Մասնակից:Marina Boghigian/Ավազարկղ 07
Կաղապար:Արեւելահայերէն Կաղապար:Տեղեկաքարտ Բնակավայր (արեւմտահայերէն)
ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգություն , օբյեկտ № 20 ռուս.. • անգլ.. • ֆր. |
Դամասկոս[1] (արաբ․՝ دمشق)՝ Սուրիոյ Արաբական Հանրապետութեան մայրաքաղաք։ Միաժամանակ կը հանդիսանայ երկու մարզերու՝ Դամասկոսի եւ Ռիֆ Տիմաշքի վարչական կեդրոնը։
Դամասկոսը աշխարհի հնագոյն քաղաքներէն մէկն է, առաջին անգամ յիշատակուած է Ք.Ա. 2500 թուականին։ Եղած է Օմայեան խալիֆայութեան մայրաքաղաքը 661-750 թուականներուն։ Հին քաղաքը յայտնի է եօթ դռներով, որոնց մեծ մասը պահպանուած եւ վերանորոգուած է։ Անոնցմէ նշանաւոր են Պապ Շարքի (արաբ․՝ باب شرقي՝ արեւելեան դուռ) եւ Պապ Թուման (արաբ․՝ باب توما՝ Թովմասի դուռ)։
Աշխարահագրութիւն
խմբագրելԱշխարհագրական դիրք
խմբագրելԿլիմայ
խմբագրելՀամայնքներ
խմբագրել- Ապու Ռումմանէ (արաբ․՝ أبو رمانة),
- Ալ-Ամարա (արաբ․՝ العمارة),
- Ալ-Ասալի (արաբ․՝ -العسالي),
- Պապ Շարգի (արաբ․՝ باب شرقي),
- Պարզէ (արաբ․՝ برزة),
- Ալ-Հարիգա (արաբ․՝ الحريقة),
- Ճոպար (արաբ․՝ جوبر),
- Քաֆր Սուսէ (արաբ․՝ كفر سوسة),
- Ալ-Մազզէ (արաբ․՝ المزة),
- Ալ-Միտան (արաբ․՝ حي الميدان),
- Ալ-գափուն (արաբ․՝ القابون),
- Ալ-Գատամ (արաբ․՝ -القدم),
- القنوات (արաբ․՝ القنوات),
- Ռուքն Ալտին (արաբ․՝ -ركن الدين),
- Ալ-Սալիհիէ (արաբ․՝ الصالحية),
- Սարուճա (արաբ․՝ ساروجة),
- Ալ-Շաալան (արաբ․՝ الشعلان),
- Ալ-Շաղուր (արաբ․՝ الشاغور),
- Ալ-Գիսահ (արաբ․՝ -القصاع),
- Ալ-Պարամիքէ (արաբ․՝ -البرامكة),
- Մուխայեամ Ալ-Եարմուք (արաբ․՝ مخيم اليرموك),
- Ալ-Զահրա Ալ-Ճատիտէ (Կաղապար:Lang-arالزهرة الجدیدةا),
Կրթութիւն եւ Մշակոյթ
խմբագրելԴամասկոս 2008 թուականին կ'ընտրուի արաբական մշակութային մայրաքաղաք[2]։ Մեծ տօնախմբութեան պատրաստութիւնը սկսած է 2007ի Փետրուարին[3]։
Համալսարաններ
խմբագրելՍուրիոյ հիմնական կրթութեան կեդրոնը Դամասկոս կը գտնուի: Սուրիոյ մէջ ամենամեծ եւ ամենահին համալսարանը Դամասկոսի համալսարանն է։ Դամասկոսի մէջ կը գործեն նաեւ մասնաւոր համալսարաններ քաղաքի շրջակայ տարածքներուն մէջ:
Ինչպիսին են՝
- Սուրիական Վիրտուալ Համալսարան
- Գիտութիւներիու եւ Թեքնոլոճեաներու Միջազգային Համալսարան
- Սուրիոյ Մասնաւոր Համալսարան
- Արաբական Միջազգային Համալսարան
Թանգարաններ
խմբագրել- Դամասկոսի Ազգային Թանգարան
- Գասր Ալ-Ազմ (Ազմի պալատ)
- Ռազմական Թանգարան
- Հոկտեմբերեան Պատերազմի Համայնապատկերներու Թանգարան
- Արաբական Գեղագրութեան Թանգարան
- Նուր Ալ-Տին Պիմարիստան
Տեսարժան Վայրեր
խմբագրել- Մատայա - Սուրիոյ արեւմուտքը գտնուող փոքր լեռնային քաղաք, որ յայտնի է իր առողջարաններով:
- Պլուտան - Սուրիոյ փոքր քաղաքներէն, կը գտնուի Դամասկոսէն 51 քմ. հիւսիս արեւմուտք: Ունի չափաւոր ջերմաստիճան եւ նուազ խոնաւութիւն, որուն համար ամրան ընթացքին բազմաթիւ զբօսաշրջիկներ կը ներգրաւէ։
- Ալ-Զապատանի - Ալ-Զապատանի քաղաքը կը գտնուի Լիբանանի սահմանին մօտ։ Քաղաքին մեղմ եղանակը, տեսարժան վայրերը եւ առողջարանները քաղաքը հանրայայտ դարձուցին զբօսաշրջիկներու շրջանակներուն:
- Մաալուլա - Սուրիոյ քաղաքներէն, որ կը գտնուի Դամասկոսի հիւսիս-արեւելքը, 56 քմ. հեռաւորութեան վրայ, ծովի մակարդակէն 1500 մեթր բարձրութեան վրայ:Մաալուլայի մէջ կը գտնուի քրիստոնէական վանք: Տեղւոյն քրիստոնեայ եւ Իսլամ ժողովուրդը մինչեւ օրս պահած են Յիսուս Քրիստոսի լեզուն՝ արամերէնը:
- Սայտնայա - քաղաքը կը գտնուի լեռներու մէջ, ծովի մակարդակէն 1500 մեթր բարձրութեան վրայ։ Նախապէս քաղաքը եղած է Եպիսկոպոսանիստ Անտիոքի պատրիարքութեան։
Միջազգային Յարաբերութիւններ
խմբագրելԴիւանագիտական Ներկայացուցիչ Երկիրներ
խմբագրել- Աֆղանիստան
- Կաղապար:Դրոշավորում/Ալժերիա
- Կաղապար:Դրոշավորում/Արժանդին
- Հայաստան
- Աւստրիա
- Կաղապար:Դրոշավորում/Ատրպէյջան
- Պահրէյն
- Պելառուս
- Բելգիա[4][5]
- Պրազիլ
- Պուլկարիա
- Քանատա
- Չինաստան
- Քուպա
- Կիպրոս[6]
- Չեխիա
- Դանիա
- Եգիպտոս[7]
- Էրիթրեա
- Ֆինլանդիա
- Ֆրանսիա[8]
- Գերմանիա[9]
- Յունաստան[10]
- Վատիկան
- Կաղապար:Դրոշավորում/Հունկարիա
- Հնդկաստան
- Կաղապար:Դրոշավորում/Ինտոնեսիա
- Իրան
- Իրաք
- Իտալիա[11]
- Ճափոն[12]
- Յորդանան
- Կաղապար:Դրոշավորում/Հիւսիսային Քուրիա
- Կաղապար:Դրոշավորում/Քուէյյթ
- Լիբանան
- Կաղապար:Դրոշավորում/Լիպիա[13]
- Մալիզիա[14]
- Կաղապար:Դրոշավորում/Մաւրիդանիա
- Մարոք
- Կաղապար:Դրոշավորում/Նիտրլանտ[15]
- Նիճերիա
- Կաղապար:Դրոշավորում/Նորուեկիա[16]
- Օման
- Կաղապար:Դրոշավորում/Բաքիստան
- Պաղեստին
- Կաղապար:Դրոշավորում/Ֆիլիփփին
- Լեհաստան[17]
- Կաղապար:Դրոշավորում/Քաթար[18]
- Կաղապար:Դրոշավորում/Ռոմանիա[19]
- Կաղապար:Դրոշավորում/Ռուսիա
- Կաղապար:Դրոշավորում/Սաուտեան Արապիա
- Սերպիա
- Սլովակիա[20]
- Սոմալի
- Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն
- Սպանիա[21]
- Սուտան
- Շուէտ
- Զուիցերիա[22]
- Թունիս[23]
- Թուրքիա[24][25]
- Կաղապար:Դրոշավորում/Թուրքմենիստան
- Ուքրանիա
- ԱՄԷ[26]
- Կաղապար:Դրոշավորում/Մեծ Պրիթանիա[27]
- ԱՄՆ[28]
- Կաղապար:Դրոշավորում/Վենզուելլա
- Եմէն
Քոյր Քաղաքներ
խմբագրել- Ալեքսանդրիա, Եգիպտոս
- Ամման, Յորդանան
- Աստանա, Ղազախստան
- Աթէնք, Յունաստան
- Պաղտատ, Իրաք
- Բոգոտա, Քոլոմպիա
- Պուխարեստ, Ռոմանիա
- Տուպայ, Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններ
- Երեւան, Հայաստան
- Գահիրէ, Եգիպտոս
- Քարաքաս, Վենզուելլա
- Քորդովա, Սպանիա
- Մումպայ, Հնդկաստան
- Ռապաթ, Մարոք
- Ռիո Տէ Ժանէյրօ, Պրազիլ
- Սան Փաուլօ, Պրազիլ
- Սթամպուլ, Թուրքիա
- Դոլետօ, Սպանիա
- Թրիփոլի, Լիբանան
Ծանօթագրութիւններ
խմբագրել- ↑ Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 51. ISBN 99941-56-03-9.
- ↑ «Դամասկոսը կ'ընտրուի արաբական մշակոյթի մայրաքաղաք». damascus.org.sy. Վերցված է 13 Մարտ 2015ին-ին.
- ↑ «Դամասկոսը կը պատրաստուի արաբական մշակութային մայրաքաղաքի տօնախմբութեան». damascus.org.sy. Վերցված է 13 Մարտ 2015ին-ին.
- ↑ «Պելճիքայի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.reuters.com. Վերցված է 7 Մարտի 2015-ին.
- ↑ «Պելճիքայի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.expatica.com. Վերցված է 7 Մարտի 2015-ին.
- ↑ «Կիպրոսի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.mfa.gov.cy. Վերցված է 7 Մարտի 2015-ին.
