Նդրանգետա
Նդրանգետա (իտալ.՝ 'Ndrangheta, հունարեն՝ ἀνδραγαθία «խիզախություն»), իտալական կազմակերպված հանցավոր խմբավորում, որը ծագել է Իտալիայի ամենաաղքատ նահանգից՝ Կալաբրիայից։ Թեև նդերանգհետան հայտնի է որպես սիցիլիական Կոզա նոստրա և նեապոլիտյան կամորա, այն համարվում է աշխարհում ամենահզոր հանցավոր կազմակերպություններից մեկը։ Eurispes հետազոտական ինստիտուտը նրա եկամուտները 2007 թվականին գնահատել է 47 մլրդ եվրո[1]։
| Նդրանգետա | |
|---|---|
 | |
 'Ndrangheta Վիքիպահեստում |
Նդերանգետայի գործունեությունը խմբագրել
Խմբավորումը զբաղվում է ինչպես անօրինական գործունեությամբ (թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառությունով, համարվում է դեպի Եվրոպա կոկաինի խոշորագույն ներկրողը[2], միջուկային նյութերի առևտուրով և կապիտալի անօրինական շարժմամբ), այնպես էլ օրինական (շինարարություն, ռեստորանային բիզնես, մանրածախ առևտուր[3])։ Կան կարծիքներ, որ նդերանգետան (ի տարբերություն այլ իտալական մաֆիայի կլանների, որոնք խուսափում են իշխանությունների հետ բախումներից) 2000-ական թվականներին իսկապես դարձել է համաշխարհային կազմակերպություն, որը համադրելի է միջազգային կորպորացիային[1]։
Ի դեպ, գոյություն ունի օմերտա` օրենք պարտադիր անդամների համար, ըստ որի հատկապես ոստիկանության առջև նրանք ոչինչ չեն ասում կլանի գործունեության մասին։ Օմերտան խախտողները պետք է դաժանորեն սպանվեն։ Սա ձերբակալվածների մեծամասնության լուռ մնալու պատճառներից մեկն է։ Իսկ երկրորդ պատճառը հանցավոր կազմակերպության անդամների միջև կապն է։
Պայքար խմբավորման դեմ խմբագրել
2008 թվականի փետրվարից, 18 տարվա հետախուզման մեջ գտնվելուց հետո նդերանգետան գլխավորել է Պասկուալ Կոնդելոն[4]։
2010 թվականի ապրիլին իտալացի իրավապահ մարմինները կարողացան ձերբակալել նդրանգետայի ղեկավարներից մեկին՝ 70-ամյա Ջովաննի Թեգանոյին, ով 17 տարի գտնվել է հետախուզման մեջ[5]։ Նրա հետ միասին ձերբակալվեցին ևս հինգ զինակիցներ։ Նույն տարվա հուլիսին ոստիկանությունը ևս մեկ անգամ իրականացրեց մեծ գործողություն նդրանգետայի դեմ, որը ստացավ «Մետա» անվանումը։ Ակցիայի ժամանակ ազդեցիկ ընտանիքների, այդ թվում, խոշոր գործարարների և պաշտոնյաների հետ կապված խմբի 300-ից ավելի մասնակիցներ ձերբակալվեցին Իտալիայում, ԱՄՆ-ում, Կանադայում և Ավստրալիայում։ Իտալական ԶԼՄ-ները կալանավորների գույքը գնահատել են 10 միլիոն եվրո։
1998 թվականի հոկտեմբերի 13-ին թմրանյութերի բիզնեսի ամենամեծ սեփականատերերից մեկը` Թոմի Մորելլոն ձերբակալվեց։ Այդ ժամանակ նդրանգետայի անդամը թաքնվում է ոստիկանությունից՝ փորձելով կեղծված անունով տոմս գնել և մեկնել Եվրոպա։
2011 թվականի դեկտեմբերի 23-ին Բարսելոնայի կենտրոնում գտնվող մի բնակարանում ձերբակալվել է կլանային նռնաքարերից մեկի ղեկավար Կարմելո Գալիկոն (Carmelo Gallico): Իտալիայի և Իսպանիայի ոստիկանությունը մի քանի տարի է, ինչ որսում են 46-ամյա մաֆիան[6]։
2012 թվականի ապրիլի 3-ին Իտալիայի ոստիկանությունը որոնումներ է անցկացրել Հյուսիսային Լիգայի կենտրոնակայանում։ Ենթադրվում է, որ նդրանգետան այս անջատողական կուսակցության հովանավորն է, որը ղեկավարում է Ումբերտո Բոսսին[7]։
