Ռուսական պետականությունների ղեկավարների ցանկ

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

Ռուսիայի, Ռուսական թագավորության, Ռուսական կայսրության, Ռուսական հանրապետության, ԽՍՀՄ, Ռուսաստանի Դաշնության ղեկավարների ցանկ (862—2024

Ստորև ներկայացված է ներկայիս Ռուսաստանի պատմական անմիջական նախորդը հանդիսացող պետական կազմավորումների ղեկավարների ցանկը։ Մինչ 1917 թվականն ընկած ամսաթվերը տրված են հին տոմարով։

Նովգորոդի իշխաններ խմբագրել

Միապետ Պատկեր Ծնվել է - մահացել է Կառավարման սկիզբ Կառավարման ավարտ
Ռյուրիկ ?-879 862 879
Օլեգ Նովգորոդցի ?-912 879 882

Կիևի մեծ իշխաններ խմբագրել

Միապետ Պատկեր Ծնվել է - մահացել է Կառավարման սկիզբ Կառավարման ավարտ
Ասկոլդ և Դիր ?-882 842[1][2] կամ 862 882
Օլեգ Նովգորոդցի ?-912 882 912 թվականի աշուն
Իգոր I ?-945 879 (Նովգորոդում, որպես Ռյուրիկի փոխարինող); 913[3] 945 թվականի աշուն
Օլեգ Մարգարե ?-969 945 962
Սվյատոսլավ I Մեծ 942–972 962 972 թվականի գարուն
Յարոպոլկ I 958 (960?)–980 972 980
Սուրբ Վլադիմիր I Մեծ 958–1015 11 հունիսի, 978 15 հուլիսի, 1015
Սվյատոպոլկ I 980–1019 1015 1016 թվականի աշուն
Յարոսլավ I Իմաստուն 978–1054 1016 թվականի աշուն 1018 թվականի ամառ
Սվյատոպոլկ I Անիծյալ 980–1019 14 օգոստոսի, 1018 1019
Յարոսլավ I Իմաստուն 978–1054 1019 19 փետրվարի, 1054
Իզիասլավ I 1024–1078 1054 թվականի փետրվար 15 սեպտեմբերի, 1068
Վսեսլավ Պոլոտսկի 1039–1101 15 սեպտեմբերի, 1068 ապրիլ, 1069
Իզիասլավ I 1024–1078 2 մայիսի, 1069 մարտ, 1073
Սվյատոսլավ II 1027–1076 22 մարտի, 1073 27 դեկտեմբերի, 1076
Վսևոլոդ I 1030–1093 1 հունվարի, 1077 հուլիս, 1077
Իզիասլավ I 1024–1078 15 հուլիսի, 1077 3 հոկտեմբերի, 1078
Վսևոլոդ I 1030–1093 հոկտեմբեր, 1078 13 ապրիլի, 1093
Սվյատոպոլկ II 1050–1113 24 ապրիլի, 1093 16 ապրիլի, 1113
Վլադիմիր II Մոնամախ 1053–1125 20 ապրիլի, 1113 19 մայիսի, 1125
Մստիսլավ Մեծ 1076–1132] 20 մայիսի, 1125 15 ապրիլի, 1132
Յարոպոլկ II 1082–1139 17 ապրիլի, 1132 18 փետրվարի, 1139
Վյաչեսլավ I 1083 - 2 փետրվարի, 1154 22 փետրվարի, 1139 4 մարտի, 1139
Վսևոլոդ II ?-1146 5 մարտի, 1139 30 հուլիսի, 1146
Իգոր II ?- 19 սեպտեմբերի, 1146 օգոստոսի, 1146 13 օգոստոսի, 1146
Իզիասլավ II 1097–1154 13 օգոստոսի, 1146 23 օգոստոսի, 1149
Յուրի Դոլգորուկի 1099 –1157 28 օգոստոսի, 1149 1150 թվականի ամառ
Վյաչեսլավ I 1083-2 փետրվարի, 1154 1150 թվականի ամառ 1150 թվականի ամառ
Իզիասլավ II 1097–1154 1150 թվականի ամառ 1150 թվականի ամառ
Յուրի Դոլգորուկի 1099–1157 օգոստոս, 1150 1151 թվականի ձմեռ
Իզիասլավ II 1097–1154 1151 թվականի ձմեռ 13 նոյեմբերի, 1154
Վյաչեսլավ I 1083 - 2 փետրվարի, 1154 1151 թվականի գարուն 6 փետրվարի, 1154
Ռոստիսլավ I 1110–1165 1154 հունվար, 1155
Իզիասլավ III ?-1162 հունվար, 1155 1155
Յուրի Դոլգորուկի 1099–1157 20 մարտի, 1155 15 մայիսի, 1157
Իզիասլավ III ?-1162 19 մայիսի, 1157 դեկտեմբեր, 1158
Մստիսլավ II 1125–1170] 22 դեկտեմբերի, 1158 1159 թվականի գարուն
Ռոստիսլավ I 1110–1167 12 ապրիլի, 1159 8 փետրվարի, 1161
Իզիասլավ III ?-1162 12 փետրվարի, 1161 6 մարտի, 1161
Ռոստիսլավ I 1110–1167 մարտ, 1161 14 մարտի, 1167
Վլադիմիր III 1132–1173 1167 թվականի գարուն 1167 թվականի գարուն
Մստիսլավ II 1125–1170 19 մայիսի, 1167 12 մարտի, 1169

