Նիդերլանդների տնտեսություն
Նիդերլանդների տնտեսությունը 17-րդն է աշխարհում։ 1998-2000 թվականներին ՀՆԱ-ի տարեկան աճը կազմել է 4%, բայց հետո աճի տեմպը փոքր-ինչ նվազել է։ Գնաճը տարեկան միջինը կազմում է 2,1-2,6%։ Տնտեսական ազատության առումով Նիդերլանդները 16-րդ երկիրն է 157 երկրների շարքում, որտեղ իրականացվել է հետազոտությունը։
 Ռոտերդամ՝ աշխարհի ամենամեծ ծովային նավահանգիստներից մեկը | |
| Արժույթ | եվրո |
|---|---|
| Վիճակագրություն | |
| ՀՆԱ |  $954,9 միլիարդ (2019 թվական, ապրիլ) |
| ՀՆԱ-ի աճ | 2,1 ± 0,1 տոկոս[1] |
| ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով | $53 020 (2019 թվական, ապրիլ) |
| Գնաճ (ՍԳԻ) | 0․6% (2016 թվական, նոյեմբեր)[2]։ |
| Գործազրկություն | 5․5% (2016 թվական, նոյեմբեր)[3] |
| Արտաքին | |
| Արտանհանման հիմնական գործընկերներ | Գերմանիա, Բելգիա, Մեծ Բրիտանիա, Ֆրանսիա |
| Ներկրման հիմնական գործընկերներ | Գերմանիա, Չինաստան, Բելգիա, ԱՄՆ, Ռուսաստան |
| Համախառն արտաքին պարտք | 68,7 % |
| Պետական ֆինանսներ | |
| Եկամուտ | $173,7 միլիարդ |
| Ծախսեր | $193,3 միլիարդ |
Նիդերլանդներն ունի ժամանակակից, բարձր զարգացած հետարդյունաբերական տնտեսություն։ Տարածքով աշխարհում զբաղեցնելով 134-րդ տեղը, իսկ բնակչությամբ՝ 59-րդը, Նիդերլանդները շարունակում է մնալ առաջին քսան երկրների շարքում՝ ընդհանուր ՀՆԱ-ով (2010 թվական, Նիդերլանդների վիճակագրության կենտրոնական բյուրոյի գնահատմամբ,- 677 միլիարդ եվրո), առաջին տասնյակում` մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ-ի (40,7 հազար եվրո) և ներմուծման և արտահանման ընդհանուր ծավալով (650,1 միլիարդ եվրո), արտերկրում համաշխարհային ներդրողների առաջին հնգյակում` Եվրամիության տնտեսական առաջնորդների քառյակում։
Ակնարկ խմբագրել
Նիդերլանդների տնտեսությունը լավ համբավ է ձեռք բերել աշխարհահռչակ ընկերությունների, խոշոր ֆիրմաների, կոնցեռնների շնորհիվ, ինչպիսիք են՝ «Ռոյալ Դաթչ-Շելլ»-ը (նավթի արդյունահանում և վերամշակում, ինչպես նաև այլ էներգետիկ ռեսուրսներ), «Յունիլեվեր» (սննդամթերք, կենցաղային քիմիա, կոսմետիկա, օծանելիք), «Ֆիլիփս» (կենցաղային էլեկտրատեխնիկա, էլեկտրական սարքավորումներ), «ԱԿԶՈ-Նոբել» (քիմիկատներ), «Հոոգովենս» (մետալուրգիա), «Ֆոկկեր» (ավիացիոն արդյունաբերություն), «ԴԱՖ Թրաքս» (ավտոմոբիլային արդյունաբերություն), «Ռեյն-Սխելդե-Վերոլմե» (նավաշինություն), «Ֆերենիխդե մեքենենֆաբրիկեն» (մեքենաշինություն)։ Այս ընկերությունները աշխարհահռչակ են՝ զբաղեցնելով աշխարհի լավագույն 30-յակը, իսկ «Ռոյալ Դաթչ-Շելլ»-ը այս ցուցակում զբաղեցրել է 4-րդ տեղը։