- ↑ «Եգիպտոսի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.reuters.com. Վերցված է 7 Մարտի 2015-ին.
- ↑ «Ֆրանսայի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.expatica.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Գերմանիոյ Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.expatica.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Յունաստանի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». world.greekreporter.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «ԻտալիոյԴեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.expatica.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Ճափոնի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.macaudailytimes.com.mo. Վերցված է 7 Մարտի 2015-ին.
- ↑ «Լիպիոյ Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.usatoday.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Մալիզիոյ Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». abcnews.go.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Նիտրլանտի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.expatica.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «ՆորուեկիոյԴեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.cbsnews.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Լեհաստանի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.boston.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Քաթարի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.montrealgazette.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «ՌոմանիոյԴեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.mae.ro. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Սլովակիոյ Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.stratfor.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Սպանիոյ Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.expatica.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «ԶուիցերիոյԴեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.dailystar.com.lb. Վերցված է 7 Մարտի 2015-ին.
- ↑ «Թունեսի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.dailystar.com.lb. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Թուրքիոյ Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.yuksekovahaber.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Թուրքիոյ Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.dunyabulteni.net. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «ՄԱԷ-ի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.thenational.ae. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «Մեծ ՊրիթանիոյԴեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.vancouversun.com. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
- ↑ «ԱՄՆ-ի Դեսպանատունը Սուրիոյ մէջ». www.state.gov. Վերցված է 7 Մարտ 2015-ին.
Կաղապար:Սուրիոյ քաղաքներ Կաղապար:Ասիական երկիրներու մայրաքաղաքներ