Վլադիմիրի Մեծ իշխաններ խմբագրել

Միապետ Պատկեր Ծնվել է - մահացել է Կառավարման սկիզբ Կառավարման ավարտ
Սուրբ Անդրեյ I Բոգոլյուբսկի 1110–1174 15 մայիսի, 1157 29 հունիսի, 1174
Միխայիլ I ?-1176 1174 սեպտեմբեր, 1174
Յարոպոլկ Ռոստիսլավիչ ?- 1196 թվականից հետո 1174 15 հունիսի, 1175
Միխայիլ I ?-1176 15 հունիսի, 1175 20 հունիսի, 1176
Վսևոլոդ III 1154–1212 հունիս, 1176 15 ապրիլի, 1212
Յուրի II 1189–1238 1212 27 ապրիլի, 1216
Կոստանտին Ռոստովսկի 1186–1218 1216 թվականի գարուն 2 փետրվարի, 1218
Յուրի II 1189–1238 փետրվար, 1218 4 մարտի, 1238
Յարոսլավ II 1191–1238 1238 30 սեպտեմբերի, 1246
Սվյատոսլավ III 1196–3 փետրվարի, 1252 1246 1248
Միխայիլ Խորոբրիտ 1229–15 հունվարի, 1248 1248 15 հունվարի, 1248
Սվյատոսլավ III 1196– 3 փետրվարի, 1252 1248 1249
Անդրեյ II 1221–1264 դեկտեմբերի, 1249 24 հուլիսի, 1252
Ալեքսնադր I Նևսկի 1220–1263 1252 14 նոյեմբերի, 1263
Յարոսլավ III 1230–1272 1264 1271
Վասիլի Կոստրոմացի 1241–1276 1272 հունվար, 1277
Դմիտրի Պերեսլավլսկի 1250–1294 1277 1281
Անդրեյ III 1255–1304 1281 դեկտեմբեր, 1283
Դմիտրի Պերեսլավլսկի 1250–1294 դեկտեմբեր, 1283 1293
Անդրեյ III 1255–1304 1293 1304
Միխայիլ Տվերսկի 1271–1318 1304 թվականի աշուն 22 նոյեմբերի, 1318
Յուրի (III) Մոսկվացի 1281–1325 1318 2 նոյեմբերի, 1322
Դմիտրի I 1299–1326 1322 15 սեպտեմբերի, 1326
Ալեքսնադր Տվերսկի 1281–1339 1326 1327
Ալեքսանդր Սուզդալսկի ?–1331 1328 1331
Իվան I Մոսկվացի 1288–1340 1332 31 մարտի, 1340