Նիդերլանդներում են գտնվում այնպիսի անդրազգային և եվրոպական ընկերությունների գլխամասային գրասենյակները և արտադրական օբյեկտները, ինչպիսիք են VimpelCom, Royal Dutch/Shell (նավթաքիմիական ապրանքներ), Unilever (կենցաղային քիմիկատներ և սննդամթերք), Royal Philips Electronics (էլեկտրոնիկա)։ Համաշխարհային տնտեսության մեջ առաջատար դիրքեր են զբաղեցնում նաև Նիդերլանդներում (հիմնականում հոլանդական կապիտալով) խոշորագույն հոլանդական ընկերությունները և անդրազգային կորպորացիաները՝ «Գազյունի» (գազի արտադրություն և բաշխում), «ԻՆԳ Գրուպ» (ապահովագրություն, ֆինանսներ), «Հոոգովենս» (մետալուրգիա), «ԴԱՖ Թրաքս» (ավտոմոբիլաշինություն), «Ռեյն-Սխելդե-Վերոլմե» (նավաշինություն), «ԴՍՄ» և «Ֆերենիգդե Մեքենենֆաբրիկեն» (մեքենաշինություն), «Ակզո-Նոբել» (քիմիական արտադրանք), «Աեգոն» (ապահովագրություն), «ԿՊՄԳ» (խորհրդատվական ծառայություններ), «Կամպինա» (սնունդ), «Հայնեկեն» (գարեջրագործություն)։
Ինչ վերաբերում է հիմնական արդյունաբերությանը, ապա այստեղ կարելի է նշել էներգետիկան։ Էներգատար արդյունաբերությունը երկրում լավ զարգացած է։ Այն մեծ նշանակություն ունի նաև գյուղատնտեսության մեջ, օրինակ՝ ջերմոցային համալիրներում։ Լայնորեն հայտնի է կակաչների արտահանումը, որոնք նաև Նիդերլանդների յուրօրինակ խորհրդանիշն են։
Նիդերլանդների տնտեսությունը կոչվում է արտահանման տնտեսություն, քանի որ այս երկիրը հիմնականում կենտրոնացած է արտաքին շուկաների վրա։
- Արտահանման հիմնական ապրանքներ։ քիմիական արտադրանք, միս, ջերմոցային բանջարեղեն, ծաղիկներ, բնական գազ, մետաղական արտադրանք։
- Ներմուծման հիմնական ապրանքներ։ նավթ, ավտոմեքենաներ, թուջ և պողպատ, հագուստ, գունավոր մետաղներ, պարենային ապրանքներ, տրանսպորտային տարբեր սարքավորումներ։
Հոլանդիայի բանկային համակարգը ներկայացված է այնպիսի բանկերով, ինչպիսիք են ING Groep N.V.-ն, ABN AMRO Bank-ը։
Ռուսաստանի Դաշնության տնտեսական զարգացման նախարարության տվյալներով՝ 2007 թվականին Ռուսաստանի և Նիդերլանդների միջև ապրանքաշրջանառությունը կազմել է մոտ 47 միլիարդ դոլար (2006 թվականին՝ 38,5 միլիարդ դոլար)։
Վիճակագրություն խմբագրել
Ստորև բերված աղյուսակում ներկայացված են 1980-2018 թվականների հիմնական տնտեսական ցուցանիշները։
2%-ից պակաս գնաճը նշված է կանաչ սլաքով[4][5]։
| Տարի | ՀՆԱ (PPP) (միլիարդ եվրոյով) |
Մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ (PPP) (Եվրոյով) |
ՀՆԱ-ի աճ (իրական) |
Գնաճի մակարդակ (տոկոսներով) |
Գործազրկություն (տոկոսներով) |
Պետական պարտք (որպես ՀՆԱ-ի տոկոս) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1980 | 170,7 | 12 066 | ա/ե | ա/ե | 3,4 % | 44,6 % |
| 1981 |  179,0
|
12 566
|
−0,5 %
|
 6,8 %
|
4,6 %
|
48,0 %
|
| 1982 | 186,3
|
13 015
|
−1,2 %
|
5,8 %
|
6,5 %
|
53,7 %
|
| 1983 | 193,5
|
13 471
|
1,8 %
|
2,9 %
|
8,3 %
|
59,8 %
|
| 1984 | 202,4
|
14 030
|
3,1 %
|
3,4 %
|
 8,1 %
|
63,4 %
|
| 1985 | 211,5
|
14 593
|
2,7 %
|
2,3 %
|
7,3 %
|
68,7 %
|
| 1986 | 218,3
|
14 981
|
3,1 %
|
ա/ե | 6,5 %
|
70,6 %
|
| 1987 | 221,7
|
15 114
|
1,9 %
|
−1,0 %
|
6,3 %
|
73,0 %
|
| 1988 | 231,2
|
15 661
|
4,6 %
|
0,5 %
|
6,2 %
|
