Սթիվ Մակքուին (ռեժիսոր)

Սթիվ Մակքուին
Ծնվել է	հոկտեմբերի 9, 1969[…] (53 տարեկան)
Ծննդավայր	Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն
Կրթություն	West London College?, Գոլդսմիթի համալսարան, Թիշչ արվեստի դպրոց, Չելսիի արվեստի և դիզայնի քոլեջ և Drayton Manor High School?
Քաղաքացիություն	Միացյալ Թագավորություն
Մասնագիտացում	կինոռեժիսոր, քանդակագործ, սցենարիստ, լուսանկարիչ, կինոպրոդյուսեր, արվեստագետ, հեռուստատեսային պրոդյուսեր, video artist և կինեմատոգրաֆ
Ոճ(եր)	experimental art?
Ամուսին	Bianca Stigter?
Պարգևներ	, , Թըրների մրցանակ (1999), , Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ տարվա բացահայտման համար (2008), European Film Awards համաշխարհային կինոյում եվրոպական ավանդի համար (2014) և European Film Award for Innovative Storytelling? (2021)
IMDb	ID ID 2588606

Այս հոդվածը բրիտանացի ռեժիսորի մասին է․ ամերիկացի դերասանի համար տես՝ Սթիվ Մակքուին։

Սթիվեն Ռոդնի (Սթիվ) Մակքուին (անգլ.՝ Steven Rodney «Steve» McQueen, հոկտեմբերի 9, 1969(1969-10-09)^[1]^[2]^[3]^[…], Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն^[4]), բրիտանացի կինոռեժիսոր և սցենարիստ, համաշխարհային կինոփառատոների մրցանակակիր, այդ թվում Կաննի և Վենետիկի։ Իր կարիերայի վաղ փուլում ճանաչման է արժանացել որպես նկարիչ։

Յոթ կարճամետրաժ և երեք լիամետրաժ կինոնկարների բեմադրիչն է` «Քաղց» (2008 թ.), «Ամոթ (ֆիլմ)» (2011 թ.) և «12 տարվա ստրկություն» (2013 թ.): Թուրներ և BAFTA բրիտանական կինոակադեմիայի մրցանակակիր, կերպարվեստի բնագավառում բրիտանական կայսրության շքանշանի դափնեկիր։ Արժանացել է մեծ թվով պարգևների «12 տարվա ստրկություն» պատմական դրամայի բեմադրության և պրոդյուսերական ծառայությունների, այդ թվում նաև «Օսկար» մրցանակի։

Մամուլում հաճախ կոչվում է առավել տաղանդավոր և խոստումնալից ժամանակակից երիտասարդ կինոգործիչներից մեկը^[7]^[8]։

ԿենսագրությունԽմբագրել

Ծնվել է 1969 թվականի հոկտեմբերի 9-ին Լոնդոնում, Գրենադայից ներգաղթածների ընտանիքում^[9]։ Ռոս քաղաքի արևմուտքում, Իլինգ շրջանում, որտեղ սովորում էր Դրեյտոն Մենորի միջնակարգ դպրոցում^[10]։

Ավարտել է Չելսիի արվեստի ու դիզայնի և Գոլդսմիթի քոլեջը, որտեղ առաջին անգամ հետաքրքրվել է կինեմատոգրաֆիայով։ 1990-ականների սկզբին ընդունվել է Նյու Յորքի արվեստի դպրոց, բայց շուտով գնացել է այնտեղից, ավելի ուշ բացատրելով, որ նա գտել է վերապատրաստում, չափազանց հեղձուցիչ, «Դուք երբեք չեիք թույլատրի օդ նետել տեսախցիկը»,- ասել է նա^[11]։

Առաջին կարճամետրաժ ֆիլմը նկարահանել է 1993 թվականին «Արջ» անվամբ։ Ինչպես և հետագա Մակքուինի մի քանի ֆիլմերը, սա ևս եղել է սև-սպիտակ ու համր։ «Արջ»-ից հետո նկարահանել է «Հինգ հեշտ պիես», «Ուղիղ իմ գլխին» և «Անտարբեր դեմքը»։ Հաջորդ կինոնկարը (յուրօրինակ հարգանքի տուրք է լեգենդար Բաստեր Քիթոն) 1999 թվականին ռեժիսորին բերեց հեղինակավոր Թուրներ մրցանակին, որը նրան շնորհել է ժյուրին, գլխավոր ղեկավար Նիկոլաս Սերոտի գլխավորությամբ, լոնդոնյան համբավավոր Թեյթ Մոդեռն թանգարանի տնօրենը^[12]։