Մոսկվայի իշխաններ խմբագրել

Միապետ Զինանշան Պատկեր Ծնվել է Ամուսնություն Կառավարման սկիզբ Կառավարման ավարտ Մահացել է
Դանիել 1261 անհայտ 1283 4 մարտի, 1303 4 մարտի, 1303, Մոսկվա, Ռուսաստան
Յուրի 1281 անհայտ 4 մարտի, 1303 21 նոյեմբերի, 1325 21 նոյեմբերի, 1325, Մոսկվա, Ռուսաստան
Իվան I 1288 Ելենա
9 երեխա
21 նոյեմբերի, 1325 31 մարտի, 1340 31 մարտի, 1340, Մոսկվա, Ռուսաստան
Սիմեոն Հպարտ 7 նոյեմբերի, 1316 Անաստասիա Լիտվացի
երեխա չունեին

Եպրաքսիա
երեխա չունեին

Մարիա Տվերսկի
4 որդի (մահացել են վաղ տարիքում)
31 մարտի, 1340 27 ապրիլի, 1353 27 ապրիլի, 1353, Մոսկվա, Ռուսաստան
Իվան II 30 մարտի, 1326 Ֆեդոսիա Դմիտրևնա
երեխա չունեին

Ալեքսանդրա Իվանովնա Վելյամինովնա
4 երեխա
27 ապրիլի, 1353 13 նոյեմբերի, 1359 13 նոյեմբերի, 1359, Մոսկվա, Ռուսաստան
Դմիտրի I Դոնսկոյ 12 հոկտեմբերի, 1350 Եվդոկիա Դմիտրիևնա
12 երեխա
13 նոյեմբերի, 1359 19 մայիսի, 1389 19 մայիսի, 1389, Մոսկվա, Ռուսաստան
Վասիլի I 30 դեկտեմբերի, 1371 Սոֆյա Լիտվացի
9 երեխա
19 մայիսի, 1389 27 փետրվարի, 1425 27 փետրվարի, 1425, Մոսկվա, Ռուսաստան
Վասիլի II Կույր 10 մարտի, 1415 Մարիա Յարոսլավովնա
3 երեխա
27 փետրվարի, 1425 27 մարտի, 1462 27 մարտի, 1462, Մոսկվա, Ռուսաստան
Իվան III Մեծ 22 հունվարի, 1440 Մարիա Բորիսովնա
մեկ որդի

Սոֆյա Պալայոլոգինա
8 երեխա
5 ապրիլի, 1462 6 նոյեմբերի, 1505 6 նոյեմբերի, 1505, Մոսկվա, Ռուսաստան
Վասիլի III 25 մարտի, 1479 Սոլոմոնյա Սաբուրովա
երեխա չունեին

Ելենա Գլինսկայա
2 որդի
6 նոյեմբերի, 1505 13 դեկտեմբերի, 1533 13 դեկտեմբերի, 1533, Մոսկվա, Ռուսաստան
Իվան IV Ահեղ 25 օգոստոսի, 1530 13 դեկտեմբերի, 1533 26 հունվարի, 1547 28 մարտի, 1584

Ռուսաստանի ցարեր խմբագրել

Ռյուրիկյաններ խմբագրել

Միապետ Զինանշան Պատկեր Ծնվել է Ամուսնություն Գահակալման սկիզբ Գահակալման ավարտ Մահ
Իվան IV Ահեղ     25 օգոստոսի, 1530, Կոլոմենսկոե, Ռուսաստան Անաստասիա Ռոմանովնա
6 երեխա

Մարիա Թեմրյուկովնա
մեկ որդի (մահացել է վաղ տարիքում)

Մարֆա Սոբակինա

Աննա Կոլտովսկայա

Աննա Վասիլչիկովա

Վասիլիսա Մելենտյաևա

Մարիա Դոլգորուկայա

Մարիա Նագայա
26 հունվարի, 1547 28 մարտի, 1584 28 մարտի, 1584, Մոսկվա, Ռուսաստան
Ֆյոդոր I     31 մայիսի, 1557, Մոսկվա, Ռուսաստան Իրինա Գոդունովա
մեկ դուստր
28 մարտի, 1584 17 հունվարի, 1598 17 հունվարի, 1598, Մոսկվա, Ռուսաստան