75,5 %
|
| 1989 | 244,6
|
16 474
|
4,4 %
|
1,1 %
|
5,7 %
|
75,6 %
|
| 1990 | 258,8
|
17 311
|
4,2 %
|
2,5 %
|
5,1 %
|
76,9 %
|
| 1991 | 273,4
|
18 143
|
2,4 %
|
3,2 %
|
4,8 %
|
76,7 %
|
| 1992 | 285,0
|
18 771
|
1 7 %
|
1 8 %
|
4 9 %
|
77,4 %
|
| 1993 | 293,2
|
19 177
|
1,3 %
|
1,6 %
|
5,5 %
|
78,5 %
|
| 1994 | 308,1
|
20 030
|
3,0 %
|
2,1 %
|
6,2 %
|
75,3 %
|
| 1995 | 325,3
|
21 045
|
2,6 %
|
1,3 %
|
7,1 %
|
73,1 %
|
| 1996 | 341,0
|
21 955
|
3,6 %
|
1,4 %
|
6,4 %
|
71,2 %
|
| 1997 | 365,0
|
23 378
|
4,3 %
|
1,9 %
|
5,5 %
|
65,6 %
|
| 1998 | 389,3
|
24 786
|
4,5 %
|
1,8 %
|
4,3 %
|
62,5 %
|
| 1999 | 414,8
|
26 237
|
5,0 %
|
2,0 %
|
3,5 %
|
58,1 %
|
| 2000 | 448,1
|
28 134
|
4,3 %
|
2,3 %
|
3,1 %
|
51,4 %
|
| 2001 | 476,7
|
29 708
|
2,1 %
|
5,1 %
|
 3,1 %
|
48,7 %
|
| 2002 | 494,5
|
30 621
|
0,1 %
|
3,9 %
|
3,7 %
|
48,1 %
|
| 2003 | 506,7
|
31 228
|
0,3 %
|
2,2 %
|
4,8 %
|
49,3 %
|
| 2004 | 523,9
|
32 179
|
2,0 %
|
1,4 %
|
5,7 %
|
49,6 %
|
| 2005 | 545,6
|
33 431
|
2,2 %
|
1,4 %
|
5,9 %
|
48,9 %
|
| 2006 | 579,2
|
35 434
|
3,5 %
|
1,6 %
|
5,0 %
|
44,5 %
|
| 2007 | 613,3
|
37 436
|
3,7 %
|
1,6 %
|
4,2 %
|
42,4 %
|
| 2008 | 639,2
|
38 864
|
1,7 %
|
2,2 %
|
3,7 %
|
54,5 %
|
| 2009 | 617,5
|
37 359
|
−3,8 %
|
1,0 %
|
4,3 %
|
56,5 %
|
| 2010 | 631,5
|
38 008
|
1,3 %
|
0,9 %
|
5,0 %
|
59,3 %
|
| 2011 | 642,9
|
38 515
|
1,6 %
|
2,5 %
|
5,0 %
|
61,6 %
|
| 2012 | 645,2
|
38 506
|
−1,0 %
|
2,8 %
|
5,8 %
|
66,3 %
|
| 2013 | 652,7
|
38 844
|
−0,1 %
|
2,6 %
|
7,3 %
|
67,8 %
|
| 2014 | 663,0
|
39 313
|
1,4 %
|
0,3 %
|
7,4 %
|
68,0 %
|
| 2015 | 683,5
|
40 353
|
2,0 %
|
0,2 %
|
6,9 %
|
64,6 %
|
| 2016 | 702,6
|
41 259
|
2 2 %
|
0 1 %
|
6 0 %
|
61 8 %
|
| 2017 | 737,0
|
43 001
|
2,9 %
|
1,3 %
|
4,9 %
|
56,7 %
|
| 2018 | 772,7
|
44 950
|
2,5 %
|
2,3 %
|
3,8 %
|
54,4 %
|
Պատմություն խմբագրել
2002 թվականին Նիդերլանդները ներմուծեց ընդհանուր եվրոպական արժույթը՝ եվրոն՝ դրանով փոխարինելով գիլդերը։
Մինչև 2011 թվականը, ճգնաժամից հետո, Նիդերլանդները, որպես ամբողջություն, հաղթահարել էր ճգնաժամային անկումը։ Երկրում սկսվել էր աստիճանական տնտեսական աճի գործընթացը, սակայն այն շարունակում է մնալ շատ թույլ։ Երկիրը շարունակում է դանդաղորեն զիջել դիրքերը համաշխարհային ֆինանսական վարկանիշում, քանի որ 2014 թվականին կանխատեսվում է, որ գործազրկության մակարդակը կհասնի 8 տոկոսի[6]։ Վերջինս բացատրվում է նրանով, որ Նիդերլանդների բնակչությունն աճում է գրեթե նույն տեմպերով, իսկ երբեմն էլ ավելի արագ, քան երկրի ՀՆԱ-ն[7]։
Գյուղատնտեսություն խմբագրել