Հարազատ Լոնդոնի հաղթանակից հետո Մակքուինը նկարագրել է իր նախագծերի համար ոգեշնչման հիմնական աղբյուրները. ֆրանսիական նոր ալիքն ու ռեժիսոր Էնդի Ուորհոլի աշխատանքները։ Տեղափոխվելով Ամստերդամ, Մակքուին շարունակել է զբաղվել սիրած գործով։ 2007 թվականին, Իրաքում պատերազմի ժամանակ, նկարիչը դժվարությամբ ներկայացրել է իր ոչ առավել մեծ աշխատանքը` «Թագուհին և հայրենիքը», նվիրված բրիտանացի զինվորների հիշատակին^[13]։

Մեկ տարի անց նա ներկայացրել է առաջին լիամետրաժ ֆիլմը` «Քաղց» դրաման, ուրվագծելով 1981 թվականի իռլանդական հացադուլ։ Գլխավոր դերում խաղացել է Մայքլ Ֆասբենդերը, ավելի ուշ հանդես եկավ յուրաքանչյուր նախագծի ռեժիսոր։ Մակքուինի առաջնելույթը բարձր գնահատականի արժանացավ համաշխարհային կինոռեժիսորների կողմից և բերեց ստեղծողին, Կաննի կինոփառատոնի «Ոսկե տեսախցիկ» և «Ավելի հեռանկարային գործիչ» անվանակարգում BAFTA մրցանակի։

2009 թվականին ներկայացրեց հայրենի երկիրը հերթական Վենետիկի բիենալում^[14]։ 2011 թվականին վերադարձել է ռեժիսորական աթոռին, նկարահանելով էրոտիկ դրամա «Ամոթ»-ը, նորից գլխավոր դերում Մայքլ Ֆասբենդերն է։ Կինոնկարը շատ ավելի աղմուկ է բարձրացրել, քան «Ամոթ»-ը, որը չի խանգարում Մակքուինին Վենետիկի կինոփառատոնում երեք մրցանակ ստանալու և « Անկախ ոգու» և BAFTA մրցանակներին առաջադրելու համար։ Նույն թվականին ռեժիսորը պարգևատրվել է «Հրամանատար» աստիճանի բրիտանական կայսրության շքանշանով, կերպարվեստի բնագավառում իր ծառայությունների համար։

2013 թվականի սեպտեմբերին հաջողությամբ կայացել է Մակքուինի երրորդ ռեժիսորական աշխատանքը` «12 տարվա ստրկություն» պատմական դրաման, աշխարհով մեկ հավաքվելով մեծ թվով պարգևներ։

2014 թվականի ապրիլին ճանաչվել է ամենաազդեցիկ 100 մարդկանցից, ըստ Time ամսագրի։

Անձնական կյանքԽմբագրել

Մակքուին ապրում է Ամստերդամում իր կնոջ` քննադատ Բյանկո Ստիգտերի հետ։ Ամուսինները ունեն երկու երեխա` դուստր Ալեքս 1998 թ.) և որդին Դեկստերը (2009 թ.)^[15]:

ՖիլմագրությունԽմբագրել

1993 թ.՝ «Արջը» (կարճամետրաժ)` ռեժիսոր, պրոդյուսեր, սցենարի հեղինակ
1995 թ.՝ «Հինգ հեշտ պիես» (կարճամետրաժ)` ռեժիսոր, պրոդյուսեր, սցենարի, հեղինակ
1996 թ.՝ «Ուղիղ իմ գլխին» (կարճամետրաժ)` ռեժիսոր, պրոդյուսեր, սցենարի, հեղինակ
1996 թ.՝ «Թատերաբեմ» (կարճամետրաժ)`ռեժիսոր, պրոդյուսեր, սցենարի, հեղինակ
1997 թ.՝ «Ելք» (կարճամետրաժ)` ռեժիսոր, պրոդյուսեր, սցենարի, հեղինակ
1997 թ.՝ «Անթույլատրելի դեմքը» (կարճամետրաժ)` ռեժիսոր, պրոդյուսեր, սցենարի, հեղինակ
1997 թ.՝ «Թմբկային կոտորակ» (կարճամետրաժ)` ռեժիսոր, պրոդյուսեր, սցենարի, հեղինակ
2008 թ.՝ «Քաղց»` ռեժիսոր, սցենարի, հեղինակ
2009 թ.՝ «Անշարժություն» (կարճամետրաժ)` ռեժիսոր, պրոդյուսեր, սցենարի, հեղինակ
2011 թ.՝ «Ամոթ»` ռեժիսոր, սցենարի, հեղինակ
2013 թ.՝ « «12 տարվա ստրկություն»»` ռեժիսոր, պրոդյուսեր
2018 թ. — «Այրի»` ռեժիսոր, պրոդյուսեր, սցենարի, հեղինակ