Գոդունովներ խմբագրել

Միապետ Զինանշան Պատկեր Ծնվել է Ամուսնություն Գակալման սկիզբ Գահակալման ավարտ Մահացել է
Իրինա Գոդունովա (վիճարկելի)     1557 թվականից Ֆեոդոր I
մեկ դուստր
7 հունվարի, 1598 15 հունվարի, 1598 29 հոկտեմբերի, 1603, Մոսկվա, Ռուսաստան
Բորիս I     1551 թվականից, Վյազմա, Ռուսաստան Մարիա Սկուրատովա-Բելսկայա
2 երեխա
21 փետրվարի, 1598 13 ապրիլի, 1605 13 ապրիլի, 1605, Մոսկվա, Ռուսաստան
Ֆեոդոր II     1589, Մոսկվա, Ռուսաստան չամուսնացած, երեխա չունեին 13 ապրիլի, 1605 1 հունիսի, 1605 1 հունիսի, 1605, Մոսկվա, Ռուսաստան

Կեղծ Ռյուրիկյաններ խմբագրել

Միապետ Զինանշան Պատկեր Ծնվել է Ամուսնություն Գահակալման սկիզբ Գահակալման ավարտ Մահացել է
Կեղծ Դմիտրի I
(Գրիգորի Բոգդանովիչ Օտրեպյև)
    1581 թվականից Մարինա Մնիշեկ
երեխա չունեին
1 հունիսի, 1605 17 մայիսի, 1606 17 մայիսի, 1606, Մոսկվա, Ռուսաստան
Կեղծ Դմիտրի II     1582 թվականից Մարինա Մնիշեկ
մեկ որդի
10 հուլիսի, 1607 11 դեկտեմբերի, 1610 11 դեկտեմբերի, 1610, Կալուգա, Ռուսաստան
Կեղծ Դմիտրի III (Սիդորկա)     անհայտ անհայտ 28 մարտի, 1611 18 մայիսի, 1612 հուլիս, 1612

Շույսկիներ խմբագրել

Միապետ Զինանշան Պատկեր Ծնվել է Ամուսնություն Գահակալման սկիզբ Գահակալման ավարտ Մահացել է
Վասիլի IV     22 սեպտեմբերի, 1552, Նիժնի Նովգորոդ, Ռուսաստան Ելենա Ռեպնինա
երեխա չունեին

Մարիա Բույնոսովա-Ռոստովսկայա
2 երեխա
19 մայիսի, 1606 17 հուլիսի, 1610 12 սեպտեմբերի, 1612, Գոստինին, Լեհաստան

Վասաներ խմբագրել

Միապետ Զինանշան Պատկեր Ծնվել է Ամուսնություն Գահակալման սկիզբ Գահակալման ավարտ Մահացել է
Վլադիսլավ I     9 հունիսի, 1595, Լեհաստան Սեսիլիա Ռենատա Ավստրիացիbr>երեխա չունեին

Մարիա Լուիզա Գոնզագա
երեխա չունեին
6 սեպտեմբերի, 1610 նոյեմբերի, 1612
14 հունիսի, 1634
20 մայիսի, 1648, Լիտվա

Ռոմանովներ խմբագրել

Միապետ Զինանշան Պատկեր Ծնվել է Ամուսնություն Գահակալման սկիզբ Գահակալման ավարտ Մահացել է
Միխայիլ I     12 հուլիսի, 1596
Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Մարիա Դոլգորուկովա
1624
մեկ երեխա, որ ծնվել է մահացած

Եվդոկիա Ստրեժնևա
5 փետրվարի, 1626
10 երեխա
26 հուլիսի, 1613 12 հուլիսի, 1645 12 հուլիսի, 1645, Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Ալեքսեյ I     9 մայիսի, 1629
Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Մարիա Միլոսլավսկայա
17 հունվարի, 1648
13 երեխա

