխանավորների համար։

Սպարտակը տարբերվում է մյուսներից իր ազատամիտ հայացքներով։ Նա շատ ընկերներ է ձեռք բերում գլադիատորների շրջանում, ովքեր հարգում և սիրում են իրեն։ Նա սիրահարվում է իրենց զվարճությունների համար նրանց տրված ստրկուհի Վարինիային, ով նույնպես անտարբեր չէր Սպարտակի հանդեպ։

Մի անգամ նրանց մոտ է գալիս Մարկոս Կրասոսը մի քանի բարձրաստիճան անձանց հետ և ցանկանում տեսնել լավագույն գլադիատորների մահացու մենամարտեր, վճարելով դրա համար նրանց դպրոցի ղեկավար Լենտուլ Բատիատին մեծ գումար։ Նրանց հետ եկած կանայք ներկայացված թեկնածուներից ընտրված զույգերից մեկը Սպարտակն էր ընդդեմ սևամորթ Դրաբայի։ Նրանց մենամարտի ժամանակ Դրաբան հաղթում է Սպարտակին և երբ Կրասոսը նշան է ցույց տալիս Սպարտակին սպանելու համար, Դրաբան անսպասելիորեն նետվում է Կրասոսի վրա, սակայն Կրասոսը դանակով կտրում է նրա վիզը։

Դրաբայի այս քայլը ուժեղ տպավորություն է թողնում բոլոր գլադիատորների վրա և նրանց այսպես ասած համբերության բաժակը լցվում է։ Դրանից հետո Վարինիային տեղափոխում են Հռոմ։

Գլադիատորները Սպարտակի գլխավորությամբ ապստամբություն են բարձրացնում ...

Դերակատաներ

Դերակատար	Դեր
Քըրք Դուգլաս	Սպարտակ Սպարտակ
Լոուրենս Օլիվիե	Մարկոս Կրասոս Մարկոս Կրասոս
Ջին Սիմոնս	Վարինիա Վարինիա
Չառլզ Լոուտոն	Գրակ Գրակ
Պիտեր Ուստինով	Լենտուլ Բատիատ Լենտուլ Բատիատ
Ջոն Գևին	Հուլիոս Կեսար Հուլիոս Կեսար
Նինա Ֆոքս	Էլենա Գլաբր Էլենա Գլաբր
Ջոն Այրլենդ	Կրիկս Կրիկս
Հերբերտ Լոմ	Տիգրան Լևանտ Տիգրան Լևանտ
Ջոն Դոլլ	Մարկոս Պուբիլոս Գլաբր Մարկոս Պուբիլոս Գլաբր
Չառլզ Մակգրո	Մարցելլ Մարցելլ
Թոնի Քերթիս	Անտոնիոս Անտոնիոս
Վուդի Ստրոուդ	Դրաբա Դրաբա

Մրցանակներ և վարկանիշային ցանկեր

Ֆիլմ ստացել է 6 տարբեր կինոմրցանակ, ներկայացված է եղել ևս 9-ի որոնց թվում.

Մրցանակներ

Ներկայացվել է 6 Օսկարի, ստացել 4-ը

• Երկրորդ պլանի դերասան - Պիտեր Ուստինով
• Օպերատոր - Ռասսել Մետտի
• Բեմադրող նկարիչ - Ալեքսանդր Գոլիցեն
• Հագուստների դիզայն - Բիլլ Թոմաս

Ստացել է 1 Ոսկե Գլոբուս որպես լավագույն ֆիլմ-դրամա, ներկայացված է եղել ևս 5-ի, որոնց թվում լավագույն դերասան (Լոուրենս Օլիվիե) և երկրորդ պլանի դերասան (Վուդի Ստրոուդ, Պիտեր Ուստինով), նաև լավագույն ռեժիսոր։ Ներկայացվել է 1 BAFTA-ի, ԱՄՆ-ի գրողների գիլդիայի մրցանակի և այլն։

Վարկանիշային ցանկեր

Ֆիլմը ներառված է Ամերիկյան կինոակադեմիայի կողմից հրապարակված տարբեր ցանկերում հետևյալ տեղերում

• Ամերիկյան բոլոր ժամանակների 100 լավագույն ֆիլմեր - 81 (2007 թ.)
• Ամերիկյան բոլոր ժամանակների 10 լավագույն ֆիլմեր ըստ 10 ժանրերի - 5, որպես էպիկական ֆիլմ
• Ամերիկյան բոլոր ժամանակների 100 լավագույն ոգեշնչող ֆիլմեր - 44
• Ամերիկյան բոլոր ժամանակների ֆիլմերի 100 լավագույն դրական և բացասական հերոսներ - Սպարտակի կերպարը 22-րդն է որպես դրական հերոս
• Ամերիկյան բոլոր ժամանակների 100 լավագույն ոգեշնչող ֆիլմեր - 62

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սպարտակ (ֆիլմ, 1960)» հոդվածին։