Նիդերլանդներում գյուղատնտեսությունը տնտեսության խիստ ինտենսիվ և նշանակալի հատված է, թեև 2005 թվականին այն աշխատում էր երկրի բնակչության միայն մոտ 1,0%-ին և արտադրում էր ՀՆԱ-ի ոչ ավելի, քան 1,6%-ը։ 2005 թվականին գյուղատնտեսության արտահանումը գերազանցել է 17 միլիարդ եվրոն (երկրի ապրանքների արտահանման ավելի քան 6%-ը), արտահանման մոտ 80%-ը սպառում են ԵՄ երկրները (Գերմանիա՝ 25%, Մեծ Բրիտանիա՝ 12%)։ Գյուղատնտեսական արտահանման կառուցվածքում գերակշռում են բանջարեղենն ու ծաղիկները (12 մլրդ եվրո) և կաթնամթերքը (5 մլրդ եվրո)։
Հողատարածքներ։ Գյուղատնտեսական հողերը զբաղեցնում են երկրի տարածքի մոտ 65%-ը։ Գյուղատնտեսական նշանակության հողերի մոտ 27%-ը վարելահող է, 32%-ը՝ արոտավայր, 9%-ը՝ անտառապատ։ Արոտավայրերի տեսակարար կշիռը շարունակաբար նվազում է, 1995 թվականից մինչև 2005 թվականը այդ հողերը նվազել են 8,2%-ով, ինչը հիմնականում պայմանավորված է բնակարանաշինության ընդլայնմամբ։
Չնայած այն հանգամանքին, որ հողերը պոդզոլային են և անբերրի (բացառությամբ Հյուսիսային ծովի ափամերձ գոտիների), Նիդերլանդներում դրանք խնամքով մշակվում են, բացի այդ, 2005 թվականին երկիրը աշխարհում առաջին տեղն է զբաղեցրել աշխարհում 1 հա-ին կիրառվող հանքային պարարտանյութերի քանակը։ Այսպիսով, Նիդերլանդներում գյուղատնտեսությունը բնութագրվում է բարձր արտադրողականությամբ։
Բուսաբուծություն։ Երկրի որոշ շրջաններում գերակշռում է ծաղկաբուծությունը։ Աճեցվում է նաև կարտոֆիլ, շաքարի ճակնդեղ և հացահատիկ։ Արտահանման կարևոր ապրանք է բարձրորակ ջերմոցային և բանջարեղենի պահածոները։
Անասնաբուծություն։ Եվրոպայում հինգերորդը կարագի արտադրությամբ և չորրորդը՝ պանրի արտադրությամբ։ Ամենատարածվածը հովվականությունն է՝ ավելի քան 4,5 միլիոն գլուխ խոշոր եղջերավոր անասուններով, որոնք արածում են փոլդերներով (ԵՄ անասունների մոտ 3,5%-ը)։ Կաթնամթերքի հոտը 2005 թվականին կազմում էր մոտ 1,4 միլիոն գլուխ (1980-ականների կեսերին ուներ մոտ 2,5 միլիոն գլուխ), հոտի արտադրողականությունը շատ բարձր է՝ միջին կաթնատվությունը տարեկան ավելի քան 9 հազար լիտր կաթ։
Ջերմոցային տնտեսություն։ Ջերմոցների համար հատկացված տարածքներով Նիդերլանդները զբաղեցնում է առաջին տեղը աշխարհում։ 1994 թվականից մինչև 2005 թվականը ջերմոցների տարածքը 13000 հեկտարից հասել է 15000 հեկտարի, իսկ ջերմոցները սովորաբար ջեռուցվում են տեղական բնական գազով։ Պահպանվող հողի 60%-ը վերապահված է ծաղկաբուծության համար։
Արդյունաբերություն խմբագրել
Արդյունաբերության ամենակարևոր ոլորտները․
- Մեքենաշինություն
- Նավթաքիմիա
- Ավիաշինություն
- Նավաշինություն
- Սև մետալուրգիա
- Տեքստիլ արդյունաբերություն
- Կահույքի արդյունաբերություն
- Ցելյուլոզա և թղթի արդյունաբերություն
- Գարեջրի արտադրություն
- Հագուստի արտադրություն։
Ծանր արդյունաբերությունը՝ նավթի վերամշակումը, քիմիական արտադրությունը, սեւ մետալուրգիան և ճարտարագիտությունը, կենտրոնացած են ափամերձ շրջաններում, հատկապես Ռոտերդամում, ինչպես նաև Էյմյադենում, Դորդրեխտում, Առնհեմում և Նեյմեյխենում։ Այս բոլոր քաղաքները կանգնած են նավարկելի գետերի կամ ջրանցքների վրա։