ՄրցանակներԽմբագրել

Տարի	Անվանում	Մրցանակ	Չափանիշ	Արդյունք
1999	«Անթույլատրելի դեմքը»	Թուրներ մրցանակ		հաղթանակ
2008	«Քաղց»	Վենետիկի կինոփառատոն	Գուչչի մրցանակը	հաղթանակ
		Տորոնտոյի կինոփառատոն	«Բացում»	հաղթանակ
		Տալլինի կինոփառատոն	Գրան-պրի	հաղթանակ
		Սիդնեի կինոփառատոն	Լավագույն ֆիլմի գլխավոր մրցանակ	հաղթանակ
		Ստոկհոլմի կինոփառատոն	«Լավագույն ռեժիսորական առաջնելույթ»	հաղթանակ
		Ստոկհոլմի կինոփառատոն	«Բրոնզե ձի» լավագույն ֆիլմ	առաջադրված
		Լոս Անջելեսի կինոքննադատների ասոցիացիա	«Նոր սերունդ»	հաղթանակ
		Լյուբլյանա համաշխարհային կինոփառատոն	«Ալկիոն» լավագույն առաջնելույթ	հաղթանակ
		Երուսաղեմի միջազգային կինոփառատոն	«Ազատության ոգի» լավագույն ֆիլմ	հաղթանակ
		Գենտի միջազգային կինոփառատոն	Ժյուրիի մրցանակ լավագույն առաջնելույթ	հաղթանակ
		Ժնև միջազգային կինոփառատոն	Ժյուրիի մրցանակ լավագույն առաջնելույթ	հաղթանակ
		Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ	«Լավագույն ռեժիսոր»	առաջադրված
		Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ	«Տարվա եվրոպական բացում»	հաղթանակ
		Դինարի կինոփառատոն	Լավագույն ֆիլմ մրցանակ	հաղթանակ
		Չիկագոյի համաշխարհային կինոփառատոն	«Ոսկե Գյուգո» լավագույն ֆիլմ	հաղթանակ
		Չիկագոյի կինոքննադատների ասոցիացիա	«Առավել խոստումնալից նորեկ»	առաջադրված
		Կաննի կինոփառատոն	«Ոսկե խցիկ» լավագույն առաջնելույթ	հաղթանակ
		Բրիտանական անկախ կինոյի մրցանակ	«Լավագույն ռեժիսոր»	առաջադրված
			«Լավագույն սցենար»	առաջադրված
			Դուգլաս Հիկոկսի լավագույն առաջնելույթ	հաղթանակ
2009		Բրիտանացի գրողների գիլդիայի մրցանակ	«Լավագույն սցենար»	հաղթանակ
		Նյու Յորքի շրջանի կինոքննադատ	«Լավագույն առաջնելույթ»	հաղթանակ
		Լոնդոնի շրջանի կինոքննադատ	«Տարվա լավագույն բրիտանացի ռեժիսոր»	առաջադրված
		Լոնդոնի շրջանի կինոքննադատ	«Ճեղքում»	հաղթանակ
		«Անկախ ոգի»	«Լավագույն արտասահմանյան ֆիլմ»	առաջադրված
		Մանիլայի համաշխարհային կինոփառատոն	Լինո Բրոկկիի լավագույն ֆիլմ մրցանակ	հաղթանակ
		Բուենոս Այրեսի միջազգային կինոփառատոնը անկախ կինո	«Լավագույն ֆիլմ»	առաջադրված
		BAFTA	«Լավագույն բրիտանական ֆիլմ»	առաջադրված
		BAFTA	Приз Կառլ Ֆորմանի մրցանակ առավել խոստումնալից նորեկ	հաղթանակ
2010		Տորոնտոյի կինոքննադատների ասսոցացիա	«Լավագույն ռեժիսոր»	առաջադրված
2010		Տորոնտոյի կինոքննադատների ասսոցացիա	«Լավագույն առաջնելույթ»	հաղթանակ
2011	«Ամոթ (ֆիլմ)»	Վենետիկյան կինոփառատոն	Երիտասարդ կինոյի մրցանակ լավագույն ֆիլմի համար	հաղթանակ
			CinemAvvenire մրցանակ լավագույն ֆիլմ	հաղթանակ
			«Ոսկե առյուծ»	առաջադրված
			Ստոկհոլմի համաշխարհային կինոփառատոն	«Արծաթե ձի» լավագույն ֆիլմ
		«Спутник»	«Լավագույն ռեժիսոր»	առաջադրված
		«Спутник»	«Լավագույն օրիգինալ ստենար» (Էբի Մորգան հետ միասին)	առաջադրված
		Լոնդոնի կինոփառատոն	«Լավագույն ֆիլմ»	առաջադրված
		Բրիտանական անկախ կինոյի մրցանակը	«Լավագույն ռեժիսոր»	առաջադրված
		Բրիտանական անկախ կինոյի մրցանակը	«Լավագույն սցենար» (Էբի Մորգան հետ միասին)	առաջադրված
		2012	«Անկախ ոգի»	«Լավագույն համաշխարհային ֆիլմ»
Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ			«Լավագույն ֆիլմ»	առաջադրված
			«Լավագույն ռեժիսոր»	առաջադրված
			«Ընտրողների դիտում»	առաջադրված
Black Reel			«Լավագույն ռեժիսոր»	հաղթանակ
Black Reel			«Լավագույն սցենար» ((Էբի Մորգան հետ միասին))	հաղթանակ
BAFTA			«Լավագույն բրիտանական ֆիլմ»	առաջադրված
2013		«Ռոբեր»	«Լավագույն օտարերկրյա ֆիլմ»	առաջադրված
		«Գոյա»	«Լավագույն եվրոպական ֆիլմ»	առաջադրված
		«Բոդիլ»	«Լավագույն օտարերկրյա ֆիլմ»	առաջադրված
		«12 տարվա ստրկություն»	Հոլիվուդյան կինոփառատոն	«Տարվա ճեղքում»
	Նյու Յորքի կինոքննադատների շրջան		«Լավագույն ռեժիսոր»	հաղթանակ
	Բոստոնի կինոքննադատների ակադեմիա		«Լավագույն ռեժիսոր»	հաղթանակ
	Առցանց Բոստոնի ֆիլմերի քննադատների ասոցիացիա		«Լավագույն ռեժիսոր»	հաղթանակ
	Կանզասի կինոքննադատների շրջան		«Լավագույն ռեժիսոր»	հաղթանակ (Ալֆոնսո Կուարոնի հետ միասին)
	Չիկագոյի կինոքննադատների ասսոցացիա		«Լավագույն ռեժիսոր»	հաղթանակ
	Ֆլորիդայի կինոքննադատների շրջան		«Լավագույն ռեժիսոր»	հաղթանակ
2014	«Անկախ ոգի»		«Լավագույն ֆիլմ»	հաղթանակ
	«Անկախ ոգի»		«Լավագույն ռեժիսոր»	հաղթանակ
	«Ոսկե գլոբուս»		«Լավագույն ռեժիսոր»	առաջադրված
	«Critic's Choice Movie Awards»		«Լավագույն ռեժիսոր»	առաջադրված
	Պրոդյուսերների գիլդիայի ԱՄՆ մրցանակ		«Լավագույն ֆիլմ»	հաղթանակ
	Ռեժիսորների գիլդիա ԱՄՆ մրցանակ		«Լավագույն ռեժիսորական աշխատանք»	առաջադրված
	BAFTA		«Լավագույն ֆիլմ»	հաղթանակ
	BAFTA		«Լավագույն ռեժիսորական աշխատանք»	առաջադրված
	«Օսկար»		«Լավագույն ֆիլմ»	հաղթանակ
	«Օսկար»		«Լավագույն ռեժիսորական աշխատանք»	առաջադրված