2013 թվականի հուլիսին Բոգոտայում գտնվող ԱՄՆ-ի թմրամիջոցների կիրառման վարչությունը (DEA) ձերբակալեց նդրանգետայի նոր ղեկավար Ռոբերտո Պանունցիին։ Ավելի ուշ նա տեղափոխվել է Իտալիա և բանտարկվեց։
2013 թվականի սեպտեմբերին հոլանդացի ոստիկանները ձերբակալեցին այս հանցավոր խմբի մեկ այլ անդամի՝ 39-ամյա Ֆրանչեսկո Նիտրային։ 2014 թվականին Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապը Կալաբրիայում կատարած իր այցելության ժամանակ ասել է, որ նդրանգետայի հետևորդները կհեռացվեն հռոմեական կաթոլիկ եկեղեցուց. «Նրանք, ովքեր իրենց կյանքի ընթացքում բռնում են չար ճանապարհը, ինչպես մաֆիոզները, Աստծո հետ կապ չունեն։ Նրանք հեռացված են եկեղեցուց»[8]։
2017 թվականի հուլիսին իրականացվեց խոշորագույն գործողություններից մեկը, որը նպատակաուղղված էր հանցագործ կլանի գործունեությունը դադարեցնելու համար։ Դեպքի վայրում հայտնաբերվել է 116 մարդ, ովքեր գործում էին նդրանգետայի հետ[9]։
նդրանգետայի հայտնի անդամները խմբագրել
- Ջուզեպե Մորաբիտո (Giuseppe Morabito), նդրանգետայի կլանի պետերից մեկը։ 1992 թվականից մինչև 2004 թվականը նա ձերբակալված է եղել Իտալիայում։
- Սալվատորե Կոլուչո (Salvatore Coluccio), նդրանգետայի կլանի պետերից մեկը։ Նա ձերբակալվել է 2009 թվականին, իր էլեկտրական գեներատորով և սննդի մատակարարմամբ հագեցած բունկերում[10]։
- Ջուզեպե Կոլուչո (Giuseppe Coluccio), Կոլուչո Սալվատորի եղբայրը։ Ձերբակալվել է 2008 թվականին։Կասկածվում էր Հարավային Ամերիկայից դեպի Կալաբրիա թմրանյութերի թրաֆիքինգի ցանց ստեղծելու մեջ։
- Պասկուալե Կոնդելո (Pasquale Condello), նդրանգետայի առաջնորդներից մեկը։ 1990 թվականից հայտնվել է Իտալիայում ամենաակտիվ հանցագործների ցանկում։ Նա ձերբակալվել է 2008 թվականին։
- Ջուզեպե Նիրտա (1913) (Giuseppe Nirta), նդրանգետայի ամենահին ղեկավարներից մեկը։ 1992 թվականի սեպտեմբերի գործողությունից հետո նրան բռնեցին կազմակերպության մյուս անդամների հետ միասին։ Գտնվելով տնային կալանքի տակ, նա սպանվեց գլխին հրազենի հինգ հարված ստանալով։
- Ջուզեպե Նիրտա (1940) (Giuseppe Nirta), եղել է Սան Լուկի կալաբրիական կոմունիստական նդրանգետայի կլանի ղեկավարը։ Նրա ձերբակալությունը կատարվել է 2008 թվականին։ 2011 թվականին նա դատապարտվեց ցմահ ազատազրկման։
- Անտոնիո Պելե (Antonio Pelle), Սան Լուկի կալաբրիական համայնքում նդրանգետայի ամենաազդեցիկ ղեկավարներից մեկը։ Նա պարգևատրվել է նդրանգետայի vangelo-ի ամենաբարձր կոչումներից մեկով։ 2009-ին ձերբակալվել է հիվանդանոցում։ 2009 թվականին 77 տարեկան հասակում նա մահացել է սրտի կաթվածից։
նդրանգետայի որոշ կլաններ խմբագրել
- Բարբարո նդրինա (գործում է նաև Ավստրալիայում)
- Բելոկո նդրինա
- Կատալդո նդրինա
- Կոմիսո նդրինա
- Կորդի նդրինա
- Դե Ստեֆանո նդրինա
- Մամոլիտի նդրինա
- Պեսկե նդրինա
- Պիրոմալի նդրինա
- Սերայնո նդրինա
- Բետռետո դե Ֆլագինե
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Ги Динмор — Доступ к оригиналу этой статьи имеют только подписчики электронной версии (2009 թ․ նոյեմբերի 16). «Плутоний для мафии». «Ведомости», №216 (2486). Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 26-ին.