Զարգացած է նաև շոկոլադի, սիգարի, ջինի, գարեջրի արտադրությունը։ Հայտնի արդյունաբերությունը, չնայած իր համեստ մասշտաբներին, Ամստերդամում ալմաստի մշակումն է։
Արդյունահանող արդյունաբերություն խմբագրել
Կարևոր է բնական գազի արդյունահանումը (10-րդն աշխարհում (2011 թվական)։
Գազի հանքավայր Խրոնինգեն մարզում Արևմտյան Եվրոպայի շուկաների բազան (2013 թվականին Գրոնինգենում ռեկորդային արդյունահանումը կազմել է 53,8 միլիարդ խորանարդ մետր), խողովակաշարերն այնտեղից գազ են բաշխում ողջ երկրում, ինչպես նաև արտահանման նպատակով։ 2010-ականներին այնտեղ շատ լուրջ խնդիրներ առաջացան. ծրագրի օպերատորների կողմից ի դեմս Shell-ի և ExxonMobil-ի կողմից գիշատիչ հանքարդյունաբերության պատճառով տարածաշրջանում կտրուկ աճեց սեյսմիկ ակտիվությունը։ Արդյունքում՝ երկու լուրջ երկրաշարժ՝ նախ 2012 թվականին, ապա 2018 թվականին, որին հետևել է Նիդերլանդների կառավարության հրամանը՝ մինչև 2022 թվականը նախ մինչև 12 միլիարդ խորանարդ մետր արտադրությունը նվազեցնելու, ապա դրա ամբողջական դադարեցման մասին հրամանը[8]։
Մինչև 1975 թվականը ածուխ արդյունահանվում էր Լիմբուրխ նահանգում։
Հենգելո և Դելֆզեյլ քաղաքներում աղի հանքեր են աշխատել տարեկան 4 մլն տոննա արտադրության ծավալով։
Էներգետիկա խմբագրել
Նիդերլանդների ապացուցված վերականգնվող բնական էներգիայի պաշարները՝ ըստ ԱՄՆ-ի Էներգետիկ տեղեկատվության կառավարման վարչություն (2015 թվականի սեպտեմբերի դրությամբ) և EES EAEC տվյալների[9] գնահատվում են 1,453 մլրդ տուտ (ածխի համարժեքով) կամ համաշխարհայինի 0,11%-ը (179 երկիր)։ Բնական գազի պաշարները (2013 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ) - 1,399 միլիարդ տուտ, որը կազմում է նշված ապացուցված պաշարների 96,3%-ը, որը երկար ժամանակ Նիդերլանդներին ապահովում էր այս էներգակիրի զուտ արտահանողի կարգավիճակ։
Նիդերլանդների էներգետիկ կախվածությունը* ըստ ագրեգացված էներգակիրների խմբերի և ընդհանուր առմամբ՝ ըստ Եվրոստատի տվյալների[10] բնութագրվում է հետևյալ գծապատկերով[11]․
*Ծանոթագրություն․ 1. Էներգետիկ կախվածությունը վերաբերում է նրան, թե որքանով է տնտեսությունը կախված ներմուծումից՝ իր էներգետիկ կարիքները բավարարելու համար։ Հաշվարկված ներմուծում-զուտ (ներմուծում հանած արտահանում) հարաբերակցությունից առաջնային էներգակիրների և բունկերային վառելիքի համախառն ներքին սպառման գումարին։ 2. Բացասական արժեքը ցույց է տալիս զուտ արտահանողը՝ երկիր, որն ավելի շատ վառելիք է արտահանում, քան սպառում։