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 Internet Movie Database — 1990.
↑ ^2,0 ^2,1 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 https://zkm.de/en/person/steve-mcqueen
↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
↑ https://rkd.nl/nl/explore/artists/132457
↑ Саша Стоун. (31 августа 2013)։ «12 years a Slave: Ain’t got time to die» (անգլերեն)։ Awards Daily։ Վերցված է 2013-10-7
↑ Стивен Зайтчик. (27 ноября 2011)։ «'Shame's' Michael Fassbender, Steve McQueen on a serious roll» (անգլերեն)։ Los Angeles Times։ Վերցված է 2013-10-7
↑ «Стив МакКуин — режиссёр и художник» (ռուսերեն)։ Nokino։ 18 февраля 2012։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-05-28-ին։ Վերցված է 2013-8-21
↑ Алестер Сук. (29 мая 2009)։ «Venice Biennale: Steve McQueen interview» (անգլերեն)։ The Telegraph։ Վերցված է 2013-8-21
↑ «Steve McQueen: Profile» (անգլերեն)։ BBC։ 1 декабря 1999։ Վերցված է 2013-8-21
↑ «McQueen wins Turner Prize» (անգլերեն)։ BBC։ 30 ноября 1999։ Վերցված է 2013-8-21
↑ Эдриан Сирл. (12 марта 2007)։ «Last post» (անգլերեն)։ The Guardian։ Վերցված է 2013-8-21
↑ Мария Бейкер. (сентябрь 2008 года)։ «Стив Маккуин. Последний оплот сопротивления» (ռուսերեն)։ Искусство кино։ Վերցված է 2013-8-21
↑ Кэрол Кино. (28 января 2010)։ «Intense Seeker of Powerful Elegance» (անգլերեն)։ The New York Times։ Վերցված է 2013-8-21

