Բոգոտա
Բոգոտա (Սանտա ֆե դե Բոգոտա, իսպ.՝ Santafé de Bogotá), Կոլումբիայի մայրաքաղաքը, Կունդինամարկա դեպարտամենտի վարչական կենտրոն և երկրի խոշորագույն քաղաքը։ Տարածքը՝ 1775 կմ²։ Այն գտնվում է Արևելյան Կորդլիերների արևմտյան մասում, ծովի մակարդակից 2160 մ բարձրության վրա։
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Բոգոտա | |||||
| իսպ.՝ Bogotá | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Կոլումբիա | ||||
| Համայնք | Կունդինամարկա | ||||
| Ներքին բաժանում | Usaquén?, Chapinero?, Սանտա Ֆե, San Cristóbal?, Pedro Usme?, Tunjuelito?, Bosa?, Kennedy?, Fontibón?, Engativá?, Suba?, Barrios Unidos?, Teusaquillo?, Los Mártires?, Antonio Nariño?, Puente Aranda?, La Candelaria?, Rafael Uribe Uribe?, Ciudad Bolívar? և Sumapaz? | ||||
| Քաղաքապետ | Սամուել Մորենո Ռոխաս | ||||
| Հիմնադրված է | 1538 օգոստոսի 6 թ. | ||||
| Մակերես | 1775,98 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 2640 մ | ||||
| Կլիմայի տեսակ | ծովային | ||||
| Պաշտոնական լեզու | Իսպաներեն | ||||
| Բնակչություն | 7 307 335[1] մարդ (2009) | ||||
| Խտություն | 11071 մարդ/կմ² | ||||
| Ագլոմերացիա | 8 566 926 | ||||
| Ժամային գոտի | UTC-5 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 1 | ||||
| Փոստային դասիչ | 11 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | BOG | ||||
| ISO 3166-2 | CO-DC | ||||
| Պաշտոնական կայք | bogota.gov.co | ||||
| |||||
.jpg)
Հակիրճ տեղեկատվություն
խմբագրելԲոգոտան (Իսպաներեն արտասանություն՝ [boɣoˈta] (
)), պաշտոնապես՝ Bogotá, Distrito Capital, հապավված՝ Bogotá, D.C., նախկինում (1991-2000 թթ.) պաշտոնապես անվանվել է Santafé/Santa Fé de Bogotá վարչականորեն համարվում է մայրաքաղաքային օկրուգ, թեև հաճախ սխալմամբ համարում են Կունդինամարկա մարզի մի մասը[2]։ Երկրի քաղաքական, տնտեսական, վարչական, արդյունաբերական, մշակութային, մարզական կենտրոնն է։
Հիմնադրվել է որպես Գրենադայի Նոր Թագավորության մայրաքաղաք՝ իսպանացի կոնկիստադոր Գոնսալո Խիմենես դե Քեսադայի կողմից, տեղաբնիկ մուիսկա ցեղի դեմ ռազմական ծանր արշավանքից հետո՝ 1538 թվականի օգոստոսի 6-ին։ Տեղացիների կողմից այդ նույն վայրում նախկինում կառուցված բնակավայրը կոչվել է Բակատա Bacatá, որը հնդկացիական չիբչա ցեղի լեզվով նշանակում է Անդերի տիրուհի։ Իսկ եթե հաշվի առնենք, որ Անդեր բառը այմարա ցեղի լեզվով նշանակում է Շողշողացող լեռներ, Բոգոտայի լրիվ անվանումը տեղացիների բարբառով կնշնակի Շողշողացող լեռների տիրուհի։ 1819 թվականի օգոստոսի 7-ին՝ Բոյակայի ճակատամարտից հետո, Բոգոտան դարձել է անկախություն նվաճած Գրան Կոլումբիայի մայրաքաղաքը։ Իսպանական գաղութային կայսրությունից Նոր Գրենադա փոխարքայության անկախացումից ի վեր, երբ սկիզբ դրվեց ներկայիս Կոլումբիայի կազմավորմանը, Բոգոտան մնացել է այդ տարածաշրջանի մայրաքաղաքը։
Բոգոտայում են գտնվում Կոլումբիայի օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների գլխավոր մարմինների՝ երկրի նախագահի, կառավարության, Կոլումբիայի Կոնգրեսի, Գերագույն դատարանի, Սահմանադրական դատարանի, Պետական խորհրդի շենքերը։ Կոլումբիական մյուս քաղաքների շարքում Բոգոտան առանձնանում է իր ֆինանսատնտեսական հզորությամբ, ազգային ու միջազգային ընկերությունների համար գրավչությամբ, մարդկային որակյալ կապիտալով, գործարար ակտիվությամբ և դարձել է երկրի ֆինանսական ու առևտրական սիրտը[3][4]:Այստեղ է Կոլումբիայի և Անդյան բնական տարածաշրջանի ֆինանսական գլխավոր շուկան։ Բոգոտան դարձել է Կոլումբիայում և ընդհանրապես Լատինական Ամերիկայում օտարերկրյա ուղղակի ներդրումներ ապահովող նախագծերի նշանակետը[5]։ Այստեղ է ստեղծվում երկրում արտադրվող համախառն ներքին արդյունքի մոտավորապես մեկ քառորդ մասը (24.7%-ը)։
Քաղաքի միջազգային օդանավակայանը, որ մուիսկա ցեղի ավանդազրույցներից մեկի հիման վրա անվանակոչվել է Էլդորադո (Ոսկե երկիր), ողջ Լատինական Ամերիկայում բեռնաշրջանառությամբ զբաղեցնում է առաջին, ուղևորաշրջանառությամբ՝ երրորդ տեղը[6]։ Բոգոտայում են գտնվում երկրի բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների, գիտահետազորական կենտրոնների մեծագույն մասը[4], բազմաթիվ մշակութային օջախներ՝ թատրոններ, գրադարաններ, թանգարաններ, որոնցից Museo del Oro-ն (Ոսկու թանգարանը) առանձնակի է և ունի մեծ կարևորություն։ Բոգոտան 2014 թվականին աշխարհի քաղաքների ցուցիչում (Global Cities Index) դասվել է 52-րդ տեղում[7] և GaWC-ի կողմից համարվել ու համարվում է "Alpha " տիպի գլոբալ քաղաք[8]։
Բոգոտայում բնակվում է մոտ 7 միլիոն մարդ՝ երկրի ամբողջ բնակչության 1/6 մասը։
Տես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ sdp.gov.co(չաշխատող հղում)
- ↑ «Organización del Distrito Capital» (իսպաներեն). bogota.gov.co. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 5-ին.
- ↑ «Hot spots: Benchmarking global city competitiveness» (PDF). The Economist Intelligence Unit. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2017 թ․ մայիսի 16-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 5-ին.
- ↑ 4,0 4,1 Harvard University (2011). The Talent Issue. Harvard Business Review.
- ↑ «IBM destaca a Bogotá como la ciudad con mayor número de proyectos de inversión extranjera en Latinoamérica» (իսպաներեն). IBM-Plant Location International (IBM-PLI). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 5-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 5-ին.
- ↑ «El Dorado International Airport». eldorado.aero. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ փետրվարի 25-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 9-ին.
- ↑ «2014 Global Cities Index and Emerging Cities Outlook». atkearney.com. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 5-ին.
- ↑ «GaWC – The World According to GaWC 2016». Lboro.ac.uk. 2017 թ․ մարտի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-05-03-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 15-ին.
Պատկերասրահ
խմբագրել
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- (Իսպաներեն) Պաշտոնական կայք
- Bogota Official Tourism guide
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բոգոտա» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 500)։ 
|