Նատալյա Նարիշկինա
1 փետրվարի, 1671
3 երեխա
12 հուլիսի, 1645 29 հունվարի, 1676 29 հունվարի, 1676, Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Ֆյոդոր III     9 հունիսի, 1661
Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Ագապիա Գրուշևսկայա
28 հուլիսի, 1680
մեկ որդի

Մարֆա Ապրակսինա
24 փետրվարի, 1682
երեխա չունեին
29 հունվարի, 1676 7 մայիսի, 1682 7 մայիսի, 1682, Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Սոֆյա (խնամակալ)     17 սեպտեմբերի, 1657
Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
չամուսնացած, երեխա չուներ 17 մայիսի, 1682 27 օգոստոսի, 1689 3 հուլիսի, 1704, Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Իվան V
Պետրոս I-ի հետ միասին
    6 սեպտեմբերի, 1666
Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Պրասկովյա Սալտիկովա
1684
5 դուստր
2 հունիսի, 1682 8 փետրվարի, 1696 8 փետրվարի, 1696, Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Պետրոս I Մեծ
1682–1696 թթ. Իվան V-ի հետ միասին
    9 հունիսի, 1672
Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Եվդոկիա Լոպուխինա
1689
3 երեխա

Եկատերինա I
1707
9 երեխա
2 հունիսի, 1682 2 նոյեմբերի, 1721 8 փետրվարի, 1725, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն

Ռուսաստանի կայսրեր խմբագրել

Միապետ Զինանշան Պատկեր Ծնվել է Ամուսնություն Գահակալման սկիզբ Գահակալման ավարտ Մահացել է
Պետրոս I Մեծ   9 հունիսի, 1672
Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Եվդոկիա Լոպուխինա
1689
3 երեխա

Եկատերինա I
1707
9 երեխա
2 նոյեմբերի, 1721 8 փետրվարի, 1725 8 փետրվարի, 1725, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Եկատերինա I 15 ապրիլի, 1684
Լիվոնիա, Շվեդիա
Պետրոս I
1707
9 երեխա
8 փետրվարի, 1725 17 մայիսի, 1727 17 մայիսի, 1727,
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Պետրոս II   23 հոկտեմբերի, 1715
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական թագավորություն
չամուսնացած 18 մայիսի, 1727 30 հունվարի, 1730 30 հունվարի, 1730, Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն
Աննա   7 փետրվարի, 1693
Մոսկվա, Ռուսական թագավորություն
Ֆրեդերիկ Վիլհելմ
նոյեմբերի, 1710
երեխա չունեին
13 փետրվարի, 1730 28 հոկտեմբերի, 1740 28 հոկտեմբերի, 1740, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Իվան VI (վիճարկելի)   23 օգոստոսի, 1740
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
չամուսնացած 28 հոկտեմբերի, 1740 6 դեկտեմբերի, 1741 16 հուլիսի, 1764 (սպանված)
Շլիսբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Ելիզավետա   29 դեկտեմբերի, 1709
Կոլոմենսկոե, Ռուսական թագավորություն
Ալեքսեյ Ռազումովսկի
1742
երեխա չունեին
6 դեկտեմբերի, 1741 5 հունվարի, 1762 5 հունվարի, 1762,
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Պետրոս III   21 փետրվարի, 1728
Կիել
Եկատերինա II
16 օգոստոսի, 1745
մեկ որդի
9 հունվարի, 1762 9 հուլիսի, 1762 17 հուլիսի, 1762 (սպանվել է), Ռոպշա, Ռուսական կայսրություն
Եկատերինա II Մեծ 2 մայիսի, 1729
Պրուսիա
Պետրոս III
16 օգոստոսի, 1745
մեկ որդի
9 հուլիսի, 1762 17 նոյեմբերի, 1796 17 նոյեմբերի, 1796, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Պավել I   1 հոկտեմբերի, 1754
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Նատալի Ալեքսեևնա
29 սեպտեմբերի, 1773
մեկ որդի, որ ծնվել է մահացած