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Սթիվ Մակքուին (անգլ.) Internet Movie Database կայքում

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Սթիվ Մակքուին (ռեժիսոր) կատեգորիայում։

[_801c103aa6f2dce1-1] 1,0 ^1,1 Internet Movie Database — 1990.

[_250438fd614ef950-2] 2,0 ^2,1 Encyclopædia Britannica

[_d1e00dc3ed9c56dd-3] 3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[_90740af84baddd45-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 https://zkm.de/en/person/steve-mcqueen

[_8d526eec4acddfea-5] Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու

[_de5dcf9670eb5471-6] ttps://rkd.nl/nl/explore/artists/132457

[7] Саша Стоун. (31 августа 2013)։ «12 years a Slave: Ain’t got time to die» (անգլերեն)։ Awards Daily։ Վերցված է 2013-10-7

[8] Стивен Зайтчик. (27 ноября 2011)։ «'Shame's' Michael Fassbender, Steve McQueen on a serious roll» (անգլերեն)։ Los Angeles Times։ Վերցված է 2013-10-7

[Нокино-9] «Стив МакКуин — режиссёр и художник» (ռուսերեն)։ Nokino։ 18 февраля 2012։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-05-28-ին։ Վերցված է 2013-8-21

[Телеграф-10] Алестер Сук. (29 мая 2009)։ «Venice Biennale: Steve McQueen interview» (անգլերեն)։ The Telegraph։ Վերցված է 2013-8-21

[BBC-11] «Steve McQueen: Profile» (անգլերեն)։ BBC։ 1 декабря 1999։ Վերցված է 2013-8-21

[BBC-Тернер-12] «McQueen wins Turner Prize» (անգլերեն)։ BBC։ 30 ноября 1999։ Վերցված է 2013-8-21

[13] Эдриан Сирл. (12 марта 2007)։ «Last post» (անգլերեն)։ The Guardian։ Վերցված է 2013-8-21

[14] Мария Бейкер. (сентябрь 2008 года)։ «Стив Маккуин. Последний оплот сопротивления» (ռուսերեն)։ Искусство кино։ Վերցված է 2013-8-21

[15] Кэрол Кино. (28 января 2010)։ «Intense Seeker of Powerful Elegance» (անգլերեն)։ The New York Times։ Վերցված է 2013-8-21

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Սթիվ Մակքուին

Ծնվել է	հոկտեմբերի 9, 1969(1969-10-09)^[1]^[2]^[3]^[…] (53 տարեկան)
Ծննդավայր	Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն^[4]
Կրթություն	West London College?, Գոլդսմիթի համալսարան, Թիշչ արվեստի դպրոց, Չելսիի արվեստի և դիզայնի քոլեջ և Drayton Manor High School?
Քաղաքացիություն	Միացյալ Թագավորություն^[5]^[6]
Մասնագիտացում	կինոռեժիսոր, քանդակագործ, սցենարիստ, լուսանկարիչ, կինոպրոդյուսեր, արվեստագետ, հեռուստատեսային պրոդյուսեր, video artist և կինեմատոգրաֆ
Ոճ(եր)	experimental art?
Ամուսին	Bianca Stigter?
Պարգևներ	, , Թըրների մրցանակ (1999) , , Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ տարվա բացահայտման համար (2008) , European Film Awards համաշխարհային կինոյում եվրոպական ավանդի համար (2014) և European Film Award for Innovative Storytelling? (2021)
IMDb	ID ID 2588606