{{cite web}}: External link in|description= - ↑ Cecilia Anesi, Giulio Rubino (2017 թ․ նոյեմբերի 13). «The Girl in Abidjan». CORRECTIV (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ մարտի 28-ին.
- ↑ «Six morts dans un règlement de comptes mafieux en Allemagne». Europe. Le Monde. 2007 թ․ օգոստոսի 15. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 26-ին.
- ↑ «В Италии арестованы 40 участников ндрангеты». Новости. Газета.Ru. 2010 թ․ հունիսի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 26-ին.
- ↑ «Pate geht ins Netz». Panorama > Mafia in Italien (գերմաներեն). Süeddeutsch — Nach fast zwei Jahrzehnten auf der Flucht ist einer der meistgesuchten Mafia-Bosse gefasst worden. Die Beamten schlugen im Süden des Landes zu. 2010 թ․ մայիսի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 26-ին.
- ↑ «В Испании арестовали калабрийского мафиози». Мир. Lenta.ru. 2011 թ․ հոկտեմբերի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 11-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 26-ին.
- ↑ «Ндрангета – спонсор «Лиги Севера»?». Новости. Euronews. 2012 թ․ ապրիլի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 26-ին.
- ↑ Pope Francis excommunicates Sicilian mafia // The Washington Times(անգլ.)
- ↑ «Мафия бессмертна». lenta.ru (ռուսերեն). 2017 թ․ հուլիսի 14. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
- ↑
Arresto Salvatore Coluccio
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- «Полиция Италии провела крупную операцию против мафии». Мир. Lenta.ru. 2013 թ․ հուլիսի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 26-ին.
- «'Ndrangheta: 65 arresti Lamezia, politici e avvocati». Cronaca > News (իտալերեն). ANSA[it] — Operazione polizia. Contestati anche omicidi guerra di mafia. 2013 թ․ հուլիսի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 26-ին.
- «Anti-mafia raids target Rome, Calabria». News (անգլերեն). AFP. 2013 թ․ հուլիսի 26. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2013 թ․ հուլիսի 26-ին.
- «Ндрангета». www.mzk1.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
- «Ндрангета: жизнь в подземельях калабрийской мафии». www.bbc.com (ռուսերեն). 2017 թ․ մայիսի 2. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
- Ася Емельянова (2010 թ․ հոկտեմբերի 8). «Калабрийская мафия объявила войну». www.vesti.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
- Александр РЫБАЛКА (2014 թ․ դեկտեմբերի 19). «ЛЮДИ ЧЕСТИ». www.sovsekretno.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
- Сергей Сергеевич. «Ндрангета и «Ювентус». Как мафия пытается зарабатывать на футболе». www.sports.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
- «Региональные виды итальянской мафии». sungat.ru (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 15-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
- Роберто Галулло (2011 թ․ ապրիլի 11). «Русская мафия инвестирует в Ломбардии и сотрудничает с Ндрангетой». inosmi.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
- Владимир Ващенко (2016 թ․ հոկտեմբերի 6). «Мафиози прятался за шкафом». www.gazeta.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
- Владимир Ващенко (2014 թ․ սեպտեմբերի 12). «Лидера итальянской мафии арестовали при попытке проникнуть из Бразилии в Аргентину». rusplt.ru (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 14-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
- «Самым опасным итальянским преступным сообществом является калабрийская "ндрангета" - министр внутренних дел Италии». ria.ru (ռուսերեն). 2004 թ․ հոկտեմբերի 23. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
- Ндрангета-Мафия Италии
- Удар по Ндрангете
- Италия. Арестован главарь "ндрангеты", который любил читать
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նդրանգետա» հոդվածին։ |
| Այս հոդվածը կատեգորիայի կարիք ունի։ Դուք կարող եք օգնել նախագծին՝ կատեգորիա գտնել կամ ստեղծել ու ավելացնել հոդվածին։ |