Մարիա Ֆյոդորովնա
26 սեպտեմբերի, 1776
10 երեխա
17 նոյեմբերի, 1796 23 մարտի, 1801 23 մարտի, 1801
(սպանվել է)
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Ալեքսանդր I     23 դեկտեմբերի, 1777
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Ելիզավետա Ալեքսեևնա
28 սեպտեմբերի, 1793
2 դուստր
23 մարտի, 1801 1 դեկտեմբերի, 1825 1 դեկտեմբերի, 1825, Տագանրոգ, Ռուսական կայսրություն
Կոնստանտին I (վիճարկելի)     27 ապրիլի, 1779
Ցարսկոե Սելո, Ռուսական կայսրություն
Յուլիանա
26 փետրվարի,
երեխա չունեին
1 դեկտեմբերի, 1825 26 դեկտեմբերի, 1825 27 հունիսի, 1831
Վիտեբսկ, Ռուսական կայսրություն
Նիկոլայ I   6 հուլիսի, 1796
Գաչինա, Ռուսական կայսրություն
Ալեքսանդրա Ֆյոդորովնա
13 հուլիսի, 1817
7 երեխա
1 դեկտեմբերի, 1825 2 մարտի, 1855 2 մարտի, 1855,
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Ալեքսանդր II 29 ապրիլի, 1818
Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն
Մարիա Ալեքսանդրովնա
16 ապրիլի, 1841
8 երեխա
2 մարտի, 1855 13 մարտի, 1881 13 մարտի, 1881
(սպանվել է)
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Ալեքսանդր III Խաղաղարար 10 մարտի, 1845
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Մարիա Ֆյոդորովնա
9 նոյեմբերի, 1866
6 երեխա
13 մարտի, 1881 1 նոյեմբերի, 1894 1 նոյեմբերի, 1894
Լիվադիա, Ռուսական կայսրություն
Նիկոլայ II   6 մայիսի, 1868
Ցարսկոե Սելո, Ռուսական կայսրություն
Ալեքսանդրա Ֆյոդորովնա
26 նոյեմբերի, 1894
5 երեխա
1 նոյեմբերի, 1894 15 մարտի, 1917 17 հուլիսի, 1918 (ենթարկվել է մահապատժի)
Եկատերինբուրգ, ՌՍՖՍՀ
Միխայիլ II (վիճարկելի)   22 նոյեմբերի, 1878
Ցարսկոե Սելո, Ռուսական կայսրություն
Նատալիա Բրասովա
15 հոկտեմբերի, 1911
մեկ որդի (ծնվել է իր ծնողների ամուսնությունից առաջ)
15 մարտի, 1917 16 մարտի, 1917 12 հունիսի, 1918 (ապանվել է)
Պերմ, ՌՍՖՍՀ

Ժամանակավոր կառավարության ղեկավարներ խմբագրել

Ռուսաստանի գլխավոր կառավարիչ խմբագրել

Խորհրդային Միության ղեկավարներ խմբագրել

Խորհրդային Միության Կենտրոնական գործադիր կոմիտեի նախագահներ

Խորհրդային Միության Գերագույն խորհրդի նախագահներ

ՀամԿԲԿ, ԽՄԿԿ գլխավոր քարտուղարներ[4]

ԽՍՀՄ նախագահ

Ռուսաստանի Դաշնության նախագահներ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Suszko, Henryk (2003). Latopis hustyński. Opracowanie, przekład i komentarze. Slavica Wratislaviensia CXXIV. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. ISBN 83-229-2412-7; Tolochko, Oleksiy (2010). The Hustyn' Chronicle. (Harvard Library of Early Ukrainian Literature: Texts) ISBN 978-1-932650-03-7
  2. according to the Tale of Bygone Years, the date is not clearly identified
  3. պաշտոնապես
  4. Կուսակցության կենտրոնական կոմիտեի գլխավոր (1953–1965 թվականներին՝ Առաջին) քարտուղարի պաշտոնը հաստատվել է 1922 թվականի ապրիլի, և Լենինի մահից հետո այն փաստացիորեն դարձավ պետական ամենաբարձր պաշտոնը։

Արտաքին հղումներ խմբագրել