Եվրոստատի տվյալներից[12] աղյուսակ 1-ում ներկայացված 2021 թվականի հունվարի 24-ի դրությամբ[11] հետևում են երկրի ժամանակակից էներգետիկ տնտեսության հետևյալ հիմնարար առանձնահատկությունները։ Առաջնային էներգիայի արտադրության ընդհանուր ծավալում 72,3%-ը կազմում է բնական գազի արտադրությունը։ Վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների (ՎԷ) տեսակարար կշիռը, ներառյալ կենսավառելիքը, կազմում է 18,8%։ Նիդերլանդները էներգիայի բոլոր աղբյուրների, ներառյալ էլեկտրաէներգիայի, զուտ ներկրողն է, բացառությամբ RES խմբի, ներառյալ կենսավառելիքը։ Ընդհանուր մատակարարման կառուցվածքում գրեթե 72 մլն տոննա նավթային համարժեք բնական գազը և հում նավթն ու նավթամթերքները կազմում են համապատասխանաբար 44,5% և 36,2%։ Վերջնական էներգիայի սպառումը 2019 թվականին կազմում է 44,7 միլիոն toe, որից 29,9%-ը արդյունաբերության, 24,5%-ը՝ տրանսպորտի և 45,6%-ը՝ այլ ոլորտներում։
| Աղյուսակ 1. 2019թ. Նիդերլանդների վառելիքաէներգետիկ հաշվեկշռի ընտրված հոդվածներ, հազար տոննա նավթային համարժեք | ||||||||
| Էներգակիրներ | Առաջնային էներգիայի արտադրություն | Արտահանում | Ներմուծում | Ընդհանուր մատակարարում | Վերջնական էներգիայի սպառում | Արդյունաբերություն | Տրանսպորտ | Այլ ոլորտներ |
| Էլեկտրաէներգիա | -- | 1681 | 1754 | 74 | 9420 | 3071 | 203 | 6146 |
| Ջերմաէներգիա | 216 | -- | -- | 216 | 2126 | 1535 | -- | 591 |
| Գազերի ածանցյալներ | -- | -- | -- | -- | 460 | 460 | -- | -- |
| Բնական գազ | 23944 | 34158 | 42489 | 32046 | 16588 | 5026 | 64 | 11498 |
| Չվերականգնվող թափոններ | 681 | 36 | 170 | 815 | 39 | -- | -- | 39 |
| Միջուկային ջերմություն | 910 | -- | -- | 910 | -- | -- | -- | -- |
| Հում նավթ և նավթամթերք (առանց կենսավառելիքի) | 1146 | 105890 | 148419 | 26047 | 13977 | 3016 | 10050 | 912 |
| Թերթաքար և բիտումային ավազ | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- |
| Տորֆ և տորֆի արտադրանք | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- | -- |
| Վերականգնվող և կենսավառելիք | 6220 | 1532 | 785 | 5433 | 1989 | 181 | 616 | 1191 |
| Պինդ օրգանական վառելիք | 0 | 100 | 6657 | 6419 | 83 | 79 | 4 | |
| Ընդամենը | 33116 | 143398 | 200275 | 71960 | 44683 | 13369 | 10933 | 20381 |
| Էլեկտրաէներգիայի համամասնություն | -- | 1,17% | 0,88% | -- | 21,08% | 22,97% | 1,86% | 30,16% |
Էլեկտրաֆիկացման մակարդակները (էլեկտրաէներգիայի սպառման տեսակարար կշիռը) վերջնական էներգիայի սպառման մեջ՝ 21,1%, արդյունաբերությունը՝ գրեթե 23%, տրանսպորտը՝ 1,9% և այլ ոլորտներում՝ 30,2%։
Տրանսպորտ խմբագրել
Հարթ տեղանքը բարենպաստ պայմաններ է ստեղծում ճանապարհային ցանցի զարգացման համար, սակայն մեծ թվով գետերն ու ջրանցքները որոշակի դժվարություններ և ռիսկեր են ստեղծում ճանապարհաշինության մեջ։
- Երկաթուղային ցանցի ընդհանուր երկարությունը 2753 կիլոմետր է (որից 68%-ը էլեկտրիֆիկացված է՝ 1897 կիլոմետր)։
- Մայրուղիների ընդհանուր երկարությունը 111,891 կմ է։
- Նավարկելի գետերի և ջրանցքների ընդհանուր երկարությունը 5052 կմ է։
Օվկիանոսային նավագնացությունը նույնպես կարևոր դեր է խաղում երկրի տնտեսության մեջ (Ռոտերդամի նավահանգիստը Եվրոպայի ամենամեծ տրանսպորտային հանգույցն է)։ Նիդերլանդները վերամշակում է եվրոպական բեռնափոխադրումների զգալի մասը։ KLM-ն իրականացնում է բազմաթիվ միջազգային երթուղիներ։ Շիպհոլ օդանավակայանը, որը գտնվում է Ամստերդամում, բեռնափոխադրումների ծավալով զբաղեցնում է առաջատար դիրքերից մեկը Արևմտյան Եվրոպայի երկրների շարքում։
Բնակչության եկամուտ խմբագրել
2017 թվականի դրությամբ Նիդերլանդներում միջին աշխատավարձը ամսական կազմում է 2855 եվրո[13] ($3207,06, համախառն) և €2152[13] ($2417,33, զուտ)։ Նիդերլանդների կառավարությունը տարեկան երկու անգամ՝ հունվարի 1-ին և հուլիսի 1-ին, ճշգրտում է նվազագույն աշխատավարձը՝ Նիդերլանդներում կոլեկտիվ համաձայնեցված միջին աշխատավարձի փոփոխություններին համապատասխան։ 2020 թվականի հունվարի 1-ից Նիդերլանդներում 21 տարեկանից բարձր անձանց նվազագույն աշխատավարձը կազմում է ամսական 1653,60 եվրո (համախառն) և 1523 եվրո (զուտ)[14][15][16][17][18][19][20][21]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ http://www.imf.org/external/datamapper/NGDP_RPCH@WEO?year=2016
- ↑ Euro area annual inflation down to 0.7% Արխիվացված 2014-03-26 Wayback Machine,Eurostat
- ↑ Euro area unemployment rate at 11.8% Արխիվացված 2014-05-13 Wayback Machine, Eurostat
- ↑ «Report for Selected Countries and Subjects». www.imf.org (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
- ↑ «Report for Selected Countries and Subjects». www.imf.org. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 12-ին.
- ↑ AMSTERDAM: Netherlands loses S&P triple-A credit rating // National Business News | The State
- ↑ [1] Արխիվացված 2013-11-26 Wayback Machine // Eurostat
- ↑ [2] // янв 19
- ↑ «Запасы энергоносителей. Энергетический потенциал». EES EAEC. Мировая энергетика. eeseaec.org. Обновлено: 29 мая 2019 г. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 26-ին.
- ↑ «Energy imports dependency». Eurostat. Database. 27.01.2021.
- ↑ 11,0 11,1 «Энергоэкономическая модель Нидерландов». EES EAEC. Мировая энергетика. eeseaec.org. Обновлено: 18 февраля 2021 г.
- ↑ «Simplified energy balances». Eurostat. Database.
- ↑ 13,0 13,1 «Modaal Inkomen 2017 – Gemiddeld Inkomen». gemiddeld-inkomen.nl. 2011 թ․ դեկտեմբերի 31. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 27-ին.
- ↑ Amount of the minimum wage | Minimum wage | Government.nl
- ↑ Bedragen minimumloon 2020 | Minimumloon | Rijksoverheid.nl
- ↑ Minimumloon 2020, dit zijn de bedragen | Ondernemen Met Personeel
- ↑ Minimumloon 2020 januari
- ↑ Minimumloon en jeugdloon 2020
- ↑ Ook minimumloon per uur stijgt per 1 januari 2020 | Redactie Salaris Rendement
- ↑ Overzicht van het Minimumloon 2020 & Minimum uurloon
- ↑ Dutch Income Tax Calculator